Giáo án Ngữ văn 6 tiết 30, 31 - Văn bản: Cây bút thần

Tuần: 8 Ngày soạn: 29/10/2007 Tiết: 30,31 Ngày dạy: 31/10/2007 VĂN BẢN: CÂY BÚT THẦN A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Giúp HS hiểu được nội dung, ý nghĩa của truyện Cây bút thần và một số chi tiết đặc sắc tiêu biểu của truyện - Tích hợp với phần Tiếng Việt ở khái niệm danh từ, với Tập làm văn ở ngôi kể và lời kể - Rèn luyện kỹ năng kể chuyện cổ tích một cách diễn cảm - Giáo dục tinh thần yêu mến những người tài năng, có năng khiếu hội họa B.CHUẨN BỊ: - GV tranh vẽ Mã Lương đang vẽ một số dụng cụ - HS chuẩn bị nội dung bài học C. LÊN LỚP: 1.On định tổ chức 2. Bài cũ: kể lại truyện Em bé thông minh, nêu ý nghĩa? 3. Bài mới Hoạt động 1: Giới thiệu bài Hoạt đông 2: Hình thành kiến thức: Hoạt động của giáo viên, học sinh - GV hướng dẫn HS đọc chậm rãi, chú ý phân biệt lời kể và một số nhân vật: - GV hướng dẫn HS kể lại toàn truyện - Văn bản Cây bút thần có bao nhiêu nhân vật? Ai là nhân vật chính?vì sao? - HS Mã Lương, tên địa chủ, tên vua, những người nghèo khổ Mã Lương là nhân vật chính, vì nhân vật này được nhắc tới nhiều nhất, và có nhiều tài năng kì lạ - Gv bài văn này thuộc kiểu văn bản gì? - GV văn bản này có thể chia thành mấy đoạn, nêu nội dung, tóm tắt nội dung của từng đoạn? - Bố cục: 5 đoạn - Cây bút thần đến với Mã Lương trong hoàn cảnh nào?việc cụ già tóc bạc thưởng bút cho Mã Lương có ý nghĩa gì? - HS thảo luận, trả lời. - Đó là một sự say mê, cần cù, chăm chỉ, cộng với sự thông minh và khiếu vẽ sẵn có từ tuổi thơ, mơ ước có một cây bút thần - Y nghĩa của cây bút, đó là sự ban thưởng cho người say mê, có tâm, có tài năng điều kiện và phương tiện mới đem lại chất lượng nghệ thuật mới hoàn chỉnh - GV Mã Lương đã dùng cây bút thần, vẽ cho những người nghèo khổ những thứ như thế nào? - HS thảo luận theo nhóm, trả lời - HS Mã Lương vẽ cày, vẽ đèn, vẽ thùng nước cho người nghèo - Y nghĩa: em không vẽ ra của cải vật chất có sẵn mà vẽ ra các phương tiện cần thiết cho cuộc sống, sản xuất và sinh hoạt, đó là công cụ hữu ích cho mọi nhà. - Mã Lương đã dùng cây bút thần để đối phó, chống lại và chiến thắng tên địa chủ và tên vua độc ác như thế nào? - Đối với tên địa chủ, Mã Lương vẽ bánh để ăn, vẽ lò sưởi, vẽ thang để trèo, vẽ tuấn mã để phi, vẽ cung tên để kết liễu cuộc đời kẻ thù bạo ngược. - Đối với tên vua, bắt em vẽ một con rồng, em vẽ con cóc, ghẻ, vua bắt em vẽ phượng, em liền vẽ một con gà trụi lông, vua bảo em vẽ thuyền, em tiếp tục vẽ những đường cong lớn, mượn dông tố mù mịt, chôn vùi tên vua dưới lớp sóng bạc - Em hãy nêu lên những nét đặc sắc của cách xây dựng truyện này? HS đọc ghi nhớ của bài văn Hoạt động 3: luyện tập Nội dung bài học I/ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHÚ THÍCH: 1. Đọc 2.Chú thích: SGK GV giải thích thêm một số chú thích: 1,2,5,6 II/ TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Cấu trúc văn bản: - Nhân vật chính: Mã Lương - Kiểu văn bản tự sự - Đoạn 1: Mã Lương học vẽ và có cây bút thần - Đoạn 2: Mã Lương vẽ cho những người nghèo khổ - Đoạn : Mã Lương dùng cây bút chống lại tên địa chủ. - Đoạn 4 Mã Lương dùng bút chống lại tên vua hung ác - Đoạn 5: những truyền tụng của Mã Lương về cây bút thần 2.Tìm hiểu nội dung văn bản: sự say mê, cần cù, chăm chỉ, cộng với sự thông minh và khiếu vẽ Mã Lương được thần cho cây bút thần => Kết quả của sự say mê, khổ luyện thành tài của Mã Lương 3. Mã Lương sử dụng cây bút thần: Mã Lương vẽ cày, vẽ đèn, vẽ thùng nước cho người nghèo => Đây là những phương tiện cần thiết cho cuộc sống, để tạo ra của cải vật chất cho con người, do con người làm ra - Mã Lương dùng cây bút thần chống lại tên địa chủ và tên vua độc ác tham lam - Đối với tên địa chủ Mã Lương căm ghét, từ chỗ không vẽ gì, đến chỗ vẽ ngược lại ý hắn - Đối với tên vua Mã Lương dùng mẹo, khéo léo uyển chuyển hơn, vẽ ngược lại ý vua để làm nhục y =>Tóm lại: nhờ cây bút thần và sự mưu trí thông minh nên Mã Lương đã từ chỗ trừng trị kẻ ác để thoát thân đến chỗ diệt kẻ ác để trừ họa cho mọi người. 4. Nghệ thuật xây dựng truyện: - Truyện có nhiều chí tiết tưởng tượng lí thú, gợi cảm, đặc biệt là cách xây dựng hình ảnh cây bút thần với những khả năng kì diệu của nó. 5. Ýnghĩa của truyện: Khẳng định tài năng phục vụ nhân dân, đề cao chính nghĩa, thể hiện ước mơ và những khả năng kì diệu của con người. II/ LUYỆN TẬP 4. Củng cố – Dặn dò: - Theo em những chi tiết nào trong truyện thể hiện sự tưởng tượng độc đáo trong truyện? - Em hãy nêu ý nghĩa của truyện? - Dặn HS về nhà học bài, soạn bài Danh từ ------------------------------------------------------@----------------------------------------