Giáo án Ngữ văn 16 từ tiết 41 đến tiết 46

Tieát 41-42: CHÖÕ NGÖÔØI TÖÛ TUØ Nguyeãn Tuaân A. MụC ĐÍCH- YÊU CầU: Giúp học sinh: Cảm nhận được vẻ đẹp nhiều mặt của nhân vật Huấn Cao- hình tượng lí tưởng mà Nguyễn Tuân đã dựng lên với cả tâm huyết và tài hoa vốn có của mình. Qua đó hiểu được quan niệm nghệ thuật sâu sắc và tâm sự yêu nước nồng nàn thầm kín của tác giả Thấy được tài năng Nguyễn Tuân trong cách dùng từ, dựng cảnh, khắc hoạ nhân vật tong truyện ngắn xuất sắc này Xây dựng ý thức đúng đắn về nhân cách cao thượng và lòng yêu quí cái đẹp văn hoá truyền thống của dân tộc B. CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT Goïi hs ñoïc phaàn tieåu daãn. Cho hs ghi vaøi neùt chính. Khi xaây döïng nhaân vaät Huaán Cao, nhaø vaên ñaõ toâ ñaäm nhöõng phaåm chaát naøo? Nhaø vaên ñaõ göûi gaém kín ñaùo ñieàu gì? Nhöõng chi tieát naøo noùi veà caùi taâm cuûa oâng Huaán Cao? Nhöõng chi tieát naøo noùi leân veû ñeïp hieân ngang cuûa oâng Huaán? Hình töôïng Huaán Cao gôïi cho ta lieân töôûng ñeán ai trong lòch söû? Caûnh cho chöõ dieãn ra vaøo luùc naøo, ôû ñaâu? Taïi sao ñaây laø “moät caûnh töôïng chöa töøng coù”? Em haõy neâu chuû ñeà cuûa taùc phaåm. I. GIÔÙI THIEÄU Taùc giaû - Nguyeãn Tuaân (1910 – 1987) queâ ôû huyeän Töø Lieâm nay thuoäc quaän Thanh Xuaân, Haø Noäi. -OÂng vieát vaên töø tröôùc Caùch maïng thaùng Taùm - Sau caùch maïng, oâng trôû thaønh caây buùt tieâu bieåu cuûa neàn vaên hoïc môùi - Laø nhaø vaên taøi hoa, uyeân baùc, baäc thaày trong vieäc söû duïng ngoân ngöõ, coù phong caùch ngheä thuaät ñoäc ñaùo. 2. Taùc phaåm: + “Vang boùng moät thôøi” + “Moät chuyeán ñi” + Tuyø buùt “Soâng Ñaø” II. Taùc phaåm “CHÖÕ NGÖÔØI TÖÛ TUØ” 1. Xuaát xöù: ñöôïc trích trong taäp truyeän ngaén “Vang boùng moät thôøi”. 2. Phaân tích a. Nhaân vaät Huaán Cao * Laø moät ngöôøi taøi hoa - Coù taøi vieát chöõ raát ñeïp + “Coù taøi vieát chöõ raát nhanh vaø raát ñeïp” + “Chöõ oâng Huaán Cao ñeïp laém, vuoâng laém” + “Coù ñöôïc chöõ oâng Huaán Cao maø treo laø coù moät baùu vaät treân ñôøi” -> Taùc giaû ñeà cao sôû thích cao quyù cuûa vaên hoïc coå truyeàn Vieät Nam: thuù chôi chöõ, ñoàng thôøi toû loøng luyeán tieác khi sôû thích aáy ñang luïi taøn => Ñeà cao loái soáng tao nhaõ vaø bieát troïng ngöôøi taøi * Laø ngöôøi coù “thieân löông” trong saùng Coi thöôøng danh lôïi, vaøng ngoïc: + “tính oâng voán khoaûnh, tröø choã tri kæ, oâng ít chòu cho chöõ” + “nhaát sinh khoâng vì vaøng ngoïc hay quyeàn theá maø eùp mình vieát caâu ñoái bao giôø” - Laø ngöôøi troïng nghóa: töôûng vieân quaûn nguïc laø ngöôøi soáng baèng löøa loïc, taøn nhaãn thì “coá laøm ra veû khinh baïc” nhöng khi bieát sôû sôû thích` cao quyù cuûa vieân quaûn nguïc, HC ñaõ xuùc ñoäng vaø vui loøng cho chöõ vaø khuyeân baûo vieân quaûn nguïc * Veû ñeïp hieân ngang, baát khuaát - “Saùu phaïm nhaân… Huaán Cao, ñöùng ñaàu goâng” - Thaûn nhieân nhaän röôïu thòt coi ñoù laø thuù bình sinh vaãn laøm luùc ôû ngoaøi. - “Ngöôi hoûi ta muoán gì? Ta chæ muoán coù moät ñieàu. Nhaø ngöôi ñöøng ñaët chaân vaøo ñaây nöõa” -> Daùm thaùch thöùc vôùi cöôøng quyeàn, baïo löïc -> haønh vi, cöû chæ, lôùi noùi cuûa oâng Huaán Cao boäc loä veû ñeïp hieân ngang, baát khuaát. - Laø moät nhaø nho “choïc trôøi khuaáy nöôùc”, chí lôùn khoâng thaønh maø vaãn hieân ngang, cheát cheùm cuõng khoâng sôï. -> Hình töôïng Huaán Cao khieán ta lieân töôûng ñeán Cao Baù Quaùt (1805-1885) laø moät danh só löøng laãy ñôøi Nguyeãn. => Hình töôïng Huaán Cao laø söï saùng taïo ñoäc ñaùo cuûa taùc giaû vaø laø nieàm caûm phuïc saâu saéc cuûa nhaø vaên ñoái vôùi nhöõng ngöôøi yeâu nöôùc => theå hieän loøng yeâu nöôùc cuûa nhaø vaên. c. Caûnh cho chöõ - Dieãn ra vaøo luùc ñeâm khuya, trong buoàng giam chaät heïp, aåm öôùt, töôøng ñaày maïng nheän, ñaày phaân chuoät, phaân giaùn - Coù aùnh saùng ñoû röïc cuûa “moät boù ñuoác taåm daàu roïi leân ñaàu 3 ngöôøi….” - Hình aûnh ngöôøi tuø “coå ñeo goâng, chaân vöôùng xieàng” ñang ñaäm toâ neùt chöõ” -> tö theá ñeïp, hieân ngang, uy nghi. * Ñoù laø moät “ caûnh töôïng chöa töøng coù” - Dieãn ra trong buoàng toái - Ngöôøi ngheä só saùng taïo laø keû phaûn nghòch - Ngöôøi töû tuø trong tö theá beà treân, uy nghi, loàng loäng, coøn nhöõng keû coù quyeàn theá thì “khuùm nuùm”, kính caån, troïng voïng ngöôøi tuø, chaép tay vaùi ngöôøi tuø moät vaùi. * YÙ nghóa: - Caùi ñeïp, caùi thieän ñaõ chieán thaéng caùi aùc ngay ôû nôi caùi aùc ngöï trò - Caùi ñeïp phaûi gaén lieàn vôùi caùi thieän - Con ngöôøi coù taøi seõ trôû thaønh baát töû , ñöôïc ngöôøi ñôøi traân troïng, laéng nghe III. CHUÛ ÑEÀ Taùc phaåm laø baøi ca ñaày caûm höùng nhaèm ca ngôïi, ñoäng vieân con ngöôøi traân troïng vaø gìn giöõ caùi ñeïp, söï “thieân löông” duø trong baát kì hoaøn caûnh naøo. IV. TOÅNG KEÁT Ngheä thuaät: Caùch vieát ñoäc ñaùo vöøa coå ñieån vöøa hieän ñaïi. Khaéc hoïa tính caùch nhaân vaät sinh ñoäng, - Thaønh coâng trong vieäc söû duïng töø ngöõ, ñaët caâu. Noäi dung: “Chöõ ngöôøi töû tuø” ca ngôïi veû ñeïp vónh cöûu cuûa caùi thieän, caùi ñeïp vaø nhöõng con ngöôøi bieát yeâu, bieát troïng söï taøi hoa, ñoàng thôøi cho thaáy söï taøi hoa cuõng nhö nhaân caùch cao ñeïp cuûa nhaø vaên Nguyeãn Tuaân Bước 4: Củng cố- dặn dò: Nắm lại những nét chính trong nội dung bài học - Soạn bài mới Tieát 42 -43: LUYEÄN TAÄP VAÄN DUÏNG KEÁT HÔÏP CAÙC THAO TAÙC LAÄP LUAÄN PHAÂN TÍCH VAØ SO SAÙNH A/ MUÏC TIEÂU BAØI DAÏY: Giuùp hs: - Cuûng coá vöõng chaéc hôn caùc kieán thöùc vaø kó naêng veà thao taùc laäp luaän phaân tích vaø so saùnh. - Böôùc ñaàu naém ñöôïc caùch vaän duïng keát hôïp hai thao taùc ñoù trong moät baøi vaên nghò luaän. - Bieát vaän duïng nhöõng ñieàu ñaõ naém ñöôïc ñeå vieát moät baøi vaên nghò luaän, trong ñoù coù söû duïng keát hôïp caùc thao taùc laäp luaän phaân tích vaø so saùnh. B/ PHÖÔNG PHAÙP: Tìm hieåu ñeà –Traû lôøi caâu hoûi - Thaûo luaän. C/ PHÖÔNG TIEÄN: saùch giaùo khoa – saùch giaùo vieân. D/ TIEÁN TRÌNH THÖÏC HIEÄN; HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV & HS NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT I/Ñoïc ñoaïn trích vaø traû lôøi caâu hoûi. * Gv cho hs ñoïc ñoaïn trích trong SGK * Hs thaûo luaän nhoùm, traû lôøi 3 caâu hoûi trong SGK 1/Ñoaïn trích treân söû duïng nhöõng thao taùc laäp luaän naøo? 2/Phaân tích muïc ñích, taùc duïng vaø caùch keát hôïp caùc thao taùc laäp luaän trong ñoaïn trích 3/ Anh(chò) ruùt ra ñöôïc keát luaän gì veà vieäc vaän duïng keát hôïp nhieàu thao taùc laäp luaän trong 1 ñoaïn (1 baøi) vaên nghò luaän? * Gv höôùng daãn hs ruùt ra keát luaän. II/ Luyeän taäp * Giaùo vieân ra ñeà ,höôùng daãn hoïc sinh laäp daøn yù. * Hs choïn moät luaän ñieåm trong daøn yù ñeå luyeän taäp. * Giaùo vieân choát laïi caùc böôùc vieát moät ñoaïn (baøi) vaên nghò luaän . *Giaùo vieân goïi hs trình baøy vaên baûn. *Hoïc sinh trong lôùp nhaän xeùt. *Giaùo vieân sô keát. III/Coâng vieäc ôû nhaø: Toå 1 : chuaån bò * Vaän duïng keát hôïp caùc thao taùc phaân tích vaø so saùnh ñeå vieát ñoaïn vaên trình baøy moät luaän ñieåm khaùc ôû daøn yù maø anh chò ñaõ xaây döïng Toå 2 : chuaån bò *Vieát 1 vaên baûn nghò luaän ngaén veà phaåm chaát cuûa ngöôøi hoïc sinh trong ñoù coù vaän duïng keát hôïp caùc thao taùc phaân tích vaø so saùnh Toå 3: söu taàm *Söu taàm nhöõng ñoaïn vaên hay ôû ñoù taùc giaû ñaõ thaønh coâng trong vieäc vaän duïng caùc thao taùc phaân tích vaø so saùnh Chôù töï kieâu töï ñaïi.Töï kieâu töï ñaïi laø khôø daïi.Vì mình hay,coøn nhieàu ngöôøi hay hôn mình .Mình gioûi coøn nhieàu ngöôøi gioûi hôn mình.Töï kieâu töï ñaïi töùc laø thoaùi boä.Soâng to,beå roäng thì bao nhieâu nöôùc cuõng chöùa ñöôïc vì ñoä löôïng cuûa noù roäng vaø saâu.Caùi cheùn nhoû caùi ñóa caïn thì moät chuùt nöôùc cuõng ñaày traøn,vì ñoä löôïng noù heïp nhoû.Ngöôøi maø töï kieâu töï maõn thì cuõng nhö caùi cheùn,caùi ñóa caïn. (Hoà Chí Minh,Caàn kieäm lieâm chính) 1/ Hai thao taùc phaân tích vaø so saùnh coù theå keát hôïp vôùi nhau trong moät baøi (ñoaïn) vaên nghò luaän 2/Thöôøng chæ coù moät trong hai thao taùc ñoùng vai troø chuû ñaïo 3/Phaûi caên cöù vaøo muïc ñích nghò luaän ñeå löïa choïn thao taùc naøo ñoùng vai troø chuû ñaïo Ñeà:Vaän duïng keát hôïp phaân tích vaø so saùnh,vieát ñoaïn vaên baøn veà moät soá caâu ca dao baét ñaàu baèng “Thaân em…” Goàm caùc böôùc: *Tìm chuû ñeà ñoaïn vaên(baøi vaên) *Neâu nhöõng luaän ñieåm ñeå laøm roû chuû ñeà *Tìm nhöõng luaän cöù ñeå laøm saùng toû luaän ñieåm *Dieãn ñaït caùc yù thaønh moät ñoaïn vaên (baøi vaên) - Ca dao laø tieáng noùi taâm tình cuûa ngöôøi bình daân, trong ñoù nhöõng baøi noùi leân taâm söï vaø soá phaän cuûa ngöôøi phuï nöõ chieám moät soá löôïng khaù lôùn. - Thöôøng nhöõng baøi CD naøy baét ñaàu baèng coâng thöùc “Thaân em…” + Thaân em nhö taám luïa ñaøo… + Thaân em nhö mieáng cau khoâ + Thaân em nhö cuû aáu gai + Thaân em nhö traùi baàn troâi + Thaân em nhö haït möa sa… - Duøng bieän phaùp NT so saùnh, hình aûnh quen thuoäc, gôïi nhieàu caûm xuùc. - Tuy nhieân moãi baøi ca laïi coù veû ñeïp, neùt ñoäc ñaùo rieâng - Phaân tích veû ñeïp cuûa moät soá baøi ca dao. Tieát 44 -45: HAÏNH PHUÙC CUÛA MOÄT TANG GIA (Trích “Soá ñoû”) Vuõ Troïng Phuïng A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: Giuùp HS: - Nhaän ra baûn chaát loá laêng, ñoài baïi cuûa moät xaõ hoäi “thöôïng löu” thaønh thò nhöõng naêm tröôùc Caùch maïng thaùng Taùm. - Thaáy ñöôïc thaùi ñoä pheâ phaùn maïnh meõ, buùt phaùp chaâm bieám maõnh lieät, ñaày taøi naêng cuûa Vuõ Troïng Phuïng: vöøa xoay quanh maâu thuaãn traùo phuùng cô baûn, vöøa saùng taïo ra nhöõng tình huoáng khaùc nhau, taïo neân moät maøn haøi kòch phong phuù, bieán hoùa ôû chöông XV cuûa tieåu thuyeát “Soá ñoû” B. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Ñoïc saùng taïo, ñoái thoaïi, dieãn giaûng, thaûo luaän… ( GV höôùng daãn HS ñoïc kyõ baøi hoïc trong SGK, chuaån bò nhöõng caâu hoûi ôû phaàn höôùng daãn hoïc baøi ). C. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: SGK, SGV, giaùo aùn. D. TIEÁN TRÌNH THÖÏC HIEÄN: 1. Kieåm tra baøi cuõ 2. Giôùi thieäu baøi môùi: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT * Hoaït ñoäng 1: Goïi hs ñoïc phaàn tieåu söû tg’. Cho hs ghi vaøi neùt chính veà tg’, tp’. Keå teân moät soá taùc phaåm tieâu bieåu cuûa nhaø vaên VTP. I. TÌM HIEÅU CHUNG 1. Taùc giaû - Vuõ Troïng Phuïng (1912 – 1939) queâ ôû laøng Haûo, huyeän Mó Haøo, tænh Höng Yeân. - Sinh ra vaø lôùn leân trong 1 gia ñình ngheøo ôû Haø Noäi - Vieát vaên sôùm, noåi tieáng ôû 2 theå loaïi: phoùng söï vaø tieåu thuyeát - Buùt phaùp ñaû kích, chaâm bieám saéc saûo. 2. Taùc phaåm - Tieåu thuyeát: Soá ñoû, Gioâng toá - Phoùng söï: Caïm baãy ngöôøi, Kó ngheä laáy Taây, Côm thaày côm coâ. 3. Taùc phaåm “Soá ñoû” Ñaây laø “cuoán saùch gheâ gôùm coù theå laøm vinh döï cho moïi neàn vaên hoïc” (Nguyeãn Khaûi) 4. Vò trí ñoaïn trích: Chöông XV cuûa taùc phaåm Em hieåu gì veà nhan ñeà cuûa chöông vaø tình huoáng traøo phuùng cuûa ñoaïn trích? Taïi sao caùi cheát cuûa oâng cuï coá toå laïi laø nieàm “haïnh phuùc” cuûa moïi thaønh vieân trong gia ñình? Phaân tích nieàm “haïnh phuùc khaùc nhau cuûa moãi ngöôøi trong gia ñình cuï coá Hoàng? Caûnh ñöa tang dieãn ra trong moät khoâng khí ntn? Ñaùm ñoâng ñöa tang goàm nhöõng thaønh phaàn naøo? Hoï ñeán vôùi ñaùm tang vôùi thaùi ñoä ntn vaø nhaèm muïc ñích gì? Thaùi ñoä cuûa moïi ngöôøi trong tang leã phaûn aùnh XH ntn? II. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛN 1. YÙ nghóa nhan ñeà: Tang gia: maát maùt, ñau buoàn >< haïnh phuùc: sung söôùng, maõn nguyeän -> NT ñoái laäp: coù tang maø laïi haïnh phuùc: laøm baät leân tieáng cöôøi chaâm bieám saâu cay caùi söï thaät mæa mai, haøi höôùc vaø taøn nhaãn. 2. Nieàm haïnh phuùc cuûa moïi ngöôøi khi coù tang (Töø ñaàu … “chia buoàn taáp naäp”) - Nieàm vui lôùn nhaát chung cho caû gia ñình baát hieáu naøy laø tôø di chuùc cuûa cuï coá toå ñaõ tôùi luùc thöïc hieän - Cuï coá Hoàng: mô maøng nghó ñeán luùc ñöôïc “maëc ñoà xoâ gai, luï khuï choáng gaäy, vöøa ho khaïc vöøa khoùc meáu” ñeå ñöôïc thieân haï chæ troû, khen ngôïi - Vaên Minh: ñöôïc dòp laêng –xeâ nhöõng boä yù phuïc taùo baïo nhaát, “coù theå ban cho nhöõng ai coù tang ñöông ñau ñôùn vì keû cheát cuõng ñöôïc höôûng moät chuùt haïnh phuùc ôû ñôøi” - Vôï Vaên Minh: möøng rôõ vì ñaõ chôø quaù laâu ñeå ñöôïc maëc “boä ñoà xoâ gai taân thôøi” - Caäu tuù Taân: thì söôùng ñieân ngöôøi leân vì ñöôïc söû duïng maáy caùi maùy aûnh ñaõ ñöôïc chuaån bò töø laâu. - Coâ Tuyeát: vui möøng, hôùn hôû vì ñöôïc dieän boä y phuïc “Ngaây thô” ñeå caûi chính vôùi thieân haï raèng coâ chöa ñaùnh maát chöõ trinh. - OÂng Phaùn: voâ cuøng sung söôùng vì ñöôïc chia theâm soá tieàn lôùn nhôø caëp söøng voâ hình. => Caûnh nhaø ñang coù tang maø ai naáy ñeàu vui möøng, sung söôùng vì quyeàn lôïi rieâng seõ thaønh hieän thöïc. 3. Caûnh ñöa tang - Khoâng khí cuûa buoåi ñöa tang thaät laø töøng böøng, naùo nhieät “moät ñaùm ma theo caû loái Ta, Taøu, Taây, coù kieäu baùt coáng, coù lôïn quay ñi loïng, coù haøng traêm caâu ñoái” à toå chöùc theo loái “hoå loán” “Ñaùm ma ñöa ñeán ñaâu laøm huyeân naùo ñeán ñaáy” à “ñuùng laø moät ñaùm ma göông maãu” “khieán ngöôøi naèm trong quan taøi cuõng phaûi mæm cöôøi sung söôùng neáu khoâng gaät guø caùi ñaàu” -> söï nhoá nhaêng, loeø loeït, keäch côõm, ñoài baïi cuûa nhöõng keû voâ hoïc - Ñaùm ñoâng ñöa tang laø: + Baïn cuûa cuï coá Hoàng “ ngöïc ñaày huaân chöông”: laø nhöõng keû sang troïng, coù ñòa vò trong xaõ hoäi xuùc ñoäng khi nhìn thaáy laøn da traéng treân caùnh tay vaø ngöïc Tuyeát à boä maët thaät xaáu xa, bæ oåi, + “Giai thanh gaùi lòch” ñi ñöa ma baèng nhöõng boä maët buoàn raàu nhöng laïi “chim nhau, cöôøi tình vôùi nhau,… heïn hoø nhau” -> moät luõ ngöôøi voâ hoïc, trô treõn. - Nhöõng ngöôøi trong gia ñình + Cuï coá Hoàng “meáu maùo vaø ngaát ñi”: vui söôùng vì ñaùm ma to ñuùng vôùi yù nghó cuûa cuï. + Tuyeát trong boä y phuïc “ngaây thô”, “treân maët laïi hôi coù moät veû buoàn laõng maïn raát ñuùng moát moät nhaø coù ñaùm” vaø cöôøi tình vôùi Xuaân. + Baø Vaên Minh vaø oâng Typn voâ cuøng haøi loøng khi nhìn thaáy caùc kieåu quaàn aùo cuûa tieäm may Aâu hoùa. + Caäu tuù Taân tha hoà troå taøi ñaïo dieãn chæ huy ñoäi quaân chuïp aûnh, taïo daùng cho moïi ngöôøi “ hoaëc choáng gaäy hoaëc guïc ñaàu hoaëc cong long, hoaëc lau maét nhö theá naøy hay theá noï” + Xuaân toùc ñoû xuaát hieän ñuùng luùc vôùi voøng hoa vaø sö chuøa Baø Banh ñeå toân theâm caùi danh giaù vaø uy tín cuûa mình à boäc loäc baûn chaát löu manh, tinh quaùi. + OÂng Phaùn moïc söøng: “khoùc ngaát leân vaø meàm oaët trong tay Xuaân” nhöng cuõng kòp duùi vaøo tay haén tôø giaáy baïc gaáp tö ñeå “giöõ chöõ tín” trong laøm aên. => Baèng moät vaøi neùt chi tieát soáng ñoäng, chaân thöïc, taùc giaû ñaõ loät traàn boä maët ñaïo ñöùc giaû, trô treõn, voâ hoïc cuûa nhöõng keû ñi ñöa tang, nhöõng keû mang danh thöôïng löu nhöng thöïc chaát chæ laø ñoáng caën baõ cuûa XH thöïc daân tö saûn. Em nhaän xeùt gì veà ngheâ thuaät cuûa ñoaïn trí ch. 4. Ngheä thuaät - Loái vaên traøo loäng, buùt phaùp chaâm bieám, ñaû kích saéc beùn. - Thuû phaùp ñoái laäp, phoùng ñaïi nhöng chaân thöïc, - Ngoaøi ra caùc thuû phaùp noùi ngöôïc, noùi mæa… söû duïng ñan xen, linh hoaït. - Xaây döïng chaân dung nhaân vaät, khaéc hoaï tính caùch nhaân vaät 1 caùch ñoäc ñaùo. III. TOÅNG KEÁT Ghi nhôù SGK /128. E. CUÛNG COÁ – DAËN DOØ: 1. Hoïc baøi. Thuû phaùp ñoái laäp ñöôïc theå hieän nhö theá naøo trong ñoaïn vaên? 2. Soaïn baøi: Phong caùch ngoân ngöõ baùo chí Tieát 46: PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ BAÙO CHÍ A.MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC Giuùp HS: - Naém ñöôïc khaùi nieäm, ñaëc tröng ngoân ngöõ baùo chí vaø phong caùch ngoân ngöõ baùo chí; phaân bieät ñöôïc ngoân ngöõ baùo chí vôùi ngoân ngöõ ôû nhöõng vaên baûn khaùc ñöôïc ñaêng taûi treân baùo - Coù kó naêng vieát moät maåu tin, phaân tích moät baøi phoùng söï baùo chí B.CAÙCH THÖÙC TIEÁN HAØNH Gv höôùng daãn hs thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi C.PHÖÔNG TIEÄN THÖÏC HIEÄN Sgk, sgv, ga D.TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC 1. Kieåm tra baøi cuõ 2. Giôùi thieäu baøi môùi: Báo chí đã và đang là một kênh thông tin vô cùng quan trọng và hiệu quả. Ở nước ta, trong thể kỷ XX, nhất là từ những năm ba mươi về sau, qua thể kỷ XXI, một mạng lưới truyền thông đại chúng phát triển liên tục, từ báo viết đến báo nói (đài phát thanh), rồi báo hình (đài truỵền hình), ngày nay có cả báo điện tử. Bài học hôm nay sẽ giúp các em tìm hiểu về Phong Cách Ngôn Ngữ Báo Chí. HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS YEÂU CAÀU CAÀN ÑAÏT Cho HS laàn löôït ñoïc caùc ñoaïn trong SGK -Haõy neâu nhaän xeùt veà caùc ñaëc ñieåm noåi baät trong ñoïan Baûn tin? Haõy neâu nhaän xeùt veà caùc ñaëc ñieåm noåi baät trong ñoaïn Phoùng söï? Haõy neâu caùc nhaän xeùt veà caùc ñaëc ñieåm noåi baät trong ñoaïn Tieåu phaåm Cho HS ñoïc SGK,ruùt ra nhaän xeùt chung Baùo chí coù nhöõng theå loaïi vaø toàn taïi ôû nhöõng daïng naøo? Coù nhieàu caùch ñeå phaân loïai baùo chí:phaân loaïi theo phöông tieän,theo ñònh kì xuaát baûn,theo lónh vöïc hoaït ñoäng xaõ hoäi,phaân loaïi theo ñoái töôïngñoäc giaû… Goïi HS neâu teân caùc tôø baùo theo phaân loaïi Theá naøo laø ngoân ngöõ baùo chí? Haõy neâu caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa ngoân ngöõ baùo chí? Goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù trong SGK Höôùng daãn hs laøm baøi trong SGK I.Tìm hieåu chung 1.Vaên baûn baùo chí -Baûn tin coù thôøi gian, ñòa ñieåm, söï kieän chính xaùc. -Phoùng söï thöïc chaát cuõng laø moät baûn tin nhöng ñöôïc môû roäng phaàn töôøng thuaät chi tieát söï kieän vaø mieâu taû baèng hình aûnh, cung caáp cho ngöôøi ñoïc moät caùi nhìn ñaày ñuû sinh ñoäng vaø haáp daãn. -Tieåu phaåm laø theå loïai baùo chí goïn nheï, daân daõ, thöôøng coù saéc thaùi mæa mai, chaâm bieám haøm chöùa chính kieán veà thôøi cuoäc. 2. Nhaän xeùt chung veà vaên baûn baùo chí vaø ngoân ngöõ baùo chí Nhaän xeùt veà vaên baûn baùo chí -Baùo chí coù nhieàu theå loïai: baûn tin, phoùng söï, tieåu phaåm, phoûng vaán, quaûng caùo, bình luaän… -Baùo chí toàn taïi ôû caùc daïng chính:baùo noùi, baùo vieát, baùo hình Ngoân ngöõ baùo chí - Ngoân ngöõ baùo chí laø ngoân ngöõ duøng ñeå cung caáp tin töùc thôøi söï ,phaûn aùnh dö luaän vaø yù kieán cuûa quaàn chuùng, ñoàng thôøi neâu leân quan ñieåm, chính kieán cuûa tôø baùo, nhaèm thuùc ñaåy söï tieán boä cuûa xaõ hoäi II. CAÙC PHÖÔNG TIEÄN DIEÃN ÑAÏT VAØ ÑAËC TRÖNG CUÛA NGOÂN NGÖÕ BAÙO CHÍ 1.Caùc phöông tieän dieãn ñaït: + Töø ngöõ ña daïng, phong phuù khoâng haïn cheá phaïm vi lónh vöïc + Ngöõ phaùp: caâu vaên coù keát caáu ña daïng nhöng thöôøng ngaén goïn maïch laïc + Bieän phaùp tu töø: söû duïng caùc bieän phaùp tu töø, cuù phaùp, kieåu chöõ.. 2. Ñaëc tröng cuûa ngoân ngöõ baùo chí: + Tính thôøi söï caäp nhaät + Tính thoâng tin ngaén goïn + Tính sinh ñoäng haáp daãn II.LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 1: yeâu caàu HS mang ñeán lôùp moät soá tôø baùo roài yeâu caàu HS ñoïc vaø nhaän dieän moät soá theå loaïi vaên baûn baùo thöôøng gaëp nhö baûn tin, phoùng söï …vaø xaùc ñònh ñaëc ñieåm cuûa tôø baùo Baøi taäp 2: Höôùng daãn HS döïa vaøo baøi hoïc vaø phaân bieät hai theå loaïi: -Baûn tin: + thoâng tin söï vieäc moät caùch ngaén goïn + thoâng tin kòp thôøi caäp nhaät -Phoùng söï: + vöøa thoâng tin söï vieäc,vöøa mieâu taû sinh ñoäng, cuï theå +yeâu caàu:gôïi caûm, gaây ñöôïc höùng thuù Baøi taäp 3: Ñeå vieát ñöôïc moät tin ngaén phaûn aùnh tình hình hoïc taäp ôû lôùp, caàn coù caùc yeáu toá: + thôøi gian:vaøo thôøi ñieåm nhaát ñònh + ñòa ñieåm:taïi lôùp hoïc + söï kieän :chuù yù söï kieän noåi baät + yù kieán ngaén veà söï kieän noäi dung phaûi chính xaùc,khaùch quan, ngaén goïn GV höôùng daãn HS laøm baøi. Baøi taäp 1/145 - Chæ moät baûn tin ngaén An Giang ñoùn nhaän danh hieäu di tích kòch söû caùch maïng caáp quoác gia OÂ Taø Soùc cuõng theå hieän ñöôïc ñaëc tröng cuûa phong caùch ngoân ngöõ baùo chí. - Tính thôøi söï: thôøi gian, ñòa ñieåm, yù kieán. Moãi chi tieát ñeàu ñaûm baûo tính chính xaùc, caäp nhaät. - Tính ngaén goïn: moãi caâu laø moät thoâng tin caàn thieát. Baøi taäp 2/145 - Xaùc ñònh vaán ñeà, hieän töôïng ñang ñöôïc dö luaän quan taâm - Ghi cheùp vieäc thöïc, ngöôøi thöïc, coù thôøi gian, ñòa ñieåm cuï theå. - Choïn loïc moät soá chi tieát tieâu bieåu ñeå mieâu taû. E. DAËN DOØ – CUÛNG COÁ: