Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 79 + 80: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả

Ngµy so¹n: 20.1.2009. TiÕt 79+80 Quan s¸t, t­ëng t­îng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶ A.Môc tiªu bµi häc: * KiÕn thøc: Gióp häc sinh thÊy ®­îc. Vai trß cña quan s¸t t­ëng t­îng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. H×nh thµnh c¸c kÜ n¨ngtrªn khi nhËn diÖn c¸c ®o¹n, bµi v¨n miªu t¶ vµ khi viÕt kiÓu bµi nµy. * KÜ n¨ng:TÝch hîp víi bµi bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn, S«ng n­íc Cµ Mau. * T×nh c¶m, th¸i ®é: TiÕp thu bµi, vËn dông vµo ®êi sèng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:+Nctl- So¹n g.a.- b¶ng phô. - Häc sinh:+ ®äc tr­íc bµi+ B¶ng nhãm. C. C¸c b­íc lªn líp: * æn ®Þnh tæ chøc.Ktss. * KiÓm tra bµi cò: ? §Ó viÕt ®­îc bµi v¨n miªu t¶ hay, ng­êi viÕt cÇn ph¶i cã mét sè n¨ng lùc g×? Tr¶ lêi: Quan s¸t, t­ëng t­îng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. ? Em cã hiÓu c¸c kh¸i niÖm nµy kh«ng? *C¸c ho¹t ®éng d¹y häc. H§1. Giíi thiÖu bµi. Tõ c©u hái kiÓm tra bµi cò, GV dÉn vµo bµi. H§2. Bµi míi. Vai trß vµ t¸c dông cña quan s¸t, t­ëng t­îng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. i. Quan s¸t t­ëmg t­îng so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶: - Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n ? Ba ®o¹n v¨n trªn ng­êi viÕt t¶ g×? ? §iÓm næi bËt cña ®èi t­îng miªu t¶ lµ g× vµ ®­îc thÓ qua nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo? ? §Ó t¶ ®­îc nh­ trªn ng­êi viÕt cÇn cã ®­îc nh÷ng n¨ng lùc g×? ? T×m nh÷ng c©u v¨n cã sù liªn t­ëng so s¸nh trong mçi ®o¹n? ? Sù liªn t­ëng vµ so s¸nh Êy cã g× ®Æc s¾c? * GV cho HS ®äc bµi 3 ? Em h·y so s¸nh víi ®o¹n nguyªn v¨n ë trªn ®Ó chØ ra ®o¹n nµy ®· bá ®i nh÷ng ch÷ g×? Nh÷ng ch÷ bÞ bá ®i ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn ®o¹n v¨n miªu t¶ nµy nh­ thÕ nµo? ? Quan s¸t, t­ëng t­îng , so s¸nh vµ nhËn xÐt cã vai trß t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶? 1. T×m hiÓu vÝ dô: (SGK - 27 -28) * §o¹n 1: -T¶ chµng DÕ Cho¾t gÇy èm, ®¸ng th­¬ng. - ThÓ hiÖn qua c¸c tõ ng÷:, h×nh ¶nh: GÇy gß, lªu nghªu, bÌ bÌ, nÆng nÒ, ngÈn ngÈn ng¬ ng¬... * §o¹n 2: - T¶ c¶nh ®Ñp th¬ méng vµ hïng vÜ cña s«ng n­íc Cµ Mau - N¨m C¨n. - C¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn: gi¨ng chi chÝt nh­ m¹ng nhÖn, trêi xanh, n­íc xanh, rõng xanh,r× rµo bÊt tËn, mªnh m«ng, Çm Çm nh­ th¸c... * §o¹n 3: - T¶ c¶nh mïa xu©n ®Ñp, vui, n¸o nøc nh­ ngµy héi. - C¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn: Chim rÝu rÝt, c©y g¹o, t¸p ®Ìn khæng lå, ngµn hoa löangµn bóp nân, nÕn trong xanh... - C¸c n¨ng lùc cÇn thiÕt: quan s¸t, t­ëng t­îng, so s¸nh vµ nhËn xÐt ..cÇn s©u s¾c, dåi dµo, tinh tÕ. - C¸c c©u v¨n cã sù liªn t­ëng, t­ëng t­îng so s¸nh vµ nhËn xÐt: + Nh­ g· nghiÖn thuèc phiÖn + Nh­ m¹ng nhÖn, nh­ th¸c, nh­ ng­êi Õch, nh­ d·y tr­êng thµnh v« tËn... - Nh­ th¸p ®Ìn, nh­ ngän löa, nh­ nÕn xanh. - C¸c h×nh ¶nh so s¸nh, t­ëng t­îng, liªn t­ëng trªn nh×n chung ®Òu rÊt ®Æc s¾c v× nã thÓ hiÖn ®óng, râ h¬n, cô thÓ h¬nvÒ ®èi t­îng vµ g©y bÊt ngê, lÝ thó cho ng­êi ®äc. * TÊt c¶ nh÷ng ch÷ bÞ bá ®i ®Òu lµ nh÷ng ®éng tõ, tÝnh tõ, nh÷ng so s¸nh, liªn t­ëng vµ t­ëng t­îng lµm cho ®o¹n v¨n trë nªn chung chung vµ kh« khan. 2. Ghi nhí : (SGK - tr28 * TiÕt 2: Ho¹t ®éng3: ii. LuyÖn tËp: - GV h­íng dÉn HS lµm bµi tËp * Cñng cè: GV kh¸i qu¸t l¹i n.dung bµi häc. 1 Bµi 1: a. Nh÷ng ch÷ cÇn ®iÒn: + G­¬ng bÇu dôc + Uèn, cong cong + Cæ kÝnh + x¸m xÞt + Xanh um b. T¸c gi¶ lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c: CÇu son b¾c tõ bê ra ®Òn, th¸p gi÷a hå... Bµi 2: Nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu vµ ®Æc s¾c: - Rung rinh, bãng mì - §Çu to, næi tõng t¶ng - R¨ng ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p, - TrÞnh träng, khoan thai vót r©u vµ lÊy lµm h·nh diÖn l¾m. - R©u dµi, rÊt hïng dòng. Bµi 4: T¶ quang c¶nh buæi s¸ng trªn quª h­¬ng em, em sÏ liªn t­ëng vµ so s¸nh: - MÆt trêi ( m©m löa, m©m vµng, qu¹ ®en, kh¸ch l¹...) -BÇu trêi (Lång bµn khæng lå, nöa qu¶ cÇu xanh...) - hµng c©y (hµng qu©n, t­êng thµnh) - Nói ®åi (b¸t óp, cua kÒnh) -Nh÷ng ng«i nhµ (Viªn g¹ch, bao diªm, tr¹m g¸c...) Bµi 5. T¶ dßng s«ng hay hå n­íc quª em= 1 ®o¹n v¨n ng¾n. * H­íng dÉn häc tËp: Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp trong SGK - Giê sau häc v¨n häc./.