Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 10 - Tiết:40 văn bản: Thầy bói xem voi (truyện ngụ ngôn)

TuÇn:10, TiÕt:40 NS: 16/10/2008 V¨n b¶n: thÇy bãi xem voi ( TruyÖn ngô ng«n) A/ Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS: tiÕp tôc hiÓu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña truyÖn ngô ng«n. HiÓu ®­îc néi dung, ý nghÜa vµ mét sè nÐt ®Æc s¾c cña truyÖn. TÝch hîp víi c¸c kiÕn thøc vÒ tõ l¸y vµ so s¸nh. B/ §å dïng: B¶ng phô. Tranh minh ho¹ C/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1, æn ®Þnh tæ chøc 2, KiÓm tra bµi cò ? TruyÖn ngô ng«n lµ g×? ? TruyÖn “ Õch ngåi ®¸y giÕng” cho chóng ta bµi häc nµo? - Bµi häc vÒ sù n«ng c¹n trong hiÓu biÕt vµ thãi huyªnh hoang coi th­êng mäi vËt 3, Bµi míi NÕu nh­ truyÖn “ Õch ngåi ®¸y giÕng” cho chóng ta bµi häc vÒ sù n«ng c¹n trong hiÓu biÕt vµ thãi huyªnh hoang coi th­êng mäi vËt th× “ ThÇy bãi xem voi” l¹i mang ®Õn cho chóng ta mét bµi häc kh¸c. §ã lµ bµi häc g×? Chóng ta cïng t×m hiÓu. GV gi¶ng truyÖn “ Õch ngåi ®¸y giÕng” t¸c gi¶ d©n gian ®· m­în chuyÖn loµi vËt ( con Õch) ®Ó khuyªn r¨n con ng­êi. ? Cßn chuyÖn “ ThÇy bãi xem voi” nµy t¸c gi¶ d©n gian ®· m­în chuyÖn g× ®Ó khuyªn r¨n con ng­êi ? GV h­íng dÉn: Chó ý giäng ®äc cña c¸c thÇy ®Òu hÕt søc qu¶ quyÕt, tù tin, h¨m hë vµ m¹nh mÏ. GV ph©n vai, gäi HS ®äc ph©n vai. ? “ ThÇy bãi” lµ g×? GV bæ sung thªm ngoµi SGK + qu¶n voi: ng­êi tr«ng nom, ®iÒu khiÓn voi. + h×nh thï: h×nh d¸ng. + sõng s÷ng: cao, to. ? T×m bè côc cña truyÖn? Tõng phÇn cña øng víi phÇn v¨n b¶n nµo trong truyÖn? Néi dung cña tõng phÇn? GV tæ chøc cho líp nhËn xÐt vµ chèt l¹i b»ng b¶ng phô 1. ( GV treo b¶ng phô, HS quan s¸t vµ ®äc l¹i) ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai? Hä cã ®Æc ®iÓm g×? ? C¸c thÇy bãi xem voi trong hoµn c¶nh nµo? GV gi¶ng( N¨m thÇy bãi Õ kh¸ch, rçi viÖc, míi nghÜ ra c¸ch tiªu thêi giê) ? C¸ch xem voi cña c¸c thÇy cã g× ®Æc biÖt? GV gi¶ng (. ( th«ng th­êng ng­êi ta th­êng nãi “ Xem tËn m¾t” ThÇy bãi mï kh«ng nhËn biÕt ®­îc mäi vËt xung quanh b»ng thÞ gi¸c chØ nhËn biÕt b»ng c¸c gi¸c quan cßn l¹i) ( GV TREO bøc tranh con voi Gi¶ng trªn tranh) ? C¸c thÇy ®· xem voi nh­ thÕ nµo? ( C¸c thÇy xem b»ng c¸ch ®Æc biÖt, kh¸c lÏ th­êng: sê b»ng tay, mçi ng­êi sê mét bé phËn) ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch xem nh­ thÕ nµy? GV gi¶ng, chuyÓn môc ( C¶ 5 thÇy ®Òu rÊt phÊn khëi, v× ®· rÊt tho¶ m·n, ®· xem xong ®­îc con voi. H¬n n÷a, tõng thÇy ai còng ®Òu ®­îc xem tËn tay, sê tËn n¬i, cô thÓ, râ rµng nªn ai nÊy ®Òu hoµn toµn tù tin vµo nhËn xÐt “ nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng” cña m×nh. VËy b©y giê c¸c thÇy ph¸n vÒ voi nh­ thÕ nµo? Chóng ta chuyÓn sang phÇn b) ? C¸c thÇy bãi lÇn l­ît miªu t¶ vÒ voi nh­ thÕ nµo? ? Khi miªu t¶ vÒ voi, c¸c thÇy ®· sö dông nh÷ng tõ ng÷ nh­ thÕ nµo? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ( HS ®äc chó thÝch 5 tõ l¸y ®ã) ? t¸c dông cña c¸c tõ ng÷ vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? ? Trªn ®©y, cã ph¶i lµ con voi kh«ng? ? Trong c¸ch ph¸n cña c¸c thÇy cã g× ®óng? Cã g× sai? ? §©u lµ chç sai lÇm trong nhËn thøc cña c¸c thÇy? ? VËy kÕt qu¶, nhËn thøc cña c¸c thÇy vÒ con voi nh­ thÕ nµo? GV gi¶ng, chuyÓn ý ( NhËn thøc ®· sai nh­ng th¸i ®é cña c¸c thÇy bãi khiÕn nhËn thøc cña hä cµng sai h¬n) ? Th¸i ®é ®ã biÓu hiÖn qua c¸c tõ ng÷ nµo? ? Em nghÜ g× vÒ nh÷ng lêi ®ã? GV gi¶ng (Trong cuéc häp bµn ai còng h¨m hë nãi ra nhËn xÐt cña m×nhvµ cùc lùc ph¶n b¸c ý kiÕn cña ng­êi kh¸. KiÓu c©u phñ ®Þnh triÖt ®Ó ®­îc sö dông liªn tiÕp) GV gi¶ng (Nh÷ng lêi nµy khiÕn nhËn thøc cña c¸c thÇy vÒ con voi ®· sai l¹i cµng sai h¬n) ? Theo em, nhËn thøc sai lÇm cña c¸c «ng thÇy bãi vÒ voi lµ do bÞ mï kh«ng nh×n thÊy hay cßn do mét nguyªn nh©n kh¸c? ? Tõ ®ã cã thÓ rót ra kÕt luËn c¸c thÇy bãi mï vÒ vÒ nh÷ng g×? ? C¸i mï vÒ nhËn thøc dÉn ®Õn c¸ch miªu t¶ vÒ c¶ con voi lµ g×? ? VËy m­în chuyÖn TBXV, t¸c gi¶ d©n gian muèn khuyªn r¨n con ng­êi chóng ta ®iÒu g×? GV gi¶ng, chuyÓn môc ( Kh«ng cßn lµ cuéc trao ®æi, bµn b¹c s«i næi, vui vÎ n÷a mµ ®· biÕn thµnh cuéc tranh c·i, khÈu chiÕn gay g¾t, bÊt ph©n th¾ng b¹i, ch¼ng ai chÞu ai, v× ai còng qu¶ quyÕt chØ cã m×nh míi lµ ng­êi duy nhÊt ®óng. KÕt côc sù viÖc nh­ thÕ nµo chóng ta chuyÓn sang môc c ) ? HËu qu¶ cña viÖc xem voi vµ ph¸n vÒ voi lµ g×? GV gi¶ng ( Dïng lêi kh«ng xong cuéc tranh luËn ph¶i tan vì, ph¶i dïng ®Õn “ th­îng c¼ng ch©n, h¹ c¼ng tay”. KÕt thóc truyÖn thËt hîp lÝ, thËt buån c­êi nh­ng còng ®Ó l¹i cho chóng ta mét bµi häc vÒ nhËn thøc) ? Bµi häc vÒ nhËn thøc ®ã lµ g×? ? Ngô ý cña truyÖn lµ g×? ? HiÓu thªm g× vÒ nghÖ thuËt chuyÖn ngô ng«n? ? TruyÖn ngô ng«n nµy ®· thµnh mét thµnh ng÷ quen thuéc trong ®êi sèng x· héi. §ã lµ thµnh ng÷ nµo? I, Giíi thiÖu chung - m­în chuyÖn cña chÝnh con ng­êi ®Ó khuyªn r¨n con ng­êi. II, §äc – hiÓu v¨n b¶n 1, §äc a, §äc – ph©n vai 6b – DÉn chuyÖn: Quyªn ThÇy bãi 1: Long ThÇy bãi 2: L©m ThÇy bãi 3: M¹nh ThÇy bãi 4: H­ëng ThÇy bãi 5: Nam b, Chó thÝch +ThÇy bãi: ng­êi lµm nghÒ chuyªn ®o¸n nh÷ng viÖc lµnh, d÷ cho ng­êi ta ( theo mª tÝn). b, Bè côc 3 phÇn B¶ng phô 1 PhÇn 1: Tõ ®Çu -> “…sê ®u«i” (C¸c thÇy bãi xem voi) PhÇn 2: TiÕp theo -> “chæi sÓ cïn” ( C¸c thÇy bãi ph¸n vÒ voi) PhÇn 3: Cßn l¹i ( HËu qu¶ cña viÖc xem voi vµ ph¸n vÒ voi) 2, Ph©n tÝch a, C¸c thÇy bãi xem voi - N¨m «ng thÇy bãi: + BÞ mï. + Ch­a biÕt g× vÒ con voi. + Nh­ng ®Òu muèn biÕt voi nã cã h×nh thï ra sao - Hoµn c¶nh xem voi: + Nh©n buæi Õ hµng C¸ch xem voi cña c¸c thÇy: + ThÇy th× sê vßi. – Xem b»ng tay ngµ. – Mçi thÇy sê mét tai. bé phËn cña voi ch©n ®u«i. -> Sai ph­¬ng ph¸p, c¸ch xem phiÕn diÖn. b, C¸c thÇy bãi ph¸n vÒ voi Voi sun sun nh­ con ®Øa + Tõ l¸y chÇn chÉn nh­ c¸i ®ßn cµn. t­îng h×nh bÌ bÌ nh­ c¸i qu¹t thãc + So s¸nh sõng s÷ng nh­ c¸i cét ®×nh tun tñn nh­ c¸i chæi sÓ cïn ->NhÊn m¹nh ®Æc ®iÓm con voi m×nh võa xem ®­îc - Kh«ng ph¶i. - §óng víi tõng bé phËn cña con voi, kh«ng ®óng víi tæng thÓ con voi. => Mçi thÇy chØ biÕt ®­îc tõng bé phËn cña con voi mµ l¹i cø t­ëng h×nh thï toµn bé con voi nã lµ nh­ vËy. ->NhËn thøc vÒ con voi sai - Th¸i ®é trong cuéc bµn luËn: T­ëng…ho¸ ra, Kh«ng ph¶i, §©u cã !, Ai b¶o!, ,…kh«ng ®óng… + Tõ ng÷ phñ ®Þnh -> Lµ nh÷ng lêi nãi chñ quan nh»m phñ ®Þnh ý kiÕn cña ng­êi kh¸c, kh¼ng ®Þnh ý kiÕn cña m×nh. Do nhiÒu nguyªn nh©n: mï m¾t, sai ph­¬ng ph¸p xem, sai nhËn thøc, ®¸nh gi¸ sù viÖc. => Mï vÒ thÓ chÊt, mï vÒ nhËn thøc => LÊy bé phËn con voi ®Ó chØ toµn thÓ con voi. ( KÕt luËn vÒ con voi sai) Lêi khuyªn Muèn hiÓu biÕt sù vËt, sù viÖc ph¶i xem xÐt chóng mét c¸ch toµn diÖn c, HËu qu¶ cña viÖc xem voi vµ ph¸n vÒ voi Tranh c·i -> x« x¸t -> ®¸nh nhau to¸c ®Çu, ch¶y m¸u Bµi häc vÒ nhËn thøc: T×m hiÓu, ®¸nh gi¸ sù vËt kh«ng ®­îc chñ quan, phiÕn diÖn 3,Tæng kÕt: ( Ghi nhí SGK) - Phª ph¸n nghÒ thÇy bãi. - khuyªn muèn hiÓu ®óng sù vËt ph¶i nghiªn cøu toµn diÖn sù vËt ®ã. - M­în chuyÖn kh«ng b×nh th­êng cña con ng­êi ®Ó khuyªn r¨n con ng­êi mét bµi häc s©u s¾c vÒ c¸ch nhËn thøc sù viÖc - Thµnh ng÷: ThÇy bãi xem voi Iii/ LuyÖn tËp BT SGK trang 103 GV h­íng dÉn, ®äc mÉu, giao vÒ nhµ. * Cñng cè B¶ng phô 2 ThÇy bãi xem voi Sù viÖc 1 Sù viÖc 2 Sù viÖc 3 C¸c thÇy xem voi C¸c thÇy ph¸n vÒ voi HËu qu¶ cña viÖc xem voi vµ ph¸n vÒ voi T×m hiÓu, ®¸nh gi¸ sù vËt kh«ng ®­îc chñ quan, phiÕn diÖn * VÒ nhµ: Häc bµi, lµm bµi tËp, nghiªn cøu bµi tiÕp theo.