Giáo án Ngữ văn 7 năm 2013

Tuần 1 Tiết 1 CỔNG TRƯỜNG MỞ RA Lí Lan I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình đối với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với mỗi con người, nhất là lứa tuổi thiếu niên nhi đồng. - Lời văn biểu hiện tâm trạng của người mẹ đối với con trong văn bản. 2. Kĩ năng : - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng được viết như một dòng nhật kí của nguời mẹ. - Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chủa bị cho ngày khai trường đầu tiên của con. - Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc loøng yeâu thöông cha meï, yù thöùc töï giaùc hoïc taäp cho HS. III. PHƯƠNG PHÁP : phân tích, bình giảng, nêu vấn đề,….. IV. CHUẨN BỊ * Giáo viên : Tranh ảnh, tài liệu tham khảo, bảng phụ. * Học sinh : bài soạn, bảng phụ,… V TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1/. ỔN ĐỊNH LỚP : Giới thiệu môn học, chương trình và kiểm tra sự chuẩn bị của Học sinh 2/ BÀI MỚI * Vaøo baøi: Ngöôøi meï naøo cuõng thöông yeâu, lo laéng cho con, nhaát laø trong ngaøy ñaàu tieân böôùc vaøo lôùp moät cuûa con em mình. Ñeå hieåu roõ taâm traïng cuûa caùc baäc cha meï trong ñeâm hoâm tröôùc ngaøy khai tröôøng aáy, chuùng ta tìm hieåu vaên baûn “Coång tröôøng môû ra” Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu chung GV nhắc lại đặc điểm về văn bản nhật dụng giúp HS liên hệ bài mới. Văn bản nhật dụng không phải là khái niệm chỉ thể loại,kiểu văn bản.Mà là nói đến tính chất của nội dung văn bản.Đó là những bài viết có nội dung gần gũi,bức thiết với cuộc sống. GV đặt câu hỏi gợi mở. Trong ngày khai trường đầu tiên của em,ai đưa em đến trường?Em có nhớ đêm hôm trước ngày khai trường ấy,mẹ em đã làm gì và nghĩ gì không GV hướng dẫn học sinh đọc văn bản Em có nhận xét gì về vai trò giáo dục trong thời đại ngày nay? Văn bản “cổng trường mở ra”tác giả viết về ai? GV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích SGK trang 8. Họat động 2: đọc hiểu văn bản Trong văn bản có mấy nhân vật?Đó là ai? Người mẹ có tâm trạng như thế nào trước ngày khai trường của con? Đứa con có tâm trạng như thế nào trước ngày khai trường của mình? Tại sao người mẹ không ngủ được? Người mẹ đang nôn nao suy nghĩ về ngày khai trường năn xưa của mình và nhiều lí do khác. Tâm sự của ngưởi mẹ được bộc lộ bằng cách nào? Nhà trường có tầm quan trọng như thế nào đối với thế hệ trẻ? Nhà trường mang lại cho em điều gì? Tri thức,tình cảm tư tưởng,đạo lí,tình bạn,tình thầy trò Hoạt động 3: Tổng kết Em có nhận xét gì về nghệ thuật văn bản này? Văn bản trên chứa đựng nội dung chủ yếu gì ? I.Tìm hiểu chung: - Giáo dục có vai trò to lớn đối với sự phát triển của xã hội. Ở Việt Nam ngày nay, giáo dục đã trở thành sự nghiệp của toàn xã hội. - Cổng trường mở ra là văn bản nhật dụng đề cập tới mối quan quan hệ nhà trường, gia đình, trẻ em. II.Đọc- hiểu văn bản :. 1.những tình cảm dịu ngọt của người mẹ đối với con. - Trìu mến quan sát những việc làm của cậu học trò ngày mai vào lớp một (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức về việc ngày mai thức dậy cho kịp giờ,…) - vỗ về để con ngủ, xme lại những thứ chuẩn bị cho con ngày đầu tiên đến trường. 2. Tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ được : -Suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con đi học thật sự có ý nghĩa. - Hồi tưởng lại kỉ niệm sâu đậm, không thể nào quên của bản thân về ngày đầu tiên đi học. - Từ câu chuyện về ngày khai trường đâu tiên ở Nhật, suy nghĩ về vai trò của giáo dục đối với thế hệ tương lai. III. Tổng kết 1.nghệ thuật - Lựa chọn những dòng tự bạch như nhật kí của người mẹ đối với con. - sử dụng ngôn ngữ biểu cảm. 2. ý nghĩa văn bản Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con,đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người VI CỦNG CỐ, DẶN DÒ: 1) Củng cố : * Văn bản cổng trường mở ra viết về nội dung gì ? a. Miêu tả quang cảnh ngày khai trường. b. Bàn về vai trò của nhà trường trong việc giáo dục thế hệ trẻ. c. kể về tâm trang của một chú bé trong ngày đầu tiên đến trường. d. Tái hiện lại những tâm tư tình cảm của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp một của con. * Trong đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người con như thế nào ? a. phấp phỏng, lo sợ. b. Thao thức, đợi chờ. C. Vô tư, thanh thản d. Căng thẳng, hồi hộp 2) Dặn dò : Chuaån bò baøi: “Meï toâi” - Tìm hieåu taùc giaû , chuù thích - Thaùi ñoä cuûa ngöôøi boá ñoái vôùi En-ri-coâ nhö theá naøo? - Ñieàu gì ñaõ khieán En - ri - coâ “Xuùc ñoäng voâ cuøng” khi ñoïc thö cuûa boá. Tuần 01 Tiết 02 MẸ TÔI Ét- môn-đô-đơ A- mi-xi. I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Sơ giản về tác giả Et-mon-đô đơ A-mi-xi. - Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi. - Nghệ thậu biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư. 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu văn bản với hình thức một bức thư. - Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong thư. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc yeâu thöông, kính troïng cha meï cho HS. III. PHƯƠNG PHÁP : phân tích, bình giảng, nêu vấn đề,….. IV. CHUẨN BỊ * Giáo viên : Tranh ảnh, tài liệu tham khảo, bảng phụ. * Học sinh : bài soạn, bảng phụ,… V TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1/. ỔN ĐỊNH LỚP : 2/ Kieåm tra baøi cuõ: - Toùm taét ngaén goïn vaên baûn “Coång tröôøng môû ra” - Phaân tích dieãn bieán taâm traïng cuûa ngöôøi meï trong ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng cuûa con 3. BÀI MỚI * Vaøo baøi: Trong cuoäc ñôøi cuûa moãi con ngöôøi – ngöôøi meï coù moät vò trí heát söùc quan troïng – Meï laø taát caû nhöõng gì thieâng lieâng vaø cao caû nhaát. Nhöng khoâng phaûi ai cuõng yù thöùc ñöôïc ñieàu ñoù, chæ ñeán khi maéc nhöõng loãi laàm ta môùi nhaän ra ñieàu ñoù. Vaên baûn “Meï toâi” seõ cho ta baøi hoïc nhö theá. Hoạt động của thầy và trò Nội dung Họat động 1 Tìm hiểu chung GV gọi HS đọc văn bản và tìm hiểu chú thích. Em hãy giới thiệu vài nét về tác giả? Văn bản được tạo ra dưới hình thức nào? Một lá thư của bố gửi cho con. Bài văn chủ yếu là miêu tả.Vậy miêu tả ai?Miêu tả điều gì? Hoạt động 2 Đọc hiểu văn bản Đây là bức thư của bố gửi cho con,nhưng tại sao có nhan đề “Mẹ tôi”? Nhan đề do tác giả tự đặt cho đoạn trích Đọc kĩ ta sẽ thấy hình tượng người mẹ cao cả và lớn lao qua lời của bố.Thông qua cái nhìn của bố thấy được hình ảnh và phẩm chất của người mẹ. Tại sao bố lại viết thư cho En-ra-cô? Lúccô giáo đến thăm En-ra-cô đã phạm lỗi là “thiếu lễ độ”. Thái độ của bố như thế nào trước “lời thiếu lễ độ” của En-ri-cô? Buồn bã Lời lẽ nào thể hiện thái độ của bố? _ Không bao giờ con được thốt ra lời nói nặng với mẹ. _ Con phải xin lỗi mẹ. _ Hãy cầu xin mẹ hôn con. _ Thà rằng bố không có con,còn hơn thấy con bội bạc với mẹ. Trong những lời nói đó giọng điệu của người cha có gì đặc biệt? Qua lời khuyên của người cha,người cha muốn con mình như thế nào? Ngoài tình yêu con,bố còn yêu gì khác? Ngoài En-ri-cô và bố truyện còn xuất hiện hình ảnh của ai? Tìm những chi tiết nói về hình ảnh người mẹ? Trái tim người mẹ ra sao trước sự hỗn láo của con? Tâm trạng của En-ri-cô như thế nào khi đọc thư bố? Xúc động khi đọc thư bố. Vì sao En-ri-cô lại xúc động? Hoạt động 3 Tổng kết: Tại sao người bố không trực tiếp nói với con mà phải viết thư? Tình cảm sâu lắng thường tế nhị kín đáo,nhiều khi không trực tiếp nói được.Hơn nữa khi viết thư chỉ nói riêng cho người mắc lỗi biết,vừa giữ được sự kín đáo tế nhị vừa làm cho người mắc lỗi mất lòng tự trọng I.Tìm hiểu chung : Ét- môn-đô-đơ A- mi-xi.(1846-1908) nhà văn I-ta-li –a (ý) là tác giả của các cuốn sách:cuộc đời của các chiến binh(1868)những tấm lòng cao cả(1886)cuốn truyện của người thầy(1890)giữa trường và nhà(1892). Bài văn miêu tả thái độ tình cảm và những suy nghĩ của người bố trước lỗi lầm của con. II.Đọc - hiểu văn bản . 1.Thái độ của bố đối với En-ri-cô. _ Ông hết sức buồn bã,tức giận. _ Lời lẽ như vừa ra lệnh vừa dứt khoát,vừa mềm mại như khuyên nhủ. _ Người cha muốn con thành thật, “con xin lỗi mẹ vì sự hối lỗi trong lòng vì thương mẹ,chứ không vì nỗi khiếp sợ ai” _ Người cha hết lòng thương yêu con nhưng còn là người yêu sự tử tế,căm ghét sự bội bạc. àBố của En-ri-cô là người yêu ghét rõ ràng 2. Hình ảnh người mẹ. _ “Mẹ thức suốt đêm,khóc nức nở khi nghĩ rằng có thể mất con,sẵng sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để cứu sống con” _ Dành hết tình thương con. _ Quên mình vì con. àSự hỗn láo của En-ri-cô làm đau trái tim người mẹ. 3. Tâm trạng của En-ri-cô. _ Thư bố gợi nhớ mẹ hiền. _ Thái độ chân thành và quyết liệt của bố khi bảo vệ tình cảm gia đình thiêng liêng làm cho En-ri-cô cảm thấy xấu hổ. III.Tổng kết. Tình cảm cha mẹ dành cho con cái và con cái dành cho cha mẹ là tình cảm thiêng liêng.Con cái không có quyền hư đốn chà đạp lên tình cảm đó V. CỦNG CỐ, DẶN DÒ : 1. Củng cố : * Cha của En-ri-cô là người như thế nào ? a. Rất yêu thương và nuông chiều con. b.Luôn nghiêm khắc và không tha thứ lỗi lầm của con. c. yêu con, nghiêm khắc và tế nhị trong vệic giáo dục con. d. Luôn luôn thay mẹ En-ri-cô giải quyết mọi vấn đề trong gia đình. * Tại sao người cha của En-ri-cô lại viết thư cho con khi con mình phạm lỗi ? a. Vì ở xa nên phải viết thư. b. Vì giận con quá, không muốn nhìn mặt con nên khong nói trực tiếp c.Vì sợ nói trực tiếp xúc phạm con. d. Vì qua bức thư, người cha sẽ nói được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn và người con sẽ cảm hiểu điều cha nói được thấm thía hơn. 2. Dặn dò : - Chuẩn bị bài từ ghép: + Thế nào là từ ghép? Từ ghép có mấy loại? + Xem trước ví dụ và phần bài tập. Tuần 1 Tiết: 03 TÖØ GHEÙP I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Cấu tạo của từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. - Đặc điểm của từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. 2. Kĩ năng : - Nhận diện các loại từ ghép. - Mở rộng, hệ thống hóa vốn từ. - Sử dụng từ : dùng từ ghép chính phụ khi cần diễn đạt cái cụ thể, dùng từ ghép đẳng lập khi cần diễn đạt cái khái quát. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc tính caån thaän khi xaùc ñònh töø gheùp. III. PHƯƠNG PHÁP : Chứng minh, nêu vấn đề, thảo luận,… IV. CHUẨN BỊ - Giáo viên : bảng phụ, tài liệu tham khảo,... - Học sinh : bài soạn, bảng phụ,… V TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1/. ỔN ĐỊNH LỚP : 2/Kieåm tra baøi cuõ: Trong truyeän “Meï toâi” coù caùc töø: Khoân lôùn, tröôûng thaønh. Theo em ñoù laø töø ñôn hay töø phöùc? Neáu laø töø phöùc thì noù thuoäc kieåu töø phöùc naøo? 3-Baøi môùi: * Vaøo baøi: Caùc töø: Khoân lôùn, tröôûng thaønh ta môùi vöøa tìm hieåu thuoäc kieåu töø gheùp. Vaäy töø gheùp coù maáy loaïi? Nghóa cuûa chuùng nhö theá naøo? Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp ta hieåu ñieàu ñoù. Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: các loại từ ghép GV cho HS ôn lại định nghĩa về từ ghép đã học ở lớp 6. GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi mục 1 SGK trang 13. Trong các từ ghép “bà ngoại,thơm phức” trong ví dụ,tiếng nào là tiếng chính,tiếng nào là tiếng phụ bổ sung cho tiếng chính? _ Bà ngoại: bà : chính. ngoại : phụ _ Thơm phức: thơm : chính Phức : phụ. Tại sao”bà ,thơm” là tiếng chính? Chúng ta còn có “bà nội,bà cô……” có nét chung về nghĩa là “bà”.Nhưng nội ngoại dì lại khác nhau do tác dụng bổ sung nghĩa của tiếng phụ. Thơm phức và thơm ngát lại khác nhau.Sự khác nhau do tiếng phụ mang lại. Tiếng chính và tiếng phụ tiếng nào đứng trước tiếng nào đứng sau? Tiếng chính đứng trước,tiếng phụ đứng sau. Trong hai từ ghép “ trầm bổng,quần áo” có phân ra tiếng chính,tiếng phụ không? “ Quần áo,trầm bổng” không thể phân ra tiếng chính ,tiếng phụ. GVDG. Từ ghép có mấy loại?gồm những loại nào?cho ví dụ? Hoạt động 2: nghĩa của từ ghép So sánh nghĩa của các từ “bà” với “bà ngoại”, “thơm” với “thơm phức”? _ Bà : người sinh ra cha mẹ. _ Bà ngoại : người sinn ra mẹ. _ Thơm : có mùi như hương hoa dễ chịu,làm cho thích ngửi. _ Thơm phức : mùi thơm bốc lên mạnh,hấp dẫn. Giữa từ bà\bà ngoại với từ thơm\ thơm phức tiếng nào có nghĩa rộng hơn? Bà ngoại ,thơm phức có nghĩa hẹp hơn từ bà,thơm Giải thích nghĩa từ “quần áo,trầm bổng”? _ Quần áo:quần áo nói chung _ Trầm bổng (âm thanh) có lúc trầm bổng nghe rất êm. Nếu tách ra quần và áo thì nghĩa của nó như thế nào so với từ quần áo? Từ “quần áo” khái quát hơn từ “quần”, “áo” Nghĩa của từ ghép được hiểu như thế nào? Hoạt động 3: Luyện tập Sắp sếp cáctừ bài tập 1 thành hai loại? Điền thêm tiếng sau vào bài tập2 tạo từ ghép chính phụ? Điền thêm tiếng sau vào bài tập3 tạo từ ghép đẳng lập? Giải thích tại sao nói một cuôn sách,một cuốn vở mà không nói một cuốn sách vở? I.Các loại từ ghép. Từ ghép có hai loại:từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. _ Từ ghép chính phụ có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung cho tiếng chính.Tiếng chính đứng trước tiếng phụ đứng sau. Ví dụ : cây ổi, hoa hồng _ Từ ghép đẳng lập : có các tiếng bình đẳng về ngữ pháp( không phân ra tiếng chính và tiếng phụ) Ví dụ : bàn ghế,thầy cô II.Nghĩa của từ ghép. _ Từ ghép chính phụ có tính chất phân nghĩa.Nghĩa của từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng chính. Ví dụ : hoa > hoa hồng _ Từ ghép đẳng lập có tính chất hợp nghĩa.Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của các tịếng tạo nên nó.. Ví dụ : bàn ghế, cha mẹ. III.Luyện tập 1/15 Sắp sếp các từ ghép thành hai loại: _ Chính phụ : lâu đời,xanh ngắy,nhà máy,nhà ăn,nụ cười. _ Đẳng lập :suy nghĩ,chày lưới,ẩm ướt,đầu đuôi. 2/15 Điền tiếng sau tạo từ ghép chính phụ: Bút chì Ăn bám Thước kẻ trắng xóa Mưa rào vui tai Làm quen nhát gan 3/15 Điền tiếng sau tạo từ ghép đẳng lập. Núi sông mặt chữ điền Đồi trái xoan Ham mê học tập Thích hỏi Xinh đẹp tươi đẹp Tươi non 4/15 Có thể nói một cuốn sách,một cuốn vở vì : sách vở là danh từ chỉ sự tồn tại dưới dạng cá thể,có thể đếm được.Còn “sách vở” là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng hợp chỉ chung cả loại nên không có thể nói một cuốn sách vở. V. CỦNG CỐ, DẶN DÒ : 1) Củng cố: * Từ ghép chính phụ là từ ghép như thế nào? a. từ có hai tiếng có nghĩa. b.Từ được tạo ra từ một tiếng có nghĩa. c. Từ có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp. d.Từ có tiếng chính và tiếng phụ, tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính. * Làm các bài tập còn lại. 2) Dặn dò : Soaïn baøi: “ Lieân keát trong vaên baûn “ - Ñoïc kó 2 ñoaïn vaên SGK/17, 18 - Traû lôøi caùc caâu hoûi SGK/17, 18 - Naém noäi dung caàn ghi nhôù Tuần 1 Tieát: 04 LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Khái niệm liên kết trong văn bản. - Yêu cầu về liên kết trong văn bản. 2. Kĩ năng : - Nhận biết và phân tích tính liên kết trong văn bản. - Viết đoạn văn, bài văn có tính liên kết. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc yù thöùc taïo laäp VB coù tính lieân keát cho HS. III. PHƯƠNG PHÁP : Chứng minh, nêu vấn đề, thảo luận,… IV. CHUẨN BỊ - Giáo viên : bảng phụ, tài liệu tham khảo,... - Học sinh : bài soạn, bảng phụ,… V TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1/. ỔN ĐỊNH LỚP : 2/Kieåm tra baøi cuõ: - Kieåm tra vôû vaø söï chuaån bò baøi môùi cuûa HS. 3.Baøi môùi: * Vaøo baøi: ÔÛ lôùp 6 caùc em ñaõ hoïc: Vaên baûn vaø phöông thöùc bieåu ñaït – Goïi HS nhaéc laïi 2 kieán thöùc naøy. Ñeå vaên baûn coù theå bieåu ñaït roõ muïc ñích giao tieáp caàn phaûi coù tính lieân keát vaø maïch laïc. Vaäy lieân keát trong vaên baûn laø nhö theá naøo? Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp ta hieåu roõ hôn. Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Tính liên kết trong văn bản. GV hướng dẫn HS tìm hiểu tính liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản. Đọc đoạn a và trả lời câu hỏi SGK trang 17? Trong ví dụ a đó là những câu không thể hiểu rõ được. Lí do nào để En-ri-cô không hiểu ý bố? Chúng ta điều hiểu rằng văn bản sẽ không thể hiểu rõ khi câu văn sai ngữ pháp. Trường hợp trên có phải sai ngữ pháp không? Văn bản trên sai ngữ pháp nên không hiểu được khi nội dung ý nghĩa của các câu văn không thật chính xác rõ ràng. Muốn cho đoạn văn có thể hiểu được thì nó phải có tính chất gì? Chỉ có câu văn chính xác,rõ ràng đúng ngữ pháp thì vẫn chưa đảm bảo sẽ làm nên văn bản.Mà các đoạn văn đó phải nối liền nhau.Như vậy văn bản muốn hiểu được thì không thể nào không liên kết.Giống như có 100 đốt tre thì chưa thể thành cây tre trăm đốt.Muốn có cây tre trăm đốt thì trăm đốt tre phải liền nhau. Thế nào là liên kết trong văn bản? Hoạt động 2: Phương tiện liên kết trong văn bản. . Đọc đọan văn a mục 1 SGK trang 17 cho biết do thiếu ý gì mà trở nên khó hiểu.Hãy sữa lại? Văn bản sẽ không thể hiểu rõ nếu thiếu nội dung ý nghĩa văn bản không được liên kết lại. Đọc đoạn văn b chỉ ra sự thiếu liên kết của chúng?Giữa đoạn b và đoạn trong “cổng trường mở ra” bên nào có sự liên kết,bên nào không có sự liên kết? Đoạn b không có sự liên kết mà thiếu sót mấy chữ “ còn bâu giờ” và chép nhằm chữ “con” thành “đứa trẻ”. Bên cạnh sự liên kết về nội dung,ý nghĩa văn bản cần phài có sự liên kết về hình thức ngôn ngữ. Để văn bản có tính liên kết phải làm như thế nào? Hoạt động 3 : Luyện tập Sắp sếp những câu văn bài tập 1 theo trật tự hợp lí? Các câu văn bài tập 2 có tính liên kết chưa?Vì sao? Điền từ thích hợp vào bài tập 3? Giải thích tại sao sự liên kết bài tập 4 không chặt chẽ? I.Tính liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản. 1.Tính liên kết trong văn bản. Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản,làm cho văn bản có nghĩa trở nên dễ hiểu. 2.Phương tiện liên kết trong văn bản. Để văn bản có tính liên kết người viết(người nói) phải làm cho nôi dung của các câu,các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau,các đoạn đó bằng phương tiện ngôn ngữ(từ,câu…)thích hợp. II.Luyện tập. 1/18 Sắp sếp các câu theo thứ tự: – (4) – (2) – (5) – (3) 2/19 Về hình thức ngôn ngữ,những câu liên kết trong bài tập có vẻ rất “liên kết nhau”.Nhưng không thể coi giữa nhũng câu ấy đã có một mối liên kết thật sự,chúng không nói về cùng một nội dung. 3/ 18 Điền vào chổ trống. Bà ,bà ,cháu ,bà ,bà ,cháu ,thế là. 4/ 19 Hai câu văn dẫn ở đề bài nếu tách khỏi các câu khác trong văn bản thì có vẻ như rời rạc,câu trước chỉ nói về mẹ và câu sau chỉ nói về con. Nhưng đoạn văn không chỉ có hai câu đó mà còn có câu thứ ba đứng tiếp sau kết nối hai câu trên thành một thể thống nhất làm cho đoạn văn trở nên liên kết chặt chẽ với nhau.Đo đó hai câu văn vẫn liên kết với nhau không cần sửa chữa, V. CỦNG CỐ, DẶN DÒ : 1. Củng cố : * Hãy chọn từ thích hợp (trăng đã lên rồi, cơn gió nhẹ, từ từ lên ở chân trời,vắt ngang qua, rặng tre đen, những hương thơm ngát)điền vào chổ trống để hoàn chỉnh đoạn văn dưới đây. Ngày chưa tắt hẳn,………………mặt trăng tròn, to và đỏ,…………………….,sau………………..của làng xa. Mấy sợi mây con……………………, mỗi lúc mạnh dần rồi đứt hẳn. Trên quãng dống ruộng,…………………….hiu hiu đưa lại, thoang thoảng……………………… * Chọn những từ thích hợp( như, nhưng, và, của, mặc dù, bởi vì) điền vào chổ trống trong đoạn văn dưới đây để các câu liên kết chặt chẽ với nhau. Giọng nói bà tôi đặc biệt trầm bổng, nghe……tiếng chuông đồng. Nó khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng……những đóa hoa. Khi bà tôi mỉm cười, hai con ngươi đen sẫm nở ra, long lanh, hiền dịu khó tả. Đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui……không bao giờ tắt……trên đôi môi ngăm ngăm đã có nhiều nết nhăn, khôn mặt……bà tôi hình như vẫn còn tươi trẻ. 2. dặn dò: Saọn cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ. - Ñoïc toùm taét vaên baûn . - Traû lôøi caùc caâu hoûi: 2, 3, 4 SGK/27. Tuần 2 Tiết 5 - 6 CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHÖÕNG CON BUÙP BE (Khaùnh Hoaøi) I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết , sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào tình cảnh bố mẹ li dị. - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản. 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu văn bản truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các nhân vật. - Kể tóm tắt truyện. 3. Thái độ : Có thái độ yêu quí gia đình mình, yêu quí anh em trong gia đình. III. PHƯƠNG PHÁP : phân tích, bình giảng, nêu vấn đề,….. IV. CHUẨN BỊ * Giáo viên : Tranh ảnh, tài liệu tham khảo, bảng phụ. * Học sinh : bài soạn, bảng phụ,… V TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1/. ỔN ĐỊNH LỚP 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Ñoïc vaên baûn “Meï toâi “EÙt - moân - ñoâ ñeâ A - mi - xi em thaáy ngöôøi boá coù thaùi ñoä nhö theá naøo ñoái vôùi En - ri - coâ ? Vì sao? - Qua böùc thö em hieåu meï cuûa En - ri - coâ laø ngöôøi nhö theá naøo? Boá ñaõ khuyeân En - ri - coâ ñieàu gì? - Qua vaên baûn “Meï toâi” taùc giaû muoán nhaéc nhôû chuùng ta ñieàu gì? 3-Baøi môùi: * Vaøo baøi: Trong cuoäc soáng beân caïnh nhöõng treû em ñöôïc soáng trong gia ñình haïnh phuùc, coù cha meï yeâu thöông, chaêm soùc, ñöôïc hoïc haønh thì cuõng coù nhöõng em coù hoaøn caûnh baát haïnh phaûi chia lìa ngöôøi thaân khieán caùc em ñau ñôùn, xoùt xa. Ñoù chính laø hoaøn caûnh cuûa 2 em Thaønh, Thuûy trong vaên baûn “Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ”. Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu chung.. Đọc tiểu dẫn SGK trang 26 cho biết “cuộc chia tay của những con búp bê”của tác giả nào?Đạt giải gì? Hoạt động 2: Đọc- hiểu văn bản. Văn bản này là một truyện ngắn.Truyện kể về việc gì?Ai là nhân vật chính? Truyện kể về cuộc chia tay của hai anh em ruột khi gia đình tan vỡ.Hai anh em Thành và Thủy điều là nhân vật chính. Truyện kể theo ngôi thứ mấy?Tác dụng của ngôi kể ấy? Truyện kể theo ngôi thứ nhất.Người xưng tôi trongtruyện “Thành” là người chứng kiến sự việc xảy ra,cũng như là người chịu nổi đau như em gái mình. Cách lựa chọn ngôi kể có tác dụng giúp cho tác giả thể hiện được một cách sâu sắc những suy nghĩ tình cảm và tâm trạng của nhân vật. GV đặt câu hỏi gợi mở cho HS thảo luận(4’) 1/Những con búp bê gợi cho em những suy nghĩ gì? Những con búp bê vốn là đồ chơi của tuổi nhỏ,thường gợi lên sự ngộ nghĩnh,trong sáng ngây thơ. 2/Trong truyện chúng có chia tay thật không? Cuối cúng Thủy đã đặt con Vệ Sĩ cạnh con Em Nhỏ. 3/Tại sao chúng phải chia tay chúng có lỗi gì? Chúng không có tội gì,chỉ vì cha mẹ của Thành và Thủy li hôn nên chúng phải chịu chia tay. 4/Tại sao không nói cuộc chia tay của Thành và Thủy mà là của những con búp bê? Khi mẹ ra lệnh chia đồ chơi ra,thái độ của Thành và Thủy như thế nào? _ Thủy : run lên bần bật,cặp mắt tuyệt vọng,hai bờ mi sưng mọng. _ Thành : cắn chặt môi…..nước mắt như tuôn ra. Qua thái độ đó,cho thấy Thành và Thủy có tình cảm như thế nào? Khi cha mẹ li hôn hai anh em có tình cảm ra sao? Khi phải chia tay tình cảm của hai anh em như thế nào? GV chia nhóm cho HS thảo luận Lời nói và hành động của Thủy khi chia búp bê có mâu thuẫn không ?Theo em có cách nào để giải quyết mâu thuẫn ấy?Kết thúc truyện Thủy chọn cách giải quyết nào?Chi tiết này có ý nghĩa gì ? Tác giả phát hiện nét tinh tế của trẻ thơ trong nhân vật Thủy .Giận giữ khi chia búp bê ra nhưng lại sợp đêm đêm không có con Vệ Sĩ gác cho anh. Cách giải quyết mâu thuẫn là gia đình Thành Thủy đoàn tụ. Kết thúc truyện Thủy đã để lại cho anh con Vệ Sĩ.Điều đó cho thấy Thủy là một em gái vừa giàu lòng vị tha,vừa thương anh vừa thương cả những con búp bê. Ngoài chia tay với anh,với búp bê Thủy còn chia tay với ai? Tâm trạng của Thủy như thế nào khi đến trường?Tại sao Thủy lại có tâm trạng ấy? Biểu hiện của cô giáo ra sao khi hay tin Thủy không đi học nữa? Tâm trạng của bọn trẻ ra sao? Tâm trạng của Thành ra sao khi Thủy ra khỏi trường? Thành có tâm trạng như thế nào? Thành rất đau xót khi phải chịu sự mất mát và đỗ vỡ. Cảnh vật lúc ấy ra sao? Cảnh vật rất đẹp,rất bình yên. Lúc này trong lòng Thành có gì khác lạ? Tâm hồn Thành đang nổi giông,nỗi bão khi sắp phải chia tay với em gái nhỏ. Tại sao tâm hồn Thành đang nổi lên giông bão? Hoạt động 3 tổng kết Qua câu truyện này em có cảm nghĩ gì ? Cần rút ra bài học gì cho bản thân? I.Tìm hiểu chung : Truyện ngắn “cuộc chia tay của những con búp bê”của tác giả Khánh Hoài ,được trao giả nhì trong cuộpc thi thơ- văn viết về quyền trẻ em do viện Khoa học Giáo Dục và tổ chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Béc-men Thụy Điển tổ chức 1992. II. Đọc - hiểu văn bản : 1.Ý nghĩa của tên truyện. _ Tác giả mượn truyện những con búp bê phải chia tay để nói lên một cách thắm thía nỗi đau xót và vô lí của cuộc chia tay hai anh em (Thành- Thủy). _ Búp bê là những đồ chơi của tuổi nhỏ,gợi lên sự ngộ nghĩnh trong sáng,ngây thơ vô tội.Cũng nhu6 Thành và Thủy không có lỗi gì…thế mà phải chia tay nhau. 2. Tình cảm của hai anh em Thành và Thủy. _ Thủy mang kim ra tận sân vận động vá áo cho anh. _ Thành giúp em học,chiều nào cũng đón em đi học về _ Khi phải chia tay hai anh em càng thương yêu và quan tân lẫn nhau + Chia đồ chơi,Thành nhường hết cho em. + Thủy thương anh “không có ai gác đêm cho anh ngủ nên nhường lại anh con Vệ Sĩ” àThành và Thủy rất mực gần gũi,thương yêu chia sẽ và quan tâm lẫn nhau. 3. Thủy chia tay với lớp học. _ Khóc thúc thích vì Thủy phải chia xa mãi mãi nơi này và khô