Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 43 Giảng văn: Mùa lạc (Nguyễn Khải)

Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 43: Gi¶ng v¨n: Mïa l¹c ( NguyÔn Kh¶i ). A. PhÇn chuÈn bÞ: I. Yªu cÇu bµi d¹y: 1. Gióp HS: - ThÊy ®­îc søc m¹nh vµ vÎ ®Ñp cña sù ch©n thµnh quan t©m ®Õn HP con ng­êi. -C¶m nhËn sè phËn Ðo le bÊt h¹nh nh÷ng nÐt t.c¸ch næi bËt, nh÷ng kh¸t väng m¹nh mÏ ch©n chÝnh cña n÷ nh.vËt chÝnh( §µo) vµ sù biÕn ®æi sè phËn diÔn ra trong m«i tr­êng tèt ®Ñp, cã tÝnh nh©n ®¹o -ThÊy ®­îc nh÷ng nÐt ®¾c s¾c trong NT viÕt truyÖn ng¾n NK: ph©n tÝch t©m lÝ nh.vËt, kÓ chuyÖn, ng«n ng÷.... -RLKN ph©n tÝch. 2. GD HS lßng yªu CNXH. II. ChuÈn bÞ: -ThÇy: SGK, SGV, PTBG V12, Häc tèt v12. -Trß: SGK, so¹n, ®äc t¸c phÈm. B. PhÇn thÓ hiÖn trªn líp: * æn ®Þnh tæ chøc líp: I. KiÓm tra bµi cò:5' ? Ngo¹i h×nh cña §µo ®­îc miªu t¶ NTN? §¸p ¸n: -Mét ngo¹i h×nh ®Æc biÖt- Ýt duyªn- ®ã lµ dông ý nghÖ thuËt cña nhµ v¨n... II. Bµi míi:Ta ®i t×m hiÓu tiÕp....( PhÇn PT). : -> Høng thó cña NK lµ ®ét nhËp vµo c¸i bªn trong, m¹ch ngÇm... * Hµnh tr×nh sè phËn §µo( 12') ? Sè phËn §µo ®­îc kh¾c ho¹ NTN? ? NX cu¶ em vÒ giäng v¨n? ? Qua chi tiÕt nµo? ?... cßn thÓ hiÖn qua chi tiÕt nµo? ? Qua ®©y gióp em hiÓu g× vÒ th¸i ®é cña nh.v¨n? ?PhÇn ®êi nµy cña § gîi em suy nghÜ g×? ? § cã lèi sèng, t©m lÝ NTN? ? Cã ý kiÕn cho r»ng: NK ®· nhÊn m¹nh ®Õn 2 nÐt t­ëng nh­ tr¸i ng­îc nh­ng vÉn lµ 1 con ng, 1 sè phËn. ý kiÕn em thÕ nµo? ?Sèng gÇn mäi ng tÝnh c¸ch cña § thÕ nµo? Hai ®èi cùc: Qóa khø vµ hiÖn t¹i. - Qóa khø ®au buån: Giäng t©m t×nh nh­ t©m sù.. håi t­ëng vÒ 1 thêi bÊt h¹nh cña sè phËn §µo. +1phô n÷ lao ®éng nghÌo'' quª.. nhµ kh«ng cã ruéng'' +1 ng ®µn bµ tr¶i qua nhiÒu nçi bÊt h¹nh( ng ®µn bµ 28 t sím ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng tru©n chuyªn cu¶ kiÕp ng. HP vµ t­¬ng lai ®Òu lµ con sè kh«ng.)'' LÊy chång... con l¹i bÖnh vµ chÕt'' /131, 132. Nh­ thÕ c¬n lèc sè phËn ®·: .QuÐt vµo phÇn non t¬ nhÊt ®êi con g¸i, khao kh¸t gia ®×nh .Thæi hÐo c¶ nhan s¾c'' m¸i tãc.... tµn nhang'' . Thæi hÐo c¶ t©m hån +1 ng phô n÷ lao ®éng tÇn t¶o, vÊt v¶ ng­îc xu«i, kiÕm sèng qua ngµy'' Tèi ®©u lµ nhµ...'' -> Ph¶i th­¬ng vµ hiÓu nh©n vËt cña m×nh thËt s©u s¾c, NK míi tri ©m ®­îc víi §µo ®Õn thÕ qua nh÷ng dßng v¨n thÊm ®Ém nh©n t×nh. => Víi 1 qu¸ khø nh­ vËy, tÝnh c¸ch d­êng nh­ quy hµng sè phËn, kh«ng cßn hy väng ë t­¬ng lai. M¶nh vì sè phËn ®· lµm nªn m¶nh vì tÝnh c¸ch cña §µo-> lµ n¹n nh©n cu¶ XH cò, chÞu nhiÒu bÊt h¹nh. -HiÖn t¹i ë n«ng tr­êng §B: + Lóc ®Çu: Lèi sèng bÊt cÇn ®êi . H.c¶nh riªng ®Èy § ®Õn n«ng tr­êng §B víi t©m tr¹ng cña ''con chim bay m·i...con ngùa..'' . Sèng kh«ng hy väng, niÒm tin'' nh÷ng ngµy...'' cho nªn chÞ sèng: T¸o b¹o, liÒu lÜnh, ghen tþ víi mäi ng; Hên giËn cho th©n m×nh. + Bªn trong: Kh¸t khao h¹nh phóc gia ®×nh- nh­ mäi ng phô n÷, muèn cã 1 gia ®×nh, 1 c.sèng b×nh yªn, HP. §óng:+ Khi § lªn n«ng tr­êng §B.. +Sèng cïng mäi ng( nhÊt lµ Hu©n) d· thøc tØnh t©m hån §. 1 ao ­íc ©m thÇm mµ còng m·nh liÖt l¹i nhãi lªn tha thiÕt../132 + VÒ sau: § thay ®æi tÝnh c¸ch vµ quan träng § t×m ®­îc HP, sèng cã niÒm tin. . Sèng yªu ®êi, chan hoµ víi mä ng. . NhËn ®­îc bøc th­ tá t×nh cña «ng DÞu: T©m tr¹ng § bÞ chÎ ®«i- võa m©u thuÉn, võa thèng nhÊt trªn nÒn t¶ng nçi ®au vµ kh¸t väng HP cña ng phô n÷. Lóc ®Çu lµ mÆc c¶m- Sau gÊp l¸ th­'' 1 c¶m gi¸c... trµo ra'' -> L¸ th­ lµ 1 chi tiÕt NT quan träng: . §¸nh thøc vïng kh¸t väng Èn kÝn bªn trong t©m linh §µo, §µo v­ît qua mÆc c¶m më lßng vÒ phÝa HP, t­¬ng lai. + Lµm §µo thay ®æi tÝnh c¸ch => sù håi sinh cña t©m hån §µo GV: Qña ®óng nh­ CLV nãi " t×nh yªu lµm..." Bøc th­... §µo thÊy ®Õn lóc nµy m×nh míi ®­îc sèng thËt víi con ng­êi cña m×nh, nh÷ng khao kh¸t b×nh th­êng cña ng­êi phô n÷. ? T©m lý cña §µo ®­îc kh¾c ho¹ nh­ thÕ nµo? ? §o¹n v¨n ®Çy triÕt lý gîi em suy nghÜ g×" quª h­¬ng thø..." + T.c¶m chuyÓn biÕn m¹nh mÏ -> t©m hån chÞ trµn ngËp t×nh yªu, c¶m thÊy chung quanh m×nh, tÊt c¶ ®Òu lµ nh÷ng ng­êi ®¸ng yªu. + Bªn c¹nh niÒm vui lao ®éng, niÒm vui lín ®ang h×nh thµnh... vµ t­¬ng lai gia ®×nh, con c¸i. §. Biªn lµ quª h­¬ng thø hai. Sù biÕn ®æi sè phËn con ng­êi nh­ §µo chØ cã thÓ cã ®­îc trong 1 m«i tr­êng tèt ®Ñp lµnh m¹nh ë ®ã h×nh thµnh mèi quan hÖ míi gi÷a con ng­êi víi con ng­êi trong t×nh h÷u ¸i G/c Tãm l¹i : NV §µo ®­îc XD thµnh c«ng tõ nh÷ng diÔn biÕn cña hoµn c¶nh ®Õn nh÷ng chuyÓn biÕn t©m lý tÝch cùc, hîp lý, cã søc thuyÕt phôc. NV còng ®· gãp phÇn lµm næi râ chñ ®Ò cña truyÖn, ®ã lµ niÒm tin vµo cuéc sèng lao ®éng vµ lßng th­¬ng yªu ch©n thµnh, sù quyÕt t©m ®· gióp con ng­êi t×m ®­îc h¹nh phóc thËt sù ? §­îc t¸c gi¶ kh¾c ho¹ nghÖ thuËt ntn? ? Dông ý cña nh©n vËt khi x©y dùng nh©n vËt nµy? ? ThÓ hiÖn NTN? 3 Nh©n vËt DuÖ : 5' - Cïng kh¸t khao HP nh­ng kh¸t khao rôt rÌ thô ®éng - Còng thÌm kh¸t h¹nh phóc nh­ thÕ v× tõ bÐ ®Õn lín còng chØ sèng trong tñi nhôc, lo ©u. - ë DuÖ t×nh yªu vµ HP g¾n liÒn víi sù lo l¾ng. -> Cuèi cïng DuÖ còng cã ®­îc niÒm tin vµo cuéc sèng vµ t×nh yªu. 4 NV Hu©n: 10' Lµ nh.vËt t.gi¶ göi g¾m nhiÒu suy nghÜ, ý kiÕn, quan niÖm cña m×nh: C¶m xóc vµ suy nghÜ vÒ cuéc ®êi ng chiÕn sÜ- Tr¶i qua nhiÒu n¨m chiÕn ®Êu gian khæ,Hu©n gi÷ ®­îc phÈm chÊt ng chiÕn sÜ: - Sù thèng nhÊt gi÷a vÎ ®Ñp ngo¹i h×nh vµ néi t©m: . §«i m¾t n©u trong s¸ng. . Soi vµo m×nh mµ thÊy t©m t­ ng kh¸c. - Ng­êi lao ®éng khoÎ m¹nh, ®Ñp c¶ thÓ x¸c lÉn t©m hån. Anh võa lµm viÖc cã n¨ng xuÊt; Giái v¨n nghÖ; L¹i biÕt c¶m th«ng víi chÞ §µo (Chi tiÕt §µo hái Hu©n viÖc quan träng cña ®êi m×nh)-Anh khao kh¸t muèn ®em l¹i HP cho ng kh¸c. + ChÝnh anh gãp phÇn mang l¹i h¹nh phóc cho §µo. + Anh muèn mang l¹i nhiÒu HP cho DuÖ-> trë thµnh chç dùa v÷ng ch¾c tin cËy cho DuÖ vèn nhót nh¸t, lo ©u vµ c« ®éc. H¬n n÷a cßn muèn n©ng c« g¸i lªn ngang tÇmvíi m×nh. => ë Hu©n t×nh yªu trong s¸ng g¾n liÒn víi tr¸ch nhiÖm chÝnh ®¸ng ( Nh÷ng n¨m th¸ng gian khæ trong qu©n ngò ®· luyÖn cho t©m hån Hu©n..) Hu©n lµ nh©n vËt tiªn tiÕn, lÝ t­ëng -> Tiªu biÓu cho con ng míi trong cuéc sèng míi. Kh«ng nh¾c l¹i hµo quang, kh«ng dùa nhiÒu vµo ©m h­ëng cña sù nghiÖp x©y dùng, t.gi¶ ®Æt N.vËt cña m×nh trong bèi c¶nh cô thÓ: Vïng ®Êt lÞch sö §BP-> NK dùng lªn bøc tranh ®êi th­êng. ? Nh©n vËt nµy cã ..? 5. Nh©n vËt «ng DÞu: 5' - Còng cã sè phËn bÊt h¹nh- sau chiÕn tranh trë vÒ vî mÊt, con ë quª, c¶nh gµ trèng nu«i con...-> «ng còng mong muèn HP vµ bµy tá th¼ng th¾n, m¹nh mÏ ®Ó ®­îc ®¸p øng. - ¤ng ®· t×m ®­îc HP... Nh×n chung c¸c nh©n vËt ®Òu khao kh¸t HP gia ®×nh.. Nhµ v¨n nªu lªn vÊn ®Ò quyÒn ®uîc h­ëng HP, ®ã lµ quyÒn thiªng liªng vµ chÝnh ®¸ng Êy cã thÓ thùc hiÖn ®­îc trong cuéc sèng míi lao ®éng vµ XD ch©n chÝnh.-> gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña TP. III. Tæng kÕt:3' ? Nªu ®Æc s¾c vÒ NT? 1. NghÖ thuËt: - T¹o tÝnh c¸ch vµ chiÒu s©u t©m tr¹ng nh©n vËt §µo. - VÏ ph¸c ho¹ sinh ®éng bøc trang n«ng tr­êng- cuéc sèng lao ®éng míi. 2. Néi dung: - Sè phËn vµ sù håi sinh t©m hån cña §µo diÔn ra trong 1 m«i tr­êng tèt ®Ñp cã tÝnh nh©n ®¹o. -HP cã ®­îc do chÝnh con ng t¹o nªn. * Cñng cè:3’ ? Theo em thµnh c«ng cña NK trong ®Ò tµi XD cuéc sèng míi trong ML lµ g×? §¸p: §ã lµ c.sèng cña t×nh h÷u ¸i giai cÊp lu«n réng më, ®ãn nhËn, che chë, s­ëi Êm nh÷ng con ng, nh÷ng sè phËn bÊt h¹nh, ®­a hä trë vÒ víi bÕn bê cña kh¸t väng, cña h¹nh phóc ( quyÒn hä ®­îc h­ëng) -> lµ m¹ch ngÇm nh©n ®¹o g¾n kÕt, tô héi trong tr.ng¾n''ML''. III. HD häc vµ lµm bµi tËp: 2' 1. Bµi cò: -§äc v¨n b¶n; N¾m ND bµi häc. -Häc thuéc 1 sè ®.v¨n tiªu biÓu. -PT nh©n vËt §µo.