Giáo án môn Vật lý khối 9 (trọn bộ)

Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 ch­¬ng i: §iÖn häc tiÕt 1: sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Nêu được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế. - Biết được cách vẽ và sử dụng đồ thị biểu diễn mối quan hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế từ số liệu thực hành. - Nêu được kết luận về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện và hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn. 2/ Về kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng mắc mạch điện, cách sử dụng ampe kế và vôn kế - Rèn luyện kỹ năng làm viêc theo nhóm, vẽ đồ thị có ô sai số 3/ Về thái độ: Giáo dục tính ham học hỏi, yêu khoa học Giúp học sinh thấy được tầm quan trọng của khoa học thực nghiệm, của vật lý học II/ Chuẩn bị: + Cho mỗi nhóm học sinh: -1 điện trở mẫu; 1 Ampe kế có GHĐ 1,5 A, ĐCNN 0,1A ; 1 Vôn kế có GHĐ 12V, ĐCNN 0,1V ; 1 biến thế nguồn ; 9 đoạn dây n ; 1 bảng lắp điện + Cho giáo viên: ( như học sinh ) III – C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 3 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1. æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2. KiÓm Tra : 3. Giíi thiÖu bµi: Giíi thiÖu s¬ l­îc ct vËt lÝ 9. - HS líp tr­ëng b¸o c¸o Ho¹t ®éng 2: ( 15 phót). «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc liªn quan ®ªn bµi häc - Chóng ta sö dông dông cô g× ®Ó ®o hiÖu ®iÖn thÕ gi­a hai ®Çu bãng ®Ìn? - Sö dông cô dï ®Ó ®o C§D§ ? Nªu nguyªn t¾c sö dông dông cô ®ã? - Hs chó ý nghe c©u hái vµ tr¶ lêi: * Sö dông v«n kÕ ®Ó ®o H§T - ®v (V«n)V * Sö dông AmpekÕ ®Ó ®o c®d® - ®v (Ampe A) - Nªu qui t¾c sö dông c¸c dông cô ®o. Ho¹t ®éng 3: (12 phót). t×m hiÓu sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn vao h®t gi÷a hai ®Çu d©y dÉn. - Y/c hs t×m hiÓu s¬ ®å m¹ch ®iÖn h1.1 sgk? - Y/c m¾c m¹ch ®iÖn theo nhãm. - Theo dâi, gióp ®¬ häc sinh nªu c¸c em gÆp khã kh¨n. - Y/c ®ãng c«ng t¾c theo dâi sè chØ cña c¸c dông cô ®o( øng víi U kh¸c nhau ghi kÕt qu¶ ®o vµo b¶ng )? - Y/c ®¹i diÖn nhãm tr¶ lêi c©u hái C1 I – ThÝ nghiÖm: 1. S¬ ®å m¹ch ®iÖn: - Hs t×m hiÓu h1.1sgk. 2. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm: - C¸c nhãm hs m¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å. - §ãng c«ng t¾c quan s¸t v«nkÕ vµ ampekÕ ghi kÕt qu¶ ®o vµo b¶ng 1. - §¹i diÖn nhãm hs tr¶ lêi c©u C1. Ho¹t ®éng 4: (10 phót).vÏ vµ sö dông ®ß thÞ ®Ó rót ra kÕt luËn - Y/c hs t×m hiÓu th«ng tin sgk môc II tr5. - §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña I vµo U cã ®Æc ®iÓm g×? - Y/c hs c¨n cø vµo b¶ng sè kiÖu ®· cã vÏ ®å thÞ? - Y/c hs th¶o luËn nhãm vÒ d¹ng ®ß thÞ? II- §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn vµo hiÖu ®iÖn thÕ. 1. D¹ng ®å thÞ: - Hs tr¶ lêi c©u C2 theo h­íng dÉn cña gv. I U - Th¶o luËn nhãm => kÕt luËn 2. KÕt luËn: * H§T gi÷a hai ®Çu dd t¨ng hoÆc gi¶m bao nhiªu lÇn th× C§D§ ch¹y qua dd còng t¨ng hoÆc gi¶m bÊy nhiªu lÇn Ho¹t ®éng 5: ( 5 phót).vËn dông – cñng cè – h­íng dÉn vÒ nhµ - Y/c hs tr¶ lêi c©u C3, C4, C5 - Gv chuÈn ho¸ vµ y/c hs ghi vë. - Gv ®­a ra kÕt qu¶ thÝ nghiÖm d­íi d¹ng ®iÒn khuýªt y/c hs hoµn thµnh? - Gv chuÈn hãa vµ y/c hs ghi nhí vµ hoµn thµnh vµo vë III- VËn dông: - Hoµn thµnh C3, C4, C5 ngay t¹i líp Kq Lần tn U(V) I (A) 1 0 0 2 3 0.2 3 0.4 4 9 5 0.8 * Cñng cè: - Cần nắm được: Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn và dạng đồ thị diễn tả mối quan hệ đó. * Dặn dò: - Học bài cũ, Làm bài tập trong sách bài tập chuÈn bi bµi 2. Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 tiÕt 2: ®iÖn trë cña d©y dÉn - ®Þnh luËt «m I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được thương số không đổi đối với một dây dẫn còn đối với các dây dẫn khác nhau thì thương số khác nhau. - Nhận biết được đơn vị của điện trở và vận dụng công thức tính điện trở để giải bài tập. - Phát biểu và viết được biểu thức của định luật ôm. - Vận dụng định luật ôm để giải một số bài tập đơn giản. 2/ Về kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng giải bài tập - Rèn luyện kỹ năng vẽ sơ đồ mạch điện, sử dụng vôn kế và ampe kế để xác định điện trở của một dây dẫn. 3/ Về thái độ: - Rèn luyện tính ham học hỏi, thói quen yêu khoa học. - Tầm quan trọng của đình luật ôm trong phần điện học. II/ Chuẩn bị: + Cho giáo viên: Gi¸o ¸n néi dung bµi + b¶ng phô + Cho mỗi nhãm học sinh: ChuÈn bÞ bµi ë nhµ III – C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 5 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1. æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2. KiÓm Tra : C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua dd phô thuéc vµo H§T ntn? 3. Giíi thiÖu bµi: Nh­ SGK - HS líp tr­ëng b¸o c¸o - 1HS lªn b¶ng tr¶ lêi - Hs kh¸c nhËn xÐt . Ho¹t ®éng 2: ( 15 phót). x¸c ®Þnh th­¬ng sè u/I ®èi víi mçi d©y dÉn - Y/c hs dùa vµo b¶ng sè liÖu 1&2 oqr bµi tr­íc tÝnh th­¬ng sè U/I? - Gv theo dâi gióp ®ì c¸c hs yÕu tÝnh to¸n cho chÝnh x¸c. - Y/c 1 vµi hs tr¶ lêi c©u C2? I- §iÖn trë cña d©y dÉn. 1. X¸c ®Þnh th­¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn. - Tõng hs dùa vµo b¶ng sè liÖu 1&2 ë bµi tr­íc tÝnh U/I ®èi víi mçi d©y dÉn. - Hs th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u C2 Ho¹t ®éng 3: (10 phót). t×m hiÓu kh¸i niÖm ®iÖn trë - Y/c hs thu thËp th«ng tin sgk vµ tr¶ lêi c©u hái - TÝnh ®iÖn trë cña d©y dÉn b»ng c«ng thøc nµo? - Khi t¨ng U ®Æt vµo hai ®Çu dd lªn 2 lÇn th× ®iÖn trë cña nã cã t¨ng kh«ng? V× sao? 2. §iÖn trë. - HS t×m hiÓu th«ng tin sgk. - C¸ nh©n hs tr¶ lêi c©u hái. - C¸c hs kh¸c chó y l¾ng nghe nhËn xÐt. * §iÖn trë lµ ®¹i l­îng ®Æc tr­ng cho tÝnh c¶n trë dßng ®iÖn Ho¹t ®éng 4: ( 5 phót).ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc ®Þnh luËt «m - Gv h­íng dÉn hs tõ c«ng thøc R = U/I => I = U/R vµ th«ng b¸o ®©y chÝnh lµ biÓu thøc cña ®Þnh luËt «m. - Dùa vµo biÓu thøc trªn h·y ph¸t biÓu ®Þnh luËt «m thµnh lêi? - ChØ râ tªn vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc? II - §Þnh luËt «m. I =U/R - Ph¸t biÓu thµnh lêi ®Þnh luËt «m. - ChØ vµ ghi râ c¸c ®¹i l­îng vµ ®v cña chóng. Ho¹t ®éng 5: (10 phót).vËn dông – cñng cè – h­íng dÉn vÒ nhµ - Y/c hs tr¶ lêi c©u C3 sgk? - 1HS ®äc vµ tãm t¾t néi dung c©u hái b»ng kÝ hiÖu c¸c ®¹i l­îng? - Y/c hs kh¸c nªu PP gi¶i? - Gv h­íng dÉn nÕu hs gÆp khã kh¨n. - ChuÈn ho¸ bµi lµm cña hs y/c ch÷a vµo vë bµi tËp. - Y/c hs tr¶ lêi c©u C4? - Gv h­íng dÉn nÕu hs gÆp khã kh¨n. - ChuÈn ho¸ bµi lµm cña hs y/c ch÷a vµo III – VËn dông: C3: Theo đl ôm C4. Giải: Cường độ dòng điện qua 2 dây dẫn là: 1/ Củng cố: - Cần nắm được: + Định nghĩa, công thức, ký hiệu, các đơn vị và ý nghĩa của điện trở. + Phát biểu và viết biểu thức của định luật ôm - Cần làm được: + Vận dụng công thức tính điện trở và định luật ôm để giải các bài tập về I, U, R + Các bài tập trong phần vận dụng và trong sách bài tập 2/ H­íng dÉn vÒ nhµ - Học bài - Làm bài tập trong sách bài tập - Chuẩn bị bài mới: THỰC HÀNH: XÁC ĐỊNH ĐIỆN TRỞ CỦA MỘT VẬT DẪN BẰNG VÔN KẾ VÀ AMPE KẾ + Đọc trước phần: - Bố trí và tiến hành thí nghiệm - Xem lại cách dùng vôn kế và ampe kế + Chuẩn bị trước mẫu báo cáo kết quả thực hành ở các phần I; II Ngµy so¹n:....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 Tiết 3 : THỰC HÀNH: XÁC ĐỊNH ĐIỆN TRỞ CỦA DÂY DẪN BẰNG VÔN KẾ VÀ AMPE KẾ I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Nêu được cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở. - Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm xác định điện trở của một dây dẫn bằng vôn kế và ampe kế. 2/ Về kỹ năng: - Mắc mạch điện theo sơ đồ - Sử dụng các dụng cụ đo: Vôn kế và ampe kế - Kỹ năng làm bài thực hành: Xử lý số liệu và viết báo cáo. 3/ Về thái độ: - Cẩn thận, kiên trì, trung thực, chú ý an toàn khi sử dụng điện. - Hợp tác trong hoạt động nhóm. - Yêu thích môn học. II/ Chuẩn bị: 1/ Cho học sinh: - Một dây dẫn có điện trở chưa biết giá trị - Một biến thế nguồn - 1 Ampe kế có GHĐ 1,5 A, ĐCNN 0,1A - 1 Vôn kế có GHĐ 12V, ĐCNN 0,1V - 9 đoạn dây nối - 1 bảng lắp điện 2/ Cho giáo viên: Bộ thí nghiệm như học sinh để hướng dẫn cách làm. III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc 1/ Kiểm tra bài cũ: - Nêu các quy tắc sử dụng vôn kế và ampe kế. - Phát biểu và viết biểu thức định luật ôm. ho¹t ®éng cña gi¸o viªn néi dung *Hoạt động 1: (5/) Giới thiệu và phát dụng cụ thí nghiệm. *Hoạt động 2: (5/) Vẽ sơ đồ thí nghiệm: - Yêu cầu mỗi nhóm học sinh vẽ một sơ đồ mạch điện dùng để xác định điện trở của dây dẫn bằng vôn kế và ampe kế. - GV kiểm tra rồi cho từng nhóm vẽ vào mẫu báo cáo. *Hoạt động 3: (25/) Tiến hành làm thí nghiệm. - Yêu cầu học sinh từng nhóm mắc mạch điện theo sỏ đồ. - GV theo dõi hướng dẫn cho một số nhóm. - Yêu cầu học sinh thay đổi hiệu điện thế lần lượt là 0, 3, 6, 9, 12, 15 V rồi đọc số chỉ của vôn kế và ampe kế. Ghi kết quả vào mẫu báo cáo. - Tính R trong các lần đo ( trừ lúc đầu, tức là khi U = 0V ). - Tính điện trở trung bình trong 5 lần đo *Hoạt động 4: (10/) Vẽ đồ thị và nhận xét kết quả. - Yêu cầu học sinh dựa vào kết quả đo được vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn. - Nhận xét kết quả thu được so với lý thuyết đã học. Giải thích sự khác nhau đó. Tiết 3 THỰC HÀNH XÁC ĐỊNH ĐIỆN TRỞ CỦA DÂY DẪN BẰNG VÔN KẾ VÀ AMPE KẾ I/ Vẽ mạch điện theo sơ đồ: A V A V II/ Tiến hành thí nghiệm - Mắc mạch điện theo sơ đồ. - Mắc vôn kế và ampe kế để đo I và U. - Đóng thử mạch điện. - Điều chỉnh biến thế nguồn từ 0, 3, 6, 9, 12, 15 V. - Đọc số chỉ của vôn kế và ampe kế tương ứng. - Viết và bảng báo cáo kết quả. - Tính điện trở của dây dẫn trong mỗi lần đo và điện trở trung bình trong cả 5 lần đo. - Vẽ đồ thị biÓu diễn sự phụ thuộc của I vào U. - Nhận xét xem kết quả thu được có phù hợp với lý thuyết không? Giải thích? III/ Viết báo cáo Hoàn thành mẫu báo cáo trên cơ sở kết quả của nhóm. V/ Củng cố và dặn dò: 1/ Củng cố: Cần nắm được: + Cách mắc mạch điện theo sơ đồ. + Các quy tắc sử dụng vôn kế và ampe kế. + Cách viết báo cáo kết quả thực hành. 2/ H­íng dÉn vÒ nhµ Chuẩn bị bài mới: Đoạn mạch nối tiếp * Nhớ lại các kiến thức đã học ở lớp 7 về đoạn mạch có hai bóng đèn mắc nối tiếp và các tính chất của đoạn mạch này. Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 tiÕt 4: ®o¹n m¹ch nèi tiÕp I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Hs suy luËn ®­îc ®Ó x©y dùng ®­îc c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp víi nhau Rt® = R1 + R2 vµ hÖ thøc tõ c¸c kiÕn thøc ®· häc. - M« t¶ ®­îc c¸ch bè trÝ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra l¹i c¸c hÖ thøc suy ra tõ lÝ thuyÕt. 2/ Về kỹ năng: - Quan s¸t , tÝnh to¸n vµ vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn t­îngk vµ gi¶i bµi tËp vÒ ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 3/ Về thái độ: - Nghiªm tóc, hîp t¸c, yªu thÝch m«n häc. II/ Chuẩn bị: - 3 điện trở mẫu lần lượt có giá trị 6, 10, 16.1 Ampe kế có GHĐ 1,5 A, ĐCNN 0,1A, 1 Vôn kế có GHĐ 12V, ĐCNN 0,1V, 1 biến thế nguồn, 9 đoạn dây nối, 1 bảng lắp điện. III – C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 5 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1. æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2. KiÓm Tra : Phát biểu và viết biểu thức định luật Ôm - Vẽ sơ đồ mạch điện có hai bóng đèn mắc nối tiếp. Hãy nêu mối liên hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế 3. Giíi thiÖu bµi: Nh­ SGK - HS líp tr­ëng b¸o c¸o - HS1 lªn b¶ng tr¶ lêi - Hs kh¸c nhËn xÐt . - HS2 lªn b¶ng tr¶ lêi - Hs kh¸c nhËn xÐt . Ho¹t ®éng 2: ( 5 phót). «n l¹i nh­ng kiÕn thøc cã liªn quan ®Õn bµi häc míi Nhắc lại về kiến thức cũ của vật lý lớp 7 - Yêu cầu học sinh vẽ mạch điện có hai bóng đèn mắc nối tiếp. - Yêu cầu học sinh cho biết mối liên hệ giữa các đại lượng: I, I1, I2; U, U1,U2 - GV cho học sinh khác bổ sung, nhận xét rồi hoàn chỉnh. I- C­êng ®é dßng ®iÖn vµ H§T trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 1/ Nhí l¹i kiÕn thøc líp 7. A I = I1 = I2 U = U1 + U2 Ho¹t ®éng 3: ( 7 phót). NhËn biÕt ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp - Y/c hs tr¶ lêi C1? - Cho biÕt 2R cã mÊy ®iÓm chung? - H­íng dÉn hs vËn dông kiÕn thøc võa «n tËp vµ hÖ thøc cña ®Þnh luËt ¤m ®Ó tr¶ lêi C2? - Víi hs kh¸ giái y/c lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra hÖ thøc (1)& (2)? 2. §o¹n m¹ch gåm 2R m¾c nèi tiÕp - T×m hiÓu y/c cña c©u C2, c¸ nh©n hs tr¶ lêi . C2: I1 = => U1 = I1.R1 (1/) I2 = => U2 = I2.R2 (2/) L¹i cã : I1 = I2 => LÊy (1/) chia (2/) ta ®­îc = §PCM Ho¹t ®éng 4: ( 10 phót).x©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2R m¾c nèi tiÕp. - Y/c hs ®äc sgk phÇn 1 cña môc II? - Y/c hs tr¶ lêi c©u hái thÕ nµo lµ ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch? - H­íng dÉn hs x©y dùng c«ng thøc . KÝ hiÖu H§T gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch lµ U, gi÷a hai ®Çu mçi ®iÖn trë lµ U1, U2. H·y viÕt hÖ thøc liªn hÖ gi÷a U , U1, U2? - C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua ®o¹n m¹ch lµ I, viÕt biÓu thøc tÝnh U , U1, U2 theo I vµ Rt® t­¬ng øng? II. §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp. 1. Rt® cña ®o¹n m¹ch la R cã thÓ thay thÕ cho ®o¹n m¹ch sao cho víi U b»ng nhau th× cã I = const. 2. C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2R m¾c nèi tiÕp. U = U1 + U2 U = I . Rt® ; U1 = I1.R1 ; U2 = I2.R2 mµ I = I1 = I2 => Rt® = R1 + R2 - Tõng hs tr¶ lêi c©u C3 Ho¹t ®éng 5: (10 phót).tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra - H­íng dÉn hs lµm thÝ nghiÖm nh­ sgk? - Theo dâi vµ kiÓm tra c¸c nhãm . - Y/c vµi nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶=> kÕt luËn? - GV: NhËn xÐt => KL ®óng y/c ghi vë. - C¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo h­íng dÉn. - C¸c nhãm th¶o luËn ®Ó rót ra kÕt luËn Ho¹t ®éng 6 : ( 8 phót).vËn dông – cñng cè – h­íng dÉn vÒ nhµ - CÇn mÊy c«ng t¾c ®Ó ®iÒu khiÓn ®o¹n m¹ch nèi tiÕp? - Y/c hs tr¶ lêi C4 & C5 ? III – VËn dông - HS tr¶ lêi C4 & C5 - Hs kh¸c nhËn xÐt. 1/ Củng cố: - Y/c hs ®äc néi dung ghi nh¬ sgk, Gv tãm t¾t néi dung träng t©m cña bµi häc 2/ H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc ghi nhí lµm BT 4.1, 4.3, 4.4 , 4.7 SBT - ChuÈn bÞ bµi ®o¹n m¹ch song song Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 Tiết 5: ĐOẠN MẠCH SONG SONG I/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Suy luận để xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song: và hệ thức: từ các kiến thức đã học. - Mô tả được cách bố trí thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lý thuyết. - Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải bài tập về đoạn mạch song song. 2/ Kỹ năng: - Kỹ năng thực hành, sử dụng các dụng cụ đo điện: vôn kế và ampe kế. - Kỹ năng bố trí, tiến hành lắp ráp thí nghiệm. - Kỹ năng suy luận, lập luận logic. 3/ Thái độ: - Yêu thích môn học - Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng đơn giản có liên quan trong thực tế. II/ Chuẩn bị: 1/ Cho học sinh: 3 điện trở mẫu trong đó có 1 điện trở là điện trở tương đương của hai điện trở còn lại, 1 Ampe kế có GHĐ 1,5 A, ĐCNN 0,1A, 1 Vôn kế có GHĐ 12V, ĐCNN 0,1V, 1 biến thế nguồn, 9 đoạn dây nối, 1 bảng lắp điện 2/ Cho giáo viên: như học sinh III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 5 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1, æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2, KiÓm Tra : Viết tất cả các công thức trong đoạn mạch có hai điện trở mắc nối tiếp. Làm bài tập 4.4 sách bài tập 3. Giíi thiÖu bµi: - Vµo bµi: Nh­ SGK - HS líp tr­ëng b¸o c¸o - Hs lªn b¶ng viÕt c«ng thøc - C¸c hs kh¸c chó ý nhËn xÐt Ho¹t ®éng 2: ( 5 phót). nh¾c l¹i kiÕn thøc cò Nhắc lại về kiến thức cũ của vật lý lớp 7 - Yêu cầu học sinh vẽ mạch điện có hai bóng đèn mắc song song. - Yêu cầu học sinh cho biết mối liên hệ giữa các đại lượng: I, I1, I2; U, U1,U2 - GV cho học sinh khác bổ sung, nhận xét rồi hoàn chỉnh. I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch song song. 1/ Nhắc lại kiến thức cũ I = I1 + I2 U = U1 = U2 Ho¹t ®éng 3: ( 5 phót). t×m hiÓu vÒ ®o¹n m¹ch cã hai ®iÖn trë m¾c song song - GV giới thiệu cho học sinh biết thế nào là hai điện trở mắc song song. - Yêu cầu học sinh vẽ mạch điện có hai điện trở mắc song song. - Yêu cầu học sinh cho biết mối liên hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế. - GV giới thiệu cho học sinh mối liên hệ giữa hiệu điện thế và giá trị của mỗi điện trở thành phần. - Yêu cầu học sinh chứng minh. - GV nhận xét bổ sung và hoàn chỉnh cho học sinh. 2/ Hai ®iÖn trë m¾c song song - Hai điện trở mắc song song là hai điện trở có hai đầu được nối chung với nhau (có chung điểm đầu và chung điểm cuối) Ta có: Lập tỉ: I = I1 + I2 U = U1 = U2 Ho¹t ®éng 4: (10 phót).t×m hiÓu vÒ ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song - GV cung cấp cho học sinh công thức tính , rồi yêu cầu học sinh chứng minh. - GV yêu cầu học sinh khác nhận xét, bổ sung rồi GV hoàn chỉnh cho học sinh. * Sau đó GV tổng quát cho học sinh trường hợp có nhiều điện trở mắc song song thì ta có các công thức: II/ Điện trở tương đương của đoạn mạch mắc song song. 1/ Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch có R1 // R2. *.Tổng quát: Có nhiều điện trở mắc song song với nhau thì: Ho¹t ®éng 5: ( 10 phót).tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra - Y/c c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra - H­íng dÉn , theo dâi kiÓm tra c¸c nhãm hs m¾c m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo sgk. - Y/c hs th¶o luËn => KÕt luËn 2/ ThÝ nghiÖm kiÓm tra - C¸c nhãm hs m¾c m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo h­íng dÉn sgk. Ho¹t ®éng 6: ( 10 phót).vËn dông – cñng cè – h­íng dÉn vÒ nhµ - Hướng dẫn học sinh trả lời C4, C5. - GV hướng dẫn cho học sinh về cách tính hiệu điện thế tối đa đặt vào hai đầu đoạn mạch có hai đèn mắc song song. III/ Vận dụng * Chú ý: Có hai đèn Đ1 và Đ2 mắc song song với nhau thì: hiệu điện thế tối đa đặt vào hai đầu đoạn mạch để hai đèn không bị hỏng là: * Củng cố + Cách mắc song song các điện trở. + Cách tính cường độ dòng điện, hiệu điện thế, điện trở tương đương của đoạn mạch có các điện trở mắốngng song. * Dặn dò: - Học bài cũ - Làm bài tập trong sách bài tập, Chuẩn bị bài mới: Bài tập vận dụng định luật ôm làm trước bài 1 và bài 2 sgk. Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 Tiết 6: bµi tËp vËn dông ®Þnh luËt «m I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Vận dụng các kiến thức đã học để giải được các bài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiều nhất là 3 điện trở. 2/ Về kỹ năng: - Giải bài tập vật lý theo đúng các bước giải. - Rèn kỹ năng phân tích, so sánh, tổng hợp thông tin. - Sử dụng đúng các thuật ngữ 3/ Về thái độ: - Cẩn thận, trung thực II/ Chuẩn bị: - Với giáo viên: Các bước giải bài tập - Với học sinh: Chuẩn bị trước các bài tập ở nhà. III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 5 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1, æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2, KiÓm Tra : - Thế nào là hai điện trở mắc nối tiếp. Viết tất cả các công thức trong đoạn mạch có hai điện trở mắc nối tiếp. Làm bài tập 6.1 SBT tr11 -Thế nào là hai điện trở mắc song song. Viết tất cả các công thức trong đoạn mạch có hai điện trở mắc song song. Làm bài tập 6.2 SBT tr 11 3. Giíi thiÖu bµi: Trùc tiÕp - HS líp tr­ëng b¸o c¸o - Hs1 lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm BT 6.1 sbt - Hs kh¸c chó ý nhËn xÐt - HS 2 lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm BT 6.2 sbt - Hs kh¸c chó ý nhËn xÐt Ho¹t ®éng 2: ( 10 phót). gi¶i bµi tËp 1 - Số chỉ của vôn kế và ampe kế cho biết điều gì? - Dựa vào bài giải của học sinh, Gv cho học sinh nhận xét, bổ sung rồi hoàn chỉnh cho học sinh. - Gv cho điểm hs làm bài I/ Đoạn mạch nối tiếp TT: Giải R1=5 a/ Theo định luật Ôm thì: U = 6V I = 0,5 A b/ a/ Rtđ=? b/ R2=? Ho¹t ®éng 3: ( 10 phót). gi¶i bµi tËp 2 - Dựa vào bài giải của học sinh, Gv cho học sinh nhận xét, bổ sung rồi hoàn chỉnh cho học sinh. - Gv cho điểm hs làm bài - Yêu cầu hs tìm cách giải khác để tính R2 II/ Đoạn mạch song song TT Giải R1=10 a/ I1=1,2 A Vì R1//R2 nên: I=1,8 A a/ U = ? b/ Vì R1//R2 nên: b/ R2=? I2 = I - I1= 0,6 A Vậy: Ho¹t ®éng 4: ( 15 phót).gi¶i bµi tËp 3 - Yêu cầu học sinh nêu cách mắc của các điện trở - Để tính Rtđ của đoạn mạch ta phải tính bằng cách nào? - Yêu cầu học sinh tính R23 rồi tính Rtđ. - Khi tính được Rtđ ta sẽ tính được đại lượng nào? - Có I ta tính tiếp I1, I2, I3 bằng cách nào? - Yêu cầu học sinh tự làm và gọi 1 hs lên bảng giải. - Cho các hs khác nhận xét, bổ sung rồi hoàn chỉnh cho học sinh. III/ Đoạn mạch hỗn hợp. TT: R2 R1=15 R1 R2=R3=30 U= 12 V R3 a/ Rtđ =? b/ I1, I2, I3=? Giải Sơ đồ mắc: R1nt ( R2//R3) a/ Vì R2//R3 nên: Vì R1nt R23 nên Rtđ = R1+ R23 = 30 b/ Cường độ dòng điện chạy trong mạch chính: Vì R1 nt R23 nên I = I1= I23 = 0,4 A Suy ra: U23 = I23.R23 = 0,4.15 = 6V Vì R2//R3 nên U2 = U3 = U23 = 6V Vậy: IV/ Củng cố và dặn dò: ( 5 phót) 1/ Củng cố: - Cần nắm được: Quy trình giải bài tập vật lý - Cần làm được: Vận đụng định luật Ôm để giải các bài tập có các điện trở mắc nối tiếp, mắc song song và mắc hỗn hợp. 2/ Dặn dò: - Học bài. Làm bài tập trong sách bài tập - Chuẩn bị bài mới: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO CHIỀU DÀI DÂY DẪN. Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 Tiết 7: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO CHIỀU DÀI DÂY DẪN I/ Mục tiêu: 1/ Về kiến thức: - Nêu được điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn - Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố: chiều dài, tiết diện, vật liệu làm dây dẫn. - Suy luận và tiến hành làm thí nghiệm kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài. - Nêu được điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ cùng một vật liệu thì tỉ lệ với chiều dài của dây. 2/ Về kỹ năng: - Mắc mạch điện, sử dụng dụng cụ đo điện. Dự đoán và suy luận. 3/ Về thái độ: -Trung thực. Có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm II/ Chuẩn bị: *Cho học sinh: - 1 biến thế nguồn, 1 Ampe kế, 1vôn kế, Dây nối, 3 cuộn dây điện trở làm cùng 1 chất, có cùng tiết diện nhưng có chiều dài là: 900mm, 1800mm, 2700mm. III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: ( 5 phót). æn ®Þnh – KiÓm tra – Giíi thiÖu bµi 1, æn ®Þnh: KiÓm tra sÜ sè líp 2, KiÓm Tra : Hãy trình bày khái niệm, công thức, đơn vị của điện trở. 3. Giíi thiÖu bµi: Trùc tiÕp - HS líp tr­ëng b¸o c¸o - Hs1 lªn b¶ng tr¶ lêi vµ lµm BT 6.1 sbt - Hs kh¸c chó ý nhËn xÐt Ho¹t ®éng 2: ( 8 phót). t×m hiÓu vÒ c«ng dông cña d©y dÉn vµ c¸c lo¹i d©y dÉn th­êng ®­îc sö dông. - Dây dẫn dùng để làm gì? - Dây dẫn thường làm bằng vật liệu gì? I/ Công dụng của dây dẫn - Cho dòng điện chạy qua - Thường làm bằng các chất dẫn điện tốt: đồng, nhôm, vonfram Ho¹t ®éng 3: ( 10 phót). t×m hiÓu ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? - Yêu cầu học sinh quan sát hình vẽ 1.1 sgk để kiểm tra xem các cuộn dây trên có gì khác nhau? - Yêu cầu học sinh nêu cách kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào các yếu tố trên. II/ Điện trở của dây dẫn phụ thuộc những yếu tố nào? - Chiều dài ( l ) - Tiết diện ( m2) - Vật liệu làm dây dẫn Ho¹t ®éng 4: ( 15 phót).x¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi d©y dÉn - Yêu cầu học sinh nêu cách làm. - Gv hướng dẫn cho học sinh làm thí nghiệm kiểm tra với ba dây dẫn có cùng tiết diện, cùng vật liệu nhưng có chiều dài lần lượt là: 900mm, 1800mm, 2700mm. Rồi cho học sinh làm thí nghiệm kiểm tra. - Theo dõi, hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm. - Yêu cầu học sinh rút ra nhận xét. - Gv rút ra kết luận cho học sinh. III/ Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn. 1/ Thí nghiệm: - Làm thí nghiệm với 3 dây dẫn có cùng tiết diện, cùng vật liệu nhưng có chiều dài lần lượt là: 900mm, 1800mm, 2700mm. 2/ Kết quả: K/q Lần U(V) I(A) R() l U1 = I1 = R1= 2l U2 = I2 = R2= 3l U3 = I3 = R3= 3/ Kết luận: Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài. Ho¹t ®éng 5: ( 7 phót).vËn dông – cñng cè – h­íng dÉn vÒ nhµ - Hướng dẫn học sinh cách giải C3 và C4 - Cho 2 hoc sinh lên bảng giải - Yêu cầu học sinh nhận xét bổ sung - Giáo viên hoàn chỉnh cho học sinh IV/ Vận dụng: C3. Theo định luật Ôm, ta có: Vì C4. Ta có: Mà: nên 1/ Củng cố: + Cách làm thí nghiệm để kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài dây dẫn. + Biết được điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài của dây - Cần làm được: Các bài tập về sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn. 2/ Dặn dò: - Học bài cũ. Làm bài tập trong sách bài tập - Chuẩn bị bài mới: Sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn + Xem lại đoạn mạch song song đã học Ngµy so¹n:.....................2008 Ngµy d¹y : ..................2008 Tiết 8: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO tiÕt diÖn DÂY DẪN I/ Mục tiêu: 1. Về kiến thức: - Suy luận được rằng các dây dẫn có cùng chiều dài và làm từ cùng một loại vật liệu thì điện trở của chúng tỉ lệ nghịch với tiết diện của dây ( trên cơ sở vận dụng hiểu biết về điện trở tương đương của đoạn mạch song song ). - Bố trí và tiến hành thí nghiệm kiểm tra mối quan hệ giữa điện trở và tiết diện của dây dẫn. - Nêu được điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và được làm từ cùng một vật liệu thì tỉ lệ nghịch với tiết diện của dây. 2. Về kỹ năng: - Mắc mạch điện, sử dụng dụng cụ đo điện - Dự đoán và suy luận 3.Về thái độ: - Trung thực, Có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm II/ Chuẩn bị: * Cho học sinh: - 1 biến th