Giáo án ngữ văn 12 - Tiết 80 giảng văn: Thuốc tác giả Lỗ Tấn

- Nắm ND bài học. 2. Bài mới - Giờ sau tiếp tục bài này. Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 80, Giảng văn Thuốc Lỗ Tấn A. Phần chuẩn bị I. Yêu cầu bài dạy 1. Giúp HS: Thấy được: - “Thuốc” của LTấn là TP ngắn gọn, thể hiện đầy đủ tư tưởng văn nghệ cũng như phong cách sáng tác của LT. - LT là nhà văn CM - qua TP thấy được tác dụng sâu xa của văn chương. - TP có cách viết “chí quái chí dị” gieo ấn tượng lạ lùng để đánh thức những con người ngủ say, vốn rất sở trường của LT. - RLKN phân tích TP 2. GDHS trân trọng những con người hi sinh vì nghĩa lớn. II. Chuẩn bị - GV: Đọc tài liệu, soạn giáo án. - HS : Đọc TP trả lời câu hỏi theo SGK. B. Phần trên lớp *ổn định tổ chức I. Kiểm tra bài cũ (6’) 1. Câu hỏi Nhà văn Lỗ Tấn đổi nghề mấy lần, mục đích của những lần đổi nghề đó? 2. Đáp án Lỗ Tấn đổi nghề 4 lần: - Hàng hải: Mong đi đây đi đó để mở mang tầm mắt. - Khai mỏ: Làm giàu cho Tổ quốc. - Nghề y: Chữa bệnh cho người nghèo. - Viết văn: Chữa bệnh tinh thần cho người dân. II. Dạy bài mới * Lời vào bài (1’) Truyện ngắn “Thuốc” còn nói tới một số hạn chế của cuộc cách mạng Tân Hợi. Điều đó được thể hiện ntn? Ta vào bài. ? Nhân vật có vị trí NTN trong TP? Đọc thầm tr 36, 37. ? Hình tượng Hạ Du được giới thiệu NTN? ? Gợi cho em suy nghĩ gì? ? Thái độ của nhà văn khi nói đến nhân vật HDu? ? Tại sao nói anh ta xa rời q.chúng? ? Nói lên điều gì? ? Chi tiết nghĩa địa ng chết chém và chết nghèo chia cắt bởi con đường mòn có ý nghĩa gì? ? Câu văn “cả 2 nơi mộ dày... mừng thọ’’ nói lên điều gì? * Hình tượng người CM Hạ Du (12’) - Hình tượng trung tâm, là đầu mối mọi tình tiết, gieo âm hưởng thống thiết trong lòng ng đọc. - M tả gián tiếp qua suy tư của nhân vật khác (ảnh chiếu) + Lời bác cả Khang- đáng thương thật ! + Người râu hoa râm + Chàng trai 20 tuổi + Cậu Năm gù... -> nói Hạ Du là “Điên thật rồi’’. Dưới con mắt của mọi ng, Hạ Du chỉ là: . Thằng khốn nạn . Thằng nhãi con không muốn sống. . Quân làm giặc . Kẻ điên khùng, đáng tội chết. => Hình tượng Hạ Du hiện lên vừa hiên ngang, lẫm liệt vừa cô đơn lạnh lẽo. Anh ta bị coi là điên vì “đi trước buổi bình minh’’ -> Thái độ trân trọng, kính phục nhân cách của ng CM, nhưng có ngầm ý phê phán anh ta còn xa rời q.chúng - Xa rời tới mức: . Mẹ anh ta không hiểu. . Chú coi là làm giặc và đi tố cáo. . Ng dân lấy máu anh ta làm thuốc chữa bệnh lao. . Ng ta đua nhau đi xem cảnh chém ng vì tò mò; áo tử tù bị tước đoạt để bán. -> Bi kịch của HDu còn hơn của Hoa Thuyên: bi kịch của ng CM cô đơn còn do sự ngu muội dốt nát của quần chúng. * Chi tiết con đường mòn (8’) - Sự phân biệt ấy thể hiện sự coi thường của dân chúng đối với những ng chết chém, chết tù, họ không được chôn chung cả với ng nghèo, địa vị của họ cũng kém hơn mộ ng nghèo. - Xã hội Trung Quốc nghèo đói và loạn lạc. Một lần nữa ta thấy sự ngu muội của ng dân, của XH. Họ chưa hiểu được vai trò của ng chiến sĩ CM tiên phong (Là bệnh trạng, thói quen của XH) ? Mộ H.Du và Thuyên có đặc điểm gì? ý nghĩa? Đọc tr 39, 40 ? Câu hỏi của mẹ HDu “thế này là thế nào’’ có ngụ ý gì? ? Vòng hoa ấy có ý nghĩa gì? + Mộ H.Du và Hoa Thuyên cách nhau con đường mòn, nhưng cùng nằm 1 hàng. -> Họ đều là nạn nhân của XH ngu muội, lạc hậu. + Bà mẹ Hoa Thuyên bước sang bên kia đường để an ủi bà mẹ Hạ Du -> Nỗi bất hạnh làm cho họ gần nhau. * Vòng hoa trên mộ (5’) - Mẹ Hạ Du rất ngạc nhiên không thể hiểu tại sao lại có vòng hoa, vòng hoa có ý nghĩa gì. - Sự hiểu lầm: Là sự hiển linh của linh hồn đứa con oan khuất.. -> Một lần nữa tô đậm ý thức lạc hậu, mê tín của dân chúng T.Q đương thời - Quần chúng chưa giác ngộ CM, nhưng đã có những ng nhớ đến liệt sĩ, đặt lên mộ anh 1 vòng hoa bày tỏ lòng quyết tâm tiếp bước ng đã khuất. -> Vòng hoa thể hiện niềm lạc quan đối với tiền đồ CM của tác giả Bà cụ cũng như ng dân TQ cần được nâng cao dân trí để biết gửi gắm hi vọng vào những ng đang chiến đấu. ? E có nhận xét gì về bối cảnh và thời gian NT của truyện? Tác dụng của nó? ? CMinh điều đó? ? Hai mùa này có ý nghĩa gì? ? Nêu những đặc sắc về NT? ? Khái quát ND? * Thời gian nghệ thuật của truyện (5’) - Bối cảnh: thật dung dị: . 1 quán trà . 1 pháp trường . 1 bãi tha ma, 1 con đường mòn cố hữu. -> Bức tranh điển hình của nước T.Hoa trung cổ: u ám nặng nề. - Thời gian nghệ thuật thì tiến triển. + Hai cảnh đầu xảy ra vào mùa thu + Cảnh sau xảy ra vào mùa xuân (tiết thanh minh) Theo Kim Thánh Thán: thu là buổi chiều của ngày (năm), là sự thu vén để kết thúc. Mùa thu lá vàng rơi để tích nhựa qua đông, đón mùa xuân đâm chồi nảy lộc. Cái chết của 2 con ng do ngu muội, u mê của mọi ng như 2 chiếc lá rời cành để tích nhựa cho sự giác ngộ. -> Vòng hoa trên mộ Hạ Du chứng tỏ đ/c của anh vẫn còn đâu đây, đánh dấu 1 mùa xuân hi vọng. Đó cũng chính là niềm lạc quan của L.Tấn vào cuộc CM 3. Tổng kết (3’) a. Nghệ thuật - Cốt truyện dung dị. - Thời gian NT - XD hình tượng nhân vật trung tâm 1 cách gián tiếp, đầy ám ảnh. b. Nội dung Truyện hướng tới 2 chủ đề: - Sự tê liệt của quần chúng. - Bi kịch của ng CM tiên phong. -> Nổi bật tư tưởng của TP: Phương thuốc chữa trị bệnh tê liệt đớn hèn của DT. * Củng cố (3’) ? Vòng hoa trên mộ Hạ Du có ý nghĩa gì? Đáp: Sự hi sinh của Hạ Du không phải là vô ích đã có người hiểu và bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với anh. III. HD HS học, làm bài tập (2’) 1. Bài cũ - Đọc lại TP - Nắm ND bài học. ý nghĩa của truyện. 2. Bài mới - Đọc trước kiểu bài “BLXH’’.