Giáo án ngữ văn 12 - Tiết 72 ôn tập văn học Việt Nam từ cách mạng tháng 8/1945 - 1975

Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 72 ¤n tËp v¨n häc viÖt nam tõ c¸ch m¹ng tH¸ng 8/ 1945- 1975 A. PhÇn chuÈn bÞ I. Yªu cÇu bµi d¹y 1. Gióp HS: - Cã c¸i nh×n tæng qu¸t vµ cã hÖ thèng vÒ nh÷ng ®iÒu ®· häc trong ch­¬ng tr×nh v¨n 12. - §¸nh gi¸ vµ gi¶i thÝch c¸c thµnh tùu c¬ b¶n cña giai ®o¹n VH theo quan ®iÓm khoa häc. - RLKN tæng hîp, ph©n tÝch, t×m dÉn chøng 2. GDHS tr©n träng, yªu quý VHDT. II. ChuÈn bÞ - GV: N.cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. - HS: ¤n tËp, lËp ®Ò c­¬ng theo HD gi¸o viªn, SGK. B. PhÇn trªn líp * æn ®Þnh tæ chøc I. KiÓm tra bµi cò (KÕt hîp trong qu¸ tr×nh «n tËp) II. Bµi míi * Lêi vµo bµi (1’) §Ó cã c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ VHVN trong ch­¬ng tr×nh v¨n 12, ta tiÕp tôc vµo bµi «n tËp.... (39’) ? Cho biÕt nh÷ng ph¸t hiÖn kh¸c nhau vÒ sè phËn ng­êi lao ®éng qua 3 nh©n vËt n÷ trong 3 TP? ? H.¶nh con tµu trong bµi th¬ cã ý nghÜa g×? Gi¶i thÝch nhan ®Ò bµi th¬? ? NT næi bËt cña bµi th¬? ? PT søc m¹nh t¹o h×nh cña ngßi bót HCËn trong 8 khæ th¬ ®Çu cña bµi th¬? ? ChØ ra sù kh¸c nhau cña bµi th¬ Trµng giang vµ bµi C¸c vÞ...? ? V× sao nãi Tè H÷u lµ nhµ th¬ tr÷ t×nh- chÝnh trÞ? CM? ? C.M qua nh÷ng tËp th¬? ? NÐt c¬ b¶n cña p.c¸ch th¬ TH? ? §.®iÓm con ng NT? ? PC¸ch NT N.Tu©n? CM qua Ng l¸i ®ß S§µ ? ? So s¸nh víi tr.ng¾n Ch÷ ng­êi… p.c¸ch NTu©n cã g× biÕn ®æi? ? BiÓu hiÖn cña CNAHCM trong c¸c truyÖn ng¾n...? ? Søc sèng vµ vÎ ®Ñp t©m hån cña XQ qua bµi th¬ Sãng? ? §Æc s¾c NT cña bµi th¬? C©u 7/307 Vî nhÆt- Vî chång A Phñ- Mïa l¹c - §iÓm chung: M.t¶ cuéc ®æi ®êi cña nh÷ng ng lao ®éng nghÌo khæ, bÊt h¹nh d­íi t¸c ®éng xa gÇn cña CM + Bµ cô Tø: . Cã niÒm vui, niÒm h¹nh phóc tr­íc HP cña con... . Cã tñi hên, xãt xa. . NiÒm tin, 1 niÒm l¹c quan ®¸ng quÝ, ®¸ng tr©n träng + MÞ: . Nh÷ng ngµy ë H.Ngµi, lµ con d©u song thùc chÊt lµ con ë g¹t nî . Sù thøc tØnh cña kh¸t väng sèng vµ lßng th­¬ng ng ®· xui M cøu sèng A Phñ-> ®i cïng A Phñ. + §µo: . Sù håi sinh 1 t©m hån ®· nguéi l¹nh, ch¸n n¶n tr­íc cuéc ®êi míi vµ sù quan t©m cña tËp thÓ; cña nh÷ng ng lao ®éng (§iÖn Biªn lµ quª h­¬ng thø 2 cña chÞ) C©u 8/ 307 TiÕng h¸t con tµu- CLV - H.¶nh con tµu trong bµi th¬ cã ý nghÜa biÓu hiÖn sù chuyÓn ®éng m¹nh mÏ cña t©m hån n.th¬ h­íng vÒ phÝa n.d©n. Con tµu lµ t­îng tr­ng cho kh¸t väng ®Õn nh÷ng n¬i xa, lµ søc m¹nh, ®éng lùc, søc mang chë - Nhan ®Ò thÓ hiÖn niÒm høng khëi, say s­a muèn chuyÓn ®éng, muèn ®i xa, muèn mang chë, lµ niÒm vui muèn ®­îc trë vÒ v¬Ý ND trong lßng TB¾c. Con tµu cã ý nghÜa biÓu t­îng. * NT th¬ - Dïng h.¶nh t­îng tr­ng (con tµu, tiÕng h¸t) - C¸ch diÔn ®¹t nghÞch lÝ (®Êt ®· hãa t©m hån) - H.¶nh liªn t­ëng Nhí E nh­ ®«ng vÒ nhí rÐt - Sù hµi hoµ, so s¸nh (chiÕc n«i ngõng...) -> Bµi th¬ lung linh, ®Çy chÊt tr÷ t×nh tha thiÕt, giµu chÊt trÝ tuÖ.... C©u 9/307 C¸c vÞ La H¸n chïa T©y Ph­¬ng- HCËn - 8 khæ th¬ ®Çu: Bøc ®iªu kh¾c b»ng th¬, b»ng nghÖ thuËt ng«n tõ. + HCËn ®· c¶m nhËn c¸c t­îng La H¸n chïa TPh­¬ng lµ hiÖn th©n cho nçi khæ ®au phæ biÕn cña cuéc ®êi cò ®· t¹c thµnh t­îng, lµm «ng day døt. H¸ ch¼ng ph¶i...mÆt ®au th­¬ng? + T¸c gi¶ tËp trung kh¾c ho¹ 3 bøc t­îng ®iÓn h×nh cho 3 th¸i ®é, 3 nçi ®au . Suy nghÜ bÊt lùc. . UÊt hËn bÊt lùc. . Bu«ng xu«i bÊt lùc. -> C¸c chi tiÕt võa gièng t­îng phËt, võa gièng cuéc ®êi, giµu ý nghÜa t­îng tr­ng. - C¶ 2 bµi th¬ cña HCËn cïng cã chung nçi ®au ®êi, xãt xa cho nh÷ng cuéc ®êi, sè phËn. Nh­ng ë bµi C¸c vÞ... ý thøc chÝnh trÞ râ nÐt h¬n, nªu cuéc ®êi cò ®Ó kh¼ng ®Þnh XH míi. -> H¹n chÕ: gß bã trong kh¸i qu¸t vµ s¬ l­îc trong kÕt luËn cña bµi th¬. C©u 10/ 307 Th¬ Tè H÷u - “Th¬ tr÷ t×nh chÝnh trÞ’’ thÓ hiÖn nh÷ng t×nh c¶m ch.trÞ: - Lµ t×nh c¶m cña ng c«ng d©n víi TQ, cña ng CM ®èi víi lÝ t­ëng, víi §¶ng, víi l·nh tô, víi ®ång chÝ cña m×nh. - T×nh c¶m chÝnh trÞ lµ nguån th¬ chñ yÕu cña TH. T×nh c¶m ®ã ®­îc thÓ hiÖn ch©n thËt, s©u s¾c, tù nhiªn, ®Çy c¶m høng, kh«ng chung chung trõu t­îng. Nã cã mµu s¾c riªng, giäng ®iÖu riªng. * Nh÷ng chÆng ®­êng th¬ TH: (5 tËp) * P.c¸ch th¬ TH: - Ca h¸t lÝ t­ëng CS¶n, thÓ hiÖn niÒm vui, niÒm tin g¾n víi lÝ t­ëng Êy. - Giäng ®iÖu t©m t×nh dÞu ngät - §Ëm ®µ tÝnh DT tõ ND - HT. - C¶m høng sö thi l·ng m¹n.... C©u 11/ 308 Ng­êi l¸i ®ß s«ng §µ - Con ng: 1 trÝ thøc yªu n­íc, cã ý thøc c¸ nh©n ph¸t triÓn rÊt cao, cã ý thøc c¸ nh©n cao, thÝch phãng tóng, tµi hoa, quÝ träng nghÒ nghiÖp. - Th©u tãm trong 1 ch÷ ng«ng + Th¸i ®é khinh ®êi, ng¹o ®êi. + Chøng tá tµi hoa, uyªn b¸c, cèt c¸ch nghÖ sÜ. + Nh×n nhËn mäi sù vËt ë khÝa c¹nh v¨n hãa, thÈm mÜ, muèn thÓ hiÖn c¶m gi¸c, suy nghÜ, míi l¹ kh¸c th­êng - S.§µ d­íi ngßi bót cña NT nh­ 1 sinh vËt cã tÝnh c¸ch, t©m tr¹ng, võa hung b¹o võa tr÷ t×nh. Ng l¸i ®ß võa cã trÝ tuÖ uyªn b¸c võa cã cèt c¸ch nghÖ sÜ. - So víi Ch÷ ng­êi ... ë tïy bót nµy cho thÊy NTu©n ph¸t hiÖn, c¶m høng tr­íc c¸i ®Ñp ë nh÷ng con ng rÊt ®çi b×nh th­êng trong ND lao ®éng ®ang chiÕn ®Êu vµ s¶n xuÊt h«m nay. C©u 12/308 CNAHCM - B¾t nguån tõ t×nh yªu n­íc vµ lßng c¨m thï giÆc vµ thÓ hiÖn ë hµnh ®éng hi sinh dòng c¶m trong chiÕn ®Êu. - RXN: CNAH cña toµn d©n ë mäi løa tuæi Riªng nh.vËt Tnó: lóc nhá, khi lín lu«n cã lßng c¨m thï giÆc, ý thøc CM-> ®i lùc l­îng. - MTCR: (NguyÖt) VÎ ®Ñp t©m hån tuyÖt vêi: . Dòng c¶m, gan gãc, b×nh tÜnh, chñ ®éng trong ch.®Êu . Sèng hÕt m×nh v× ng kh¸c, sèng cã tr­íc cã sau . T.yªu thñy chung , niÒm tin m·nh liÖt vµo c.sèng C©u 13/ 308 Sãng- XQ - ThÓ hiÖn t×nh yªu m·nh liÖt, da diÕt, bao la vµ vÎ ®Ñp n÷ tÝnh dÞu dµng, thuû chung, d©ng hiÕn-> Kh¸t khao h¹nh phóc gia ®×nh. - X©y dùng ®­îc h×nh t­îng cÆp ®«i sãng - em, 1 Èn dô giµu søc biÓu hiÖn, nhiÒu c¸ch diÔn ®¹t so s¸nh, m¹nh mÏ. * KÕt luËn chung (3’) - VH giai ®o¹n nµy ®· ®¸p øng ®­îc nhiÒu yªu cÇu cña CM. . Ca ngîi vÎ ®Ñp cña ng c«ng d©n tr­íc tr¸ch nhiÖm TQ. . CNAHCM . VÎ ®Ñp t©m hån. -> LÝ gi¶i v× sao ta th¾ng MÜ. III. H­íng dÉn HS häc, lµm bµi tËp (2’) 1. Bµi cò . + ¤n tËp, n¾m v÷ng ND ®· tæng hîp + Hoµn thµnh c©u 15,16/ SGK. 2. Bµi míi + ChuÈn bÞ «n tËp tèt ®Ó viÕt bµi sè 6.