Giáo án môn Vật lý khối 9 - Nguyễn Trường Sơn - Tiết 5: Đoạn mạch song song

Tuần 3 Ngày soạn: 18/ 09/ 2006 Tiết 5 Ngày dạy: 19/ 09/ 2006 BÀI 5 : ĐOẠN MẠCH SONG SONG I/ MỤC TIÊU Suy luận để xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song và hệ thức từ những kiến thức đã học. Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lí thuyết đối với đoạn mạch song song. Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng thực tế và giải bài tập về đoạn mạch song song. II/ CHUẨN BỊ 1.Cho mỗi nhóm học sinh: 3 điện trở mẫu, trong đó có một điện trở là điện trở tương đương của hai điện trở kia khi mắc song song. 1ampe kế:1.5A – 0.1A, 1vôn kế: 6V – 0.1V,1 công tắc, 1nguồn điện 6V. 9 đoạn dây dẫn, mỗi đoạn dài 30cm. 2.Cho giáo viên: Giáo án, 1đông hồ vạn năng. III/ HOẠT ĐÔÄNG DẠY HỌC II) Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mặch song song. 1. Nhớ lại kiến thức lớp 7 TG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 5ph GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Trong đoạn mạch gồm 2 bóng đèn mắc song song, hiệu điện thế và cường độ dòng điện trong mạch chính có mối quan hệ như thế nào với hiệu điện thê và cường độ dòng điẹn trong các mạch rẽ? Hoạt động 1: Ôn lại những kiến thức có liên quan đến bài học. - Mỗi cá nhân HS chuẩn bị để trả lời các câu hỏi của GV. U = U1 = U2 (1) I = I1 + I2 (2) 2. Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song 7ph - GV yêu cầu HS trả lời C1 và cho biết giữa hai điện trở có mấy điểm chung? Cường độ dòng điện và hiệu điện thế của đoạn mạch này có đặc điểm gì? - Hướng dẫn HS vận dụng các kiến thức vùa ôn tập và hệ thức của định luật Ôm để trả lời C2. - Đối vói HS khá giỏi có thể yêu cầu HS làm TN kiểm tra lại các hệ thức (1) và (2) đối với đoạn mạch gồm các điện trở mắc song song. Hoạt động 2: Nhận biết được đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song. - Cá nhân HS trả lời C1: + R1 mắc song song với R2 + Ampe kế đo cường độ dong điện qua mạch chính, vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở và của cả đoạn mạch. - C2: HS làm C2 vào phiếu học tập. Ta có U1 = U2 ª I1.R1 = I2 .R2 Từ đó ta suy ra: II) ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH MẮC SONG SONG 1. Công thức tính điện trở tưong đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song. 10 ph - GV hướng dẫn HS xây dựng công thức (4) bằng cách trả lời C3. + Viết hệ thức liên hệ giữa I, I1, I2 theo U, Rtđ , R1 , R2. + Vận dụng hệ thức (1) để suy ra (4) Hoạt động 3: xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song. - HS thảo luận theo nhóm để xây dựng công thức (4), sau khi đã nghe hướng dẫn của GV. C3: Từ hệ thức của định luật Ôm Ta có Đồng thời: I = I1 + I2; U = U1 = U2 . - Thay những hệ thức trên vào (*) ta có: Suy ra: Rtđ 2. Thí nghiệm kiểm tra 10 ph GV hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra các nhóm HS mắc mạch điện TN như trong hướng dẫn của SGK. Hoạt động 4: Tiến hành TN kiểm tra. - Các nhóm tiến hành TN theo hướng dẫn của SGK. 2. Kết luận - GV yêu cầu các nhóm thảo luận để rút ra kết luận. - GV yêu cầu một vài HS tự rút ra kết luận, sau đó GV có thể bổ sung thêm nếu chưa được đúng. - Thảo luận theo nhóm và rút ra kết luận. Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song thì nghịch đảo của điện trở tương đương bằng tổng các nghịch đảo của từng điện trở thành phần. III) VẬN DỤNG 13 ph - GV trả lời C4 - Hưóng dẫn HS làm phần 2 của C5 Hoạt đông 5: Cũng cố và vận dụng - Từng HS trả lời C4: Đèn và quạt phải được mắc song song vào nguồn điện 220V để chúng hoạt động bình thường. Nếu đèn khônh hoạt động thì quạt vẫn hạot đông vì nó vẫn được mắc vào hiệu điện thế 220V IV/ KẾT LUẬN Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song: Cường độ dòng điện chạy qua mạch chính bắng tổng cường độ dòng diện chạy qua các mạch rẽ: I = I1 + I2 Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch song song bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đoạn mạch rẽ: U = U1 = U2 Điện trở tương đương được tính theo công thức: Cường độ dòng điện chạy qua mỗi điện trở tỉ lệ nghịch với điện trở đó: V/ HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG Ở NHÀ Làm bài tập C5 (SGK), 5.1, 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6 (SBT). Học thuộc phần ghi nhớ.