Giáo án ngữ văn 12 - Tiết: 72, 73: Ôn tập văn học Việt Nam từ cách mạng tháng tám năm 1945 đến năm 1975

Gi¶ng v¨n Ngµy so¹n: TiÕt: 72,73 «n tËp v¨n häc viÖt nam tõ c¸ch m¹ng th¸ng t¸m n¨m 1945 ®Õn n¨m 1975 A. Môc ®Ých yªu cÇu: Gióp HS: - HÖ thèng ®­îc nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong ch­¬ng tr×nh 12. - Liªn hÖ, so s¸nh c¸c t¸c phÈm cïng thÓ lo¹i, gÇn gòi vÒ néi dung, h×nh thøc vµ vÒ phong c¸ch nghÖ thuËt. - §¸nh gi¸ vµ gi¶i thÝch chÝnh x¸c c¸c thµnh tùu c¬ b¶n cña giai ®o¹n v¨n häc theo quan ®iÓm khoa häc. B. ph­¬ng ph¸p: - §äc hiÓu. - §µm tho¹i. - Kh¸i qu¸t kiÕn thøc vÒ v¨n häc sö. C. KÕ ho¹ch Bµi d¹y: * Bµi cò: (KiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp). * Bµi míi: I. V¨n häc ViÖt Nam tõ ®Çu TK XX ®Õn CM th¸ng T¸m n¨m 1945: 1. T¸c gi¶ Hå ChÝ Minh: - KÓ tªn nh÷ng TP ®· häc trong giai ®o¹n v¨n häc nµy? - Nªu quan ®iÓm s¸ng t¸c cña NguyÔn ¸i Quèc - Hå ChÝ Minh? - Nªu nh÷ng vÊn ®Ò cÇn n¾m cña tËp th¬ "NhËt ký trong tï"? - Quan ®iÓm s¸ng t¸c: 3 ý c¬ b¶n: + Xem v¨n häc lµ vò khÝ CM. + Chó ý ®Õn ®èi t­îng tiÕp nhËn. + Coi träng tÝnh ch©n thùc. - Quan ®iÓm s¸ng t¸c Êy thÓ hiÖn qua nh÷ng TP cô thÓ. - TËp th¬ "NhËt ký trong tï": + Hoµn c¶nh ra ®êi: B¸c bÞ b¾t giam ë nhµ tï cña bän Quèc d©n §¶ng Trung Quèc, trong khi CM VN rÊt khÈn tr­¬ng vµ cÇn ®Õn B¸c. + Gi¸ trÞ TP: . Gi¸ trÞ hiÖn thùc: . ph¶n ¸nh chÕ ®é nhµ tï. . thÓ hiÖn t©m hån t¸c gi¶. . Gi¸ trÞ nh©n ®¹o: lßng c¶m th­¬ng sè phËn con ng­êi. + Phong c¸ch nghÖ thuËt ®éc ®¸o cña th¬ Hå ChÝ Minh: gi¶n dÞ, trong s¸ng, hån nhiªn, tù nhiªn, hoµ hîp, bót ph¸p cæ ®iÓn vµ hiÖn ®¹i... 2. T¸c gi¶ Tè H÷u: - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi "T©m t­ trong tï"? T©m tr¹ng, c¶m xóc t¸c gi¶? (HS tù t×m hiÓu thªm). - "T©m t­ trong tï": + Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: bÞ giam ë nhµ lao Thõa Thiªn HuÕ. + T©m tr¹ng. + ý thøc ng­êi chiÕn sÜ. II. V¨n häc ViÖt Nam tõ 1945 - 1975: 1. Nªu nh÷ng tiÒn ®Ò chung cho sù ph¸t triÓn cña v¨n häc 1945 - 1975: - GV ®Æt c©u hái theo tõng vÊn ®Ò. - §­êng lèi l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng. - HiÖn thùc CM ( nguån c¶m høng s¸ng t¹o. - §éi ngò nhµ v¨n. 2. Mét vµi ®Æc ®iÓm chung: - So víi thêi kú v¨n häc tr­íc vµ sau nã, cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? - Lý t­ëng vµ néi dung yªu n­íc, yªu CNXH. - NÒn v¨n häc mang tÝnh nh©n d©n s©u s¾c. - NÒn v¨n häc thèng nhÊt. 3. Nh÷ng t¸c phÈm cô thÓ: - H·y nªu chñ ®Ò, gi¸ trÞ c¬ b¶n cña nh÷ng TP cô thÓ? -Gi¸ trÞ TP "§«i m¾t"? -H·y so s¸nh nÐt gièng vµ kh¸c nhau ë 3 TP nµy? - §iÓm gÆp gì cña 3 TP nµy? - HS tù «n tËp theo c¸c vÊn ®Ò sau: * Tuyªn ng«n ®éc lËp: - Lµ mét bµi v¨n chÝnh luËn mÉu mùc thÓ hiÖn t­ t­ëng yªu n­íc, tù hµo d©n téc vµ tinh thÇn ®Êu tranh v× ®éc lËp. - Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: hÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø, c¸ch lËp luËn chÆt chÏ. * §«i m¾t: - Qua truyÖn ng¾n, nhµ v¨n thÓ hiÖn vÊn ®Ò lËp tr­êng, quan ®iÓm, c¸i nh×n cña ng­êi v¨n nghÖ sÜ trong thêi kú míi. - Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: x©y dùng nh©n vËt s¾c nÐt (Hoµng). * T©y TiÕn: - Kh¾c ho¹ h/¶ ng­êi lÝnh chèng Ph¸p b»ng c¶m høng l·ng m¹n: hµo hoa, lý t­ëng cao c¶... * Nh÷ng bµi th¬ vÒ t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc: - Bªn kia s«ng §uèng - §Êt n­íc - §o¹n trÝch "§Êt n­íc" -> So s¸nh: + Gièng nhau: . thÓ hiÖn ch©n thµnh t×nh yªu ®Êt n­íc. . ®Êt n­íc c¶m nhËn trong chiÒu dµi thêi gian - kh«ng gian. -> ®Ñp ®Ï, tù hµo. + Kh¸c nhau: . Bªn kia s«ng §uèng: t×nh yªu ®èi víi mét miÒn quª cô thÓ. . §Êt n­íc: trong chiÒu dµi kh«ng gian, thêi gian -> vÎ ®Ñp cña truyÒn thèng kiªn c­êng, bÊt khuÊt. . MÆt ®­êng kh¸t väng: ®Êt n­íc ®­îc nh×n ë ph­¬ng diÖn lÞch sö, v¨n hãa, lÏ sèng -> søc m¹nh tinh thÇn to lín. * Vî nhÆt * Vî chång A Phñ * Mïa l¹c -> Sè phËn ng­êi d©n lao ®éng trong x· héi cò vµ sù håi sinh trong cuéc ®æi ®êi cña hä nhê CM. * TiÕng h¸t con tµu: kh¸t väng lªn ®­êng tho¸t ra khëi c¸i t«i chËp hÑp, tï tóng ®Ó ®Õn víi ®êi sèng nh©n d©n réng lín. * Nh÷ng TP cßn l¹i: - NÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt miªu t¶ ë "C¸c vÞ La H¸n chïa T©y Ph­¬ng"? - Kh¸t väng t×nh yªu trong bµi th¬ "Sãng"? - §Æc ®iÓm th¬ Tè H÷u? ThÓ hiÖn nh­ thÕ nµo ë bµi th¬ "ViÖt B¾c"? * Cñng cè: - N¾m v÷ng ý chÝnh trong néi dung «n tËp. - N¾m ®­îc nh÷ng t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu. * DÆn dß: - T×m dÉn chøng cho c¸c vÊn ®Ò ®· nªu. - ChuÈn bÞ LV: Bµi viÕt sè VI.