Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 15 trả bài làm văn số 1, viết bài làm văn số 2

Tiết 15 TRẢ BÀI LÀM VĂN SỐ 1 VIẾT BÀI LÀM VĂN SỐ 2 (Lµm ë nhµ) Ngày soạn: 07.09.2010 Ngày giảng: 10.09.2010 MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh: - HiÓu râ nh÷ng ­u, khuyÕt ®iÓm cña bµi lµm ®Ó cñng cè kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ v¨n nghÞ luËn. - Rót kinh nghiÖm vÒ c¸ch ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn. - ViÕt ®­îc bµi v¨n nghÞ luËn võa thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt vÒ t¸c phÈm, võa nªu lªn nh÷ng suy nghÜ riªng, b­íc ®Çu cã tÝnh s¸ng t¹o. - RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch, nªu c¶m nghÜ cña b¶n th©n. II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN: Sách giáo khoa Ngữ văn 12 – tập 1. Sách giáo viên Ngữ văn 12 – tập 1. Thiết kế dạy học Ngữ văn 12 – tập 1. Thiết kế bài giảng Ngữ văn 12 – tập 1. Giới thiệu giáo án Ngữ văn 12 – tập 1. - Bài tập Ngữ văn 12 – tập 1 - Giáo án lên lớp cá nhân III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH: GV tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp gợi tìm, kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. GV h­íng dÉn häc sinh ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý, vµ ch÷a lçi tõ bµi lµm cña HS IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Kiểm tra bài cũ: PHONG CÁCH NGÔN NGỮ KHOA HỌC Câu hỏi: - Thế nào là ngôn ngữ khoa học? Có các loại văn bản khoa học nào? - Ngôn ngữ khoa học có những đặc trưng cơ bản nào? - Các bài học trong sách giáo khoa thuộc loại văn bản khoa học nào? Ngôn ngữ của chúng có đặc trưng gì? 2. Giảng bài mới: Các em đã học cách làm văn về tư tưởng đạo lý và đã có một bài viết cụ thể về đề tài này. Hôm nay, trong tiết học này, chúng ta cùng nhìn nhận lại kết quả làm bài của minh để rút kinh nghiệm cho những bài viết tiếp theo.  Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t KT bổ sung * Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh phân tích đề. - GV: Nội dung đề bài yêu cầu chúng ta bàn luận về điều gì? - GV: Bài viết cần sử dụng những thao tác lập luận nào? - GV: Dẫn chứng ta có thể lấy từ đâu? * Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh lập dàn ý. - Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh tìm ý cho phần mở bài. + GV: Mở bài ta có thể giới thiệu những ý nào? - Thao tác 2: Hướng dẫn học sinh tìm ý cho phần thân bài. + GV: Luận điểm 1 là gì? + GV: Luận điểm 2 là gì? + GV: Luận điểm 3 là gì? + GV: Luận điểm 4 là gì? * Hoạt động 3: NhËn xÐt bµi lµm cña HS - Thao tác 1: Nhận xét về ưu điểm của học sinh trong bài viết. - Thao tác 2: Nhận xét về nhược điểm của học sinh trong bài viết. - Thao tác 3: Nêu biểu điểm để học sinh tham khảo. * Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh chữa những lỗi tiêu biểu trong bài viết. - GV: Nêu những câu văn sai điển hình, yêu cầu học sinh sữa chữa. - HS: Lần lượt sửa những lỗi sai. * Hoạt động 5: Đọc những bài viết khá giỏi của học sinh. * Hoạt động 6: Tổng kết bài viết của học sinh. GV ra đề cho học sinh làm bài viết số 2 tại nhà TRẢ BÀI VIẾT SỐ 1 Đề bài: Anh / chị nghĩ như thế nào về câu nói: “Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố” ( Trích Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm) I. Ph©n tÝch ®Ò: - Néi dung: ý nghÜa vµ t¸c dông cña quan niÖm sèng “Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố” - Thao t¸c lµm bµi: B×nh luËn x· héi, nªu c¶m nghÜ cña b¶n th©n - DÉn chøng: cuéc sèng x· héi II. LËp dµn ý: 1. Më bµi: - Giíi thiÖu vÊn ®Ò . - §Þnh h­íng c¸ch t×m hiÓu vÊn ®Ò. Giôùi thieäu veà taám göông Ñaëng Thuøy Traâm vaø caâu noùi: ““Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố” 2. Th©n bµi: * Giaûi thích khaùi nieäm cuûa ñeà baøi (caâu noùi) + Giông tố ở đây dùng để chỉ cảnh gian nan đầy thử thách hoặc việc xảy ra dữ dội . + Câu nói khẳng định: cuộc đời có thể trải qua nhiều gian nan nhưng chớ cúi đầu trước khó khăn, chớ đầu hàng thử thách, gian nan. ( Đây là vấn đề nghị luận) * Giải thích, chứng minh vấn đề: Có thể triển khai các ý: + Cuộc sống nhiều gian nan, thử thách nhưng con người không khuất phục (Ví dụ về tấm gương của Hồ Chí Minh, Nguyễn Đình Chiểu, Nguyễn Ngọc Kí, …). + Gian nan, thử thách chính là môi trường tôi luyện con người (Ví dụ về tấm gương của Hồ Chí Minh, Nguyễn Đình Chiểu, Nguyễn Ngọc Kí, …). * Khẳng đinh, bàn bạc mở rộng vấn đề: + Câu nói trên là tiếng nói của một lớp trẻ sinh ra và lớn lên trong thời đại đầy bão táp, sống thật đẹp và hào hùng. + Câu nói thể hiện một quan niệm nhân sinh tích cực : sống không sợ gian nan , thử thách , phải có nghị lực và bản lĩnh. + Câu nói gợi cho bản thân nhiều suy nghĩ: trong học tập, cuộc sống bản thân phải luôn có ý thức phấn đấu vươn lên. Bởi cuộc đời không phải con đường bằng phẳng mà đầy chông gai, mỗi lần vấp ngã không được chán nản bi quan mà phải biết đứng dậy vươn lên. Để có được điều này thì cần phải làm gì? 3. KÕt bµi Nêu ý nghĩa vấn đề, rút ra bài học thực tế cho bản than + Câu nói trên là tiếng nói của một lớp trẻ sinh ra và lớn lên trong thời đại đầy bão táp, sống thật đẹp và hào hung, thể hiện một quan niệm nhân sinh tích cực : sống không sợ gian nan , thử thách , phải có nghị lực và bản lĩnh. + Câu nói cũng gợi suy nghĩ về lối sống thật sự có ý nghĩa cho thế hệ trẻ hôm nay: phải luôn có nghị lực và ý chí phấn đấu vươn lên, phải sống đẹp, sống thực sự có ý nghĩa “ Nếu là con chim, chiếc lá…..” III. NhËn xÐt kÕt qu¶ bµi viÕt cña HS: 1. ¦u ®iÓm: - VÒ kiÕn thøc: + HiÓu ®­îc yªu cÇu ®Ò. + Nªu ®­îc c¸c ý. + Cã nh÷ng dÉn chøng tiªu biÓu, chÝnh x¸c: Xuyên, Tâm, Thu, . - VÒ kÜ n¨ng: + §a sè diÔn ®¹t râ rµng, chÝnh x¸c. + Dïng tõ, diÔn ®¹t hîp lÝ. + Mét sè bµi cã c¸ch diÔn ®¹t s¸ng t¹o: Xuyên, . + Cã ý thøc sö dông c©u v¨n linh ho¹t 2. Nh­îc ®iÓm: * VÒ néi dung : - Mét sè bµi viÕt cßn tr×nh bµy cßn s¬ sµi, chung chung, ch­a tr×nh bµy ®­îc ý nghÜa vµ t¸c dông cña c©u nãi ®èi víi thÕ hÖ trÎ - Vµ ch­a ®­a ra ®­îc c¸c dÉn chøng cô thÓ, cßn nãi chung chung: - Xa ®Ò: Nªu c¶m nghÜ vÒ c¸ch sèng cã b¶n lÜnh:, ….. H¹n chÕ trong liªn hÖ, më réng vÊn ®Ò,dÉn chøng thùc tÕ: Thành, Hiếu, Thu, , … * VÒ ph­¬ng ph¸p: - Bµi ch­a hoµn chØnh:, - Bè côc ch­a ®Çy ®ñ, kh«ng biÕt ph©n ®o¹n, chuyÓn ®o¹n: HiÕu, - C¸ch dïng tõ ch­a chÝnh x¸c: dµnh dôm g¹o, bo bo gi÷ lÊy, thö nghÜ mµ xem - Mét sè bµi viÕt sai chÝnh t¶: §Æng Thïy Ch©m, - Mét sè c©u v¨n dµi, sai ng÷ ph¸p. 3. BiÓu ®iÓm: - §iÓm 9 - 10: §¸p øng tèt vµ ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu trªn vÒ néi dung vµ kÜ n¨ng. - §iÓm 7 - 8: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng 2/3 sè ý ®· nªu, bè côc râ rµng, hîp lý, cã mét sè néi dung gi¶i quyÕt tèt, cã thÓ m¾c sai sãt nhá vÒ diÔn ®¹t. - §iÓm 5 - 6: Gi¶i quyÕt ®­îc 1/2 sè ý nãi trªn, ph©n tÝch dÉn chøng ch­a s©u s¾c, diÔn ®¹t cßn h¹n chÕ. - §iÓm 3 - 4: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng 1/3 sè ý nãi trªn, ph©n tÝch dÉn chøng ch­a s©u s¾c, diÔn ®¹t cßn h¹n chÕ. - §iÓm 1 - 2: Ph©n tÝch ®Ò yÕu, kh«ng n¾m ®­îc yªu cÇu cña ®Ò, diÔn ®¹t kÐm. - §iÓm 0: Kh«ng hiÓu ®Ò, m¾c lçi trÇm träng vÒ kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng IV. Ch÷a lçi bµi viÕt: - Ch¼ng lÏ nh÷ng viÖc nh­ vËy chóng ta kh«ng lµm ®­îc hay sao, cã ch¨ng lµ chóng ta kh«ng chÞu lµm à C¸ch viÕt khÈu ng÷, ®Ò nghÞ söa l¹i: Nh÷ng viÖc nh­ vËy chóng ta cã thÓ lµm ®­îc. - Lµ mét häc sinh cßn ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng, em høa sÏ cè g¾ng tu d­ìng ®¹o ®øc. à C¸ch diÔn ®¹t kh«ng phï hîp víi bµi v¨n nghÞ luËn. §Ò nghÞ: bá c¶ c©u. - V. §äc bµi viÕt tèt cña HS: - Xuyên, VI. Tæng kÕt: Thèng kª: - §iÓm 9: - §iÓm 8: - §iÓm 7: - §iÓm 6: - §iÓm 5: - §iÓm 4: - §iÓm 3: - §iÓm 2: - §iÓm 1: BÀI VIẾT SỐ 2 Đề bài: Bàn về tình trạng bạo lực học đường hiện nay. I.Yêu cầu: 1. Về nội dung: - Học sinh có thể giới thiệu vấn đề từ nhiều góc độ, nhưng phải nêu được vấn đề tình trạng bạo lực học đường đang trở nên phổ biến khiến dư luận xã hội quan tâm, báo động. - Giải thích khái niệm bạo lực học đường: cách úng xử, giải quyết các mâu thuẫn, bất đồng nảy sinh trong học tập, sinh hoạt trong nhà trường giữa học sinh bằng bạo lực…Học sinh có thể nêu ví dụ làm rõ. - Nguyên nhân của tình trạng trên: việc giáo dục đạo đức học sinh, thanh thiếu niên ở nhiều gia đình, trong nhà trường bị buông lỏng; nhiều giá trị đạo đức bị xói mòn trong cơ chế kinh tế thị trường; tình trạng bế tắc, mất phương hướng trong một bộ phận giới trẻ… Nêu một vài dẫn chứng làm rõ lập luận. - Cách giải quyết tình trạng bạo lực học đường. - Suy nghĩ của bản thân trong việc giải quyết các mâu thuẫn trong đời sống… 2. Về kĩ năng: - Học sinh nắm vững kĩ năng làm bài văn nghị luận về các vấn đề xã hội, biết nêu vấn đề, giải thích, chứng minh, đánh giá vấn đề; từ đó rút ra bài học cho bản thân. - Bài làm có bố cục rõ ràng; diễn đạt mạch lạc; ít mắc lỗi chính tả, ngữ pháp. II. Cho điểm: - Điểm 10: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên. Văn viết trôi chảy, sinh động, hấp dẫn - Điểm 8: Hiểu đề, diến đạt mạch lạc, trong sang, chấp nhận một vài lỗi nhỏ về chính tả. - Điểm 6: Đáp ứng 2/3 yêu cầu; biết tìm dẫn chứng làm rõ lập luận.Văn viết trôi chảy; có thể mắc lỗi chính tả, ngữ pháp. - Điểm 4: bài làm sơ sài, có trên 4 lỗi chính tả, ngữ pháp. - Điểm 2: Không rõ lập luận, không biết giải thích khái niệm, giải thích không chính xác; không có dẫn chứng - Điểm 0: Để giấy trắng hoặc chỉ viết vài dòng không rõ ý.  V. Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài:: 1. Hướng dẫn học bài: Rút kinh nghiệm các lỗi đã thống kê cho những bài viết sau 2. Hướng dẫn soạn bài: - §äc vµ so¹n tr­íc: Th«ng ®iÖp nh©n ngµy thÕ giíi phßng chèng AIDS... - Câu hỏi: + Dựa vào SGK, em hãy trình bày một vài nét về tác giả Cô-phi An-nan? + Nêu lên hoàn cảnh ra đời bức thông điệp? + Mở đầu thông điệp, tác giả đề cập vấn đề gì? + Tác giả đã tổng kết tình hình thực hiện phòng chống HIV/AIDS như thế nào? + Tác giả đã làm thế nào để cho việc tổng kết tình hình thực tế của mình không chỉ trung thực, đáng tin cậy? + Tác giả đã nêu những tồn tại nào của tình hình phòng chống HIV/AIDS? + Tác giả đã đề ra những nhiệm vụ cấp bách, quan trọng hàng đầu trong việc phòng chống AIDS? + Kết thúc bản thông điệp, tác giả nhấn mạnh và đặt ra vấn đề gì?