Giáo án Ngữ văn 7 - Tuần 6 - Tiết 21 đến tiết 26

Tieát 21 COÂN SÔN CA ( Ñoïc theâm ) (Baøi ca Coân Sôn - Nguyeãn Traõi) THIEÂN TRÖÔØNG VAÕN VOÏNG ( Ñoïc theâm ) ( Buoåi chieàu ñöùng ôû phuû Thieân Tröôøng troâng ra-Traàn Nhaân Toâng) I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: * Baøi Coân sôn ca: - Naém ñöôïc vaøi neùt veà taùc giaû Nguyeãn Traõi. - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm theå thô luïc baùt. - Caûm nhaän ñöôïc söï hoaø nhaäp giöõ taâm hoàn Nguyeãn Traõi vôùi caûnh trí Coân Sôn ñöôïc theå hieän trong vaên baûn. * Baøi Thieân Tröôøng vaõn voïng - Thaáy ñöôïc böùc tranh laøng queâ thoân daõ trong moät saùng taùc cuûa Traàn Nhaân Toâng – ngöôøi sau naøy trôû thaønh vò toå thöù nhaát cuûa thieàn phaùi Truùc Laâm Yeân Töû. - Taâm hoàn cao ñeïp cuûa moät vò vua taøi ñöùc. - Ñaëc ñieåm cuûa theå thô thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät qua moät saùng taùc cuûa Traàn Nhaân Toâng. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát ñöôïc moät soá chi tieát ngheä thuaät tieâu bieåu trong baøi thô. - Thaáy ñöôïc söï tinh teá trong löïa choïn ngoân ngöõ cuûa taùc giaû ñeå gôïi taû böùc tranh ñaäm ñaø tình queâ höông 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc loøng yeâu thieân nhieân, yeâu queâ höông, ñaát nöôùc cho HS. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Taøi lieäu tham khaûo. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Ñocï thuoäc baûn phieân aâm vaø baûn dòch thô baøi Soâng nuùi nöôùc Nam? Noäi dung Tuyeân ngoân ñoâïc laäp trong baøi thô naøy laø gì? ( 10ñ ) - HS ñoïc ñuùng – chính xaùc ( 6ñ ) - Noäi dung tuyeân ngoân ñoäc laäp: Khaúng ñònh chuû quyeàn veà laõnh thoå cuûa ñaát nöôùc vaø neâu cao yù chí quyeát taâm baûo veä chuû quyeàn ñoù tröôùc moïi keû thuø. ( 4ñ ) * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Baøi Coân Son ca vaø baøi Thieân Tröôøng vaõn voïng. - Noäi dung: Tìm hieåu noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi thô. - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * Tieát tröôùc chuùng ta ñaõ ñi vaøo tìm hieåu VB Soâng nuùi nöôùc Nam, Phoø giaù veà kinh.Tieát naøy chuùng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu baøi “:Coân sôn ca, buoåi chieàu ñöùng ôû phuû Thieân Tröôøng troâng ra”. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu baøi Coân Sôn ca * GV yeâu caàu HS ñoïc trong SGK vaø naém vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm. * Xaùc ñònh theå thô cuûa baøi Coân Sô ca? Neâu ñaëc ñieåm cuûa theå thô ñoù? - Theå thô: Baûn dòch ñöôïc laø theo theå thô luïc baùt. - Ñaëc ñieåm: Caâu 6 chöõ, caâu 8 chöõ, chöõ cuoái caâu 6 vaàn vôùi chöõ thö 6 caâu 8, chöõ cuoái caâu 8 cuûa caëp treân vaàn vôùi chöõ cuoái caâu 6 cuûa caëp döôùi vaø cöù 2 caâu thì ñoåi vaàn maø vaàn laø vaàn baèng. . ( GV chuyeån yù ) * GV höôùng daãn HS phaân tích baøi thô baèng caùch cho HS thaûo luaän theo hình thöùc ñoâi baïn ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi: * Em caûm nhaän ñöôïc gì veà caûnh soáng vaø taâm hoàn cuûa Nguyeãn Traõi qua baøi thô? * Caûnh trí Coân Sôn ñöôïc gôïi taû nhö theá naøo? Haõy nhaän xeùt veà caûnh trí ôû Coân Sôn? * Tích hôïp giaùo duïc moâi tröôøng : * Qua baøi thô em coù caûm nhaän gì veà moâi tröôøng thieân nhieân ôû Coân Sôn? Theo em moâi tröøông thieân nhieân coù aûnh höôûng nhö theá naøo ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa con ngöôøi? Con ngöôøi caàn phaûi cö xöû vôùi thieân nhieân nhö theá naøo? - Moâi tröôøng trong laønh thoaùng maùt cuûa thieân nhieân. - HS töï boäc loä – GV nhaän xeùt * Ñoïc dieãn caûm vaø cho bieát gioïng ñieäu chung cuûa ñoaïn thô laø gì? Trong ñoaïn thô coù nhöõng töø naøo ñieäp laïi? Hieän töôïng ñieäp coù taùc duïng gì? - Gioïng ñieäu nheï nhaøng, thaûnh thôi, eâm tai. - Caùc ñieäp töø : Coân Sôn, ta, trong goùp phaàn taïo neân gioïng ñieäu thô ñoù. * HS trao ñoåi, thaûo luaän – GV goïi moät vaøi HS trình baøy – GV choát yù. Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn HS töï hoïc baøi Baøi Thieân Tröôøng vaõn voïng * GV yeâu caàu HS ñoïc trong SGK vaø naém vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm. * Baøi naøy thuoäc theå thô naøo? gioáng vôùi baøi naøo ñaõ hoïc? - Theå thô thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät ,gioáng baøi SNNN. ( GV chuyeån yù ) * Thaûo luaän nhoùm: GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm thaûo luaän 5 phuùt: - Nhoùm 1: Caâu hoûi 2 SGK /77 - Nhoùm 2: Caâu hoûi 3 SGK /77 - Nhoùm 3: Caâu hoûi 4 SGK /77 - Nhoùm 3: Caâu hoûi 5 SGK /77 * Caùc nhoùm thaûo luaän cöû ñaïi dieän trình baøy baûng phuï. * Caâu hoûi 2 : Nöõa nhö coù nöõa nhö khoâng -> caûnh vaät chaäp chôøn luùc saép taøn . - Quang caûnh vaøo luùc giao thôøi giöõa ban naøy vaø ban ñeâm ôû choán thoân queâ. + Caâu thô 1: Thoân tröôùc thoân sau môø nhö khoùi phuû + Caâu thô 2: Beân boùng chieàu caûnh vaät nöõa nhö coù nöõa nhö khoâng (?) Caûnh töôïng chung laø gì? => Chìm trong khoùi söông. - Vaøo dòp thu ñoâng: boùng chieàu, saéc chieàu man maùc, chaäp chôøn coù laïi khoâng. * Caâu hoûi 3: Caûnh vaät ñöôïc mieâu taû vaøo thôøi ñieåm chieàu veà luùc trôøi saép toái. - Aùnh saùng , maøu saéc : môø nhö khoùi phuû , coø traéng . - Aâm thanh : Tieáng saùo muïc ñoàng thoåi daét traâu veà - Caûnh vaät : Chaäp chôøn , ñaøn traân ñi , coø traéng luyeän xuoáng ñoàng . * Caâu hoûi 4: Caûnh töôïng vaø taâm hoàn cuûa thi nhaân. - Caûnh chieàu ôû thoân queâ ñöôïc khaéc hoïa ñôn sô nhöng ñaäm ñaø mang hoàn queâ. - Taùc giaû laø vua nhöõng taâm hoàn gaén chaët vôùi queâ höông, ñaây laø ñieàu hieám hoi. * Caâu hoûi 5: Vua thöôøng ôû laàu son gaùc tía ít khi coù tính caûm gaén boù vôùi queâ höông thoân daõ cuûa mình . Theá nhöng coù moät vò vua coù taâm hoàn cao ñeïp nhö Traàn Nhaân Toâng , chöùng toû thôøi ñaïi nhaø Traàn nhaân daân ta soáng cao ñeïp ñuùng nhö söû saùch ñaõ töøng ca ngôïi. * Neâu noäi dung yù nghóa vaø ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa baøi thô? - HS traû lôøi – GV nhaän xeùt. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK/71 A. Baøi Coân Sôn ca I/ T×m hiÓu chung: -T¸c gi¶- t¸c phÈm: - NguyÔn Tr·i: tét cïng anh hïng, tét cïng bi kÞch. -bµi th¬ ®­îc in trong tËp “Quèc ©m thi tËp” II/ T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Caûnh soáng vaø taâm hoàn Nguyeãn Traõi ôû Coân Sôn 2. Caûnh trí Coân Sôn : B. Baøi Thieân Tröôøng vaõn voïng I/ t×m hiÓu chung: II/ T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Caûnh vaät : - Taû caûnh vaät taû vaøo luùc giao thôøi giöõa ban naøy vaø ban ñeâm ôû choán thoân queâ. - Muïc ñoàng thoåi saùo daãn traâu veà , töøng ñoâi coù traéng bay döôùi caùnh ñoàng. 2. Taâm traïng taùc giaû. - Gaén boù maùu thòt vôùi queâ höông thoân daõ III/ Toång keát: * Ghi nhôù: SGK/71 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. * Hai baøi thô Coân Sôn Ca vaø Thieân Tröôøng vaõn voïng gôïi cho em nhöõng tình caûm gì? - HS töï boäc loä – GV nhaän xeùt. 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Hoc thuoäc loøng – ñoïc dieãn caûm 2 baøi thô. + Nhôù ñöôïc 8 yeáu toá Haùn Vieät trong baiø Thieân Tröôøng vaõn voïng. . - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Baùnh troâi nöôùc vaø Sau Phuùt chia li . + Ñoïc noäi dung hai baøi thô SGK/91,93. + Tìm hieåu veà taùc giaû – taùc phaåm cuûa hai baøi thô qua chuù thích (*) SGK/91,95. + Xem vaø traû lôøi caùc caâu hoû phaàn Ñoïc – hieåu vaên baûn SGK/92, 95. Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát 22 TÖØ HAÙN VIEÄT (TT) I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Hieåu ñöôïc taùc duïng cuûa töø Haùn Vieät trong vaên baûn. - Thaáy ñöôïc taùc haïi cuûa vieäc laïm duïng töø Haùn Vieät. 2. Kó naêng: - Coù yù thöùc söû duïng töø Haùn Vieät ñuùng nghóa, ñuùng saéc thaùi phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp - Reøn kó naêng môû roäng töø Haùn Vieät. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc tính yù thöùc söû duïng töø HV ñuùng nghóa, ñuùng saéc thaùi phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp cho HS, khoâng neân laïm duïng töø Haùn Vieät. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi VD trong SGK. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Neâu ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät? Cho 1 ví duï? (10ñ) => Tieáng ñeå caáu taïo neân töø Haùn Vieät goïi laø yeáu toá Haùn Vieät.VD Nam , quoác , sôn , haø . - Phaàn lôùn töø Haùn Vieät khoâng duøng ñoäc laäp maø ñeå taïo töø gheùp ( quoác , sôn , haø ) - Moät soá töø Haùn Vieät coù luùc duøng ñeå taïo töø gheùp Haùn Vieät , coù luùc duøng ñoäc laäp nhö moät töø .( Nam , hoa) - Moät soá yeáu toá ñoàng aâm nhöng khaùc nghóa( Töû toân , töû traän) * Töø gheùp Haùn Vieät goàm coù maáy loaïi ? keå teân ? cho VD Ñaët caâu? (10ñ) - Coù hai loaïi töø gheùp Haùn Vieät: Töø gheùp ñaúng laäp vaø töø gheùp chính phuï + Coù tröôøng hôïp yeáu toá phuï ñöùng tröôùc yeáu toá chính ñöùng sau + Coù tröôøng hôïp yeáu toá chính ñöùng tröôùc yeáu toá phuï ñöùng sau VD: Phu nhaân , thieân tai - Thuû töôùng vaø phu nhaân ñi thaêm ñoàng baøo bò thieân tai * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Töø Haùn Vieät ( tt ) - Noäi dung: Taùc duïng cuûa töø Haùn Vieät trong vaên baûn - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * TiÕt tröôùc chuùng ta ñaõ tìm hieåu veà yeáu toá haùn vieät, hai loaïi töø gheùp haùn vieät vôùi traät töï cuûa caùc yeáu toá trong töø gheùp haùn vieät. Tieát naøy chuùng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu saéc thaùi yù nghóa vaø söû duïng töø haùn vieät qua baøi “töø haùn vieät” (tieáp theo). Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Söû duïng töø HV * GV treo baûng phuï, ghi VD SGK – goïi HS ñoïc * Taïi sao trong caùc caâu vaên treân duøng caùc töø HV maø khoâng duøng caùc töø thuaàn Vieät coù nghóa töông töï? - Taïo saéc thaùi trang troïng. - Vì caùc töø HV vaø thuaàn Vieät khaùc nhau veà saéc thaùi yù nghóa .Nhö vaäy maø trong nhieàu tröôøng hôïp khoâng theå thay moät töø HV baèng töø thuaàn Vieät. * Em coù nhaän xeùt gì veà saéc thaùi bieåu caûm cuûa hai töø loaïi naøy coù gì khaùc nhau? - Söû duïng töø HV treân mang saéc thaùi traân troïng bieåu thò thaùi ñoä toân kính. * GV treo baûng phuï ghi VD b SGK– goïi HS ñoïc: * Caùc töø HV taïo ñöôïc saéc thaùi gì cho ñoaïn vaên? * Ngöôøi ta duøng töø HV ñeå laøm gì? - HS traû lôøi, GV choát yù * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK/82 * GV treo baûng phuï ghi VD2 SGK – goïi HS ñoïc: ( GV chuyeån yù ) * HS ñoïc VD treân baûng phuï. * Theo em, trong moãi caëp caâu treân, caâu naøo coù caùch dieãn ñaït hay hôn? Vì sao? - HS traû lôøi.Gv nhaän xeùt. * Taïi sao khoâng söû duïng töø ñeà nghò? - a2 : Hoaøn caûnh giao tieáp : con noùi vôùi meï - b2 : Hoaøn caûnh giao tieáp : thaân maät, gaàn guõi -> Vaäây caùc caâu a – 1 , b – 1 Khoâng caàn thieát phaûi duøng khi khoâng phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp. * Laïm duïng töø Haùn Vieät laø gì? => Duøng khi khoâng caàn thieát - Duøng khoâng phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp, khoâng phuø hôïp saéc thaùi. * Vì sao khoâng neân laïm duïng töø HV khi noùi hoaëc vieát? - HS traû lôøi, GV choát yù. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK/83 Hoaït ñoäng 3: Luyeän taäp. * Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu BT1, 2, 3, 4. * Thaûo luaän nhoùm: GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm thaûo luaän 5 phuùt: - Nhoùm 1 ( HS trung bình ): Baøi taäp 1 - Nhoùm 2 ( HS trung bình ): Baøi taäp 2 - Nhoùm 3 ( HS khaù ) : Baøi taäp 3 - Nhoùm 2 ( HS gioûi ) : baøi taäp 4 * Moãi nhoùm cöû ñaïi dieän trình baøy - caû lôùp tham gia nhaän xeùt, boå sung. * GV choát laïi vaán ñeà. I/ Söû duïng töø Haùn Vieät: 1. Söû duïng töø Haùn Vieät ñeå taïo saéc thaùi bieåu caûm. - Phuï nöõ ( ñaøn baø ) - Hi sinh ( cheát ) - Mai taùng ( Choân ) -> Saùc thaùi trang troïng. - Töû thi ( Xaùc cheát ) àTaïo saéc thaùi tao nhaõ, lòch söï, traùnh caûm giaùc gheâ sôï. - Kinh ñoä, yeát kieán, traãm, beä haï, thaàn.àTaïo saéc thaùi coå. * Ghi nhôù: SGK/82 2. Khoâng neân laïm duïng töø HV: -a2 hay hôn a1  -b2 hay hôn b1 àKhoâng neân laïm duïng töø HV. * Ghi nhôù: SGK/83 II/ Luyeän taäp: * Baøi taäp 1 : Ñieàn töø. - Thaân maãu , meï + Meï + Thaân maãu - Phu nhaân , vôï + Phu nhaân + Vôï - Laâm chung , saép cheát + Saép cheát + Laâm chung - Giaùo huaán , daïy baûo + Giaùo huaán + Daïy baûo * Baøi taäp 2 : Töø Haùn Vieät mang saéc thaùi trang troïng. (GV höôùng daãn 1 soá VD töông ñöông) * Baøi taäp 3 : Taïo saéc thaùi coå xöa : Giaûng hoaø , caàu thaân , hoaø hieáu , nhan saéc tuyeät traàn. * Baøi taäp 4 : Nhaäân xeùt : khoâng phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp thieùu töï nhieân - Ñeå phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp bình thöôøng, neân thay töø baûo veä thaønh töø giöõ gìn, thay töø mó leä thaønh töø ñeïp ñeõ. 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. * GV treo baûng phuï. Gaïch chaân nhöõng töø HV trong caùc caâu sau: A. Phuï nöõ VN gioûi vieäc nöôùc, ñaûm vieäc nhaø. B. Chieán só haûi quaân raát anh huøng. C. Hoa Lö laø coá ñoâ cuûa nöôùc ta. 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Xem laïi noäi dung baøi hoïc. + Hoïc thuoäc ghi nhôù SGK/83. + Laøm caùc baøi taäp coøn laïi ôû phaàn Luyeän taäp. - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Quan heä töø. + Ñoïc noäi dung vaø traû lôøi caâu hoûi phaàn I,II SGK/96,97. + Xem vaø laøm caùc baøi taäp phaàn Luyeän taäp SGK/98,99. * Chuù yù: Tieát 23,24 hoïc baøi Ñaëc ñieåm vaên baûn bieåu caûm vaø Ñeà vaên bieåu caûm vaø caùch laøm baøi vaên bieåu caûm Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát 23 ÑAËC ÑIEÅM VAÊN BAÛN BIEÅU CAÛM I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Naém ñöôïc boá cuïc cuûa moät baøi vaên bieåu caûm. - Naém ñöôïc yeâu caàu cuûa vieäc bieåu caûm. - Hieåu ñöôïc caùch bieåu caûm giaùn tieáp vaø caùch bieåu caûm tröïc tieáp. 2. Kó naêng: - Reøn kó naêng nhaän bieát caùc ñaëc ñieåm cuûa baøi vaên bieåu caûm 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc tính saùng taïo khi vieát vaên bieåu caûm. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi daøn yù. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Theá naøo laø vaên baûn bieåu caûm? Trình baøy ñaëc ñieåm chung cuûa vaên bieåu caûm? ( 10ñ ) - Vaên bieåu caûm laø vaên baûn vieát ra nhaèm bieåu ñaït tình caûm caûm xuùc, vaên bieåu caûm thöôøng duøng caùc phöông tieän ñeå bieåu hieän tình caûm caûm xuùc laø : thô, ca dao, böùc thö, ñaøn, veõ tranh, thoåi saùo, vaên xuoâi …) -Tình caûm trong vaên bieåu caûm thöôøng laø tình caûm ñeïp, thaám nhuaàn tö töôûng nhaân vaên. - Ngoaøi caùch bieåu ñaït tình caûm tröïc tieáp, vaên bieåu caûm coøn söû duïng caùc bieän phaùp töï söï mieâu taû ñeå khôi gôïi tình caûm. * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn bieåu caûm. - Noäi dung: Tìm hieåu boá cuïc cuûa moät baøi vaên bieåu caûm vaø yeâu caàu cuûa vieäc bieåu caûm. - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * Con ngöôøi coù nhu caàu bieåu caûm neân vaên chöông cuõng coù vaên bieåu caûm, nhöng moãi baøi vaên bieåu caûm thöôøng taäp trung bieåu ñaït moät tình caûm chuû yeáu. Chính vì theá maø trong quaù trình caûm thuï, ngöôøi vieát coù theå choïn moät hình aûnh coù yù nghóa aån duï, töôïng tröng ñeå gôûi gaém tình caûm hoaëc cuõng coù theå bieåu ñaït baèng caùch thoå loä tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp caûm xuùc cuûa mình. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa VB bieåu caûm. * Goïi HS ñoïc VB Taám göông SGK/84 * Baøi vaên bieåu ñaït tình caûm gì? - Ngôïi ca ñöùc tính trung thöïc, gheùt thoùi xu nònh, doái traù. * Ñeå bieåu ñaït tình caûm ñoù, taùc giaû baøi vaên ñaõ laøm nhö theá naøo? - Möôïn hình aûnh taám göông laøm ñieåm töïa, vì taám göông luoân luoân phaûn chieáu trung thaønh moïi vaät xung quanh. Noùi vôùi göông, ca ngôïi göông laø giaùn tieáp ca ngôïi ngöôøi trung thöïc. * Boá cuïc baøi vaên goàm maáy phaàn? Noùi roõ noäi dung töøng phaàn - HS traû lôøi. GV nhaän xeùt, choát yù. * Em coù nhaän xeùt gì veà maïch cuûa baøi vaên naøy? * Tình caûm vaø söï ñaùnh giaù cuûa taùc giaû trong baøi coù roõ raøng, chaân thöïc khoâng? Ñieàu ñoù coù yù nghóa nhö theá naøo ñoái vôùi baøi vaên? - Tình caûm vaø söï ñaùnh giaù cuûa taùc giaû trong baøi roõ raøng, chaân thaät, khoâng theå baùc boû. Hình aûnh taám göông coù söùc kheâu gôïi, taïo neân giaù trò baøi vaên. * Goïi HS ñoïc ñoaïn vaên SGK/86 * Ñoaïn vaên bieåu hieän tình caûm gì? - HS traû lôøi. GV nhaän xeùt. * Tình caûm ôû ñaây ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp hay giaùn tieáp? - HS traû lôøi. * Em döïa vaøo daáu hieäu naøo ñeå ñöa ra nhaän xeùt cuûa mình? - HS traû lôøi .GV choát yù. * Qua tìm hieåu baøi ñoaïn vaên bieåu caûm , em ruùt ra nhaän xeùt gì veà ñaëc ñieåm cuûa vaên bieåu caûm? * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp. * Goïi HS ñoïc baøi vaên trong SGK/87. * Thaûo luaän nhoùm: GV chia lôùp thaønh 6 nhoùm thaûo luaän 5 phuùt: - Nhoùm 1,2: Caâu hoûi a SGK/87 - Nhoùm 3,4: Caâu hoûi b SGK/87 - Nhoùm 5,6: Caâu hoûi c SGK/87 * Moãi nhoùm cöû ñaïi dieän trình baøy - caû lôùp tham gia nhaän xeùt, boå sung. * GV choát laïi vaán ñeà. I/ Tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn bieåu caûm: 1. VB “Taám göông” SGK/85 - …laø ngöôøi baïn chaân thaät suoát 1 ñôøi mình. - ... khoâng bao giôø bieát xu nònh ai. - Duø göông… ngay thaúng à Möôïn hình aûnh göông ñeå bieåu döông ngöôøi trung thöïc, pheâ phaùn keû doái traù-> Hình aûnh aån duï töôïng tröng * Boá cuïc: 3 phaàn +MB: Neâu phaåm chaát cuûa göông. +TB: Ích lôïi cuûa taám göông. +KB: Khaúng ñònh laïi chuû ñeà. à Boá cuïc theo maïch tình caûm. 2. Ñoaïn vaên: - Bieåu loä tình caûm tröïc tieáp :tieáng keâu, lôøi than, caâu hoûi. - Moät baøi vaên bieåu caûm dieãn ñaït moät tình caûm chuû yeáu . - Tình caûm aáy ñöôïc ngöôøi vieát choïn moät ñoà vaät , caây coái hoaëc moät hieän töôïng coù yù nghóa aån duï töông ñöông laøm ñieåm töïa ñeå phaûn aùnh. - Tình caûm phaûi roõ raøng trong saùng. - Baøi vaên bieåu caûm coù boá cuïc ba phaàn: * Ghi nhôù SGK/86 II/ Luyeän taäp: Ñoaïn vaên SGK/87 a) - Tình caûm : Buoàn nhôù khi xa thaày rôøi baïn vaøo nhöõng ngaøy heø + Mieâu taû hoa phöông nhaèm kheâu gôïi buoàn nhôù thaày baïn vaøo nhöõng ngaøy heø - Goïi hoa phöôïng laø hoa hoïc troø vì hoa phöôïng nôû vaøo dòp keát thöùc naêm hoïc , thaønh bieåu töôïng cuûa söï chia li cuûa löùa tuoåi hoïc troø b) Maïch yù baøi vaên : - Phöôïng nôû baøo hieäu muøa chi tay - Hoïc troø nghó heø phöôïng ñöùng moät mình ôû saân tröôøng - Hoa phöôïng mong chôø caùc baïn hoïc sinh c) Qua hình aûnh hoa phöôïng taùc giaû ñaõ bieåu boä giaùn tieáp tình caûm cuûa mình 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Xem laïi noäi dung baøi hoïc. + Hoïc thuoäc ghi nhôù SGK/86. - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Ñeà vaên bieåu caûm vaø caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. + Ñoïc noäi dung vaø traû lôøi caâu hoûi phaàn I,II SGK/87,88. + Xem vaø laøm caùc baøi taäp phaàn Luyeän taäp SGK/89. Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát 24 ÑEÀ VAÊN BIEÅU CAÛM VAØ CAÙCH LAØM VAÊN BIEÅU CAÛM. I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm, caáu taïo ñeà vaên bieåu caûm. - Caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. 2. Kó naêng: - Reøn kó naêng nhaän bieát ñeà vaên bieåu caûm. - Böôùc ñaàu reøn luyeän caùc böôùc laøm baøi vaên bieåu caûm. 3. Thaùi ñoä: - Qua baøi luyeän taäp giaùo duïc hoïc sinh yeâu queâ höông ñaát nöôùc II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi daøn yù. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Trình baøy ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn bieåu caûm?( 8ñ ) - Moät baøi vaên bieåu caûm dieãn ñaït moät tình caûm chuû yeáu . - Tình caûm aáy ñöôïc ngöôøi vieát choïn moät ñoà vaät , caây coái hoaëc moät hieän töôïng coù yù nghóa aån duï töông ñöông laøm ñieåm töïa ñeå phaûn aùnh. - Tình caûm phaûi roõ raøng trong saùng. - Baøi vaên bieåu caûm coù boá cuïc ba phaàn: Môû baøi, thaân baøi , keát baøi. * Baøi vaên “Hoa hoïc troø” bieåu caûm tröïc tieáp hay giaùn tieáp? (2ñ) - Bieåu caûm giaùn tieáp. * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Ñeà vaên bieåu caûm vaøcaùch laøm vaên bieåu caûm. - Noäi dung: Tìm hieåu ñaëc ñieåm, caáu taïo ñeà vaên bieåu caûm vaø caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * Tieát tröôùc chuùng ta ñaõ ñi vaøo tìm hieåu ñaëc ñieåm vaên bieåu caûm, tieát naøy chuùng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu ñeà vaên bieåu caûm vaø caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 2: Ñeà vaên bieåu caûm vaø caùc böôùc laøm baøi vaên bieåu caûm. * GV treo baûng phuï, ghi caùc ñeà vaên SGK * Haõy chæ ra ñoái töôïng bieåu caûm vaø tình caûm caàn bieåu hieän trong caùc ñeà ñoù? a. Doøng soâng queâ höông. - Tình yeâu doøng soâng, nhöõng KN veà doøng soâng. b. Ñeâm traêng trung thu. - Söï vui thích veà ñeâm trung thu, loøng bieát ôn ñoái vôùi söï quan taâm cuûa ngöôøi lôùn. c. Nuï cöôøi cuûa meï. - Hieàn laønh, thaân yeâu, ñoä löôïng, aám aùp. d. Nhöõng kæ nieäm tuoåi thô. - Tình caûm, yù nghó veà gioáng caây ñoù. - Nhöõng vui buoàn vaø suy nghó veà nhöõng kæ nieäm ñoù. e. Gioáng caây maø em thích nhaát. - YÙ nghó veà gioáng caây ñoù * Goïi HS ñoïc ñeà. * Ñoái töôïng phaùt bieåu caûm nghó maø ñeà vaên neâu ra laø gì? * Ñeå hieåu ñöôïc ñeà cuûa moät baøi vaên bieåu caûm em laøm nhö theá naøo? - Hieåu yù nghóa caùc töø trong ñeà baøi ñeå xaùc ñònh noäi dung. * Em seõ laøm gì ñeå tìm ñöôïc yù cho 1 ñeà vaên bieåu caûm - Phaùt bieåu caùm xuùc vaø suy nghó veà nuï cöôøi cuûa meï. * GV söû duïng kó thuaät maõnh gheùp: * Voøng 1: ( 10 phuùt ) Chia lôùp thaønh 4 nhoùm moãi nhoùm coù theå coù töø 9 ñeán 10 HS ( tuyø theo só soá HS treân lôùp ) – GV giao nhieäm vuï cho töøng nhoùm thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi: - Nhoùm 1: Em ñaõ nhìn thaáy nuï cöôøi cuûa meï töø luùc naøo? Em hình dung nhö theá naøo veà nuï cöôøi aáy? - Töø thuôû aáu thô khi meï daét con ñeán tröôøng. Khi thaáy con laøm vieäc toát, chaêm ngoan, hoïc gioûi……..Ñoù laø nuï cöôøi yeâu thöông, khích leä. - Nhoùm 2: Nuï cöôøi cuûa meï gôïi leân tình caûm gì trong em? - Caûm giaùc aám aùp, haïnh phuùc , traøn ngaäp yeâu thöông, ñöôïc chaêm soùc, ñöôïc che chôû…. - Nhoùm 3: Coù phaûi luùc naøo meï cuõng nôû nuï cöôøi voùi em? Khi vaéng nuï cöôøi cuûa meï em coù caûm giaùc theá naøo? - Khoâng phaûi, nhöõng luùc em khoâng chaêm chæ, khoâng ngoan, chöa vaâng lôøi cha meï thaày coâ…em seõ khoâng ñöôïc nhì thaáy nuï cöôøi cuûa meï. Khi ñoù em seõ thaáy thieáu thoán, buoàn baû, lo laéng, sôï meï khoâng coøn thöông yeâu mình. - Nhoùm 4: Laøm sao ñeå nuï cöôøi cuûa meï maõi nôû treân moâi? - Phaûi coá gaéng hoïc taäp, ngoan ngoaõn, bieát vaân lôøi, phaán ñaáu ñeå trôû thaønh con ngoan troø gioûi….. * Caùc nhoùm trao ñoåi traû lôøi caâu hoûi. * Voøng 2: ( 5 phuùt ) Thaønh laäp nhoùm môùi: Moãi nhoùm seõ taùch ra 2 ñeán em keát hôïp vôùi nhau thaønh nhoùm môùi – GV giao nhieäm vuï môùi cho nhoùm: Töø nhöõng yù ñaõ tìm ñöôïc qua vieäc traû lôøi nhöõng caâu hoûi treân em haõy laäp daøn yù cho baøi vaên? - Caùc nhoùm môùi thaûo luaän – trình baøy ra baûng phuï - Caùc nhoùm khaùc naähn xeùt – GV nhaän xeùt , choát yù. * GV yeâu caàu HS vieát phaàn MB, KB cho ñeà baøi treân? - HS trình baøy, GV nhaän xeùt, söûa sai. * Sau khi vieát xong coù caàn ñoïc laïi vaø söûa chöõa baøi vieát khoâng? Vì sao? - Ñoïc laïi ñeå kieåm tra söûa chöõa 1 soá yù thöøa, thieáu à Baøi vaên hoaøn chænh. * Neâu caùc böôùc laøm baøi vaên bieåu caûm? Muoán tìm yù cho baøi vaên bieåu caûm ta phaûi laøm gì? - HS traû lôøi, GV choát yù. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK/88 Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp. * Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp phaàn luyeän taäp. * GV höôùng daãn HS laøm - HS trình baøy - GV nhaän xeùt, söûa sai I/ Ñeà vaên bieåu caûm vaø caùc böôùc laøm baøi vaên bieåu caûm: 1. Ñeà vaên bieåu caûm: 2. Caùc böôùc laøm vaên bieåu caûm: * Ñeà: Caûm nghó veà nuï cö