Giáo án Ngữ văn 7 (chuẩn kiến thức) - Tiết 5, 6, 7, 8

Ngày soạn: 26/8/2013 Ngày dạy : 27/8/2013 Tiết 5: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BUP BÊ A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT - Học sinh thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của 2 anh em trong truyện, cảm nhận được nỗi đau đớn xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh, biết thông cảm, chia sẻ với những người bạn ấy. - Thấy được cái hay của truyện chính là cách kể rất chân thật, cảm động. - GD học sinh tình cảm gia đình, tình yêu thương mọi người, sự cảm thông, chia sẻ với những người bất hạnh. -Rèn học sinh kỹ năng kể chuyện ở ngôi thứ nhất, kỹ năng miêu tả và phân tích tâm lý nhân vật. -Tích hợp phần Tiếng Việt "Từ ghép", phần TLV "bố cục và mạch lạc trong văn bản" B- CHUẨN BỊ 1. Gv: Giáo án, tranh trong SGK. 2. Học sinh: Soạn bài. C- TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra 3.Bài mới Hoạt động H: Hãy tóm tắt nội dung câu chuyện? H: T¸c phÈm cña k Hoµi viÕt vÒ vÊn ®Ò g×? Ra ®êi n¨m nµo? H: Ngoµi nh÷ng tõ ®­îc chó thÝch trong SGK, ®äc truyÖn em thÊy cã nh÷ng tõ nµo khã hiÓu? .H: TruyÖn cã thÓ ®­îc chia lµm mÊy phÇn? ý chÝnh tõng phÇn ? ? Qua 2 câu chuyện "CTMR" và "Mẹ tôi" em cảm nhận được điều gì ở bậc cha mẹ mình? Từ đó em thấy trách nhiệm của con cái là gì? H: TruyÖn viÕt vÒ ai? Sù viÖc g×? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? (Thuû) H: TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? Ng­êi kÓ lµ ai? ViÖc lùa chän ng«i kÓ nh­ thÕ lµ cã t¸c dông g×? H: Nhan ®Ò gîi cho em suy nghÜ g×? H: Hai anh em T - T ®­îc giíi thiÖu vµo nh÷ng thêi ®iÓm nµo? H: Hai anh em T - T tõng ®­îc sèng trong mét gia ®×nh nh­ thÕ nµo? H: Thµnh giíi thiÖu vÒ em lµ 1 c« em g¸i nh­ thÕ nµo?. H: T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ c¸ch c­ xö cña Thuû víi anh? (Ra SV§… buéc dao dÝp…) H: Qua nh÷ng viÖc lµm Êy chøng tá Thuû lµ 1 em bÐ nh­ thÕ nµo? H: T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m cña Thµnh danh cho em? H: VËy ta cã thÓ nãi g× vÒ t×nh c¶m cña 2 anh em Thµnh - Thuû? H: H·y t×m nh÷ng tõ ng÷, c©u v¨n miªu t¶ t©m tr¹ng, lêi nãi cña Thuû khi mÑ ra lÖnh chia ®å ch¬i? H: Khi anh nãi "kh«ng chia ra n÷a" th× Thuû ra sao? H: T©m tr¹ng cña Thuû lóc nµy lµ Nội dung I. §äc, hiÓu chó thÝch 1. §äc 2. Chó thÝch 3.Thể loại -Tự sự đậm chất biểu cảm 4.Bè côc - §1: Tõ ®Çu ...nÆng nÒ thÕ nµy => Nªu t×nh huèng, sù viÖc, nh©n vËt . - §2: TiÕp... ®Õn tr­êng mét l¸t => Hai anh em chia ®å ch¬i. - §3: TiÕp .... c¶nh vËt => Thuû chia tay c« gi¸o vµ c¸c b¹n. §4: Cßn l¹i => Hai anh em chia tay. => TruyÖn viÕt theo truyÖn tõ TG. II- §äc , hiÓu v¨n b¶n 1. T×m hiÓu nhan ®Ò truyÖn - Trong truyÖn, bóp bª kh«ng chia tay mµ lµ 2 anh em Thµnh - Thuû chia tay cha mÑ li h«n. 2. Hai anh em Thµnh - Thuû: a) Tr­íc khi x¶y ra cuéc chia tay: - Gia ®×nh kh¸ gi¶. + Thuû: ngoan ngo·n, khÐo tay => ng©y th¬, hån nhiªn, ch©n thµnh. + Thµnh: ham ch¬i, Ýt chó ý ®Õn em ©n hËn, chiÒu nµo còng ®ãn em, n¾m tay em trß chuyÖn. => Hai anh em rÊt mùc gÇn gòi th­¬ng yªu, quan t©m ®Õn nhau. b) Trong cuéc chia tay * T©m tr¹ng cña Thuû - Khi mÑ ra lÖnh chia ®å ch¬i: + L1: run bÇn bËt, kinh hoµng, tuyÖt väng, buån th¨m th¼m. + L2: GiËt m×nh, lÝu rÝu, më to ®«i m¾t nh­ ng­êi mÊt hån, lo¹ng cho¹ng. + L3: Sôt sÞt: "Th«i th×... vËy" => Thuû tuyÖt väng, ®au ®ín ®Õn tª d¹i. 4.Cñng cè-Gv kh¸i qu¸t l¹i néi dung giê häc 5.H­íng dÉn. -Nh¾c nhë c¸c em vÒ häc bµi vµ so¹n bµi. -NÕu cßn tg Gv cã thÓ cho hs ®äc l¹i v¨n b¶n. ======================================================== Ngày soạn: 26/8/2013 Ngày dạy : 29/8/2013 Tiết 6 : CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ A- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Học sinh thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của 2 anh em trong truyện, cảm nhận được nỗi đau đớn xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh, biết thông cảm, chia sẻ với những người bạn ấy. - GD học sinh tình cảm gia đình, tình yêu thương mọi người, sự cảm thông, chia sẻ với những người bất hạnh. - Rèn học sinh kỹ năng kể chuyện, kỹ năng miêu tả và phân tích tâm lý nhân vật. - Tích hợp phần Tiếng Việt "Từ ghép", phần TLV "bố cục và mạch lạc tr văn bản" B: CHUẨN BỊ 1- GV: Giáo án, tranh. 2- HS: Soạn bài. C- TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG 1.Ổ định lớp 2.Kiểm tra: Hãy kể thật gắn gọn việc hai anh em chia đồ chơi? 3.Bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt H: Tại sao lại có sự thay đổi thái độ như thế? H: Theo dõi thái độ, lời nói, hành động của T trong việc chia búp bê, em thấy có gì mâu thuẫn? H: Theo em làm thế nào để giải quyết mâu thuẫn này? H: Cuối cùng Thuỷ đã lựa chọn cách giải quyết nào? H: Em có đồng tình với cách giải quyết của Thuỷ không? vì sao? H: Đọc phần cuối truyện, em có suy nghĩ gì về cuộc chia tay ấy? H: Em hãy tìm những từ nghữ, miêu tả thái độ, lời nói, hành động của cô giáo, bạn bè với Thuỷ? Trong đoạn này, chi tiết nào đáng chú ý nhất? vì sao? H: Qua đó em thấy cô giáo và các bạn có tâm trạng như thế nào? H: Theo em đan xen những đoạn miêu tả thiên nhiên như thế có tác dụng gì H: Truyện cảm động, hấp dẫn người đọc ở những yếu tố, nhân tố nào? H: Qua câu chuyện tác giả muốn gửi tới mọi người một bức thông điệp đó là gì? H: Để tránh đổ vỡ trong gia đình, là con chúng ta phải làm gì? H: Đặt tên khác cho truyện? H: Nhan đề nào cảm động, gây hứng thú nhất? b. Trong cuộc chia tay: * Tâm trạng của Thuỷ. * Chia đồ chơi. - Chia búp bê: Thủy "tru tréo..." - Mâu thuẫn: một mặt Thuỷ không muốn chia rẽ hai con búp bê, mặt khác Thủy thương anh. - Kết quả: Thuỷ lần lượt để lại hai con búp bê về chỗ cũ với yêu cầu "Không bao giờ để chúng phải xa nhau" Cuộc chia tay đầy xúc động, thương cảm, đau đớn, vô lý, không nên có. 3. Tình cảm của cô giáo và các bạn với Thuỷ: - Cô giáo: kêu sửng sổt, ôm chặt lấy Thuỷ, tặng sổ, bút, tái mặt, nước mắt giàn giụa.. - Các bạn: kinh ngạc sững sờ, khóc thút thít . Cô giáo và các bạn đau đớn xót xa, ái ngại cho cảnh ngộ của Thuỷ, thông cảm, thương yêu, chia xẻ nỗi đau của Thuỷ. III- Tổng kết - Ghi nhớ: SGK . IV- Luyện tập 1/ Đặt tên khác cho truyện: - Cuộc chia tay của hai anh em. - Cuộc chia tay của gia đình. - Gia đình tan vỡ. - Ly hôn. 4. Củng cố 5. Hướng dẫn về nhà: - Học nội dung phần ghi nhớ. - Tập kể lại chuyện,soạn tiếp bài. =========================================================== Ngày soạn: 26/8/2013 Ngày dạy: 31/8/2013 Tiết 7: BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN A- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT - HS thấy được tầm quan trọng của bố cục trong văn bản. Bước đầu hiểu được thế nào là một bố cục rành mạch, hợp lý. - HS có ý thức xây dựng bố cục khi viết văn bản. - Tích hợp với văn bản "Cuộc chia tay của những con búp bê" và các văn bản khác. B. CHUẨN BỊ 1- GV: Giáo án, bảng phụ. 2- HS: Học bài cũ - chuẩn bị bài mới. C- TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Tổ chức 2. Kiểm tra - Tính liên kết là gì? làm cách nào để văn bản có tính liên kết? 3. Bài mới Hoạt động ?Vậy em phải làm gì? (viết đơn) ?Thử đảo trật tự của các nội dung trên? ? Vậy khi trình bày một lá đơn em phải làm gì? ?Vậy em hiểu bố cục của văn bản là gì? ?So sánh câu truyện trong ví dụ với câu truyện :" ENĐG" ? Vậy em sắp xếp lại văn bản trên như thế nào? H: Vậy bố cục một văn bản cần đảm bảo yêu cầu gì? Cho biết trong văn bản tự sự và văn bản miêu tả bố cục gồm mấy phần? là những phần nào? H: Cho biết bố cục của văn bản ENĐG? H: Nhiệm vụ của từng phần trong văn bản miêu tả là gì? H: Có thể thay đổi nhiệm vụ của từng phần đó được không? vì sao? - HS đọc - nêu yêu cầu bài tập 2. - GV gợi ý để HS có thể sắp xếp theo một bố cục khác. HS ®äc - nªu yªu cÇu bµi tËp 3. (C¨n cø vµo néi dung ®Ò bµi -à s¾p xÕp bè côc hîp lý. Nội dung I- Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản 1.Bố cục của văn bản a. Ví dụ b. Nhận xét - Các nội dung trong đơn được trình bày theo một trình tự hợp lý. c. Kết luận * Ghi nhớ 1 2. Những yêu cầu về bố cục trong văn bản a. Ví dụ: SGK b. Nhận xét: VB 1 - Giống: các ý đầy đủ. - Khác: so với nguyên bản. + Bố cục: gồm 2 phần. + Các ý: lộn xộn c. Kết luận: * Ghi nhớ 2 3.Các phần của bố cục - Mở bài:gthiệu chung về nhân vật,sự việc - Thân bài: trình bày diễn biến sự việc - Kết bài: kết thúc câu chuyện *Ghi nhớ 3 II. Luyện tập 1/ Bài 2: -MB: Cha mẹ chia tay, mẹ yêu cầu hai anh em chia đồ chơi. -TB: Thành muốn nhường cho em, Thuỷ muốn 2 con búp bê được ở bên nhau nhưng lại lo không có vệ sĩ gác đêm cho anh. - Thành đưa em đến trường chia tay bạn bè. - KB: Hai anh em chia tay nhau. 4.Cñng cè : Gv củng cố 5.H­íng dÉn - ChuÈn bÞ bµi: "M¹ch l¹c trong v¨n b¶n" ======================================================== Ngày soạn: 26/8/2013 Ngày dạy: 31/8/2013 Tiết 8: MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN A- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT - HS thấy rõ vai trò của bố cục và mạch lạc trong văn bản. - Biết xác định bố cục khi viết văn bản, tập viết văn có sự mạch lạc. - Tích hợp văn bản "Cuộc chia tay của những con búp bê" B- CHUẨN BỊ 1- GV: Giáo án, bảng phụ. 2- HS: Học bài, chuẩn bị bài mới. C- TIẾN TRÌNH TÔT CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1/ Tổ chức 2/ Kiểm tra: -Thế nào là bố cục trong văn bản? 3/ Bài mới HOẠT ĐỘNG H: Dùa vµo hiÓu biÕt trªn, m¹ch l¹c cã tÝnh chÊt g× trong sè c¸c tÝnh chÊt kÓ d­íi ®©y? H: C¨n cø vµo nh÷ng hiÓu biÕt trªn, h·y cho biÕt m¹ch l¹c cña v¨n b¶n lµ g×? H: V¨n b¶n "Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª" kÓ vÒ nhiÒu sù viÖc kh¸c nhau nh­ng tÊt c¶ ®Òu xoay quanh sù viÖc chÝnh nµo? H: Nh÷ng sù viÖc trªn ®ãng vai trß g× trong truyÖn? H: Hai anh em Thµnh - Thuû cã vai trß g× trong truyÖn? H: Trong truyÖn cã mét sè tõ ng÷ lÆp ®i lÆp l¹i (VD) cã t¸c dông g×? H: T¸c dông cña c¸c mèi liªn hÖ Êy? H: Cho viÕt mét v¨n b¶n cã tÝnh m¹ch l¹c ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu g×? HS ®äc nªu yªu cÇu bµi tËp H: Muèn t×m hiÓu tÝnh m¹ch l¹c cña v¨n b¶n trªn, chóng ta ph¶i chó ý ®iÒu g×? - GV nhËn xÐt, bæ xung §äc nªu yªu cÇu bµ tËp 2 H: ý chØ ®¹o cña c©u chuyÖn xoay quanh viÖc g×? nh©n vËt nµo? H: NÕu kÓ tØ mØ vÒ nguyªn nh©n dÉn ®Õn cuéc chia tay cña hai ng­êi lín th× sao? NỘI DUNG I- Mạch lạc và yêu cầu mạch lạc trong văn bản 1/ Mạch lạc trong văn bản Mạch lạc của văn bản là sự tiếp nối các câu, các ý, các đoạn trong văn bản theo một trình tự rõ ràng, hợp lý. -Trong thơ văn gọi là mạch thơ, văn 2/ Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc: a- Xoay quanh hai sự việc chính: "chia tay" và "những con búp bê" - Thành - Thuỷ là nhân vật trung tâm b.Là chủ đề tạo sự thống nhất -Là sự mạch lạc của văn bản c.Liên hệ ý nghĩa(Tương đồng-tương phản -Đề tài chủ đề phải xuyên suốt -Tbày rõ ràng trình tự hợp lí * Ghi nhớ (SGK trang 32) II- Luyện tập 1/ Bài 1 a) Văn bản "Mẹ tôi" -Chủ đề xuyên suốt văn bản là những lời dạy bảo nghiêm khắc của người cha đối với con + Đ1: giới thiệu bố viết thư cho con +Đ2: thái độ của người cha trước lỗi lầm của con + Đ3: Những lời căn dặn nghiêm khắc + Đ4: Niềm hạnh phúc đối với con 4. Cñng cè : -GV chèt l¹i néi dung bµi häc: 5. H­íng dÉn: - Häc ghi nhí,lµm l¹i bµi tËp vµo vë. - ChuÈn bÞ bµi: "Quy tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n"