I. Mục tiêu bài học
* Mục tiêu chung
+ Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ
+ Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong truyện
* Trọng tâm kiến thức, kĩ năng.
1.Kiến thức
+ Vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.
+ Sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy- sen.
+ Cách xây dung mạch kể ; cách miêu tả giàu hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc.
2.Kĩ năng
+ Đọc, hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.
+ Cảm thụ vẻ đẹp sinh động , giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích
3.Thái độ
Biết yêu quên hương đất nước và trân trọng công ơn của những người thầy, cô giáo.
II. Kĩ năng sống cơ bản đ¬ược giáo dục trong bài
1. Kĩ năng tư¬ duy sáng tạo
2. Kĩ năng giao tiếp
3. Kĩ năng tự nhận thức
4. Kĩ năng giải quyết vấn đề
5. Kĩ năng lắng nghe tích cực
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Bảng phụ.
2.Học sinh: Đọc văn bản tìm hiểu mạch kể truyện và hình ảnh hai cây phong qua lời kể xưng chúng tôi
IV. Ph¬ương pháp/ kĩ thuật dạy học
- Kĩ thuật: Động não, khăn trải bàn ( thảo luận nhóm)
- Phương pháp: Đọc sáng tạo, gợi mở, phân tích và giảng bình, nêu vấn đề, tái hiện.
V. Các b¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬ước lên lớp
1. Ổn định lớp (1’)
2. Kiểm tra đầu giờ (4’)
* Bài cũ:
H: Hãy trình bày ý nghĩa của văn bản ‘Chiếc lá cuối cùng”?Văn bản ‘Chiếc lá cuối cùng”?
12 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 5796 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Ngữ văn 8 Tiết 34 Hai cây phong (trích người thầy đầu tiên), để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn: 25/10/2013
Ngày giảng: 8A, 8B: 28/10/2013
TIẾT 34 - Văn bản: HAI CÂY PHONG
(Trích Người thầy đầu tiên)
- Ai – Ma- Tốp -
I. Mục tiêu bài học
* Mục tiêu chung
+ Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ
+ Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong truyện
* Trọng tâm kiến thức, kĩ năng.
1.Kiến thức
+ Vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.
+ Sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy- sen.
+ Cách xây dung mạch kể ; cách miêu tả giàu hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc.
2.Kĩ năng
+ Đọc, hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.
+ Cảm thụ vẻ đẹp sinh động , giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích
3.Thái độ
Biết yêu quên hương đất nước và trân trọng công ơn của những người thầy, cô giáo.
II. Kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
1. Kĩ năng tư duy sáng tạo
2. Kĩ năng giao tiếp
3. Kĩ năng tự nhận thức
4. Kĩ năng giải quyết vấn đề
5. Kĩ năng lắng nghe tích cực
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Bảng phụ.
2.Học sinh: Đọc văn bản tìm hiểu mạch kể truyện và hình ảnh hai cây phong qua lời kể xưng chúng tôi
IV. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
- Kĩ thuật: Động não, khăn trải bàn ( thảo luận nhóm)
- Phương pháp: Đọc sáng tạo, gợi mở, phân tích và giảng bình, nêu vấn đề, tái hiện.
V. Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp (1’)
2. Kiểm tra đầu giờ (4’)
* Bài cũ:
H: Hãy trình bày ý nghĩa của văn bản ‘Chiếc lá cuối cùng”?Văn bản ‘Chiếc lá cuối cùng”?
Là câu chuyện cảm động về tình yêu t
hương giữa những người họa sĩ nghèo, qua đó tác giả thể hiện quan điểm của mình về mục đích của sáng tạo nghệ thuật.
* Bài mới: Kiểm tra vở soạn của HS
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
* Khởi động
H: Em biết gì về truyện “người thầy đầu tiên”?
HS: Trả lời.
GV: Dùng lời văn dẫn vào bài:
Các em ạ! đất nước Cư-rơ-gư-xtan là 1 đất nước tươi đẹp có núi đồi, thảo nguyên và những dãy núi trập trùng với những áng mây bay lơ lửng. Đất nước này đã sản sinh ra nhà văn nổi tiếng Ai-ma-tôp với tác phẩm “Người thầy đầu tiên”. Tác phẩm đã được giải thưởng Lê-nin về văn học nghệ thuật. Tuy không tìm hiểu được nội dung và ý nghĩa của tác phẩm nhưng để cảm nhận phần nào tài năng của tác giả cũng như giá trị của tác phẩm, hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 1 đoan trích trong tác phẩm đó, có tựa đề “Hai cây phong”.
* Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu văn bản.
- Mục tiêu
- Nhận diện được cách xây dựng mạch kể, tác dụng của nó
- Phân tích được ý nghĩa của hai cây phong đối với tuổi thơ.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung chính
GV hướng dẫn: Đoc với giọng nhỏ nhẹ và tha thiết thể hiện tâm hồn đầy xúc động của người kể chuyện.
GV đọc mẫu: Từ đầu -> Thân thuộc ấy.
HS: Đọc nối tiếp đến hết ( 2hs). Nhận xét.
GV: Nhận xét cách đọc của HS, Gv uấn nắn.
GV: Định hướng.
H: Qua chuẩn bị bài ở nhà, em hãy giới thiệu đôi nét về tác giả?
HSTL.
GV: Chắt lọc, ghi bảng.
GV bổ sung: Ai-ma-tôp xuất thân trong một gia đình viên chức. Năm 1913 ông tốt nghiệp đại học và làm cán bộ kĩ thuật chăn nuôi. Một thời gian sau ông học tiếp, ra trường ông chuyển hẳn sang nghề báo chí và viết văn. Ông được dư luận đánh giá cao ngay từ tác phẩm đầu tay: ‘Gia-mi-li-a”- (1858), “Núi đồi và thảo nguyên”- (1961) gồm 3 truyện: “Hai cây phong”, “Cây phong non trùm khăn đỏ”, “Mắt lạc đà”. Tập truyện này đã được giải thưởng Lê-nin. Ngoài ra ông còn 1 số tác phẩm khác: Con tàu trắng, Một ngày dài hơn thế kỉ, Cánh đồng mẹ.
H: Xác định vị trí của đoạn trích?
HS: Dược vào sgk, tóm tắt sơ lược tác phẩm Người thầy đầu tiên.
H: Hãy xác định các chú thích quan trọng? Vì sao? Giải nghĩa các chú thích đó?
HS: TL nhóm đôi/2. 1 nhóm báo cáo, nhóm khác nhận xét.
GV: Chốt
H: Văn bản này có mấy mạch kể? Đó là những mạch kể nào? Nhân danh ai?
- Tôi: Cá nhân người kể chuyện
- Chúng tôi: Người kể chuyện nhân danh bọn con trai.
H: “Tôi” và “chúng tôi” thuộc từ loại nào?
-> Đại từ nhân xưng.
+ Tôi: ngôi thứ nhất số ít
+ Chúng tôi: ngôi thứ nhất số nhiều.
GV: Trong mạch kể xưng “tôi”, người kể chuyện tự xưng là hoạ sĩ. Chúng ta rất dễ nghĩ rằng “tôi”- người kể chuyện ở đây chính là tác giả. Nhưng trong văn chương, không nhất thiết bao giờ người kể chuyện cũng là tác giả.
Trong mạch kể xưng “chúng tôi” vẫn là người kể chuyện nhưng lại nhân danh bọn con trai. Và hồi ấy người kể chuyện cũng chính là 1 đứa trẻ trong bọn.
*H: Theo em, mạch kể nào quan trọng hơn? Vì sao?
HS: TL nhóm lớn/3’. 1 nhóm báo cáo. Nhận xét
GV: Chốt.
-> Mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn. Vì nó thể hiện tình cảm sâu sắc của 1 con người trưởng thành sau bao năm quay trở lại quê hương và 1 ngòi bút đậm chất hội hoạ.
H: Tác dụng của cách kể chuyện kết hợp 2 mạch kể này?
HS: TL.
GV: Chốt.
GV: Văn bản được viết bằng ngòi bút tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm; Thời gian hiện tại xen lẫn hồi tưởng lại quá khứ. Nhân vật “tôi” song song xuất hiện cùng với “chúng tôi”, cùng tâm sự chia sẻ cảm xúc với người đọc.
Để thấy được hình ảnh hai cây phong hiện lên với những cảm xúc dạt dào, những suy nghĩ lắng sâu qua ngôn từ và hình ảnh chấp chới lúc ẩn lúc hiện, lúc thật lúc mờ rất thú vị, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung qua 2 mạch kể trên.
HS: Đọc thầm mạch kể “chúng tôi” từ chỗ: “Vào những năm học cuối cùng...biêng biếc kia”
GV: Kí ức của “tôi” còn giữ lại đến tận ngày hôm nay, và giờ đây nó chợt sống lại và ào về như hiện ra trước mắt.
H: Kí ức sâu sắc nhất về tuổi thơ của “tôi” diễn ra vào thời gian nào?
- Năm học cuối cùng trước khi nghỉ hè.
H: Tại sao thời gian đó lại để lại kí ức sâu sắc trong “tôi”? Nó gắn với kỉ niệm nào?
+ Phá tổ chim
+ Khám phá một thế giới đẹp đẽ.
GV: Ngôn ngữ lời văn chuyển đổi từ hiện tại (Cách cảm nhận của 1 người đã trưởng thành) trở lại với những kỉ niệm tuổi thơ đầy thơ mộng, với những kỉ niệm tuyệt vời: “Chạy ào...”- 1 lời kể, 1 lời nhận xét thật ngây thơ và thú vị. Các cậu bé giống như những con chim non đã chiếm lĩnh cả vương quốc này, vòm cây, bầu trời này...
H: Trong kỉ niệm phá tổ chim, hình ảnh hai cây phong hiện lên trong mắt bọn trẻ như thế nào?
HS: TL.
GV: Chắt lọc, ghi bảng.
*H: Em có nhận xét gì về phương thức biểu đạt của đoạn văn trên?
- Kể kết hợp với tả.
GV: Trong mạch kể xen lẫn miêu tả, hai cây phong chỉ được phác hoạ bằng đôi ba nét, nhưng đó là những nét phác hoạ có giá trị của người hoạ sĩ. Hai cây phong khổng lồ với bao mắt mấu, cành cao...bóng mát... đung đưa...ánh nắng xuyên qua vòm lá tạo nên những chiếc gương nhỏ phản chiếu ánh sáng làm lấp loá. Chim chao đi chao lại tô điểm thêm cho bức hoạ.
Chúng ta đều biết bọn trẻ trèo lên cây để phá tổ chim, nhưng họ không dừng lại ở việc phá tổ chim mà còn thi nhau trèo lên cao xem ai can đảm và khéo léo hơn ai.
H: Điều gì bất ngờ xảy ra với bọn trẻ, thu hút bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất?
GV: Đến những dòng này, nhân vật “tôi” mờ đi để “chúng tôi” hiện lên, choán lấy tất cả. Phải chăng “tôi” muốn thay đổi điểm nhìn, hoá thân thực sự vào thế giới tuổi thơ và rồi cùng các cậu bé sửng sốt, mỗi đứa nín thở...quên cả tổ chim, chỉ còn lại 1 thế giới tươi đẹp mà trung tâm là làng Ku-ku-rêu.
H: Khi phóng tầm mắt ra xa lũ trẻ đã nhìn và cảm nhận thấy điều gì?
GV: Bình(căn cứ vào nội dung SGK)
H: Trước vẻ đẹp thơ mộng của quê hương mình, các cậu bé đã bộc lộ điều gì?
-> Chúng tôi nép mình ngồi trên các cành cây, quả thật trong những giây phút ấy, ở những đỉnh cao ấy, tầm mắt nhìn của tuổi thơ được mở rộng, chiều suy nghĩ được khơi sâu, cả tâm hồn và trí tuệ như đang được cất cánh để cảm nhận biết bao vẻ đẹp rộng dài, lắng nghe biết bao âm thanh huyền ảo để rồi suy nghÜ, méng m¬, kh¸t väng...
H: Tại sao đến hôm nay chúng mới cảm nhận được những cảnh vật đó?
HS: TL.
GV: Chốt.
Nhờ hai cây phong lớn lao, vững vàng nâng đỡ, dìu dắt lên tận ngọn, các chú bé mới được mở rộng tầm mắt, vươn tới bao điều thú vị, bổ ích.
*H: Em có nhận xét gì về tài năng nghệ thuật của tác giả? Hai cây phong có ý nghĩa ntn trong lòng lũ trẻ?
HS: Thảo luận nhóm lớn 3’ (ghi ra bảng nhóm)
HS: Đại diện 1 nhóm báo cáo, các nhóm còn lại quan sát, nhận xét, kết luận.
GV: Nhận xét, kết luận.
- Năng lực cảm nhận tinh tế, trí tưởng tượng phong phú, nghệ thuật miêu tả đậm chất hội họa, sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hóa…
GV: Chỉ bằng một kỉ niệm tuổi thơ cụ thể của một nhân vật cụ thể, nhà văn đã đánh thức trong lòng người đọc biết bao kỉ niệm êm đềm thân thiết về quê hương đất nước khi còn ấu thơ cũng như lúc đã trung niên. Có lẽ những kỉ niệm tuổi thơ đó người kể chuyện sẽ còn giữ mãi trong cuộc đời mình.
I. Đọc, thảo luận chú thích
1. Đọc
2. Thảo luận chú thích
a. Tác giả.
- Ai-ma-tốp (1928 – 2008) là nhà văn nước Cư-rơ-gư-xtan, trước đây là một nước thuộc CHXHCN Xô Viết.
b. Tác phẩm.
- Đoạn trích thuộc phần đầu truyện Người thầy đầu tiên.
c. Từ khó: 1, 3, 5
II. Tìm hiểu văn bản
1. Mạc kể chuyện
- Bằng cách lồng ghép hai mạch kể trong kể chuyện đã thể hiện cảm xúc vừa chung lại vừa riêng của cả một thế hệ về tình yêu quê hương, xứ sở.
2. Hai cây phong và kí ức tuổi thơ
- Hai cây phong:
+ Khổng lồ
+ Nghiêng ngả đu đưa
+ Bóng râm mát
+ Tiếng lá xào xạc dịu hiền
+ Các mắt mấu
+ Cành cao ngất.
- Làng Ku-ku-rêu:
+ Đất rộng bao la
+Chuồng ngựa-> Căn nhà gác xép.
+ Dải thảo nguyên hoang vu
+ Làn sương mờ đục
+ Những dòng sông lấp lánh.
-> Từ trên cao nhìn xuống, như 1 phép màu nhiệm, bọn trẻ nhìn thấy cả 1 thế giới đẹp vô ngần với không gian bao la và ánh sáng.
- Bằng năng lực cảm nhận tinh tế, trí tưởng tượng phong phú, nghệ thuật miêu tả đậm chất hội họa tác giả đã hóa hai cây phong là nơi hội tụ của niềm vui tuổi thơ gắn bó, chan hoà, thân ái. Là nơi tiếp sức cho tuổi thơ khám phá thế giới. đồng thời khẳng định cây phong cũng giống như những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ không thể nào quên.
4. Củng cố:
GV hệ thống nội dung bài học:
- Hai mạch kể và tác dụng nghệ thuật của nó
- Hình ảnh hai cây phong và làng Ku-ku-rêu
5. Hướng dẫn học bài:
- Đọc lại nội dung văn bản
- Học bài theo quá trình tìm hiểu
- Soạn tiếp nội dung còn lại để học tiết sau.
Ngày soạn: 25/10/2013
Ngày giảng: 8A: 28/10, 8B:30/10/2013
TIẾT 35: Văn bản: HAI CÂY PHONG
( Trích Người thầy đầu tiên) – tiếp theo.
- Ai – Ma- Tốp -
I. Mục tiêu bài học
* Mục tiêu chung
+ Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ
+ Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong truyện
* Trọng tâm kiến thức, kĩ năng.
1.Kiến thức
+ Vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.
+ Sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy- sen.
+ Cách xây dung mạch kể ; cách miêu tả giàu hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc.
2.Kĩ năng
+ Đọc, hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.
+ Cảm thụ vẻ đẹp sinh động , giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích
3.Thái độ
Biết yêu quên hương đất nước và trân trọng công ơn của những người thầy, cô giáo.
II. Kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
1. Kĩ năng tư duy sáng tạo
2. Kĩ năng giao tiếp
3. Kĩ năng tự nhận thức
4. Kĩ năng giải quyết vấn đề
5. Kĩ năng lắng nghe tích cực
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Bảng phụ.
2.Học sinh: Tìm hiểu hình ảnh hai cây phong qua lời kể người kể xưng tôi và thầy Đuy-xen
IV. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
- Kĩ thuật: Động não, khăn trải bàn (thảo luận nhóm)
- Phương pháp: Đọc sáng tạo, gợi mở, phân tích và giảng bình, nêu vấn đề, tái hiện.
V. Các bước lên lớp.
1. Ổn định lớp (1’)
2. Kiểm tra đầu giờ (4’)
*Bài cũ: Tiến hành trong giờ.
*Bài mới: Kiểm tra vở soạn của HS
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
*Khởi động
H: Hai cây phong có vị tri như thế nào trong văn bản?
HS: Hai cây phong có vị trí trung tâm trong văn bản.
Sau khi học xong tiết 1 của văn bản này, các em đã thấy hình ảnh hai cây phong chiếm vị trí trung tâm của văn bản và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện cũng như độc giả chúng ta. Vậy tại sao hai cây phong lại gây xúc động sâu sắc đến như vậy? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua tiết học này.
*Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu văn bản
- Mục tiêu
+ Hiểu vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.
+ Phân tích được sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy- sen.
+ Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong truyện
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung chính
HS nhắc lại nội dung tiết trước
HS: Đọc thầm đoạn đầu văn bản.
H: Ấn tượng nổi bật của “tôi” trong mỗi lần về thăm quê là gì?
- Hai cây phong.
H: Hai cây phong được giới thiệu qua những chi tiết nào?
HS: TL.
GV: Chắt lọc, ghi bảng.
H: Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi miêu tả hai cây phong? ý nghĩa của nghệ thuật đó?
HS: Thảo luận nhóm lớn 2 phút.
HS: Đại diện 1 nhóm báo cáo. Nhóm khác nhạn xét.
GV: Nhận xét, khái quát.
GV: Hình ảnh hai cây phong hiên ngang đứng giữa ngọn đồi đầu làng, đi từ phía nào cũng thấy...như 1 ngọn hải đăng. Hai cây phong đã làm nhiệm vụ chỉ lối dẫn đường cho biết bao nhiêu con người làng Ku-ku-rêu hướng về quê hương? Nghệ thuật so sánh của nhà văn thật có ý nghĩa.
Theo dõi đoạn văn đặc tả hai cây phong, từ chỗ: “Trong lòng tôi...thoảng qua” ta thấy trong lòng nhân vật “tôi” không thiếu gì các loại cây nhưng hai cây phong này khác hẳn.
GV: Định hướng
H: Em hãy tìm những chi tiết chứng tỏ hai cây phong này không giống như các loại cây khác?
HS: TL.
GV: Chắt lọc, ghi bảng.
*H: Hai cây phong được miêu tả bằng những nét nghệ thuật nào? Qua đó giúp em hiểu thêm điều gì về hai cây phong?
HS: Thảo luận nhóm lớn/3’. Đại diện 1 nhóm báo cáo, các nhóm nhận xét, kết luận.
GV: Nhận xét, kết luận.
- NT: So sánh, nhân hoá.
- Đó là loại cây có sức sống mạnh mẽ, dẻo dai, bất khuất nhưng vẫn dịu dàng, thân thương.
GV: Tác giả đã hoá thân vào nhân vật để kể chuyện, để miêu tả với hàng loạt những liên tưởng, so sánh, nhân hoá: Âm thanh, tiếng nói của cây phong dù ngày cũng như đêm, chúng vẫn...(sgk). Đoạn văn đặc tả hai cây phong bằng những hình ảnh so sánh rất đặc sắc và nhân hoá cao độ để hai cây phong trở nên sống động như con người.
*H: Điều đó cho thấy tài năng nghệ thuật gì của tác giả?
-> Năng lực cảm nhận tinh tế, không chỉ cảm nhận bằng thị giác, thính giác mà còn bằng cả trí tưởng tượng mãnh liệt và phong phú, mang tâm hồn nghệ sĩ hài hoà hai tố chất: Hội hoạ và âm nhạc.
Rõ ràng, qua cảm nhận của người nghệ sĩ, hai cây phong hiện lên với hình hài cao lớn, hiên ngang, với đường nét lá cành uyển chuyển, nhất là những âm thanh của nó làm cho nó đẹp kì diệu. Đó là hình ảnh của quê hương, và cũng là biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ, dẻo dai, hiên ngang, bất khuất mà dịu dàng thân thương của những con người nơi đây. chính vì vậy mà “Cứ mỗi lần về quê, tôi đều có bổn phận...nhìn rõ”
H: Theo em, trong những lời lẽ đó, nhân vật “tôi” đã bộc lộ tình cảm nào của mình với hai cây phong?
- Yêu quê hương tha thiết, yêu cả thiên nhiên lẫn con người, đặc biệt là 2 cây phong.
H: Những lời văn nào thể hiện rất rõ trạng thái tâm hồn của nhân vật “tôi”?
- “Ta sắp được thấy chúng chưa...ngây ngất”
* H: Em hiểu gì về trạng thái tâm hồncủa nhân vật “tôi” qua lời văn biểu cảm đó?
-> Nhớ cây đắm say, mãnh liệt như tâm hồn nặng lòng nhớ thương con người khi đứng dưới gốc cây. Tình yêu quê hương trong tâm hồn ngây ngất hoà quyện cùng đất trời. Đoạn văn truyền cảm, hấp dẫn như 1 bài thơ, 1khúc hát.
H: Tại sao cảm xúc đó lại gắn liền với 1 nỗi buồn da diết ở nhân vật “tôi”?
- Hai câu phong là hình ảnh trong sáng, tươi đẹp, thân thuộc với tuổi thơ. Vì thế xa quê đã lâu-> trở về quê-> nảy sinh nỗi buồn.
HS: Chú ý đoạn cuối văn bản.
*H: “Người vô danh” ở đây có nghĩa là gì?
H: Theo em, “Người vô danh” được nhắc tới trong văn bản là ai?
- Thầy Đuy-sen.
H: Em có suy nghĩ gì về tình cảm của nhân vật “tôi” lúc này?
- Yêu quý hai cây phong gắn liền với tình yêu quý người thầy giáo đã trồng hai cây phong ấy với ước mơ và hi vọng về sự trưởng thành của trẻ em nơi đây.
*H: Đến đây em hiểu nguyên nhân nào khiến cho hình ảnh hai cây phong chiếm vị trí trung tâm trong văn bản và gây xúc động cho người kể chuyện?
Hai cây phong:
+ Gắn với hình ảnh làng
+ Gắn với kỉ niệm tuổi thơ
+ Là nhân chứng xúc động về thầy Đuy-sen.
H: Qua tìm hiểu chú thích, em thấy thầy Đuy-sen được tác giả giới thiệu như thế nào?
+ Là một thầy giáo trẻ
+ Được đoàn thanh niên cộng sản cử về làng dạy học.
H: Thầy Đuy-sen có những gắn bó và kỉ niệm gì ở nơi đây?
GV: Thầy Đuy-sen là người thầy đầu tiên về làng và cũng là người thầy đầu tiên của An-tư-nai và lũ bạn gần 40 năm về trước mà người kẻ chuyện gần đây mới được biết. Thầy Đuy-sen trồng hai cây phong trên đỉnh đồi cao, không những thầy gửi gắm vào đó bao ước mơ hi vọng mà thầy còn mãi mãi vững chẵinh hai cây phong trên đỉnh đồi cao kia để dõi theo thế hệ mai sau.
*Thảo luận: Nếu nhân vật “tôi” mang hình bóng của tác giả Ai-ma-tôp thì em hiểu gì về nhà văn này qua văn bản “Hai cây phong”?
I. Đọc và thảo luận
II. Tìm hiểu văn bản
1. Mạch kể chuyện
2. Hai cây phong và kí ức tuổi thơ
3. Hai cây phong và thầy Đuy-sen
a. Hai cây phong
+ Giữa 1 ngọn đồi
+ Như những ngọn hải đăng đặt trên núi
- Với cách so sánh độc đáo tác giả muốn khẳng định vai trò quan trọng của hai cây phong nó là tín hiệu dẫn đường về quê, nó không thể thiếu đối với người đi xa về làng.
+ Có tiếng nói, có tâm hồn riêng
+ Nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành
+ Không ngớt tiếng rì rào: (Làn sóng thuỷ triều, Tiếng thì thầm…)
+ Khi mây đen kéo đến, bão dông xô gãy cành, tỉa trụi lá:
+ Nghiêng ngả tấm thân dẻo dai
- Đó là loại cây có sức sống mạnh mẽ, dẻo dai, bất khuất nhưng vẫn dịu dàng, thân thương.
b.Thầy Đuy-sen:
- Gắn bó với làng Ku-ku-rêu
- Gắn bó với lũ học trò
- Giúp đỡ An-tư-nai
- Trồng hai cây phong
=> Tâm hồn nhạy cảm với vẻ đẹp cao quý. Tình cảm tha thiết gắn bó với cảnh và người nơi đây. Giàu lòng yêu thương con người, có tài miêu tả và biểu cảm khi kể chuyện.
*HĐ 2: Hướng dẫn tổng kết (5’)
- Mục tiêu: Rút ra được nghệ thuật nội dung chính và ý nghĩa của văn bản.
H: Sau khi học xong văn bản, em có cảm nhận gì về nội dung và nghệ thuật?
HS: Trả lời.
GV: Chốt lại. đưa ra phần ghi nhớ.
GV: Gọi HS đọc ghi nhớ, dặn học thuộc.
GV liên hệ:
H: VB hai cây phong đã thức dậy tình cảm nào trong em?
H: Qua phần ghi nhớ hãy rút ra ý nghĩa của văn bản?
HS: TL
GV chốt: Hai cây phong là biểu tượng của tình yêu quê hương, đất nước sâu nặng gắn lion với những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ của người họa sĩ.)
III, Ghi nhớ: (SGK- 101)
- Nghệ thuật
- Nội dung
* HĐ 3: Hướng dẫn luyện tập(5’)
- Mục tiêu: Đọc diễn cảm được một đoạn trong văn bản.
GV: Chọn 1 đoạn trong văn bản cho học sinh đọc.
HS: Đọc, nhận xét.
GV: Chốt, uấn nắn.
IV, Luyện tập.
- Đọc diễn cảm một đoạn trong văn bản.
4. Củng cố(1’)
GV nhắc lại nội dung chính của tác phẩm.
- Hình ảnh hai cây phong.
- Hình ảnh thầy Đuy – sen.
- Nội dung và nghệ thuật chính của văn bản.
- ý nghĩa của văn bản.
5. Hướng dẫn học bài (1’)
- Đọc lại văn bản
- Học theo quá trình tìm hiểu văn bản
- Học thuộc ghi nhớ, chọn 1 đoạn khoảng 10 dòng miêu tả hai cây phong mà em thích nhất để học thuộc.
- Chuẩn bị tiết sau: Viết bài TLV số 2(Văn tự sự).
+ Lập dàn ý cho các đề bài trong sgk.
+ Chuẩn bị vở viết bài.
File đính kèm:
- Tiet 34, 35.doc