Giáo án ngữ văn 12 - Tiết 75 giảng văn: Một con người ra đời - M. Gorki

Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 75, Gi¶ng v¨n Mét con ng­êi ra ®êI M. Gorki A. PhÇn chuÈn bÞ I. Yªu cÇu bµi d¹y 1. Gióp HS: - C¶m nhËn ®­îc lßng tr©n träng, tin yªu v« bê bÕn cña t¸c gi¶ víi con ng­êi. - N¾m ®­îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong truyÖn ng¾n. - §©y lµ 1 TP hay, tiªu biÓu cho toµn bé s¸ng t¸c cña «ng. - RLKN ph©n tÝch 1 tr. ng¾n n­íc ngoµi. 2. GDHS: - Lßng yªu quÝ tr©n träng gi¸ trÞ con ng­êi. ThÊm thÝa c«ng ¬n sinh thµnh cña cha mÑ. II. ChuÈn bÞ - GV: §äc, nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n bµi. - HS : §äc VB, so¹n theo HD cña GV, SGK. B. PhÇn trªn líp *æn ®Þnh tæ chøc I. KiÓm tra bµi cò (Kh«ng) II. Bµi míi * Lêi vµo bµi (1’) Trong ch­¬ng tr×nh VHNN 11 c¸c em ®· häc Ca sÜ tuæi trÎ Pu kin, nhµ th¬ Nga. ë bµi häc nµy chóng ta lµm quen víi nhµ v¨n M. cïng TP Mét con ng­êi ra ®êi. I. Vµi nÐt vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp (15’) ? Nªu nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t vÒ cuéc ®êi M.? 1. Cuéc ®êi (1868-1936) Chñ yÕu N.cøu SGK/ 2,3. - Tªn thËt: Pªscèp. M.Gorki lµ bót danh (cay ®¾ng). -> Tuæi th¬ gÆp nhiÒu bÊt h¹nh (DC) - ë víi «ng bµ: + Kh¬i dËy niÒm say mª VH (bµ) + Sím thÊy c¸i gai gãc cña cuéc ®êi («ng) - N¨m 24 tuæi b¾t ®Çu viÕt v¨n-> n¨m 30 tuæi ®· cã tuyÓn tËp tr. ng¾n næi tiÕng kh¾p n­íc Nga vµ ch©u ¢u. - N¨m 1934 lµ chñ tÞch héi nhµ v¨n LX. Nh­ vËy tõ xuÊt ph¸t ®iÓm rÊt thÊp, b»ng nghÞ lùc, tµi n¨ng vµ trÝ tuÖ tuyÖt vêi cña m×nh, M ®· v­¬n tíi ®Ønh cao v¨n ho¸, ®­îc mäi ng­êi thõa nhËn, tr©n träng. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ...? ? T­ t­ëng chung cña c¸c ST cña «ng? ? Vai trß, vÞ trÝ cña «ng trong nÒn VH X« ViÕt? 2. Sù nghiÖp - Mét sù nghiÖp v¨n ch­¬ng ®å sé: trªn 20 vë kÞch; tiÓu thuyÕt; nhiÒu truyÖn ng¾n. - Tªn tuæi G.KI g¾n liÒn víi CNHT XHCN. (Lµ nhµ v¨n ®a d¹ng: TP Lm¹n; TP hiÖn thùc; kÕt hîp LM+ HT.) - §.®iÓm v¨n phong: v¨n «ng thÊm ®­îm tinh thÇn nh©n v¨n, ca ngîi vÎ ®Ñp vµ tÇm vãc con ng­êi ®ang h­íng tíi t­¬ng lai. ¤ng cã lßng tin yªu, thËm chÝ sïng b¸i con ng­êi. => Nhµ v¨n Nga vÜ ®¹i TK XX. Ng­êi thÇy ®Çu tiªn cña nÒn VH v« s¶n. II. T¸c phÈm ? TruyÖn ng¾n ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? ? Em h·y tãm t¾t phÇn ®Çu truyÖn ng¾n? ? H×nh t­îng ng­êi mÑ ®­îc m« t¶ trong nh÷ng cÊp ®é t©m tr¹ng nµo? §äc thÇm tõ ®Çu-> nhanh lªn. ? Ng­êi mÑ sinh con trong hoµn c¶nh nµo, gîi cho em suy nghÜ g×? ? Cuéc sinh në cña bµ mÑ ®­îc miªu t¶ ntn? ? Môc ®Ých? ? Gocki kh«ng nªu tªn ng­êi phô n÷ nh»m dông ý g×? ? Cã ý kiÕn cho r»ng “M. ®· miªu t¶ rÊt ch©n thùc song ng ®äc vÉn c¶m nhËn ®­îc c¸i g× ®ã rÊt con ng vµ ®Çy tÝnh nh©n v¨n”? ý kiÕn E thÕ nµo? 1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung (4’) - N¨m 1912 ë Nga cã n¹n ®ãi lín. Nh©n sù kiÖn nµy Gocky ®· viÕt mét lo¹t truyÖn ng¾n vÒ nh÷ng n¨m ®ãi kÐm (1891- 1892). - N¨m 1923 tËp hîp l¹i trong t¸c phÈm “Trªn n­íc Nga”. - T¸c phÈm cã tÝnh chÊt c­¬ng lÜnh trong toµn bé sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Gocky. * Tãm t¾t phÇn ®Çu truyÖn ng¾n. - Mïa thu n¨m 1892, trªn con ®­êng s¸t bê biÓn §en tõ Xukhum tíi Otsemtsiry (tøc lµ tõ T©y B¾c chÕch xuèng §«ng Nam). C¶nh thiªn nhiªn ®Ñp tuyÖt vêi, ®¸m ng­êi n«ng d©n Nga bÞ n¹n ®ãi xua tõ quª h­¬ng hä (tØnh Oren miÒn B¾c) vÒ ®©y lµm lông kiÕm sèng. Trong sè hä cã chÞ n«ng d©n trÎ tuæi bông chöa chång võa chÕt v× ¨n qu¸ nhiÒu tr¸i c©y trõ b÷a. 2. Ph©n tÝch a. H×nh t­îng ng­êi mÑ. - Hai cÊp ®é: (2’) + Nçi ®au ®ín tét cïng trong c¬n sinh në. + NiÒm h¹nh phóc lín lao khi ®øa con chµo ®êi. * Nçi ®au ®ín tét cïng trong c¬n sinh në (18’) - Gi÷a chÆng ®­êng lang thang v× ®ãi kh¸t. - Kh«ng cã ai ngoµi mét chµng thanh niªn l¹ mÆt, tèt bông ë l¹i. - Sinh con trong mét bôi rËm ven ®­êng. -> Hoµn c¶nh hÕt søc Ðo le. ViÖc sinh në ®­îc gäi lµ cuéc v­ît c¹n, ng­êi chöa cöa m¶. VËy mµ ng­êi mÑ trë d¹ vµo lóc kh«ng chót thuËn lîi. - Miªu t¶ tØ mØ ch©n thùc: + Tr¹ng th¸i cña s¶n phô khi b¾t ®Çu ®au ®Î T«i v¹ch bôi rËm…nh­ nanh sãi. + C¬n ®au khi trë d¹ Ng­êi ®µn bµ qu»n qu¹i… gÇm gõ. Víi ngßi bót hiÖn thùc ®Õn “trÇn trôi”, “tµn nhÉn”, nhµ v¨n miªu t¶ tØ mØ, chi tiÕt vµ ch©n thùc qu¸ tr×nh sinh në rÊt ®êi th­êng cña ng­êi s¶n phô víi ®Çy ®ñ c¸c b­íc: trë d¹, vì èi, thai nhi ra ®êi, c¾t rèn, chê nhau ra, ch«n rau cho kÜ. ChÝnh x¸c nh­ mét chuyªn gia s¶n khoa thùc sù. - Gióp ng­êi ®äc c¶m thÊu ®Õn tËn cïng nçi ®au ®ín mµ ng­êi mÑ ®· tr¶i qua. Nh÷ng qu»n qu¹i ®au ®ín khñng khiÕp nh­ trót c¶ sinh lùc, nh­ san x­¬ng, xÎ thÞt (toµn th©n chÞ nh­ vì h¼n ra, chia h¼n ra lµm ®«i…) ®Ó con m×nh ra ®êi. - Cuéc sinh h¹ mét con ng­êi lµ v« cïng khã kh¨n, ®au ®ín. Ta thÊm thÝa c«ng ¬n mang nÆng ®Î ®au cña nh÷ng ng­êi mÑ. - Ng­êi phô n÷, ng­êi mÑ v« danh chÞ ®· trë thµnh ng­êi mÑ nãi chung víi mét thiªn chøc cao c¶. Nhµ v¨n sù vÜ ®¹i cña ng­êi mÑ trong viÖc sinh cho ®êi nh÷ng ®øa con. - §ång ý: + Song song vãi nh÷ng c©u v¨n t.thuËt lµ nh÷nh c©u v¨n béc lé t×nh c¶m ®»m th¾m cña nh.v¨n/ 11,13. -> §ã lµ t.c¶m ®ång lo¹i, lµ sù tr©n träng con ng. + Cuéc sinh në thùc hiÖn gi÷a 1 thiªn nhiªn bao la, kho¸ng ®¹t. -> Nçi ®au cña ng mÑ ®· phÇn nµo ®­îc thiªn nhiªn gãp phÇn lµm dÞu bít. Vò trô thiªng liªng ®· n©ng cuéc sinh në cña ng s¶n phô lªn ý nghÜa 1 sù s¸ng t¹o mµ ®Êng s¸ng t¹o kh«ng ph¶i lµ ai kh¸c, chÝnh lµ ng mÑ cña cuéc ®êi. * Cñng cè (3’) ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i lÊy bót danh lµ cay ®¾ng? - §¸p: V× må c«i bè mÑ tõ sím ph¶i ë víi «ng bµ ngo¹i, «ng ngo¹i d¹y cho biÕt nh÷ng gai gãc cña cuéc ®êi. Sím ph¶i tù lËp kiÕm sèng. III. HD HS häc, lµm bµi tËp (2’) 1. Bµi cò - §äc toµn bé TP - N¾m ND bµi häc 2. Bµi míi - TiÕp theo bµi nµy.