Giáo án ngữ văn 12 - Tiết: 58, 59 ,60 Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành

Gi¶ng v¨n Ngµy so¹n TiÕt: 58,59,60 Rõng xµ nu NguyÔn Trung Thµnh A. Môc ®Ých yªu cÇu: H­íng dÉn HS: - N¾m ®­îc nh÷ng nÐt c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c gi¶ vµ nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng vÒ m¶nh ®Êt T©y Nguyªn. - C¶m nhËn ®­îc nh÷ng gi¸ trÞ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. B. ph­¬ng ph¸p: - §äc - hiÓu. - C¶m thô. - Ph©n tÝch - më réng. C. KÕ ho¹ch bµi d¹y: * Bµi cò: - Ph©n tÝch h×nh t­îng con s«ng §µ. * Bµi míi: I. TiÓu dÉn: - Nh÷ng nÐt giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶? - Em h·y giíi thiÖu mét vµi nÐt vÒ TP "Rõng xµ nu": hoµn c¶nh s¸ng t¸c, xuÊt xø? * T¸c gi¶: - Tªn thËt lµ NguyÔn V¨n B¸u. - Cuéc ®êi g¾n bã víi chiÕn tr­êng T©y Nguyªn ë c¶ 2 cuéc kh¸ng chiÕn -> hiÓu biÕt s©u s¾c; t×nh c¶m g¾n bã víi con ng­êi vµ cuéc kh¸ng chiÕn ë T©y B¾c. - TP tiªu biÓu: + Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: §Êt n­íc ®øng lªn. + Kh¸ng chiÕn chèng Mü: Rõng xµ nu. -> nh÷ng b¶n anh hïng ca mang ®Ëm tÝnh sö thi vµ c¶m høng l·ng m¹n. * TP rõng xµ nu: - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: khi ®Õ quèc Mü ®æ qu©n µo ¹t vµo miÒn Nam n¨m 1965. - XuÊt xø: t¹p chÝ "V¨n nghÖ qu©n gi¶i phãng" (1965). -> Gi¶i th­ëng v¨n nghÖ NguyÔn §×nh ChiÓu n¨m 1965. II. Cèt truyÖn: (HS tù tãm t¾t cèt truyÖn). III. KÕt cÊu: - NhËn xÐt kÕt cÊu TP? - C©u chuyÖn lÞch sö lµng X«man ®­îc cô MÕt kÓ trong mét ®ªm b»ng giäng trang träng -> chøa ®ùng nh÷ng sù kiÖn träng ®¹i nhÊt, cã ý nghÜa nhÊt. => TÝnh sö thi hoµnh tr¸ng vÒ lÞch sö lµng X«man trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü. IV. Ph©n tÝch: 1. H×nh t­îng rõng xµ nu: - VÞ trÝ rõng xµ nu? ý nghÜa? - H/¶ rõng xµ nu ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo? - H×nh t­îng rõng xµ nu cã ý nghÜa g×? - §©y lµ h/¶ më ®Çu, kÕt thóc TP, xuyªn suèt toµn bé TP vµ tham gia vµo hÇu hÕt c¸c biÕn cè chÝnh cña c©u chuyÖn. - VÞ trÝ ®Æc biÖt: ë trong tÇm ®¹i b¸c cña giÆc. -> . T­ thÕ cña sù sèng ®èi diÖn víi c¸i chÕt, sù huû diÖt. . Tån t¹i trong ®au th­¬ng, hµo hïng. - H/¶ rõng xµ nu: + §au th­¬ng: hµng v¹n c©y ®Òu bÞ th­¬ng ®øt ngang th©n, ®æ µo µo vÕt th­¬ng nhùa øa, bÇm ®en vÕ th­¬ng kh«ng lµnh, loÐt ra, chÕt ->høng lÊy sù huû diÖt bµo tµn -> nhøc nhèi. + søc sèng: c©y con h×nh mòi tªn ham ¸nh s¸ng mÆt trêi sinh s«i, n¶y në khoÎ vÕt th­¬ng chèng lµnh -> søc sèng m¹nh mÏ, søc ph¸t triÓn nhanh, søc chÞu ®ùng bÒn bØ phi th­êng -> søc sèng m¹nh h¬n c¸i chÕt. => Rõng xµ nu b¹t ngµn nèi tiÕp nhau trïng trïng ®iÖp ®iÖp t¹o nªn mét søc m¹nh phi th­êng v­ît lªn sù huû diÖt mét c¸ch hµo hïng. - ý nghÜa h×nh t­îng: + Mµu s¾c T©y Nguyªn - nÐt ®Æc tr­ng cña truyÖn. + G¾n bã víi d©n lµng X«man: thµnh tr× b¶o vÒ, g¾n bã ®êi ®êi, kiÕp kiÕp. + H/¶ Èn dô vÒ con ng­êi lµng X«man - T©y Nguyªn - d©n téc VN: ®au th­¬ng nh­ng bÊt khuÊt, bÒn bØ, yªu tù do. 2. H×nh ¶nh ng­êi d©n lµng X«man: a. Cô MÕt - c©y xµ nu lín: - H×nh ¶nh cô MÕt ®­îc kh¾c ho¹ nh­ thÕ nµo? - TÊm lßng cña cô ®èi víi d©n lµng X«man, ®èi víi CM nh­ thÕ nµo? - Giµ lµng - ®¹i diÖn cho CM tõ thêi chèng Ph¸p. - Lµ ng­êi kÓ chuyÖn -> l­u gi÷ vµ truyÒn l¹i cho thÕ hÖ sau truyÒn thèng - lÞch sö cña lµng. - Ngo¹i h×nh: qu¾c th­íc, tr¸ng kiÖn, bµn tay nÆng trÞch, giäng nãi trÇm vang...-> trô cét cña lµng X«man. - TÊm lßng cña cô ®èi víi Tnó, d©n lµng: rÊt mùc g¾n bã, th­¬ng yªu -> chØ ®­êng, dÉn lèi - tin cËy, v÷ng vµng. - §èi víi CM: trung kiªn - ng­êi l·nh ®¹o c¶ phong trµo ®Êu tranh cña d©n lµng X«man. b. Tnó - c©y xµ nu tr­ëng thµnh: - Nh©n vËt Tnó ®­îc kh¾c ho¹ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? - Cuéc ®êi vµ tÝnh c¸ch Tnó? - Ên t­îng cña em vÒ nh©n vËt Tnó? - G¾n bã víi CM tõ thña Êu th¬. - TÝnh c¸ch: nhanh nhÑn, gan gãc, dòng c¶m vµ trung thùc. - T×nh yªu ®»m th¾m, s©u s¾c víi Mai vµ con. - Cuéc ®êi Tnó: + TiÕp thu víi c¸i khèc liÖt cña cuéc kh¸ng chiÕn ngay tõ tuæi th¬. + ChÞu ®ùng nh÷ng ®ßn tra tÊn d· man ngay tõ nhá: nh÷ng vÕt chÐm ch»ng chÞch trªn l­ng; hai bµn tay bÞ ®èt; nh÷ng vÕt th­¬ng tinh thÇn ®au ®ín (c¸i chÕt cña vî con). -> hun ®ót lßng c¨m thï vµ ý chÝ chiÕn ®Êu, t«i luyÖn cho Tnó b¶n lÜnh v÷ng vµng vµ kh¶ n¨ng chÞu ®ùng gian khæ -> nh­ c©y xµ nu tr­ëng thµnh víi nh÷ng vÕt th­¬ng chèng lµnh -> søc chÞu ®ùng v­ît lªn b¹o tµn, cøng c¸p h¬n, m¹nh mÏ h¬n. + Tnó trë thµnh chiÕn sÜ -> c©y xµ nu v­¬n cao. c. DÝt, bÐ Heng - nh÷ng c©y xµ nu con: - H×nh ¶nh DÝt, bÐ Heng ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo? - §©y lµ thÕ hÖ nèi tiÕp nh÷ng thÕ hÖ ®i tr­íc: thÊy Mai trong DÝt, Tnó trong bÐ Heng ( ®i xa h¬n, v÷ng vµng h¬n, gan gãc h¬n. -> nh÷ng c©y xµ nu lín rÊt nhanh. * C¸c thÕ hÖ cña d©n lµng X«man nèi tiÕp nhau ®Êu tranh kiªn c­êng, bÊt khuÊt -> trang sö hïng tr¸ng -> thêi kú ®Êu tranh cña nh©n d©n T©y Nguyªn, cña miÒn Nam -> ®¹i diÖn cho nh©n d©n, cho céng ®ång, thèng nhÊt víi sè phËn cña céng ®ång. * Cñng cè: - H×nh t­îng rõng xµ nu. - C¸c thÕ hÖ anh hïng cña lµng X«man. - Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. * DÆn dß: - Häc bµi theo c©u hái ë SGK - Ph©n tÝch h×nh ¶nh rõng xµ nu. - ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè V.