Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 7, bài 7: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn

Lớp: Tiết: (tkb). Ngày giảng: Sĩ số: Vắng: TIẾT 7, BÀI 7: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO CHIỀU DÀI DÂY DẪN I/MỤC TIÊU: 1-Kiến thức -Nêu được điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn -Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố ( chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn ) -Suy luận và tiến hành được TN kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài -Nêu được điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ một vật liệu tỉ lệ thuận với chiều dài của dây 2-Kĩ năng Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn 3-Thái độ Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm II/CHUẨN BỊ: Mỗi nhóm 1nguồn điện 3V, 1công tấc, 8 đoạn dây nối dài 30cm, 1Bảng điện, 1Ampekế có GHĐ1,5A và ĐCNN 0,1A, 1Vôn kế có GHĐ 6V và ĐCNN 0,1V, 1dây côntăngtan có =0,3mm, l=54Vòng. 1dây côntăngtan=0,3mm, l=36Vòng. 1dây côntăngtan=0,3mm, l=18Vòng. Kẻ sẵn bảng1 trang 20 trong SGK vào bảng phụ ở mỗi nhóm Cả lớp Kẻ sẵn trước SĐMĐ hình 7.2SGK vào bảng phụ III/TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1, kiểm tra bài cũ: không kiểm tra. 2, bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động1: Tìm hiểu về công dụng của dây dẫn và các loại d/dẫn thường được Sử dụng -Nêu các câu hỏi gợi ý sau : +Dây dẫn được dùng để làm gì ? ( Để cho dòng điện chạy qua ) +Quan sát thấy dây dẫn ở đâu xung quanh ta ? (ở mạng điện trong gia đình, trong các thiết bị điện như trong bóng đèn, quạt điện, ti vi, nồi cơm điện ... dây dẫn của mạng điện quốc gia) -Đề nghị HS, bằng vốn hiểu biết của mình nêu tên các vật liệu có thể được dùng để làm dây dẫn ( thường làm bằng đồng, có khi bằng nhôm , bằng hợp kim; dây tóc bóng đèn làm bằng vonfam, dây nung của bếp điện, của nồi cơm điện làm bằng hợp kim ... ) -Các nhóm HS dựa trên hiểu biết và kinh nghiệm sẵn có thảo luận về các vấn đề : +Công dụng của dây dẫn trong các mạng điện và trong các thiết bị điện +Các vật liệu được dùng để làm dây dẫn -HS các nhóm khác nhận xét bổ sung phần trình bày của bạn I/XĐ sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào những yếu tố nào ? -Có thể để HS trả lời câu hỏi này như sau : Nếu đặt vào dây dẫn một hiệu điện thế U thì có dòng điện chạy qua nó hay không ? Khi đó dòng điện này có một cường độ I nào đó hay không? Khi đó dây dẫn có một điện trở xác định hay không ? -Đề nghị HS quan sát hình 7.1 SGK hoặc cho HS quan sát trực tiếp các đoạn hay cuộn dây dẫn đã chuẩn bị ở mỗi nhóm -Yêu cầu HS dự đoán xem điện trở của các dây dẫn này có như nhau hay không ? Nếu không thì những yếu tố nào có thể ảnh hưởng tới điện trở của dây ? -Nêu câu hỏi : Để xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố thì phải làm như thế nào ? -Có thể gợi ý cho HS nhớ lại trường hợp khi tìm hiểu sự phụ thuộc của tốc độ bay hơi của một chất lỏng vào một trong các yếu tố là: Nhiệt độ, diện tích mặt thoáng và gió thì các em đã làm như thế nào ? -Các nhóm HS thảo luận để trả lời câu hỏi : Các dây dẫn có điện trở không ? Vì sao ? -HS quan sát các đoạn dây dẫn khác nhau và nêu được các nhận xét và dự đoán : Các đoạn dây dẫn này khác nhau ở những yếu tố nào, điện trở của các dây dẫn này liệu có như nhau hay không, những yếu tố nào của dây dẫn ảnh hưởng tới điên trở của dây. -Nhóm HS thảo luận tìm câu trả lời đối với câu hỏi mà GV nêu ra. II/Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn 1-Dự kiến cách làm +C1: Dây dẫn dài 2l có điện trở 2R, dây dẫn dài 3l có điện trở 3R 2-TN kiểm tra Hoạt động 3: Xác định sự thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn -Đề nghị từng nhóm HS nêu dự đoán theo yêu cầu của C1 và ghi lên bảng các dự đoán đó -Yêu cầu HS làm TN kiểm tra theo nhóm như các bước đã nêu ở SGK -Theo dõi, kiểm tra và giúp đỡ các nhóm tiến hành TN, kiểm tra việc mắc mạch điện. Đọc và ghi kết quả đo vào bảng1 trong từng lần TN -Sau khi tất cả hoặc đa số các nhóm HS hoàn thành bảng 1, yêu cầu mỗi nhóm đối chiếu kết quả thu được với dự đoán đã nêu -Đề nghị một vài HS đại diện các nhóm, nêu kết luận về sự phụ thuộc của điện trở dâydẫn vào chiều dài dây -HS nêu dự kiến cách làm hoặc đọc hiểu mục 1 phần II trong SGK -Các nhóm HS thảo luận và nêu dự đoán như yêu cầu của C1 trong SGK -Từng nhóm HS tiến hành TN kiểm tra theo mục 2 phần II trong SGK và đối chiếu kết quả thu được với dự đoán đã nêu theo yêu cầu của C1 và đại diện các nhóm nêu nhận xét 3-Kết luận Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài của dây HĐ 4: Củng cố -Có thể gợi ý cho HS trả lời C2 như sau: Trong 2 trường hợp mắc bóng đèn bằng dây dẫn ngắn và bằng dây dẫn dài thì trong trường hợp nào đoạn mạch có điện trở lớn hơn và lúc đó CĐDĐ chạy qua bóng đèn sẽ thế nào -Có thể gợi ý cho HS như sau : Trước hết áp dụng định luật Ôm để tính điện trở của dây, sau đó vận dụng kết luận đã rút ra, tính chiều dài của dây -Hướng dẫn HS hoàn thành C4 -Đề nghị một số HS phát biểu điều ghi nhớ của bài học -Từng HS trả lời C2 -Từng HS làm C3 -HS hoàn thành C4 qua hướng dẫn của GV -Một số HS đọc phần ghi nhớ phần đóng khung ở cuối bài II/Vận dụng Trả lời C2 Ò C4 +C2: Khi giữ U không đổi nếu mắc đèn vào U này bằng dây dẫn càng dài thì điện trở của mạch điện càng lớn. Theo định luật ôm I chạy qua đèn càng nhỏ và đèn sáng yếu hơn +C3: Điện trở của cuộn dây : R=U/I=20 Chiều dài cuộn dây L=20.4/2=40m +C4: Vì I1= 0,25I2= I2/4 nên điện trở của đoạn dây dẫn thứ nhất gấp 4 lần dây thứ hai do đó L1= 4L2 3-Hướng dẫn về nhà: -Học thuộc phần ghi nhớ -Hoàn thành C4 nếu chưa xong và làm các bài tập 7.1Ò7.4 trong SBT -Tham khảo thêm mục "Có thể em chưa biết" - Mỗi nhóm kẽ sẵn bảng1 trang 23 vào bảng phụ để tiết sau học -----------------------------------------------------