Giáo án ngữ văn 12 - Học lỳ I - Trường THPT Quang Trung

TUAÀN : 1 TIEÁT :1-2 ÑOÏC VAÊN : KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CMT8 NĂM 1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp HS - Naém ñöôïc moät soá neùt toång quaùt veà caùc chaën ñöôøng phaùt trieån , nhöõng thaønh töïu chuû yeáu vaø nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa VHVN töø CM thaùng 8 – 1945 deán naên 1975 vaø nhöõng ñoåi môùi böôùc ñaàu cuûa VHVN giai ñoaïn töø naêm 1975 , nhaát laø töø naêm 1986 ñeán heát theá kæ XX - Reøn luyeän naêng löïc toång hôïp , khaùi quaùt , heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà VHVN töø CM thaùng 8 naêm 1945 ñeán heát theá kæ XX B. THIẾT KẾ DẠY VÀ HỌC: Hoaït ñoäng 1 - HS xem SGK Hoaøn caûnh , lòch söû , xaõ hoäi vaên hoaù coù taùc ñoäng ñeán vaên hoïc ? Hs chuaån bò ôû nhaø - neâu quaù trình phaùt trieån vaø nhöõng thaønh töïu chuû yeáu cuûa neàn VH? Vaên hoïc vuøng ñòch taïm chieám ? Hs gaïch SGK Neâu nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa VHVN töø 1945-1975 ( Phaân tích töøng ñaëc ñieåm ) Hoaït ñoäng 2 Trình baøy nhöõng neùt cô baûn veà hoaøn caûnh lòch söû , xaõ hoäi , vaên hoaù ? Nhöõng chuyeån bieán vaø moät soá thaønh töïu ban ñaàu cuûa neàn VH ? Neâu nhaän xeùt , ñaùnh giaù chung veà neàn vaên hoïc giai ñoaïn naøy ? Hoaït ñoäng 3: GV höôùng daãn HS choát laïi caùc yù chính baèng ghi nhôù Hoaït ñoäng 4 : GV höôùng daãn HS laøm baøi taäp vaän duïng baøi hoïc trong SGK I . KHAÙI QUAÙT VAÊN HOÏC VIEÄT NAM TÖØ CAÙCH MAÏNG THAÙNG TAÙM NAÊM 1945 ÑEÁN HEÁT THEÁ KÆ XX 1 . Vaøi neùt veà hoaøn caûnh lòch söû , xaõ hoäi, vaên hoaù -CM thaùng 8 thaønh coâng , ñaát nöôùc ñöôïc töï do , söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng ñaõ goùp phaàn taïo neân moät neàn vaên hoïc thoáng nhaát treân ñaát nöôùc ta . - Hai cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp vaø Mó keùo daøi 30 naêm ñaõ taùc ñoäng saâu saéc , maïnh meõ tôùi ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa toaøn daân toäc , trong ñoù coù vaên hoïc ngheä thuaät , taïo neân ôû vaên hoïc giai ñoaïn naøy nhöõng ñaëc ñieåm vaø tính chaát rieâng cuûa moät neàn vaên hoïc hình thaønh vaø phaùt trieån trong hoaøn caûnh chieán tranh laâu daøi vaø voâ cuøng aùc lieät - Neàn kinh teá coøn ngheøo naøn vaø chaäm phaùt trieån . Veà vaên hoaù , töø 1945 -1975 ñieàu kieän giao löu bò haïn cheá , nöôùc ta chuû yeáu tieáp xuùc vaø chòu aûnh höôûng cuûa vaên hoaù caùc nöôùc XHCN 2 . Quaù trình phaùt trieån vaø nhöõng thaønh töïu chuû yeáu a. Chaëng ñöôøng töø 1945 – 1954 -Văn học phaûn aùnh ñöôïc khoâng khí hoà hôûi , vui söôùng ñaëc bieät cuûa nhaân daân ta khi ñaát nöôùc vöøa giaønh ñöôïc ñoäc laäp - Töø 1946, vaên hoïc taäp trung phaûn aùnh cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân phaùp . VH gaén boù saâu saéc vôùi ñôøi soáng CM vaø khaùng chieán ; taäp trung khaùm phaù söùc maïnh vaø caùc phaåm chaát toát ñeïp cuûa quaàn chuùng nhaân daân ; theå hieän nieàm töï haøo daân toäc vaø nieàm tin vaøo töông lai taát thaéng cuûa cuoäc khaùng chieán . +Truyeän ngaén vaø kí laø nhöõng theå loaïi môû ñaàu cho vaên xuoâi chaëng ñöôøng khaùng chieán choáng thöïc daân phaùp : “Moät laàn tôùi thuû ño”â – Traàn Ñaêng , “Ñoâi maét , nhaät kí ôû röøng” – Nam cao , Laøng – Kim Laân …Töø 1950 xuaát hieän caùc taäp truyeän vaø kí khaù daøy daën : “Vuøng moû” – Voõ huy taâm , “Xung kích “– Nguyeãn ñình thi , “Ñaát nöôùc ñöùng leân” – Nguyeân ngoïc .. +Thô ca ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu xuaát saéc : Caûnh khuya , Caûnh röøng Vieät baéc … cuûa Hoà chí minh , Beân kia soâng Ñuoáng – Hoaøng caàm , Vieät baéc – Toá höõu … -Moät soá vôû kòch xuaát hieän gaây ñöôïc söï chuù yù : “Baéc sôn , nhöõng ngöøôi ôû laïi”- Nguyeãn huy töôûng , “Chị Hoà” – Học Phi b. Chaëng ñöôøng töø 1955 – 1964 - Vaên xuoâi môû roäng ñeà taøi , bao quaùt ñöôïc nhieàu vaán ñeà , nhieàu phaïm vi cuûa hieän thöïc ñôøi soáng . + Moät soá taùc phaåm khai thaùc ñeà taøi khaùng chieán choáng phaùp : Tröôùc giôø noå suùng – Leâ khaâm Soáng maõi vôùi thuû ñoâ –Nguyeãn huy töôûntg … + Moät soá khai thaùc ñeà taøi hieän thöïc ñôøi soáng tröôùc CM T8 : Tranh toái tranh saùnh – Nguyeãn coâng hoan , Cöûa bieån – Nguyeân hoàng , Muôøi naêm – toâ hoaøi …. +Vieát veà ñeà taøi coâng cuoäc xaây döïng CNXH : Soâng ñaø – Nguyeãn tuaân , Muøa laïc – Nguyeãn khaûi , Caùi saân gaïch – Ñaøo vuõ … - Thô ca phaùt trieån maïnh meõ . Caùc taäp thô xuaát saéc : Gioù loäng – Toá höõu , Aùnh saùng vaø phuø sa – Cheá lan vieân , Rieâng chung – Xuaân dieäu … - Kòch noùi phaùt trieån : Ngoïn löûa – Nguyeãn vuõ , Tieáng soùng – Teá hanh … c. Chaëng ñöôøng töø 1965- 1975 - vieát veà cuoäc khaùng chieán choáng ñeá quoác Mó : ñeà cao tinh thaàn yeâu nöôùc , ca ngôïi CN anh huøng CM. +Vaên xuoâi taäp trung phaûn aùnh cuoäc chieán ñaáu vaø lao ñoäng , khaéc hoaï thaønh coâng hình aûnh con ngöôøi Vieät Nam anh huøng , kieân cöôøng baát khuaát : + cuoäc chieán ñaáu cuûa quaân daân mieàn Nam anh duõng : Ngöôøi meï caàm suùng – Nguyeãn thi , Röøng xaø nu – Nguyeãn trung thaønh , Hoøn ñaát – Anh ñöùc .. +ÔÛ mieàn baéc : Kí cuõng phaùt trieån : Kí choáng mó cuûa Nguyeãn tuaân , vuøng trôøi – Höõu mai, Cöûa soâng - Nguyeãn minh chaâu .. -Thô ca laø moät böôùc tieán môùi cuûa neàn thô ca VN hiện đại . Theå hieän roõ khuynh höôùng môû roäng vaø ñaøo saâu chaát lieäu hieän thöïc , ñoàng thôøi taêng cöôøng söùc khaùi quaùt , chaát suy töôûng , chính luaän : Ra traän , maùu vaø hoa – Toá höõu , Ñaàu suùng traêng treo – chính höõu , Maët ñöôøng khaùt voïng – Nguyeãn khoa ñieàm … + Giai ñoaïn naøy ñaõ xuaát hieän vaø ñoùng goùp cuûa theá heä caùc nhaø thô treû thôøi kì choáng mó : Phaïm tieán duaät , Leâ anh xuaân , Baèng vieät , thanh thaûo , Nguyeãn duy … Kòch gaây ñöôïc tieáng vang : Queâ höông VN vaø thôøi tieát ngaøy mai – Xuaân trình , Ñaïi ñoäi tröôûng cuûa toâi – Ñaøo hoàng caåm … d. Vaên hoïc vuøng ñòch taïm chieám : - Dưới chế đạo Mĩ và chính quyền Sái Gòn , nhiều xu hướng văn học tiêu cực , phản động tồn tại đan xen như xu hướng chống cộng , xu hướng đồi trị … - Bên cạnh có xu hướng văn học tiến bộ và lành mạnh , yêu nước và cách mạng với các tác giả Vũ Hạnh , Lý Văn Sâm , Hoàng Phủ Ngọc tường …và có những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao , viết về đời sống văn hóa , phong tục , thiên nhiên đất nước , vẻ đẹp con người lao động : “ hương rừng Cà Mau “ – Sơn Nam ,” Thương nhớ mười hai “- Vũ Bằng 3. Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa VHVN töø 1945- 1975 a. Neàn vaên hoïc chuû yeáu vaän ñoäng theo höôùng CM hoaù , gaén boù saâu saéc vôùi vaän meänh chung cuûa ñaát nöôùc Văn học là tấm gương phản chiếu những vấn đề lớn lao , trọng đại nhất của đất nước và cách mạng : đấu tranh thống nhất đất nước và xây dựng CNXH b. Neàn vaên hoïc höông veà ñaïi chuùng - Đại chúng vừa là đối tượng phản ánh và phục vụ , vừa là nguồn cung cấp , bổ sung lực lu7oo75ng sáng tác cho văn học - Cách mạng và kháng chiến hình thành ở nhà văn quan niệm mới về đất nước - Nền văn học có tính nhân dân sâu sắc cả nội dung lẫn hình thức nghệ thuật c. Neàn vaên hoïc chuû yeáu mang khuynh höôùng söû thi vaø caûm höùng laõng maïng - Khuynh hướng sử thi : đề cập đến những vấn đề có ý nghĩa lịch sử , có tính toàn dân , nhân vật tiêu biểu cho tinh hoa , khí phách , lí tưởng của dân tộc , lời văn ngợi ca trang trọng , tráng lệ , hào hùng - Cảm hứng lãng mạn : khẳng định phương diện lí tưởng của cuộc sống mới , con người mới , ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng , tin tưởng vào tương lai - Khuynh hướng sử thi kết hợp với cảm hứng lãng mạn làm văn học giai đoạn này thấm nhuần tinh thần lạc quan , vừa nâng đỡ tinh thần dân tộc vừa đáp ứng yêu cầu phản ánh hiện thực II. VAØI NEÙT KHAÙI QUAÙT VHVN TÖØ NAÊM 1975 ÑEÁN HEÁT THEÁ KÆ XX 1.Hoaøn caûnh lòch söû , xaõ hoäi , vaên hoaù - Vôùi chieán thaéng muøa xuaân 1975 lòch söû daân toäc ta laïi môû ra moät thôøi kì môùi – thôøi kì ñoäc laäp töï do vaø thoáng nhaát ñaát nöôùc . Tuy nhieân töø 1975- 1985 ñaát nöôùc coøn gaëp nhöõng khoù khaên , thöû thaùch môùi - Töø 1986 vôùi coâng cuoäc môùi do Ñaûng coäng saûn ñeà xöôùng vaø laõnh ñaïo , vaên hoaù nöôùc ta coù ñieàu kieän tieáp xuùc roäng raõi vôùi nhieàu nöôùc treân theá giôùi . Vaên hoïc dòch , baùo chí vaø caùc phöông tieän truyeàn thoâng khaùc phaùt trieån maïnh meõ .Ñaát nöôùc böôùc vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi , thuùc ñaåy neàn vaên hoïc cuõng phaûi ñoåi môùi phuø hôïp vôùi nguyeän voïng nhaø vaên vaø ngöôøi ñoïc cuõng nhö quy luaät khaùch quan cuûa neàn vaên hoïc . 2. Nhöõng chuyeån bieán vaø moät soá thaønh töïu ban ñaàu Thô :Di caûo thô – Cheá lan vieân , nhöõng ngöôøi ñi tôùi bieån – Thanh thaûo , Aùnh traêng – Nguyeãn Duy … Nhöõng caây buùt thô xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu vaø töøng böùôc töï klhaúng ñònh mình - Vaên xuoâi coù nhieàu khôûi saéc : Ñaát traéng – Nguyeãn troïng Oaùnh , Thôøi xa vaéng – Leâ löïu , Ngöôøi ñaøn baø treân chuyeán taøu toác haønh – Nguyeãn minh chaâu , tieåu thuyeát Maûnh ñaát laém ngöôøi nhieàu ma – Nguyeãn khaéc tröôøng , buùt kí : Ai ñaõ ñaët teân cho doøng soâng ? – Hoaøng phuû ngoïc töôøng , Hoài kí Caùt buïi chaân ai – Toâ hoaøi Phoùng söï xuaát hieän ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà böùc xuùc cuûa ñôøi soáng haèng ngaøy Kòch noùi phaùt trieån maïnh meõ : Hoàn Tröông ba , da haøng thòt – Löu quang vuõ , Muøa heø ôû bieån – Xuaân trình => KẾT LUẬN : - Töø sau 1975 vaên hoïc vaän ñoäng theo höôùng daân chuû hoaù , mang tính nhaân baûn vaø nhaân vaên saâu saéc - Vaên hoïc phaùt trieån ña daïng hôn veà ñeà taøi , chuû ñeà , môùi meû hôn veà buùt phaùp ngheä thuaät , caù tính saùng taïo cuûa nhaø vaên ñöôïc phaùt huy III. Ghi nhôù Văn học VN từ sau cách mạng tháng tám 1945 đến năm 1975 hình thành và phát triển trong một hoàn cảnh đặc biệt ( cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc vô cùng ác liệt kéo dài suốt ba mươi năm ) chia làm ba chặng ( 1945-1954, 1955-1964, 1965-1975) mỗi chặng đường có những thành tựu riêng . Văn học giai đoạn này có ba đặc điểm cơ bản : vận động chủ yếu theo hướng cách mạng hóa , gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước , hướng về đại chúng , chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn - Từ sau năm 1975 nhất là từ năm 1986 cùng với đất nước , VHVN bước vào thời kì đổi mới . Văn học vận động theo hướng dân chủ hóa mang tính nhân bản , nhân văn sâu sắc , có tính chất hướng nội , quan tâm nhiều hơn tới số phận cá nhân trong những hoàn cảnh phức tạp , đời thường , có nhiều tìm tòi đổi mới về nghệ thuật IV . Luyeän taäp : Caâu noùi cuûa Nguyeãn ñình thi ñeà caäp ñeán moái quan heä giöõa vaên ngheä nvaø khaùng chieán – hieän thöïc CM vaø khaùng chieán ñem ñeán cho vaên ngheä moät söùc soáng môùi vaø caûm höùng saùng taïo 5 . Cuûng coá - Daën doø : - Caùc chaëng ñöôøng phaùt trieån cuûa VHVN töø 1945-1975(Thaønh töïu chuû yeáu cuûa caùc theå loaïi ?) Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa VHVN 1945-1975 ? Laøm roõ caùc ñaëc ñieåm ñoù qua töøng theå loaïi -Moät soá thaønh töïu ban ñaàu cuûa VHVN 1975-ñeán heát theá kæ XX? TUAÀN : 1 TIEÁT :3 LAØM VAÊN : NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : Giuùp hoïc sinh : - Naém ñöôïc caùch vieát baøi nghò luaän veà moät tö töôûng , ñaïo lí , tröôùc heát laø kó naêng tìm hieåu ñeà vaø laäp daøn yù - Coù yù thöùc vaø khaû naêng tieáp thu nhöõng quan nieäm ñuùng ñaén vaø pheâ phaùn nhöõng quan nieäm sai laàm veà tö töôûng , ñaïo lí B. THIẾT KẾ DẠY VÀ HỌC: Hoaït ñoäng 1: tìm hieåu ñeá , laäp daøn yù GV höôùng daãn HS thöïc haønh theo höôùng daãn SGK Hoaït ñoäng 2: Sô keát : Neâu nhöõng hieåu bieát cuûa mình veà caùch laøm baøi vaên nghò luaän noùi chung vaø nghò luaän veà moät tö töôûng ñaïo lí noùi rieâng Hoaït ñoäng 3 : Cuûng coá kieán thöùc Ghi nhôù Hoaït ñoäng 4 Luyeän taäp : I. Tìm hiểu và lập dàn ý: Thöïc haønh : Traû lôøi caâu hoûi cuûa nhaø thô Toá Höõu ? OÂi!soáng ñeïp laø theá naøo , hôõi baïn ? a. Tìm hieåu ñeà : Caâu thô cuûa Toá Höõu vieát döôùi daïng caâu hoûi , neâu vaán ñeà “ Soáng ñeïp “ trong ñôøi soáng cuûa moãi con ngöôøi .Ñaây laø vaán ñeà cô baûn maø moãi con ngöôøi caàn nhaän thöùc ñuùng vaø reøn luyeän tích cöïc - Ñeå “soáng ñeïp “ moãi ngöôøi caàn xaùc ñònh : lí töôûng ( muïc ñích soáng ) ñuùng ñaén , cao ñeïp ; taâm hoàn , tình caûm laønh maïnh , nhaân haäu ; trí tueä ( kieán thöùc ) moãi ngaøy theâm môû roäng , saùng suoát ; haønh ñoäng tích cöïc , löông thieän .. Vôùi thanh nieân , HS , muoán trôû thaønh ngöôøi soáng ñeïp , caàn thöôøng xuyeân hoïc taäp vaø reøn luyeän ñeå töøng böôùc hoaøn thieän nhaân caùch => baøi laøm coù 4 noäi dung : lí töôûng ñuùng ñaén , taâm hoàn laønh maïnh , trí tueä saùng suoát , haønh ñoäng tích cöïc - Vôùi ñeà baøi ta coù theå söû duïng caùc thao taùc laäp luaän nhö : giaûi thích ( soáng ñeïp ) phaân tích ( caùc khía caïnh bieåu hieän cuûa soáng ñeïp ) chöùng minh , bình luaän ( neâu nhöõng taám göông ngöôùi toát , baøn caùch thöùc reøn luyeän ñeå soáng ñeïp , pheâ phaùn loái soáng ích kæ , voâ traùch nhieäm , thieáu yù thöùc , nghò löïc ) - Daãn chöùng duøng tö lieäu thöïc teá , coù theå laáy trong vaên hoïc nhöng khoâng nhieàu b. Laäp daøn yù : II. Phaùt bieåu nhaän thöùc cuûa mình veà caùch laøm baøi nghi luaän veà moät tö töôûng , ñaïo lí: - Ñeà taøi nghò luaän veà tö töôûmg, ñaïo lí voâ cuøng phong phuù, bao goàm caùc vaán ñeà veà nhaän thöùc (lí töôûng, muïc ñích soáng ); veà taâm hoàn, tính caùch (loøng yeâu nöôùc, loøng nhaân aùi, vò tha, bao dung ,ñoä löôïng ;tính trung thöïc ,duõng caûm ,chaêm chæ ,caàn cuø ,thaùi ñoä hoaø nhaõ ,khieâm toán ;thoùi ích kæ ,ba hoa ,vuï lôïi ,…); veà caùc quan heä gia ñình (tình maãu töû ,tình anh em ,…);veà quan heä xaõ hoäi (tình ñoàng baøo ,tình thaày troø ,tình baïn ,…)vaø veà caùch öùng xöû ,nhöõng haønh ñoäng cuûa moãi ngöôøi trong cuoäc soáng ,… -Caùc thao taùc laäp luaän cô baûn thöôøng ñöôïc söû duïng trong kieåu baøi naøy laø:giaûi thích ,phaân tích ,chöùng minh ,so saùnh ,baùc boû ,bình luaän . III. Ghi nhôù : IV. Luyeän taäp : 1. a. Vaán ñeà maø Gi.Neâ-ru baøn luaän laø phaåm caùch vaên hoaù trong nhaân caùch cuûa moãi con ngöôøi . Caên cöù vaøo noäi dung cô baûn vaø moät soá töø ngöõ then choát , teân coù theå ñaët teân cho vaên baûn laø “ Theá naøo laø con ngöôøi coù vaên hoaù ?” , “ moät trí tueä coù vaên hoaù “ b. Ñeå nghò luaän , taùc giaû ñaõ söû duïng caùc thao taùc laäp luaän giaûi thích ( Ñoaïn 1 vaên hoaù … , vaên hoaù nghóa laø …) phaân tích ( ñoaïn 2 moät trí tueä coù vaên hoaù ..) bình luaän ( ñoaïn 3 ñeán ñaây …) c. Caùch dieãn ñaït khaù sinh ñoäng . Trong phaàn giaûi thích , taùc giaû ñöa ra nhieàu caâu hoûi roài töï traû lôøi , caâu noï noái caâu kia , nhaèm loâi cuoán ngöôøi ñoïc suy nghó theo gôïi yù cuûa mình . Trong phaàn phaân tích vaø bình luaän taùc giaû tröïc tieáp ñoái thoaïi vôùi ngöôøi ñoïc ( toâi seõ ñeå cac baïn …) taïo quan heä gaàn guõi thaân maät , thaaû¨ng thaén giöõa ngöôøi vieát vôùi ngöôøi ñoïc . ÔÛ phaàn cuoái , taùc giaû vieän daãn ñoaïn thô cuûa moät nhaø thô Hi laïp , vöøa toùm löôïc caùc luaän ñieåm noùi treân , vöøa gaây aán töôïng nheï nhaøng , deã nhôù vaø haáp daãn 5 . Cuûng coá - Daën doø : Noäi dung vaø kó naêng thöïc haønh baøi nghò luaän veà moät tö töôûng ñaïo lí Chuaån bò baøi Tuyeân ngoân ñoäc laäp TUAÀN : 2-3 TIEÁT :4 -7 ÑOÏC VAÊN : TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP HOÀ CHÍ MINH A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : Giuùp hoïc sinh : - Hieåu ñöôïc nhöõng neùt khaùi quaùt veà söï nghieäp vaên hoïc , quan ñieåm saùng taùc vaø nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn trong phong caùch ngheä thuïaât cuûa Hoà Chí Minh - Thaáy ñöôïc giaù trò nhieàu maët vaø yù nghóa to lôùn cuûa baûn Tuyeân ngoân ñoäc laäp - Hieåu veû ñeïp cuûa tö töôûng vaø taâm hoàn taùc giaû qua baûn Tuyeân ngoân ñoäc laäp B. THIẾT KẾ DẠY VÀ HỌC: Hoaït ñoäng 1 . tìm hieåu taùc giaû Nhöõng neùt tieâu bieåu veà tieåu söû taùc giaû ? Hoaït ñoäng 2 .Söï nghieäp vaên hoïc HS chia nhoùm thaûo luaän theo yeâu caàu 1 . Haõy neâu quan ñieåm saùng taùc cuûa HCM ? Quan ñieåm ñoù giuùp em hieåu saâu saéc theâm veà vaên thô cuûa Ngöôøi nhö theá naøo ? - Di saûn vaên hoïc maø Baùc ñeå laïi ? Nhöõng ñaëc saéc veà phong caùch ngheä thuaät? GV höôùng daãn sô keát veà taùc giaû Hoaït ñoäng 3 Tìm hieåu taùc phaåm Hs toùm taét tieåu daãn Xaùc ñònh hoaøn caûnh saùng taùc ? Giaù trò cuûa baûn tuyeân ngoân Xaùc ñònh ñoái töôïng , muïc ñích Neâu boá cuïc cuûa taùc phaåm ? HS toùm taét Xaùc ñònh chuû ñeà ? Hoaït ñoäng 4 > ñoïc , hieåu taùc phaåm Trong baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp , Vieäc Baùc trích daãn 2 baûn tuyeân ngoân cuûa Phaùp vaø Mó coù yù nghóa gì ? Phaàn 2 cuûa taùc phaåm taùc giaû ñaõ laäp luaän ntn ñeå khaúng ñònh quyeàn töï do ñoäc laäp cuûa nöùoc VN ? Nhaân daân Vn ñaõ laøm gì tröôùc aâm möu cuûa Phaùp ? Cuoái baûn tuyeân ngoân HCM ñaõ khaúng ñònh ñieàu gì ? Hoaït ñoäng 5 Cuûng coá phaàn taùc phaåm – Ghi nhôù sgk Hoaït ñoäng 5 Thöïc haønh luyeän taäp Hoaøn caûnh saùng taùc NKTT Phaàn I : Taùc giaû I. Vaøi neùt veà tieåu söû : - Hoà Chí Minh sinh ngaøy 19-5-1890 trong moât gia ñình nhaø nho yeâu nöôùc , queâ xaõ Kim Lieân , huyeän Nam Ñaøn ,tænh Ngheä An . - 1911 Baùc ra ñi tìm ñöôøng cöùu nöôùc - 1919 Ngöôøi göûi tôùi Hoäi nghò hoaø bình ôù Veùc –xay baûn yeâu saùch cuûa nhaân daân An nam , - 1920 Ngöôøi döï ñaïi hoâi Tua vaø trôû thaønh moät trong nhöõng thaønh vieân saùng laäp Ñaûng coäng saûn Phaùp – - Ngaøy 3.2.1930 Baùc thoáng nhaát caùc toå chöùc coäng saûn thaønh laäp Ñaûng coäng saûn Vieät Nam - 1941 Baùc veà nöôùc hoaït ñoäng vaø thaønh laäp maët traän vieät minh tröïc tieáp laõnh ñaïo cuoäc toång khôûi nghóa CM thaùng 8 1945 - 1942 -1943 bò baét giam ôû Quaõng Taây TQ vaø vieát Nhaät kí trong tuø - 2 - 9 - 1945 HCM ñoïc baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp ôû Quaûng tröôøng Ba ñình Haø Noäi - 1946 Ngöôøi ñöôïc baàu laøm chuû tòch nöôùc VNDCcoäng hoaø. Laõnh ñaïo toaøn daân giaønh thaéng lôïi trong hai cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân phaùp vaø ñeá quoác Mó - Ngöôøi qua ñôøi ngaøy 2.9.1969 - 1990 nhaân dòp kæ nieäm 100 naêm ngaøy sinh cuûa HCM toå chöùc giaùo duïc khoa hoïc vaø vaên hoaù lieân hôïp quoác (UNESCO ) ghi nhaän vaø suy toân Ngöôøi laø anh huøng giaûi phoùng daân toäc VN, nhaø vaên hoaù lôùn II .Söï nghieäp vaên hoïc 1. Quan ñieåm saùng taùc : - Hoà chí minh coi vaên hoïc laø moät vuõ khí chieán ñaáu lôïi haïi phuïng söï cho söï nghieäp caùch maïng . . Nhaø vaên cuõng phaûi coù tinh thaàn xung phong nhö ngöôøi chieán só treân maët traän - HCM luoân chuù troïng tính chaân thaät vaø tính daân toäc cuûa vaên hoïc . Tính chaân thaät ñöôïc coi laø moät thöùoc ño giaù trò cuûa vaên chöông ngheä thuaät. Ngöôøi nhaéc nhôû giôùi ngheä só “Mieâu taû cho hay , cho chaân thaät vaø cho huøng hoàn “ ..” neân chuù yù phaùt huy coát caùch daân toäc “ vaø ñeà cao söï saùng taïo “ chôù goø boù hoï vaøo khuoân , laøm maát veû saùng taïo “… - Khi caàm buùt HCM luoân xuaát phaùt töø muïc ñích , ñoái töôïng tieáp nhaän ñeå quyeát ñònh noäi dung vaø hình thöùc cuûa taùc phaåm . Ngöôøi luoân ñaët caâu hoûi : “ Vieát cho ai ?vieát ñeå laøm gì ?vieát caùi gì ?vieát theá naøo ? 2. Di saûn vaên hoïc Nguyeãn Aùi Quoác ñaõ ñeå laïi moät di saûn vaên hoïc lôùn lao veà taàm voùc tö töôûng , phong phuù veà theå loaïi vaø ña daïng veà phong caùch ngheä thuaät a. Vaên chính luaän : Laø caùc saùng taùc Baùc vieát vôùi muïc ñích ñaáu tranh chính trò , tieán coâng tröïc dieän keû thuø , thöùc tænh vaø giaùc ngoä quaàn chuùng hoaëc theå hieän nhöõng nhieäm vuï caùch maïng cuûa daân toäc qua nhöõng chaëng ñöôøng lòch söû - Caùc taùc phaåm tieâu bieåu : Baûn aùn cheá ñoä thöïc daân phaùp Tuyeân ngoân ñoäc laäp , Lôøi keâu goïi toaøn quoác khaùng chieán ,Di chuùc -Trong ñoù tieâu bieåu laø “ tuyeân ngoân ñoäc laäp “ Ñaây laø moät aùng vaên chính luaän maãu möïc ,gioïng vaên huøng hoàn , ñanh theùp , laäp luaän chaët cheõ , giaøu tính chieán ñaáu coù giaù trò to lôùn treân nhieàu phöông dieän b. Truyeän kí : - Nhöõng truyeän kí ñöôïc Baùc vieát baèng tieáng Phaùp trong thôøi gian hoaït ñoäng ôû phaùp - Caùc taùc phaåm tieâu bieåu : Vi haønh , Nhöõng troø loá hay laø Varen vaø phan boäi chaâu , Lôøi than vaõn cuûa baø tröng traéc - Noäi dung : Vaïch traàn boä maët xaûo traù , bòp bôïm cuûa chính quyeàn thöïc daân , chaâm bieám moät caùch thaâm thuyù saâu cay vua quan phong kieán tay sai,maët khaùc boäc loä loøng yeâu nöôùc noàng naøn vaø tinh thaàn töï haøo veà truyeàn thoáng baát khuaát cuûa daân toäc VN - Ngheä thuaät : Caùc taùc phaåm ñeàu ngaén goïn , suùc tích , vöøa thaám nhuaàn tö töôûng , tình caûm cuûa thôøi ñaïi vöøa theå hieän moät buùt phaùp môùi , mang maøu saéc hieän ñaïi trong loái vieát nheï nhaøng maø ñaày tính traøo phuùng c. Thô ca : Ñaây laø lónh vöïc noåi baät trong giaù trò saùng taïo vaên chöông HCM tieâu bieåu : Nhaät kí trong tuø , Thô Hoà chí minh , thô chöõ Haùn HCM , noåi baät taäp “ Nhaät kí trong tuø “ - Noäi dung : + Vaïch traàn baûn chaát ñen toái cuûa cheá ñoä nhaø tuø Quoác daân ñaûng vaø moät phaàn xaõ hoäi Trung quoác nhöõng naêm 1942-1943 vôùi yù nghóa pheâ phaùn saâu saéc + Veû ñeïp taâm hoàn vaø nhaân caùch cao ñeïp cuûa Ngöôøi chieán só CM trong hoaøn caûnh thöû thaùch naëng neà cuûa choán lao tuø , nhôø vaäy taäp thô coøn ñöôïc xem laø böùc chaân dung töï hoaï veà con ngöôøi tinh thaàn cuûa HCM - Ngheä thuaät laø moät taäp thô saâu saéc veà tö töôûng , ñoäc ñaùo , ña daïng veà buùt phaùp , keát tinh giaù trò tö töôûng vaø ngheä thuaät thô ca cuûa HCM Ngoaøi ra coøn nhöõng baøi thô vieát ôû Vieät Baéc vôùi muïc ñích tuyeân truyeàn , mang maøu saéc coå ñieån nhöng tinh thaàn hieän ñaïi 3. Phong caùch ngheä thuaät - Phong caùch ngheä thuaät HCM ñoäc ñaùo , ña daïng Vaên chính luaän cuûa Ngöôøi thöôøng ngaén goïn , suùc tích , laäp luaän saéc saûo , chaët cheõ , baèng chöùng giaøu söùc thuyeát phuïc vaø ña daïng veà buùt phaùp . Truyeän vaø kí cuûa Ngöôøi raát hieän ñaïi coù tính chieán ñaáu raát maïnh meõ vaø ngheä thuaät traøo phuùng saéc beùn . Thô ngheä thuaät cuûa Hoà Chí Minh coù söï hoaø hôïp ñoäc ñaùo giöõa buùt phaùp coå ñieån vaø buùt phaùp hieän ñaïi ; giöõa chaát tröõ tình vaø chaát theùp ; giöõa söï trong saùng , giaûn dò vaø söï haøm suùc , saâu saéc III. Toång keát ( Ghi nhôù ) Phaàn II Taùc phaåm I. Tìm hieåu chung 1. Hoaøn caûnh saùng taùc Chieán tranh theá giôùi thöù 2 keát thuùc . Phaùt xít Nhaät ñaõ ñaàu haøng ñoàng minh . Treân toaøn quoác , nhaân daân ta vuøng daäy giaønh chính quyeàn . Ngaøy 26-8-1945 Chuû tòch Hoà Chí Minh töø chieán khu Cm Vieät Baéc veà tôùi Haø Noäi . Taïi caên nhaø soá 48 phoá Haøng Ngang , Ngöôøi soaïn thaûo baûn Tuyeân ngoân ñoäc laäp . Ngaøy 2-9-1945 taïi Quaûng tröôøng Ba Ñình Haø Noäi , tröôùc haøng vaïn ñoàng baøo , Ngöôøi thay maët chính phuû laâm thôøi nöôùc VN Daân chuû coäng hoaø ñoïc Tuyeân ngoân ñoäc laäp khai sinh ra nöôùc VN môùi 2 .Boá cuïc : + Ñoaïn 1 : ( Töø ñaàu …khoâng ai choái caõi ñöôïc ) Neâu tieàn ñeà cuûa tuyeân ngoân ñoäc laäp + Ñoaïn 2 ( Theá maø .. phaûi ñöôïc ñoäc laäp ) toá caùo toäi aùc cuûa thöïc daân phaùp vaø khaúng ñònh thöïc teá lòch söû laø nhaân ta ñaõ kieân trì ñaáu tranh vaø noåi daäy giaønh chính quyeàn , laäp neân nöôùc VN daân chuû coäng hoaø + Ñoaïn 3 ( coøn laïi ) Lôøi tuyeân ngoân vaø nhöõng tuyeân boá veà yù chí baûo veä neàn ñoäc laäp , töï do cuûa daân toäcVN 3. Toùm taét Baûn tuyeân ngoân môû ñaàu baèng caâu trích daãn töø Tuyeân ngoân ñoäc laäp cuûa Mó 1776 vaø tuyeân ngoân Nhaân quyeàn vaø Daân quyeàn cuûa Phaùp 1791ñeå khaúng ñònh quyeàn töï do ñoäc laäp cuûa daân toäc Vieät Nam Sau ñoù, baûn tuyeân ngoân ñaõ leân aùn toäi aùc cuûa thöïc daân phaùp ñoái vôùi daân toäc ta trong suoát 80 naêm xaâm löôïc cuûa chuùng ôû caùc maët chính trò , kinh teá , vaên hoaù ..raát daõ man vaø thaâm ñoäc . Ñaëc bieät , chuùng ñaõ baùn nöôùc ta hai laàn cho Nhaät , gieát haïi nhöõng ngöôøi yeâu nöôùc Vieät nam ñöùng veà phe ñoàng minh choáng Nhaät Baûn tuyeân ngoân coøn neâu cao cuoäc ñaáu tranh chính nghóa vaø thaéng lôïi cuûa nhaân daân ta ñeå giaønh laïi ñaát nöôùc , xaây döïng neân nöôùc VN daân chuû coäng hoaø . Tuyeân boá thoaùt ly vaø xoaù boû moïi ñaëc quyeàn cuûa thöïc daân phaùp ôû Vn Cuoái cuøng tuyeân ngoân keát thuùc baèng lôøi tuyeân boá trònh troïng veà quyeàn töï do ñoäc laäp cuûa nöôùc Vn vaø quyeát taâm giöõ vöõng quyeàn töï do ñoäc laäp cuûa toaøn daân toäc 4. Chuû ñeà Qua baûn Baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp , Chuû tòch HCM muoán khaúng ñònh quye