Giáo án môn Vật lý khối 9 - Trần Đình Dậu - Tiết 38: Máy phát điện xoay chiều

Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 38 máy phát điện xoay chiều I.Mục tiêu: + Nhận biết được hai bộ phận chính của một máy phát điện xoay chiều, chỉ ra được rôto và stato của mỗi loại máy + Trình bày được nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều, + Nêu được cáh làm cho máy phát điện có thể phát điện liên tục. II. Chuẩn bị: Cho mỗi nhóm +Một máy phát điện xoay chiều. III. Tiến trình giờ giảng: 1.ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ: 4.Bài mới: Nội dung Hoạt động của thày Hoạt động của trò I Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều. 1. Quan sát: H34.1, 34.2SGK Trả lời C1,C2 2. Kết luận:Các máy phát điện xoay chiều đều có 2 bộ phận chính là nam châm và cuộn dây - Một trong hai bộ phận đứng yên là stato, bộ phận còn lại có thể quay được gọi là rôto II. Máy phát điện xoay chiều trong kĩ thuật. 1. Đặc tính kĩ thuật SGK- T94 2. Cách làm quay máy phát điện. III. Vận dụng: *Trả lời C3: *Ghi nhớ SGK – T94 Hoạt động1: Hướng dẫn HS xác định vấn đề cần nghiên cứu. Tìm hiểu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của các máy phát điện xoay chiều loại khác nhau. ?. Trong bài học trước chúng ta đã biết nhiều cách tạo ra dòng điện xoay chiều. Dòng điện ta dùng trong nhà là do các nhà máy điện rất lớn như hoà bình tạo ra, dòng điện dùng để thắp sáng dèn xe đạp là do đinamô xe đạp tạo ra. Vậy đinamô xe đạp và máy phát điện khổng lồ trong các nhà máy có gì giống nhau, khác nhau? * Hoạt động2: Tìm hiểu các bộ phận chính của các máy phát điện xoay chiều và hoạt động của chúng khi phát điện. +Y/C HS quan sát và vận hành máy phát điện thật từ đó trả lời C1& C2 SGK +Gọi HS trả lời C1 & C2 + Thống nhất các câu trả lời của HS Câu hỏi: ?1. Vì sao không coi bộ phận góp điện là bộ phận chính? ?2.Vì sao các cuộn dây của máy phát điện lại được quấn quanh lõi sắt non. ?3. Hai loại máy phát điện xoay chiều có cấu tạo khác nhau nhưng nguyên tắc hoạt động có khác nhau không? * Hoạt động 3:Hướng dẫn HS tìm hiểu một số đặc điểm của máy phát điện trong kĩ thuật và trong sản xuất. +Y/C HS tự nghiên cứu mục II SGK. Yêu cầu HS nêu lên những đặc điểm kĩ thuật của nhà máy. * Hoạt động4: Thảo luận chung về cấu tạo của máy. ?Trong máy phát điện loại nào cần phải có bộ góp điện ? Bộ góp điện có tác dụng gì? *Hoạt động 5: Vận dụng +Y/C HS dựa vào những thông tin thu thập trả lời C3 +Cá nhân phát biểu ý kiến phỏng đoán. * Hoạt động cá nhân quan sát H34.1 & H34.2 trong SGK, kết hợp quan sát máy phát điện thật.Nêu các bộ phận chính và hoạt động của máy + Trả lời C1:Các bộ phận chính là cuộn dây và nam châm. Khác nhau: Một loại có nam châm quay, cuộn dây đứng yên, loại thứ hai có cuộn dây quay còn nam châm đứng yên. Loại có cuộn dây quay còn có thêm bộ góp điện gồm vành khuyên và thanh quét. +Trả lời C2: Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây luận phiên tăng giảm. +Thảo luận chung chỉ ra được 2 loại máy có cấu tạo khác nhau nhưng nguyên tắc hoạt động lại giống nhau. +Tự rút ra KL về cấu tạo và nguyên tắc hoạt động chung của cả hai loại máy. *Hoạt động cá nhân: +Tự đọc SGK để tìm hiểu một số đặc điểm kĩ thuật. Cường độ dòng điện Hiệu điện thế Tần số kích thước cách làm quay rôto của máy phát điện * Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi của giáo viên +Loại cuộn dây quay cần có bộ góp điện. Với các máy phát điện lớn không dùng bộ góp điện để tránh hiện tượng phóng điện ở chỗ tiếp súc giữa thanh quét và vành khuyên, dễ làm hỏng bộ phận này. +Bộ góp điện có tác dụng lấy điện từ quận dây quay ra ngoài * Hoạt động cá nhân: Trả lời C3 Giống nhau: Đều có nam châm và cuộn dây dẫn, khi một trong hai bộ phận quay thì xuất hiện dòng điện xoay chiều. Khác nhau: Đinamô xe đạp có kích thước nhỏ hơn, hiệu điện thế, cường độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn. 4.Củng cố: +Trong mỗi loại máy phát điện xoay chiều,rôto là bộ phận nào, stato là bộ phận nào? +Vì sao bắt buộc phải có một bộ phận quay thì máymới phát điện? +Tại sao máy lại phát ra dòng điện xoay chiều? 5.Hướng dẫn ra bài tập về nhà: + Học bài theo SGK kết hợp vở ghi +Làm bài SBT Rút kinh nghiệm giảng dạy