Giáo án Ngữ văn 11 – Chương trình nâng cao: Hai đứa trẻ_ Thạch Lam

TUẦN 27 Tiết: 105 (ĐỌC VĂN) Ngày soạn: .10.2007 Ngày dạy: BÀI: (Thạch Lam) I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về: 1. Kiến thức: - Hiểu được đặc điểm và các thể của văn nghị luận - Biết cách đọc hiểu và thưởng thức vẻ đẹp, cái hay của văn nghị luận 2. Kỹ năng: - Thưởng thức và giải mã văn bản nghị luận 3. Thái độ: - Sử dụng và thưởng thức văn nghị luận trong thực tế II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài mới. - Chuẩn bị đồ dùng dạy học, bảng phụ, phiếu học tập, bài tập ra kì trước (nếu có). - Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, nêu vấn đề, đàm thoại với cá nhân, tập thể, thảo luận nhóm, thuyết trình, phân tích kết hợp với giảng bình… 2. Chuẩn bị của học sinh: - Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập ra kì trước. - Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức đã học, soạn bài và chuẩn bị cho bài mới. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút - Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh; chuẩn bị kiểm tra bài cũ. 2. Kiểm tra bài cũ: 5 phút - Câu hỏi kiểm tra: Văn nghị luận là gì? Kể tên một số tác giả viết văn nghị luận nổi tiếng của nước ta mà em biết? - Dự kiến trả lời: 3. Giảng bài mới: 38 phút - Giới thiệu bài: TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY Thời lượng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG 8’ HĐ1: HD tìm hiểu đặc điểm của văn nghị luận Cho hs đọc mục 1 sgk (?) Thế nào là văn nghị luận? Các kiểu văn nghị luận? (?) Trình bầy về đặc điểm của văn nghị luận? HD HS nắm kiến thức vấn đề. HĐ1: - Tìm hiểu sgk, suy nghĩ, trả lời câu hỏi - Ghi chép bài học 1. ĐẶC ĐIỂM VĂN NGHỊ LUẬN: 1.1- Văn nghị luận là gì? Các kiểu văn nghị luận? - Định nghĩa: (sgk) - Các kiểu văn nghị luận: đa dạng, có nhiều cách phân loại + Căn cứ vào đối tượng: nghị luận XH, nghị luận VH Căn cứ vào thời đại: nghị luận trung đại, nghị luận hiện đại… 1.2- Những đặc điểm của văn nghị luận: - Về nội dung: mới mẻ về vấn đề, đúng đắn về tư tưởng, vừa có tình vừa có lí… - Về nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ, luận cứ xác đáng, lời văn chính xác 8’ HĐ2: HD tìm hiểu cách đọc văn nghị luận (?) Dựa vào sgk tóm tắt cách đọc văn nghị luận ? HĐ2: - Làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời 2. CÁCH ĐỌC VĂN NGHỊ LUẬN: 2.1- Đọc văn nghị luận cần phải nắm bắt được luận đề và hệ thống luận điểm và phải đánh giá được tính đúng đắn, mới mẻ, sâu sắc của hệ thống luận đề, luận điểm của bài văn. 2.2- Phải cảm nhận được tình cảm chính nghĩa thấm đượm trong tư tưởng của bài văn. 2.3- Cần thấy được cái hay trong nghệ thuật phân tích, lập luận, sử dụng ngôn ngữ… của tác giả. 22’ HĐ3: HD làm bài tập nâng cao BT 2,3,4: Gv chuẩn bị một số đoạn văn mẫu cho hs đọc để thấy được những đặc điểm theo yc của câu hỏi BT 5,6: Chia lớp thành 2 nhóm, cho thảo luận và giải HĐ3: - làm việc theo yc của GV - Thảo luận nhóm, dùng bảng phụ và cử đại diện trình bày; các nhóm khác nhận xét, bổ sung 3. LUYỆN TẬP: BT 2,3,4: BT 5: Vấn đề: người nước ta phải biết sử nước ta, tổ tiên của ta. Cách đặt vấn đề và cách lập luận hay: + Gần gũi, dễ hiểu: từ nhà liên hệ đến nước + Chặt chẽ: nước có quốc sử như nhà có gia phổ - không biết quốc sử như người bất hiếu – phê phán những chuyện quái lạ… Giọng văn thống thiết, giàu sức truyền cảm BT 6: LuẬN điểm nêu trực tiếp, rõ ràng Chứng minh thuyết phục bằng lối so sánh giữa Thanh Tâm Tài Nhân và Nguyện Du Dẫn chững chọn lọc, tiêu biểu, đích đáng Kết luận ngắn gọn 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: 1 phút - Ra bài tập về nhà: + Hoàn chỉnh các BT 1,2,3,4 + Nắm vững các đặc điểm của văn nghị luận để áp dụng vào thực tiễn đọc hiểu và viết các bài văn nghị luận - Chuẩn bị bài mới: Soạn Tiếng mẹ đẻ - nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: TUẦN 27 Tiết: 106 (HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM) Ngày soạn: Ngày dạy: BÀI ĐỌC THÊM: Nguyễn An Ninh I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về: 1. Kiến thức: - Thấy được tư tưởng của bài chính luận: đề cao vai trò của tiếng Việt – như một vũ khí hữu hiệu và quan trọng góp phần giải phóng các dân tộc bị áp bức. Đây là một tư tưởng tiến bộ và tích cực trong thời đại bấy giờ. - Thấy được giá trị nghệ thuật của bài nghị luận: lập luận sắc sảo, tính chiến đấu cao 2. Kỹ năng: - Tự học, tự đọc hiểu, tự tích hợp kiến thức có định hướng. - Phân tích, đọc hiểu bài văn nghị luận 3. Thái độ: - Ý thức và tình yêu đúng đắn với tiếng Việt II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài đọc thêm, định hướng cơ bản để hướng dẫn HS về nhà tự đọc – hiểu văn bản cụ thể. - Phương án tổ chức lớp học: nêu vấn đề, đàm thoại với tập thể. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập theo hướng dẫn của GV. - Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức, soạn bài và chuẩn bị tự học bài đọc thêm. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút - Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh. 2. Kiểm tra bài cũ: 5 phút - Câu hỏi: Trình bày về đặc điểm của lối văn nghị luận? - Gợi ý trả lời: 3. Giảng bài mới: 38 phút - Giới thiệu bài: TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY Thời lượng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG 10’ HĐ1: - Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm. - Cho hs đọc phần Tiểu dẫn sgk à nắm kiến thức chung về tác giả, tác phẩm - Định hướng cho HS các cách khai thác tác phẩm. HĐ1: - Đọc – tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm. - Trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài. - Nhận xét, bổ sung ý kiến của bạn. - Đề xuất các vấn đề nảy sinh trong khi tìm hiểu bài và các hướng giải quyết. I. TÌM HIỂU CHUNG: 1.1- Tác giả: (sgk) 1.2- Tác phẩm: (sgk) 23’ HĐ2: Hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài, đọc – hiểu cụ thể văn bản theo hệ thống câu hỏi trong SGK. Chia lớp thành 5 nhóm, tổ chức cho hs thảo luận nhóm và trình bày vấn đề. Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Câu 5: HĐ2: - HS suy nghĩ, thảo luận nhóm, tìm ý trả lời. - Đại diện trình bày. Nhóm khác nhận xét, bổ sung - Ghi chép kiến thức bài học II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN: Câu 1: Mở đầu tác giả phê phán hiện tượng học đòi Tây hóa của một bộ phận người Việt Nam ta Câu 2: Cơ sở để tg cho rằng tiếng mẹ đẻ là nguồn giải phóng các dân tộc: - Nhờ tiếng nói mà ta có thể học tập, truyền bá được những tư tưởng và khoa học tiên tiến. Từ đó, việc giải phóng dân tộc chỉ còn là vấn đề thời gian. Câu 3: Quan niệm của tg về tiếng mẹ đẻ và tiếng nước ngoài rất hợp lí: Ngôn ngữ của chúng ta rất tinh tế, giàu có Việc học tập và sử dụng tiếng nước ngoài là điều cần thiết song không phải là từ bỏ tiếng mẹ đẻ; trái lại, phải dùng tiếng nước ngoài để làm giàu thêm tiếng mẹ đẻ Câu 4: Tính thời sự của bài viết: Hiện nay vẫn còn nhiều hiện tượng thích dùng tiếng nước ngoài mà làm nghèo tiếng mẹ đẻ như trong bài viết nêu Câu 5: Tính chính luận của bài viết: Gắn liền với phong trào đòi giải phóng dân tộc dưới ách thống trị của thực dân Gắn với những vấn đề chính trị, xã hội và văn hóa lúc bấy giờ. 5’ HĐ3: - Khái quát, củng cố lại kiến thức cần nhớ. HĐ3: - Theo dõi, ghi nhớ những nội dung GV đã định hướng sửa chữa, khái quát. III. TỔNG KẾT – CỦNG CỐ: - Giá trị tư tưởng đúng đắn và ssaau sắc của bài viết - Tính thời sự của vấn đề trong thời đại ngày nay 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: 1 phút - Ra bài tập về nhà: + Hoàn thiện các bài tập. + Sưu tầm, tham khảo TL về tác giả và tác phẩm. - Chuẩn bị bài mới: Soạn Phong cách ngôn ngữ chính luận IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: TUẦN Tiết: (…) Ngày soạn: Ngày dạy: BÀI: I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về: 1. Kiến thức: - - 2. Kỹ năng: - - 3. Thái độ: - II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài mới. - Chuẩn bị đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bài tập ra kì trước (nếu có). - Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, nêu vấn đề, đàm thoại với cá nhân, tập thể, thảo luận nhóm, thuyết trình, phân tích kết hợp với giảng bình… 2. Chuẩn bị của học sinh: - Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập ra kì trước. - Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức đã học, soạn bài và chuẩn bị cho bài mới. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút - Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh; chuẩn bị kiểm tra bài cũ. 2. Kiểm tra bài cũ: 5 phút - Câu hỏi kiểm tra: - Dự kiến trả lời: 3. Giảng bài mới: 38 phút - Giới thiệu bài: TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY Thời lượng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG 8’ HĐ1: HĐ1: I. 10’ HĐ2: HĐ2: II. 10’ HĐ3: HĐ3: III. 10’ HĐ4: HĐ4: IV. 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: 1 phút - Ra bài tập về nhà: + + - Chuẩn bị bài mới: IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: TUẦN Tiết: (…) Ngày soạn: 11.10.2007 Ngày dạy: BÀI: I. MỤC TIÊU: Học sinh cần đạt về: 1. Kiến thức: - - 2. Kỹ năng: - - 3. Thái độ: - II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đọc SGK, SBT, SGV, TLTK, tổng hợp tư liệu, rút kinh nghiệm từ bài trước, soạn giáo án bài mới. - Chuẩn bị đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bài tập ra kì trước (nếu có). - Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, nêu vấn đề, đàm thoại với cá nhân, tập thể, thảo luận nhóm, thuyết trình, phân tích kết hợp với giảng bình… 2. Chuẩn bị của học sinh: - Ôn bài cũ, thuộc bài, làm đầy đủ các bài tập ra kì trước. - Đọc SGK, SBT, TLTK để củng cố kiến thức đã học, soạn bài và chuẩn bị cho bài mới. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút - Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số, tác phong học sinh; chuẩn bị kiểm tra bài cũ. 2. Kiểm tra bài cũ: 5 phút - Câu hỏi kiểm tra: - Dự kiến trả lời: 3. Giảng bài mới: 38 phút - Giới thiệu bài: TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY Thời lượng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG 8’ HĐ1: HĐ1: I. 10’ HĐ2: HĐ2: II. 10’ HĐ3: HĐ3: III. 10’ HĐ4: HĐ4: IV. 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: 1 phút - Ra bài tập về nhà: + + - Chuẩn bị bài mới: IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: