Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 38 tiếng Việt: Luyện tập về cách dùng các biện pháp tu từ ẩn dụ

Tiết 38 Ngày soạn: 31/10/2008 Tiếng Việt: LUYỆN TẬP VỀ CÁCH DÙNG CÁC BIỆN PHÁP TU TỪ ẨN DỤ *Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: -Nắm được cách dùng các biện pháp tu từ ẩn dụ. -Biết vận dụng sự hiểu biết nói trên vào việc đọc hiểu văn bản và làm văn. *Phương tiệnvà cách thức D-H: -SGK, SGV,GA. -HS chuẩn bị bài ở nhà và thực hành tại lớp. *Tiến trình D-H: A.Ổn định lớp. B.Kiểm tra bài cũ. C.Bài mới. Hoạt động của GV-HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Yêu cầu hs nhắc lại những nét chính về biện pháp tu từ ẩn dụ. Bài luyện tập này quan tâm đến việc dùng biện pháp tu từ ẩn dụ phải có sự đồng bộ mới mang lại hiểu quả nhất định. Hoạt động 2:Hướng dẫn HS tìm hiểu những nét chính về các VD trong SGK. -Bài tập 1: (1)Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa cảu ta trong những bể máu. (2)Sắt lửa mặt trận đang đúc nên khuôn mặt mới của văn nghệ nước ta. (3)Tôi xin ghi lại đoạn này cái hình ảnh chiến đấu gian lao của người lái đò trên chiến trường Sông Đ, trên một quãng thủy chiến ở mặt trận Sông Đà. (4)Phải nhiều thế kỉ đi qua, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cách đồng Châu Hóa. (5) “Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ………….tiếng chim” -Bài tập 2: Yêu cầu hS sửa lại bài và nhận thấy giá trị biểu cảm của việc dùng những biện pháp tu từ ẩn dụ Hoạt động 3: GV hướng dẫn hS tìm hiểu VD, sau đó củng cố bài học. I.Thực hành theo VD trong SGK 1.Bài tập 1: Phân tích cách dùng các biện pháp tu từ ẩn dụ: -Câu 1: Hình ảnh ẩn dụ: “tắm”, “bể” +Cách sử dụng đồng bộ 2 ý ẩn dụ. +Làm nổi bật tội ác của TD Pháp: tàn sát dã man những người Việt Nam yêu nước. -Câu 2:Hình ảnh ẩn dụ “sắt lửa”, “đúc” +Sử dụng hình ảnh đồng bộ. +Làm nổi bật bộ mặt của nền văn nghệ mới. -Câu 3:Các ẩn dụ như: chiến đấu, chiến trường, thủy chiến, mặt trận. + Sử dụng hình ảnh đồng bộ. + Làm nổi bật cuộc chiến đấu gian lao và đầy nguy hiểm của người lái đò. -Câu 4: Các ẩn dụ như : người tình mong đợi, đánh thức, người gái đẹp nằm ngủ mơ màng. + Sử dụng hình ảnh đồng bộ. + Làm nổi bật vẻ đẹp hoang sơ của dòng sông Hương. -Câu 5: Các ẩn dụ như:bừng, nắng, mặt trời, chói, vườn hoa lá, hương, tiếng chim. + Sử dụng hình ảnh đồng bộ. + Làm nổi bật tâm trạng tràn ngập niềm vui trong tâm hồn của nhà thơ Tố Hữu khi khi bắt gặp lí tưởng cộng sản. 2.Bài tập 2: *Có thể sửa lại: -Lớp chúng ta đã góp năm bông hoa tươi thắm vào vườn hoa của nhà trường. -Lớp chúng ta đã có 5 HS xuất sắc trong phong trào thi đua của nhà trường. -HXH là nhà thơ lớn trong văn học Việt Nam. -Trong văn học đã xuất hiện nhiều nhà văn tài năng. II.Luyện tập bổ sung: Viết lại bằng cách thông thường những hình ẩn dụ sau và nhận xét hiệu quả của việc dùng biện pháp tu từ ẩn dụ: -“Con tàu này lên Tây Bắc anh đi chăng……………………… Ngoài cửa ô tàu đói những vành trăng” -“Hắn đã tới cái dốc bên kia của cuộc đời” D.Đánh giá:Cho HS làm BT củng cố bài học. E.Hoạt động nối tiếp:Soạn bài Luyện tập Vận dụng các phương thức biểu đạt.