Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 34: Ếch ngồi đáy giếng (Truyện ngụ ngôn)

Tr­êng THCS Long Biªn M«n häc: Ng÷ v¨n Khèi líp: 6 Hä vµ tªn GV: D­¬ng ThÞ Hång Nhung Tr×nh ®é chuyªn m«n: §¹i häc Tr×nh ®é tin häc: N©ng cao Õch ngåi ®¸y giÕng ( TruyÖn ngô ng«n) §Þa chØ: Tæ 4, Sµi §ång, Long Biªn, Hµ Néi §iÖn tho¹i: 0915575493 TiÕt 34 Môc tiªu bµi d¹y: 1. VÒ kiÕn thøc + Gióp häc sinh hiÓu thÕ nµo lµ truyÖn ngô ng«n + HiÓu ®­îc néi dung ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña truyÖn. 2. VÒ kÜ n¨ng + BiÕt liªn hÖ c¸c truyÖn trªn víi nh÷ng t×nh huèng, hoµn c¶nh thùc tÕ, phï hîp. + RÌn kÜ n¨ng luyÖn nãi, kÓ chuyÖn. + BiÕt nh×n nhËn ®¸nh gi¸ sù vËt, sù viÖc xung quanh. 3. VÒ th¸i ®é + Cã th¸i ®é vµ c­ xö ®óng mùc víi ng­êi. + Phª ph¸n thãi quen ng¹o m¹n, coi trêi b»ng vung. II. yªu cÇu cña bµi d¹y 1. VÒ kiÕn thøc cña häc sinh. a) KiÕn thøc vÒ CNTT + Häc sinh thùc hiÖn ®­îc c¸c thao t¸c trªn m¸y tÝnh ®Ó lµm c¸c bµi tËp trªn phÇn mÒm violet. b) KiÕn thøc chung m«n häc + TÝch hîp víi c¸c bµi ®· häc. + HiÓu ®­îc c¸c kh¸i niÖm, thuËt ng÷ cña bé m«n. 2. Trang thiÕt bÞ/ §å dïng d¹y häc a. Trang thiÕt bÞ/ §å dïng d¹y häc liªn quan ®Õn CNTT: - PhÇn cøng: HÖ ®iÒu hµnh Window xp ( phÇn mÒm: Power Point) - PhÇn mÒm: Violet1.5 - PhÇn mÒm Proshow Gold 2.6 b. Trang thiÕt bÞ kh¸c/ §å dïng d¹y häc kh¸c - 01 ®Çu chiÕu Projecter - 01 Laptop ( hoÆc 01 m¸y tÝnh ®Ó bµn). - 01 M¸y chiÕu ®a n¨ng. III. ChuÈn bÞ cho bµi gi¶ng 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn + T­ liÖu tranh, ¶nh, ©m thanh… cã liªn quan ®Õn bµi d¹y. + Tham kh¶o t­ liÖu trªn c¸c trang web vµ ®ång nghiÖp. + Lªn kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ bµi gi¶ng. 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: - So¹n bµi - GiÊy A4, bót d¹ III Néi dung vµ tiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1 Tæ chøc líp (0,5 phót) : + KiÓm tra sÜ sè. + Líp tr­ëng b¸o c¸o viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ vµ ®å dïng häc tËp cña c¸c b¹n líp m×nh. 2. KiÓm tra bµi cò ( 5 phót) - Tªn häc sinh: + ThÈm §øc Nam - Néi dung + Tãm t¾t truyÖn “¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng” + Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm sau. (Bµi tËp lµm trªn phÇn mÒm violet ) Dßng nµo nhËn ®Þnh ®óng nhÊt ý nghÜa cña h×nh t­îng c¸ vµng? ThÓ hiÖn ­íc m¬ vÒ sù giµu cã vµ kh¶ n¨ng k× diÖu. ThÓ hiÖn ch©n lÝ: ®Òn ¬n, ®¸p nghÜa ®èi víi nh÷ng ng­êi nh©n hËu, trõng trÞ ®Ých ®¸ng nh÷ng kÎ béi b¹c. ThÓ hiÖn bµi häc vÒ sù tr¶ thï. ThÓ hiÖn ch©n lÝ: Tham th× th©m 3. Gi¶ng bµi míi a) Giíi thiÖu, dÉn nhËp ( 0,5 phót) Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn t×m hiÓu chung: ( 7 phót) GV: cho häc sinh nghe ®o¹n kÓ mÉu. GV: gäi häc sinh ®äc, kÓ tãm t¾t. C©u chuyÖn ®ã kÓ vÒ ai? §»ng sau c©u chuyÖn nãi vÒ loµi vËt, ng­êi ta cßn dïng truyÖn ®Ó lµm g×? GV: nhËn xÐt, chèt ý (trªn m¸y) + kÓ vÒ con Õch. + Nãi bãng giã chuyÖn con ng­êi -> truyÖn ngô ng«n. GV: yªu cÇu HS ®äc kh¸i niÖm trong SGK Bè côc VB bao gåm mÊy phÇn? Néi dung chÝnh cña tõng phÇn? GV: nhËn xÐt, chèt ý (trªn m¸y) Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt.( 12 phót) Õch sèng trong hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo? Hoµn c¶nh ®ã cã ¶nh h­ëng ra sao tíi cuéc sèng vµ th¸i ®é cña Õch? GV: nhËn xÐt. Sù nh×n nhËn cña Õch nh­ vËy cã ®óng d¾n kh«ng? §iÒu nµy cho ta thÊy ®Æc ®iÓm g× trong tÝnh c¸ch cña Õch? GV: chèt ý, kÕt luËn ( trªn m¸y) Do ®©u mµ Õch bÞ tr©u giÉm bÑp? GV: Tæ chøc cho häc sinh th¶o luËn nhãm ®Ó rót ra bµi häc. Yªu cÇu: - Nhãm 8 häc sinh. - Thời gian: 2 phót. Nội dung thảo luận: Bµi häc g× rót ra tõ c¸ch sèng vµ c¸i chÕt cña Õch? GV: gäi c¸c nhãm bæ sung lÉn nhau. KÕt luËn (trªn m¸y) GV: Nªu mét sè hiÖn t­îng trong cuéc sèng øng víi thµnh ng÷ : Õch ngåi ®¸y giÕng. GV nhËn xÐt, chuyÓn ý Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn tæng kÕt. ( 2 phót) TruyÖn cã ®Æc s¾c g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt? GV: gäi HS ®äc phÇn Ghi nhí trong SGK (101). Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp (5 phót) GV: Gäi häc sinh lµm bµi tËp sè 1 vµ sè 1 (trªn m¸y). Bµi tËp 1 TruyÖn ngô ng«n thiªn vÒ chøc n¨ng nµo? Ph¶n ¸nh cuéc sèng. Gi¸o dôc con ng­êi. Tè c¸o x· héi. C¶i t¹o con ng­êi vµ x· héi Bµi tËp 2 §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng ®Ó ®­îc mét ®Þnh nghÜa hoµn chØnh vÒ truyÖn ngô ng«n. Phª ph¸n. khuyªn nhñ, v¨n xu«i, bµi häc, râ rµng, truyÖn kÓ, th¬, bãng giã. TruyÖn ngô ng«n lµ lo¹i…, b»ng …hoÆc v¨n vÇn, m­în chuyÖn vÒ loµi vËt, ®å vËt hoÆc vÒ chÝnh con ng­êi ®Ó nãi…, kÝn ®¸o chuyÖn con ng­êi nh»m …, r¨n d¹y ng­êi ta…nµo ®ã trong cuéc sèng. Häc sinh ®äc chuyÖn HS kÓ chuyÖn HS tr¶ lêi - Nói bóng về con người Häc sinh ®äc HS tr¶ lêi HS tr¶ lêi HS nhËn xÐt HS tr¶ lêi HS tr¶ lêi HS chia nhãm th¶o luËn. Cö ®¹i diÖn tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña nhãm m×nh. NhËn xÐt, bæ sung ( nÕu thiÕu) HS ph¸t hiÖn, tr¶ lêi HS ph¸t hiÖn, tr¶ lêi. HS ®äc HS lªn m¸y lµm bµi HS lªn m¸y lµm bµi I. §äc vµ t×m hiÓu chung 1. §äc 2.ThÓ lo¹i: truyÖn ngô ng«n(SGK/100). 3. Bè côc:2 phÇn + PhÇn 1: Tõ ®Çu => oai nh­ mét vÞ chóa tÓ. + PhÇn 2: Cßn l¹i. II. T×m hiÓu chi tiÕt 1. Õch khi ë trong giÕng - T­ëng bÇu trêi chØ bÐ b»ng c¸i vung à oai nh­ mét vÞ chóa tÓ - M«i tr­êng sèng h¹n hÑp à Õch hiÓu biÕt n«ng c¹n, à kiªu ng¹o, ng¹o m¹n, chñ quan, n«ng c¹n. 2. Õch khi ra khái giÕng à BÞ tr©u giÉm bÑp Nguyªn nh©n: do quen thãi cò: chñ quan kiªu ng¹o “nh©ng nh¸o nh×n trêi, ch¶ thÌm ®Ó ý ®Õn xung quanh” 3. Bµi häc “C¸i giÕng”, “ bÇu trêi”, “con Õch” lµ h×nh ¶nh Èn dô: øng víi nh÷ng hoµn c¶nh cña con ng­êi. à Phª ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt n«ng c¹n mµ l¹i huyªnh hoang. à Kh«ng ®­îc chñ quan, kiªu ng¹o, coi th­êng ngêi xung quanh. à Khuyªn con ng­êi ph¶i biÕt më réng tÇm hiÓu biÕt cña m×nh. I. Tæng kÕt * Ghi nhí SGK: SGK trang101 IV. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: ®¸p ¸n B Bµi tËp 2 - truyÖn kÓ - v¨n xu«i - bãng giã - khuyªn nhñ - bµi häc 4. Cñng cè: ( 2 phót) GV: + H­íng dÉn häc sinh ch¬i trß ch¬i « ch÷ (trªn m¸y) T×m c¸c « ch÷ hµng ngang ®Ó ®­îc hµng däc. GV: nhËn xÐt GV: H­íng dÉn häc sinh ®äc s¸ng t¹o bµi th¬: Õch ngåi ®¸y giÕng. 5. DÆn dß ( 1 phót) Em h·y ®Æt c©u víi thµnh ng÷: Õch ngåi ®¸y giÕng. KÓ mét c©u chuyªn cã liªn quan ®Õn bµi häc võa nªu ra So¹n bµi sau: ThÇy bãi xem voi Õch ngåi ®¸y giÕng Coù moät con eách noï Soáng ôû ñaùy gieáng saâu Xung quanh : toâm, caù, nhoû Töôûng gioûi : gioûi laém ñaâu. Nôi ñaùy gieáng ñuïc ngaàu Vaø laém reâu, laém coû Chæ thaáy baàu trôøi nhoû Khoâng to baèng chieác vung. EÁch töôûng : ta – anh huøng, Xöùng ñaùng laøm thuû lónh, Bieát ñaâu : trôøi cao minh. Khoâng nhö nhìn döôùi gieáng, Moät caäu ñoäi noùn meâ Thaû traâu ñi gaàn ñoù Traâu loanh quanh tìm coû Giaãm beïp eách ta roài ! Neáu chaúng chòu môû mang Chæ suoát ngaøy keânh kieäu Thì ai ôi lieàu lieäu Coù ngaøy gioáng eách kia. V. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Thư viện tư liệu giáo dục ( 2. Công cụ soạn thảo bài giảng trực tuyến ViOLET ( 3. H­íng dÉn sö dông Powerpoint-NXB Thèng kª. 4. D¹y häc Ng÷ V¨n : NXB Gi¸o dôc. 5. ThiÕt kÕ bµi gi¶ng Ng÷ V¨n 6 : NXB §¹i häc Quèc gia VI/ Lîi Ých cña viÖc øng dông Cntt cho bµi d¹y Trong những năm gần đây, các thành tựu của khoa học, đặc biệt là công nghệ thông tin (CNTT) đang dần dần trở thành công cụ hữu ích đối với tất cả các lĩnh vực trong xã hội, CNTT đã làm thay đổi khá lớn đến hình thức, nội dung các hoạt động kinh tế, văn hoá và đời sống xã hội loài người. Ứng dụng của CNTT ngày càng trở nên đa dạng và phong phú. Do vậy, đối với nước ta hiện đang trong giai đoạn đổi mới và hội nhập, ý nghĩa và tầm quan trọng của CNTT lại càng trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Đối với ngành giáo dục, việc ứng dụng CNTT lại càng có ý nghĩa đặc biệt. Đó là sự góp phần tích cực trong quá trình đào tạo nguồn nhân lực có khả năng đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa hướng tới nền kinh tế tri thức. Điều đó càng khẳng định việc ứng dụng và phát triển tin học trong nhà trường đã và đang trở thành xu thế tất yếu.  Việc đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực chủ động sáng tạo của học sinh lại càng nâng cao vai trò của CNTT trong giảng dạy. Đây là một hướng mới trong giảng dạy, giảng dạy bằng CNTT có thể vận dụng được trong hầu hết các bậc học và môn học như: Tiếng Anh, Ngữ Văn, Toán, Vật Lý, Hoá Học, Sinh Học, Địa Lý … Với CNTT giáo viên có thể giới thiệu ngữ liệu mới bằng những tình huống sinh động với tranh ảnh minh họa phong phú, cùng với sự hỗ trợ công nghệ Multimedia sẽ tạo thành một giáo án hoàn hảo giúp học sinh say mê học tập, phát huy tính chủ động tìm hiểu và khắc sâu kiến thức bài học.  Qua việc ứng dụng CNTT trong môn Ngữ văn ở trường THCS tôi nhận thấy: Tác dụng của việc đưa CNTT vào bài dạy: - C«ng nghÖ th«ng tin sẽ giúp cho học sinh quan sát tèt h¬n, phát huy óc quan sát - tư duy của học sinh. Nh÷ng giê häc víi rÊt nhiÒu h×nh ¶nh, ©m thanh minh ho¹ ®Ñp m¾t, sinh ®éng ®· lµm cho học sinh høng thó, say mª häc tËp. Cïng mét thêi gian, l­îng kiÕn thøc ®­îc truyÒn t¶i l¹i nhiÒu h¬n, cô thÓ h¬n, sinh ®éng, s©u s¾c vµ ch¾c ch¾n h¬n. Sè l­îng bµi tËp thùc hµnh cña c¸c em còng ®­îc rÌn luyÖn nhiÒu h¬n, thµnh thôc h¬n. - Nhờ khả năng trình bày các trực quan mét c¸ch sinh động, dễ hiểu qua những øng dụng công nghệ thông tin sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh hơn, giúp học sinh (kể cả học sinh yếu kém) nắm được nội dung bài học một cách dễ dàng, tích cực phát huy sáng tạo, tự tin đưa ra ý kiến của mình. HÇu nh­ tÊt c¶ c¸c giê häc ®­îc d¹y theo ph­¬ng ph¸p nµy phÇn lín kh«ng cã häc sinh nµo tá ra ch¸n n¶n, l­êi biÕng häc tËp hoÆc víi t©m tr¹ng ®èi phã, thô ®éng, mµ ng­îc l¹i c¸c em ®Òu rÊt thÝch thó. Râ rµng häc tËp ®èi víi c¸c em trë thµnh mét niÒm vui lín. - Bên cạnh đó Công nghệ thông tin còn giúp giáo viên tiết kiệm được không ít thời gian cho rất nhiều thao tác. Từ việc t×m t­ liÖu hình ¶nh hay hình thành một số kiến thức về kü n¨ng c«ng nghÖ thông qua việc bấm phím, di chuyển chuột, giáo viên dễ dàng giúp học sinh tiếp thu được những kiến thức, kĩ năng cần thiết của bài dạy.Với mµu s¾c vµ thiÕt kÕ cËp nhật cña c¸c phÇn mÒm hiÖn ®¹i, học sinh được quan sát trực tiếp những hình ảnh động và tiếp thu bài một cách dễ dàng. Các giải pháp nhằm áp dụng CNTT vào bài giảng tốt hơn. Cán bộ quản lí và tập thể giáo viên phải có nhận thức đúng dắn về CNTT, xem CNTT là công cụ, phương tiện cải thiện và nâng cao năng lực lao động làm thay đổi cách sống và cách làm việc. Nếu CNTT được ứng dụng trong lớp học thì trách nhiệm học tập chuyển tới học sinh nhiều hơn. Từ đó có thể thay đổi cách học của học sinh và cách dạy của giáo viên theo hướng tích cực, giáo viên không chỉ cần có trình độ sư phạm mà phải là một nhà huấn luyện, một chuyên gia, một người hướng dẫn. Cần có các phần mềm hỗ trợ giảng bài, minh họa trên lớp bằng máy vi tính, projecter, camera… Cần trang bị phòng máy tính được kết nối Internet, đây là nơi giáo viên và học sinh truy cập, tìm kiếm các thông tin, kiến thức phục vụ tốt cho việc dạy và học. Phải có những kiến thức cơ bản về tin học. Phải sử dụng nhuần nhuyễn công cụ tìm kiếm đồng thời có khả năng lựa chọn để tìm trang web thích hợp và tư liệu thích hợp để tải về Bài học kinh nghiệm Phải có sự đam mê và tichs cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Lập kho tư liệu của các nhân ( hoặc bộ môn) Nên thiết lập mạng lưới chia xẻ dữ liệu giữa giáo viên – giáo viên, giữa giáo viên – học sinh với nhau. Khi có tư liệu cần phải có phần mềm thích hợp để sử dụng. Việc lồng ghép các thông tin tìm được vào bài học phải đúng lúc, đúng chỗ nếu không sẽ làm mất tác dụng của thông tin Xác nhận của nhà trường Long biªn, ngµy 14/2/2009 Ng­êi soạn Dương Thị Hồng Nhung