Giáo án môn Vật lý 9 - Võ Đức Thuận - Tiết 27: Bài: Sự nhiễm từ của sắt thép, nam châm điện

Bài soạn vật lý 9 Người soạn Võ Đức Thuận Ngày soạn: 12/12/2005 Tiết 27 Bài: Sự nhiễm từ của sắt thép, nam châm điện I/ Mục tiêu: Mô tả được thí nghiệm về sự nhiễm từ của sắt thép 2, Giải thích được vì sao người ta dùng sắt non để ché tạo nam châm điện 3, Nêu được 2 cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vất II/ Chuẩn bị 1, Dụng cụ thí ngiệm như hình 25.1; 25.2 đổi vời mỗi nhóm III/ Các hoạt động dạy học 1, ổn định lớp 2, Kiểm tra bài cũ: Phát biểu quy tắc năm tay phải? Vận dụng làm bài tập 24.4 SBTVL9 3 , Các hoạt động dạy học Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Hoạt động 1 Nhớ lại kiến thức đã học về nam châm điện ở các lớp 7 + Mô tả cấu tạo và tác dụng của nam châm điện +Nêu cụ thể một ứng dụng của nam châm điện mà em biết Hoạt động 2 +Quan sát nhận dạng và cách bố trí thí nghiệm như trong hình 25.1 SGK + Nêu rõ thí nghiệm này nhằm quan sát gì? + Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình 25.1 theo yêu cầu của sách giáo khoa + Quan sát các gốc lệch của nam châm khi cuộn dây có lõi sắt và khi khong có lõi sắt cho nhận xét Hoạt động 3 Làm thí nghiệm khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây , sự nhiễm từ của sắt non và thép có gì khác nhau rút ra kết luận về sự nhiễm từ của sắt thép + Quan sát , nhận dạng các dụng cụ thí nghiệm và cách bố trí thí nghiệm như hình 25.2 SGK + Bố trí thí nghiệm theo hình vẽ và tiến hành các yêu cầu của sách giáo khoa + Quan sát và nêu được hiện tượng xảy ra đối với đinh sắt khi ngát dọng điện chay trong ống dây trong các trường hợp : ống dây có sắt non , ống dây có lõi thép Trả lời C1 + Rút ra kết luận vè sự nhiễm từ của sắt thép Hoạt động 4 Tìm hiểu nam châm điện + Cá nhân làm việc với sách giáo khoa quan sát hình 25.3 để thục hiện C2 + Quan sát hình 25.4 SGK và trả lời C3 + Các nhóm cử đại diện phát biểu Hoạt động 5 Củng cố kiến thức về khả năng nhiễm từ của sắt thép; Vân dụng vào thục tế + Làm việc cá nhân để trả lời c4;c5;c6 vào vào BT + Đọc phần có thể em chưa biết Nêu các câu hỏi Tác dụng từ của dòng điện được biểu hịn như thé nào? Trong thực tế nam châm điện được dùng để làm gì? Nêu vấn đề: Tai sao một cuộn dây có dòng điện chạy qua quấn quanh một lõi sắt non lại tạo ra nam châm điện và nam châm điện có lợi gì hơn nam chân vĩnh cửu? + Yêu cầu học sinh làm việc cá nhân quan sát hình 25.1 SGK Phát biểu mục đích thí nghiệm + Làm việc theo nhóm, bố trí và thay nhau làm thí nghiệm Hướng dẫn học sinh bố trí thí nghiệm để cho kim nam châm đứng thăng bằng rồi mới đặt cuộn dây sao cho trục kim nam châm song song với mặt ống dây sau đó mới đóng mạch điện Nêu câu hỏi: Gốc lệch của kim nam châm khi cuọn dây lõi sắt nan, thép với khi không có lõi sắt hay thép Yêu cầu học sinh + Cá nhân làm việc với sách giáo khoa và nghiên cứu hình 25.2 SGK +Nêu mục đích của thí nghiệm Làm việc theo nhóm, bố trí và thay nhau làm thí nghiệm tập trung quan sát chiếc đinh sắt +Trả lời câu hỏi : Có hiện tượng gì xảy ra với đinh sắt khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây? Nêu vấn đề: Nguyên nhân nào đã làm tăng lục từ tác dụng lên kim nam châm của ống dây có dòng điện chạy qua? Sự nhiễm từ của sắt nan và của thép có gì khác nhau? + thông báo về sự nhiễm từ của sẳt thép khi đặt trong từ trường Yêu cầu học sinh làm việc với sách giáo khoa và thực hiện C2 Nêu câu hỏi: Có những cách nào làm tăng lực từ của nam châm điện? Yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm và trả lời C3 Yêu cầu học sinh nêu nhận xét kết quả của nhóm