Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 66: đọc thêm Bắt sấu rừng u minh hạ - Sơn Nam

Ngày soạn:6/ 02/2011 Ngày dạy:……………Lớp12C2.Sĩ số…………Vắng……………………………… …………….Lớp12C3.Sĩ số…………Vắng……………………………… …………….Lớp12C4.Sĩ số…………Vắng……………………………… …………….Lớp12C5.Sĩ số…………Vắng……………………………… …………….Lớp12C6.Sĩ số…………Vắng……………………………… …………….Lớp12C7.Sĩ số…………Vắng……………………………… Tiết 66: Đọc thêm Bắt sấu Rừng u Minh hạ - Sơn Nam - I- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: 1. Kiến thức - Cảm nhận được vẻ đẹp của con người Nam Bộ qua hình ảnh ông Năm Hên có tài, mưu trí, dũng cảm bắt cá sấu trừ họa cho mọi người và lòng ngưỡng mộ của mọi người đối với ông. - Thấy được lối kể chuyện ngắn gọn, đậm chất huyền thoại. Ngôn ngữ vưn xuôi mang sắc thái Nam Bộ. 2. Kĩ năng - Đọc- hiểu truyện ngắn theo đặc trưng thể loại. 3. Thái độ - Cảm nhận được vẻ đẹp trù phú độc đáo của thiên nhiên và con người vùng đất mũi Cà Mau . II- Chuẩn bị của GV và HS 1. GV: Bài soạn. 2. HS: Vở soạn. III- Tiến trình bài dạy 1. Kiểm tra bài cũ: (5 phút) CH: Chỉ ra chất sử thi trong tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành? 2. Bài mới: (34 phút) Hoạt động dạy học của thầy và trò Kiến thức cơ bản *HĐ1: Đọc- hiểu tiểu dẫn( 5 phút) - HS đọc tiểu dẫn SGK, làm việc độc lập. - GV yêu cầu HS nêu những nét chính về TG. - GVnhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức. - GV: Nêu xuất xứ của TP? - GV : Nêu nội dung chính của tập truyện “ Hương rừng Cà Mau” ? - GV nhận xét và dẫn dắt vấn đề. *HĐ2: Đọc- hiểu văn bản( 7 phút) - GV cho HS đọc văn bản - GV hướng dẫn HS giải thích các từ khó trong văn bản. * HĐ3 : Tìm hiểu chi tiết( 25 phút) - GV hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản - Thảo luận nhóm lớn: + Nhóm 1,2: Đặc điểm nổi bật về thiên nhiên vùng U Minh Hạ ? + Nhóm 3,4 : Đặc điểm nổi bật về con người vùng U Minh Hạ ? - Các nhóm cử đại diện trình bày , bổ sung và thống nhất ý kiến. - GV nhận xét , bổ sung và chuẩn kiến thức. - GV chuyển dẫn - GV : Nêu những nét chính về tính cách và tài nghệ của ông Năm Hên? - GV lấy dẫn chứng và phân tích. - GV : Ông Năm Hên đã làm cách nào để bắt được sấu? Nhận xét? - GV lấy dẫn chứng và phân tích , chốt vấn đề. - GV: Bài hát của ông Năm Hên gợi lên điền gì? ý nghĩa của bài hát đó? - GV nhận xét , phân tích , chốt ý. - GV : Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện và ngôn ngữ của TP? - GV nhận xét , lấy dẫn chứng và chốt vấn đề. I. Tiểu dẫn : 1. Tác giả: - Sơn Nam ( BD khác là Phạm Anh Tài) , tên k/s : Phạm Minh Tài- NS 1926 - Quê: An Biên , Kiên Giang - Trước 1975 tham gia h/đ cách mạng và viết văn , làm báo tại Sài Gòn - Sau 1975 là hôi viên hội nhà văn VN 2. Tác phẩm - Tác phẩm “ Bắt sấu rừng U Minh Hạ” rút từ tập “ Hương rừng Cà mau”. II. Đọc- hiểu văn bản: 1. Đọc 2. Giải thích từ khó III. Tìm- hiểu văn bản 1. Đặc điểm thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ - Thiên nhiên : Hoang sơ, phong phú một vùng sông rừng U Minh Hạ, nơi mũi đất Cà mau, tận cùng phía nam Tổ Quốc: + Rừng tràm xanh biếc + Cây cỏ hoang dại lau sậy đế, cóc kèn, mốp, + Cá sấu nhiều như trái mù u chín rụng đầy rừng, cá sấu dám lên bờ rượt người ta giữa rừng mà ăn thịt… - Con người : cần cù, mưu trí, gan góc, can trường, lạc quan yêu đời : + Từng bị hùm tha sấu bắt + Từng ăn ong rành địa thế như Tư Hoạch + Những gã trai lực lưỡng từng gài bẫy cọp, ăn heo rừng + Ông Năm Hên bắt sấu lành nghề chỉ bằng 2 tay không… 2. Nhân vật Năm Hên - Là người thợ già bắt sấu nổi tiếng vùng Kiên Giang đạo, ông tự nguyện bơi xuồng đến bắt sấu giúp dân làng Khánh Lâm chỉ với một bó nhang và một hũ rượu ->Mưu trí của ông đơn giản, bất ngờ mà hiệu quả : + Đào rãnh nông dần tạo đường cho sấu bò lên bờ-> đốt lau sậy, hun lửa khói cho sấu cay mắt, ngạt thở phải bò lên bờ -> chặn sấu lại, tọng khúc cây mốp dẻo, dính chặt hai hàm răng sấu-> dùng lưỡi mác cắt đứt gân đuôi sấu, dùng dây cóc kèn trói hai chân sau, để hai chân trước cho sấu bơi, đóng bè xuôi về làng. => Cách bắt sấu thể hiện sự dũng cảm, thông minh, có năng lực quan sát, phán đoán sắc sảo. - Bài hát của ông năm Hên nghe thật bi ai, rùng rợn tưởng nhớ linh hồn của những nạn nhân xấu số vì sấu táp, trong đó có người anh ruột của ông-> Bài hát nói về cuộc sống gian khổ khắc nghiệt của những người dân mở đất đến miền cực nam, mong giải oan cho họ. 3. Nghệ thuật kể chuyện và ngôn ngữ - Kể chuyện hấp dẫn , chuyện đơn giản mà li kì , rất thu hút và dễ nhớ. - Ngôn ngữ giản dị, sử dụng những phương ngữ Nam Bộ -> phong vị Nam Bộ đậm đà. 3. Củng cố : - Cảm nhận được vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên và tài nghệ của con người vùng đất mũi Cà Mau. - Tác phẩm giúp ta hiểu về người nông dân buổi đầu đi khai phá đất rừng để mưu cầu cuộc sống, dù mưu trí, dũng cảm nhưng không tránh khỏi gặp những khó khăn, nguy hiểm, có khi cả những tổn thất đâu xót. 4. Hướng dẫn học bài: - Phân tích nhân vật ông Năm Hên trong đoạn trích “ Bắt sấu rừng U Minh Hạ”? - Đọc và soạn “ Những đứa con trong gia đình”