Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 74: đọc thêm Một người Hà Nội - Nguyễn Khải

Ngµy d¹y:……………Líp12C2.SÜ sè…………V¾ng……………………………… …………….Líp12C3.SÜ sè…………V¾ng……………………………… …………….Líp12C4.SÜ sè…………V¾ng……………………………… …………….Líp12C5.SÜ sè…………V¾ng……………………………… …………….Líp12C6.SÜ sè…………V¾ng……………………………… …………….Líp12C7.SÜ sè…………V¾ng……………………………… TiÕt 74: §äc thªm Mét ng­êi hµ néi - NguyÔn Kh¶i - I- Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS: 1. KiÕn thøc - ThÊy ®­îc vÎ ®Ñp vµ chiÒu s©u v¨n hãa cña ng­êi Hµ Néi qua nh©n vËt bµ HiÒn. - C¶m nhËn ®­îc nÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn, giäng v¨n ®­îm chÊt trÝ lÝ. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu truyÖn ng¾n theo ®Æc tr­ng thÓ lo¹i. 3. Th¸i ®é - C¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp hµo hoa vµ thanh lÞch, ®Çy b¶n lÜnh cña con ng­êi Hµ Thµnh. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. GV: Bµi so¹n, m¸y chiÕu projecter 2. HS: Vë so¹n, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. KiÓm tra bµi cò: kh«ng 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng DH cña thÇy vµ trß KiÕn thøc c¬ b¶n * H§1: 5 phót - GV gäi HS tãm t¾t v¨n b¶n. GV nhËn xÐt cho ®iÓm * H§2: 20 phót - GV h­íng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n - GV: Chó ý g× vÒ lai lÞch cña bµ HiÒn? - GV: Trong kh«ng khÝ cña cuéc k/chiÕn chèng P, bµ vÉn ë l¹i HN. V× sao? - GV: Cho thÊy ®iÒu g× vÒ n/vËt bµ HiÒn? - Th¶o luËn nhãm( chia 4 nhãm): + Nhãm 1: Th¸i ®é cña bµ HiÒn tr­íc thêi cuéc? + Nhãm 2: Trong cuéc sèng bµ HiÒn ®· chó träng gi÷ nÕp sèng nh­ thÕ nµo? + Nhãm 3: C¸ch qu¶n lÝ gia ®×nh vµ tÝnh to¸n lµm ¨n cña bµ HiÒn? - C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy , c¸c nhãm bæ sung , thèng nhÊt ý kiÕn. - GV nhËn xÐt , chuÈn kiÕn thøc. * H§3: 7 phót - GV chuyÓn ý - GV: Th¸i ®é cña nh©n vËt T«i tr­íc viÖc ë l¹i HN cña bµ HiÒn? - GV: Tr­íc nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch Êy cña bµ HiÒn, nh©n vËt T«i bµy tá th¸i ®é nh­ thÕ nµo? - GV: Nh©n vËt T«i ®· nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ nÐt tÝnh c¸ch nµy cña nh©n vËt bµ HiÒn? - GV ph©n tÝch, më réng vµ chuÈn kiÕn thøc - GV: Nh©n vËt T«i ®· vì lÏ ra nÐt tÝnh c¸ch nµo cña nh©n vËt bµ HiÒn? * H§ 4: 5 phót - GV : H·y nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña TP? - HS tr¶ lêi - GV nhËn xÐt vµ chuÈn kiÕn thøc. I. TiÓu dÉn SGK II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1. §äc, tãm t¾t. 2. T×m hiÓu chi tiÕt 2.1. Nh©n vËt bµ HiÒn qua sù kh¸m ph¸ cña nh©n vËt T«i: a. Tr­íc n¨m 1955: - Lai lÞch: ng­êi gèc Hµ Néi, cã nhan s¾c, th«ng minh, gia ®×nh gia gi¸o, cã nÒn nÕp, yªu v¨n ch­¬ng. - Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: vÉn sèng ë Hµ Néi. LÝ do ®¬n gi¶n v× kh«ng thÓ rêi xa Hµ Néi, kh«ng thÓ sinh c¬ lËp nghiÖp ë mét vïng ®Êt kh¸c à T×nh yªu Hµ Néi, sù g¾n bã víi Hµ Néi b. Hoµ b×nh lËp l¹i sau 1955: *Th¸i ®é tr­íc thêi cuéc: - Tr­íc c¸ch x­ng h« cña chång, con: g¾t, cau mÆt, thë dµi, quay ®i ->kh«ng b»ng lßng víi c¸ch b¾t ch­íc ng«n ng÷ c¸ch m¹ng kh«ng ph¶i lèi - NhËn xÐt:“vui h¬i nhiÒu vµ nãi còng h¬i nhiÒu, ph¶i nghÜ ®Õn lµm ¨n chø?” ->nhËn ra niÒm vui h¬i qu¸ møc vµ cã phÇn tho¶ m·n cña con ng­êi sau chiÕn th¾ng ->TrÇm tÜnh, tõng tr¶i vµ tØnh t¸o. * NÕp sèng: - N¬i ë, c¸i ¨n – mÆc vÉn sang träng, kh¸c víi mäi ng­êi - D¹y con: chó ý söa ch÷a c¸ch ngåi, c¸ch cÇm b¸t, cÇm ®òa, c¸ch móc canh vµ c¶ c¸ch nãi chuyÖn trong b÷a ¨n. “Chóng mµy lµ ngêi Hµ Néi th× c¸ch ®i ®øng, nãi n¨ng ph¶i cã chuÈn, kh«ng ®îc sèng tuú tiÖn, bu«ng tuång” ->Gi÷ ®­îc nÕp sinh ho¹t truyÒn thèng ®Ñp ®Ï cña mét gia ®×nh cã v¨n ho¸ * C¸ch qu¶n lÝ gia ®×nh, tÝnh to¸n lµm ¨n: - ChuyÖn h«n nh©n, sinh con, tÝnh to¸n cho t­¬ng lai cña con c¸i. - B¸n mét ng«i nhµ ë hµng Bón - Kh«ng ®ång ý cho chång mua m¸y in, thuª ng­êi lµm. - B¶n th©n më mét cöa hµng l­u niÖm, tù tay lµm ra s¶n phÈm “hoa lµm rÊt ®Ñp, b¸n rÊt ®¾t”. - Phª ph¸n thãi gia tr­ëng cña ng­êi ch¸u. ->B¶n lÜnh, thøc thêi, kh«n ngoan vµ s¾c s¶o. 2.2. Nh©n vËt t«i -ng­êi kÓ chuyÖn - Ch¸u hä xa nh­ng lµ ng­êi g¾n bã vµ chøng kiÕn cuéc ®êi nh©n vËt bµ HiÒn. - Ph¸t hiÖn ra sù tõng tr¶i, lÞch l·m, b¶n lÜnh cña bµ HiÒn nh­ng vÉn cßn nh÷ng b¨n kho¨n, nghi ng¹i, kh«ng tin cËy. - Ph¸t hiÖn ra bµ HiÒn cã “®Çu ãc thùc tÕ”, “tÝnh to¸n tríc c¶” vµ “lu«n lu«n tÝnh ®óng”, “®· tÝnh lµ lµm, ®· lµm lµ kh«ng ®Ó ý tíi nh÷ng lêi ®µm tiÕu cña thiªn h¹” -> Kh©m phôc - “C« t«i tÝnh to¸n viÖc nhµ, viÖc níc ®¹i kh¸i lµ nh thÕ”. -> Vì lÏ ra vÎ ®Ñp cña bµ HiÒn (thèng nhÊt gi÷a t×nh yªu gia ®×nh vµ t×nh yªu Tæ quèc). 2. 3 NghÖ thuËt. - Ng«i kÓ theo kiÓu nh©n vËt hãa. - Quan s¸t tinh tÕ, triÕt luËn s©u s¾c. - C¸i nh×n ®»m th¾m nh©n hËu. 3. Cñng cè: 5 phót C©u 1: Qua t¸c phÈm c¶m nhËn ban ®Çu cña em vÒ nh©n vËt bµ HiÒn lµ nh­ thÕ nµo? §· cã thÓ lÝ gi¶i v× sao bµ HiÒn ®­îc t¸c gi¶ NguyÔn Kh¶i gäi lµ “mét ng­êi Hµ Néi”? - C©u 2: Em cã biÕt mét c©u ca dao vÒ vÎ ®Ñp cña ng­êi Hµ Néi nh­ võa thÊy qua nh©n vËt bµ HiÒn? 4. H­íng dÉn häc bµi ë nhµ: 1 phót - Suy nghÜ cña anh, chÞ vÒ nh©n vËt bµ HiÒn - So¹n tiÕt : Thùc hµnh vÒ hµm ý.