Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 20: Lời văn, đoạn văn tự sự

Tiết 20 : LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ I, Mục tiêu cần đạt : Giúp HS : - Nắm được hình thức lời văn kể người, kể việc, chủ đề & liên kết trong đoạn văn. - Xâây dựng được đoạn văn giới thiệu & kể chuyện sinh hoạt hàng ngày. - Nhận ra các hình thức, các kiểu câu thường dùng trong việc giới thiệu nhân vật, sự việc, kể việc, nhận ra mối liên hệ giữa các câu trong đoạn văn & vận dụng để xây dựng đoạn văn giới thiệu nhân vật & kể việc . II, Chuẩn bị : 1, Giáo viên : Đọc văn bản, tài liệu, giáo án. 2, Học sinh : Học bài cũ, soạn bài mới. III, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy & học : 1, Oån định lớp : 2, Bài cũ : - Khi tìm hiểu đề văn tự sự yêu cầu phải làm gì ? - Cĩ mấy cách làm bài văn tự sự ? 3, Bài mới : ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? * Hoạt động 1 : HS quan sát đoạn trích. + Đoạn 1 : SGK. Cho HS đọc đoạn văn & hỏi. Đoạn văn gồm mấy câu ? Giới thiệu nhân vật nào, giới thiệu điều gì , nhằm mục đích gì ? Thứ tự của các câu cĩ thay đổi được khơng ? vì sao ? HS : Suy nghĩ & trả lời. . Nhân vật : Hùng Vương, Mị Nương. . Giới thiệu : - Tình cảm của Vua Hùng. - Nguyện vọng của vua Hùng. . Mục đích : Đề cao, khẳng định : Người đẹp như hoa, tính nết hiền diệu ... * ( Trong lời văn giới thiệu bao hàm việc cung cấp thơng tin về nhân vật , bày tỏ thái độ khen , chê, đặc biệt là cung cấp những dữ kiện về tính cách, lý lịch cĩ ảnh hưởng đến tiến trình về sau của truyện ). + Đoạn 2 : Cho HS đọc đoạn văn & hỏi. Đoạn văn giới thiệu nhân vật nào ? Giới thiệu điều gì ? nhằm mục đích gì ? HS : Trả lời. Giới thiệu nhân vật : Sơn Tinh & Thuỷ Tinh. Câu 1 : Giới thiệu chung về Sơn Tinh & Thuỷ Tinh. Câu 2 &3 : Giới thiệu 1 người. Câu 4 & : Giới thiệu 1 người. Câu 6 : Kết lại. Qua đoạn văn cĩ những từ nào được sử dụng là văn tự sự ? Cĩ, là. Vậy thế nào là văn tự sự ? HS : Trả lời. GV : Nhận xét, bổ sung . + Cho HS đọc đoạn 3 SGK ? Đoạn văn trên đã dùng những từ nào để kể hành động của nhân vật ? - Đuổi theo, địi cướp, hơ mưa, gọi giĩ, làm thành giơng bảo, cuồn cuộn, đánh , dâng nước. Các hành động đó được kể theo thứ tự nào ? lời kể trùng điệp ( nước dâng, nước ngập ) gây được ấn tượng gì cho người đọc ? + Thứ tự : cái gì trước nói trước, cái gì sau nói sau. - Không lấy được vợ : - Đem quân đuổi theo cướp Mị Nương. Hô mưa gọi gió đánh sơn Tinh. - Lời kể trùng điệp gây ấn tượng mạnh. Dựa vào đoạn văn em xem tác giả đưa ra quan hệ gì ? Nguyên nhân – kết quả. . Kết quả thành phong châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước. Vậy khi kể về sự việc thì ta cần phải đạt được điều gì ? - HS : Trả lời. - GV : Nhận xét & ghi. Nhìn vào 3 đoạn văn trên hãy cho biết ý chính được biểu đạt trong từng đoạn ? Gạch dưới câu biểu đạt ý chính ? Tại sao người ta gọi đóù là câu chủ đề ? 1, Hùng vương kén rễ. 2, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn. 3, Thuỷ Tinh đánh Sơn tinh . - Câu chủ đề là câu nêu ý chính. - những câu còn lại diễn đạt cho ý phụ hoặc giải thích cho ý chính . Vậy thế nào là đoạn văn ? - HS : Trả lời. - GV : Nhận xét & ghi. * Hoạt động 4 : Luyện tập : 1, Mỗi đoạn văn trên kể về điều gì ? Gạch dưới câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn văn ? Các đoạn văn trên triển khai chủ đề ấy theo thứ tự nào ? a. Ý chính : ‘ Cậu chăn bò rất giỏi “ giỏi : được thể hiện : - chăn suốt ngày từ sáng đến tối. - Dù nắng hay mưa bò đều no cả. b. Ý chính : “ Hai cô chị ác hay hất hủi Sọ Dừa, cô Uùt hiền lành đối xử với Sọ dừa rất tử tế . c. Ý chính : “ Tính cô còn trẻ con lắm “ Các câu sau nói rõ cái tính còn trẻ con ấy biểu hiện như thế nào. 2, Câu ( b ) đúng. III, củng cố – dặn dò : * củng cố : - Thế nào là lời văn kể sự việc, sự vật ? - Câu chủ đề có vai trò như thế nào trong đoạn văn ? + Tìm ý đúng cho câu sau ? 1, Chức năng chủ yếu trong văn tự sự ? a, Kể người và kể việc. b. Kể người và kể việc . c, Tả người và miêu tả công việc . d, Tuyết minh cho nhân vật và sự kiện . * Dặn dò : - HS : . Học bài, làm những bài tập còn lại. . Chuẩn bị bài cho tiết sau : CHỮA LỖI DÙNG TỪ HS : Chuẩn bị bài theo câu hỏi SGK. I, lời văn và đoạn văn tự sự : 1, Lời văn giới thiệu nhân vật : Khi kể người thì có thể giới thiệu tên, họ, lai lịch, quan hệ tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật . 2, Lời văn kể sự việc : Khi kể việc thì kể các hành động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại. 3, Đoạn văn : - Mỗi đoạn văn thường có 1 ý chính diễn đạt thành 1 câu gọi là câu chủ đề. - Các câu khác diễn đạt ý phụ dẫn đến ý chính đó, hoặc giải thích cho ý chính làm cho ý chính nổi lên . II, Luyện tập :