Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 8: Sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn

SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO TIẾT DIỆN DÂY DẪN I.MỤC TIÊU Suy luận được rằng các dây dẫn cùng chiều dài và làm từ cùng một loại vật liệu thì điện trở tỷ lệ nhgịch với tiết diện dây (trên cơ sở vận dụng hiểu biết về điện trở tươnng đương của đoạn mạch song song) Bố trí và tiến hành thí nghiệm kiểm tra mối quan hệ giữa điện trở và tiết diện dây dẫn Nêu được điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và làm từ cùng một loại vật liệu thì tỉ lệ nghịch với tiết diện của dây Rền luyện kỹ năng mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo diện trở của dây dẫn Giáo dục tính trung thực , tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm II.CHUẨN BỊ HS :Các dụng cụ để tiến hành thí nghiệm kiểm tra nêu trong bài GV: Kết hợp cùng HS chuẩn bị các dụng cụ thí nghiệm từ phòng thí nghiệm Bảng phụ ghi đề bài trắc nghiệm III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra (7 phút) Một HS trả lời :CH1: Trong một đoạn mạch gồm có hai điện trở mắc song song hiệu điện thế và cường độ dòng điện của đoạn mạch có liên hệ như thế nào với hiệu điện thế và cường độ dòng điện của các mạch rẽ? Viết công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch đó CH2: Khoanh tròn chữ cái đứng trước kết quả đúng Muốn xác định mối quan hệ giữa điện trở và chiều dài dây dẫn thì phải đo điện trở của Các dây dẫn cùng chiều dài cùng tiết diện nhưng làm bằng các vật liệu khác nhau Các dây dẫn cùng chiều dài, cùng một loại vật liệu nhưng tiết diện khác nhau Các dây dẫn cùng một loại vật liệu ,cùng tiết diện nhưng chiều dài khác nhau Các dây dẫn cùng chiều dài, vật liệu khác nhau và tiết diện khác nhau 3/ Bài mới: 1.HĐ1: Tình huống học tập (3phút) Chúng ta đã biết. Điện trở phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn. Điện trở tỉ lệ thuận với chiều dài dây dẫn. Vậy điện trở sẽ tỉ lệ như thế nào với tiết diện của dây dẫn? Khi tiết diện dây dẫn càng lớn thì điện trở của dây dẫn đó sẽ ntn? HS: Dự đoán tình huống xảy ra GV: Để tìm hiểu rõ hơn về sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện của dây dẫn ta cùng nghiên cứu bài hôm nay. TG Hoạt động của GV và HS Nội dung 7ph 9ph 12ph 2.HĐ2: Nêu dự đoán về sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào tiết diện. Hs tìm hiểu mạch điện hình 8.1 và suy nghĩ trả lời câu C1 Hình 8.1 ( bảng phụ) Một học sinh trả lời Các hs khác nhận xét GV giới thiệu mạch điện hình 8.2 Hình 8.2 (bảng phụ) Từ câu C1 hãy dự đoán sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện qua câu C2 3.HĐ3: Tiến hành thí nghiệm kiểm tra dự đoán đã nêu theo yêu cầu của C2. H. Hãy lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện thí nghiệm kiểm tra A S1 R1 V H. Hãy cho biết các dụng cụ để làm thí nghiệm?Các bước tiến hành thí nghiệm HS làm thí nghiệm theo nhóm và hoàn thành bảng 1 GV thu kết quả thí nghiệm và hướng dẫn thảo luận chung cả lớp H. Hãy so sánh các kết quả để rút ra kết luận 4.HĐ4: Vận dụng Cá nhân hoàn thành câu C3 Một học sinh lên bảng trình bày Gv nhắc nhở cách trình bày HS làm bài trên phiếu học tập câu C3 Cá nhân hoàn thành câu C5 Yêu cầu HS về nha tìm cách giải khác I. Dự đoán sự phụ thuộc của điện trở vào tết diện của dây dẫn 1) Các dây dẫn làm cùng một vật liệu, cùng chiều dài và tiết diện do đó chúng có điện trở như nhau.Mắc vào mạch điện hình 8.1 C1: R2= R3 = 2) Chập sát các dây có thể coi chúng trở thành các dây có tiết diện : 2S ,3S (hình 8.2) C2: Tiết diện tăng gấp hai lần thì điện trở dây giảm hai lần: R2 = Tiết diện dây tăng gấp 3 lần thì điịen trở dây giảm 3 lần: R3= *) Đối với các dây dẫn có cùng chiều dài và làm cùng từ một loại vật liệu, nếu tếit diện của lớn gấp bao nhiêu lần thì điện trở của nó nhỏ đi bấy nhiêu lần R II. Thí nghiệm kiểm tra * Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 8.3 - Dây có tiết diện S1 đo I ,U để suy ra điện trở R1 -Thay dây dẫn có tiết diện S1 bằng dây có tiết diện S2 đo U, I để suy ra R2 Ghi các kết quả vào bảng1(sgk) * Nhận xét: * Kết luận: Điện trở của dây dẫn tỉ lệ nghịch với tiết diện của dây III. Vận dụng: C3 Hai dây đồng: l1 =l2 S1=2mm2; S2 =6mm2 So sánh điện trở hai dây Giải: Vì hai dây đều bằng đồng và có chiều dài bằng nhau nên Vậy điện trớ của dây thứ nhất gấp ba lần điện trở dây thứ hai C4: Hai dây nhôm: l1=l2 S1=0,5mm2; S2=2,5mm2 ;R1=5,5; R2=? ĐS: R2= C5 : Cách 1 l2= nên R2= S2=5S1 nên R2= suy ra R2== 4/ Củng cố: ( 5phút) Kết hợp trong giờ khi giải các bài tập phần áp dụng GV nhắc lại cách giải các bài tập về so sánh điện trở 5/ Hướng dẫn về nhà: (3phút) Xem lại các bài tập đã giải trong giờ để giải tiếp câu C6 và bài tập 8