Giáo án ngữ văn 8 TrườngTHCS Suối Ngô

Tuần: 6 CO BEÙ BAÙN DIEÂM ( An – ñeùc – xen) Tieát :21 ND:27/9/2013 Bài:6 1 - MUÏC TIEÂU: 1.1.Kiến thức:Giúp : -HS biết: Về người kể chuyện cổ tích An –ñeùc-xen. -HS hiểu: Nghệ thuật kể chuyện, cách tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. Và lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 1.2.Kĩ năng: -HS thực hiện được: + Phân tích được một số hình ảnh tương phản. + Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. -HS thực hiện thành thạo: + Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. 1.3.Thái độ: -Thói quen: Trình bày suy nghĩ, phản hồi về tình cảnh đáng thương của cô bé bất hạnh. -Tính cách: Giaùo duïc, boài döôõng loøng nhaân aùi cho hoïc sinh, khôi daäy ôû caùc em loøng traéc aån, caûm thoâng tröôùc nhöõng con ngöôøi vaø caûnh ñôøi baát haïnh. 2- NỘI DUNG HỌC TẬP: -Tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh cô bé bán diêm 3 - CHUAÅN BÒ: 3.1.Giaùo vieân: chaân dung taùc giaû. 3.2.Hoïc sinh: đĐọc diễn cảm, tóm tắt đoạn trích, nắm được hoàn cảnh cô bé bán diêm. 4- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP: 4.1. OÅn ñònh toå chöùc và kieåm dieän :Kiểm tra sĩ số hs 4.2. Kieåm tra miệng: Câu 1: Neâu neùt ñaëc saéc nội dung, NT truyeän “Laõo Haïc”?(10 đđ) * ND:Phản ánh số phận đau khổ, bất hạnh của người nông dân trước CM/8… * NT:Truyeän keå baèng ngoâi thöù I. - Nhaân vaät Laõo Haïc ñöôïc xaây döïng raát sinh ñoäng. - Truyeän coù tính hay, baát ngôø. - Ngoân ngöõ giaûn dò, töï nhieân maø ñaäm ñaø Câu 2: Tóm tắt văn bản cô bé bán diêm?(10 đ) Em beù moà coâi meï phaûi ñi baùn dieâm trong ñeâm giao thöøa reát buoát. Em chaúng daùm veà nhaø vì sôï boá ñaùnh, ñaønh ngoài neùp vaøo goác töôøng, lieân tuïc queït dieâm ñeå söôûi… 4.3.Tiến trình bài học: Giôùi thieäu baøi: Noùi ñeán caùc nhaø vaên noåi tieáng treân theá giôùi vieát truyeän cho treû em, khoâng theå naøo khoâng nhaéc ñeán teân tuoåi cuûa nhaø vaên Ñan Maïch thieân taøi Hans Crixtian Anñecxan. Moät trong nhöõng truyeän noåi tieáng cuûa oâng gaây xuùc ñoäng cho trieäu trieäu traùi tim nhaân loaïi laø truyeän “Coâ beù baùn dieâm”. (giaùo vieân ghi töïa baøi) HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoaït ñoäng 1: HD HS Đọc-Tìm hiểu chung văn bản. (Tg:15p) *Mục tiêu:Giúp hs nắm những thông tin cơ bản về tác giả, tác phẩm , cách tóm tắt văn bản… -Hoïc sinh ñoïc phaàn chuù thích (SGK / 67) -Giaùo vieân nhấn mạnh - Giaùo vieân Höôùng daãn ñoïc, keå, giaûi thích töø khoù, tìm hieåu boá cuïc Höôùng daãn ñoïc: Gioïng chaäm, caûm thoâng, phaân bieät nhöõng caûnh thöïc vaø aûo trong vaø sau töøng laàn coâ beù queït dieâm. Giaùo vieân ñoïc ñoaïn ñaõ bò löôïc boû. 3 hoïc sinh ñoïc tieáp ñoaïn trích à Nhaän xeùt. HS:Hoïc sinh keå toùm taét truyeän (giaùo vieân nhaéc laïi yeâu caàu toùm taét vaên baûn töï söï) Ví duï: Em beù moà coâi meï phaûi ñi baùn dieâm trong ñeâm giao thöøa reát buoát. Em chaúng daùm veà nhaø vì sôï boá ñaùnh, ñaønh ngoài neùp vaøo goác töôøng, lieân tuïc queït dieâm ñeå söôûi. Heát moät bao dieâm thì em beù cheát coùng trong giaác mô cuøng baø leân trôøi. Saùng hoâm sau – moàng moät Teát – moïi ngöôøi qua ñöôøng vaãn thaûn nhieân nhìn caûnh töôïng thöông taâm. Hoïc sinh ñoïc phaàn giaûi thích töø khoù. Giaùo vieân:Vaên baûn treân thuoäc loaïi naøo? Vì sao em bieát? HS:Töï söï – vì coù söï vieäc, nhaân vaät. Giaùo vieân:Xaùc ñònh vaên baûn ñöôïc keå theo ngoâi keå naøo? HS: Ngoâi thöù ba à mang tính khaùch quan. Giaùo vieân:Xaùc ñònh boá cuïc cuûa vaên baûn? HS: (Coù ôû vôû baøi taäp veà nhaø) 3 phaàn: Hoaøn caûnh coâ beù baùn dieâm. Caùc laàn queït dieâm vaø nhöõng moäng töôûng. Caùi cheát thöông taâm cuûa em beù. (coù theå chia phaàn 2 thaønh 5 ñoaïn nhoû caên cöù vaøo caùc laàn queït dieâm). Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn tìm hieåu chi tieát vaên baûn. (TG:18p) *Mục tiêu:Giúp hs hiểu được hoàn cánh của cô bé bán diêm và biết thông cảm yêu thương những số phận bất hạnh. Hoïc sinh ñoïc laïi phaàn 1 Giaùo vieân: Trong phaàn ñaàu, em caûm nhaän gì veà hoaøn caûnh gia ñình cuûa coâ beù? Thôøi ñieåm cuûa truyeän qua lôøi keå cuûa taùc giaû? HS:Khoù khaên. Em ñang soáng vôùi boá, baø noäi cuõng ñaõ qua ñôøi, hai cha con phaûi ôû trong caên nhaø toài taøn. Boá em raát khoù tính, luoân luoân maéng chöûi em. Giaùo vieân: Nhöõng chi tieát naøo cho em hieåu ñöôïc hoaøn caûnh ñaùng thöông cuûa coá beù baùn dieâm? Giaùo vieân nhaán maïnh töø “chui ruùc”, “xoù toái taêm”, “luoân luoân …” Giaùo vieân: Tuoåi thô ñeïp nhaát cuûa em laø quaõng thôøi gian soáng beân baø noäi hieàn haäu trong ngoâi nhaø xinh xaén coù daây tröôøng xuaân bao quanh. Cuoäc ñôøi em trôû neân baát haïnh töø sau ngaøy baø noäi maát, soáng beân ngöôøi boá thoâ loã cuïc caèn, chui ruùc trong moät xoù toái taêm luoân luoân nghe nhöõng lôøi maégn nhieác, chöûi ruûa. Chính vì hoaøn caûnh ngheøo khoå nhö vaäy, em beù phaûi ñi baùn dieâm. Giaùo vieân:Em phaûi di baùn dieâm trong moät hoaøn caûnh nhö theá naøo? HS:Ñeâm giao thöøa, ñöôøng phoá vaéng tanh, khoâng khí reùt buoát. à hoïc sinh tìm hieåu “ñeâm giao thöøa”? Giaùo vieân: Ñeâm giao thöøa, thôøi ñieåm giao thôøi giöõa naêm cuõ vaø naêm môùi. Thôøi ñieåm moïi ngöôøi xumhoïp sau moät naêm lao ñoâng vaát vaû. Giaùo vieân:Trong ñoaïn vaên (ñaõ löôïc trích) coøn giôùi thieäu theâm hình aûnh em beù ñi baùn dieâm trong ñeâm giao thöøa ra sao? HS: … ñaàu traàn, chaân ñi ñaát, buïng ñoùi, ñaøng doø daãm trong ñeâm toái, … Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm Giaùo vieân: Nhöõng hình aûnh töông phaûn ôû ñaây ñöôïc theå hieän ra sao vaø nhaèm muïc ñích ngheä thuaät cuï theå gì? HS: Trôøi giaù reùt >< coâ beù ñaàu traàn, chaân ñi ñaát. Ngoaøi ñöôøng laïnh buoát vaø toái ñen >< cöûa soå moïi nhaø ñeàu saùng röïc aùnh ñeøn. Em beù buïng ñoùi, caû ngaøy chöa aên uoáng >< trong phoá söïc nöùc muøi ngoãng quay … Giaùo vieân: Nhaø vaên ñaõ taïo neân hai nghòch caûnh, moät ñeâm giao thöøa hai caûnh ñôøi traùi ngöôïc. I. Đọc – Tìm hiểu chung văn bản 1. Taùc giaû – taùc phaåm - An-ñec-xen (1805 – 1875) laø nhaø vaên Ñan Maïch. - Trích truyeän ngaén “Coâ beù baùn dieâm”. 2.Tóm tắt: 3 . Từ khó/sgk 4. Thể loại: Tự sự 5. Bố cục: 3 phần II. Tìm hiểu chi tiết 1. Em beù ñeâm giao thöøa -Cuoäc soáng khoù khaên, ngheøo khoå, … “… chui ruùc trong moät xoù toái taêm – luoân luoân nghe nhöõng lôøi maéng nhieác chöûi ruûa …” - Ñi baùn dieâm trong ñeâm giao thöøa à reùt buoát “ñaàu traàn, chaân ñi ñaát”. Ngheä thuaät töông phaûn. è Noãi baát haïnh cuûa em. 4.4-Tổng kết: Câu 1: Em bé bán diêm có hoàn cảnh ntn? -Em ñang soáng vôùi boá, baø noäi cuõng ñaõ qua ñôøi, hai cha con phaûi ôû trong caên nhaø toài taøn. Boá em raát khoù tính, luoân luoân maéng chöûi em. Câu 2: Tác giả chủ yếu sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong phần 1? -Tương phản đối lập. 4.5.Hướng dẫn học tập: -Đối với bài học ở tiết này: + Ñoïc laïi vaên baûn, toùm taét. + Nắm được hoàn cảnh cô bé bán diêm. -Đối với bài học ở tiết tiếp theo: +Chuaån bò: Phần 2 của văn bản +Tìm hiểu những mộng tưởng và cái chết của cô bé bán diêm 5.PHỤ LỤC: Tuần 6 CO BEÙ BAÙN DIEÂM(Tiếp theo) ( An – ñeùc – xen) Tieát :22 ND:27/9/2013 Bài:6 1 - MUÏC TIEÂU: 1.1.Kiến thức:Giúp : - HS biết: Về người kể chuyện cổ tích An –ñeùc-xen. -HS hiểu: Nghệ thuật kể chuyện, cách tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. Và lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 1.2.Kĩ năng: -HS thực hiện được: + Phân tích được một số hình ảnh tương phản. + Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. -HS thực hiện thành thạo: + Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. 1.3.Thái độ: -Thói quen: Trình bày suy nghĩ, phản hồi về tình cảnh đáng thương của cô bé bất hạnh. -Tính cách: Giaùo duïc, boài döôõng loøng nhaân aùi cho hoïc sinh, khôi daäy ôû caùc em loøng traéc aån, caûm thoâng tröôùc nhöõng con ngöôøi vaø caûnh ñôøi baát haïnh. 2-NỘI DUNG HỌC TẬP: -Những mộng tưởng của cô bé bán diêm. -Caùi cheát cuûa em beù. -Nghệ thuật kể chuyện.Và yếu tố nhân đạo của tác phẩm. 3 - CHUAÅN BÒ: 3.1. Giaùo vieân: Tranh 3.2. Hoïc sinh: Tìm hiểu những mộng tưởng của em bé và cái chết của em bé. 4- TIEÁN TRÌNH 4.1. OÅn ñònh toå chöùc và kieåm dieän : 4.2. Kieåm tra miệng: Câu 1:Tóm tắt ngắn gọn văn bản cô bé bán diêm?(10 đ) Câu 2: Nêu hoàn cảnh của cô bé bán diêm? Em bé có những mộng tưởng nào?(10 đ) Em ñang soáng vôùi boá, baø noäi, mẹ ñaõ qua ñôøi, hai cha con phaûi ôû trong caên nhaø toài taøn. Boá em raát khoù tính, luoân luoân maéng chöûi , em phải đi bán diêm trong đêm giao thừa giá rét.Em bé có 4 lần mộng tưởng.... 4.3.Tiến trình bài học: GV chuyển ý từ tiết trước sang:Nếu em là cô bé bán diêm trong truyện em sẽ làm gì trong đêm giao thừa lạnh giá? Vậy cô bé bán diêm đã làm gì trong đêm giao thừa giá lạnh chúng ta cùng theo dõi trong phần 2 của câu chuyện. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1:HD HS tìm hiểu chi tiết văn bản tiếp theo (TG:14p) *Mục tiêu: Giúp hs hiểu được ước mơ của cô bé bán diêm qua những lần mộng tưởng. Gv: Trong đêm giao thừa giá lạnh cô bé bán diêm đã làm gì? Gv: Em bé quẹt diêm tất cả mấy lần? HS:5 lần ( 4 lần đầu mỗi lần quẹt 1 que, lần thứ 5 quẹt hết những que diêm còn lại trong bao) Giáo viên cho học sinh phân tích tranh Gv: Vì sao cô bé phải quẹt diêm? HS:Để được sưởi ấm phần nào, để được đắm chìm trong thế giới mộng ảo do em tưởng tượng ra, để câu truyện được phát triển đan xen giữa thực và ảo, hệt như trong truyện cổ tích. Gv: Trong lần quẹt diêm đầu tiên cô bé đã thấy những gì? * HS:Ngồi trước lò sưởi rực hồng (em tưởng chừng như đang ngồi trước lò sưởi bằng sắt, có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng. Trông lò lửa cháy nom đến vui mắt và toả ra hơi nóng dịu dàng) Gv: Tại sao em lại thấy lò sưởi đầu tiên? HS:Vì em đang rét. Gv: Mùa đông ở châu âu hết sức khắc nghiệt, nhiệt độ có thể xuống không độ, tuyết phủ khắp nơi. Vì vậy nhà nào cũng phải sử dụng lò sưởi. Gv: Theo em cảnh tượng lò sưởi được hiện lên là một cảnh tượng ntn? HS:Sáng sủa, ấm áp và thân mật Gv: Điều đó cho thấy em bé mong ước điều gì? Gv: Lần quẹt diêm thứ 2 qua ánh lửa diêm cô bé đã thấy những gì? HS:Phòng ăn có đồ đạc quý và ngỗng quay Gv: Em thấy cảnh tượng trên như thế nào? HS:Sang trọng, đầy đủ và sung sướng. Gv: Điều đặc biệt em thấy ngỗng quay như thế nào? HS:Ngỗng ta nhảy ra khỏi dĩa và mang cả dao ăn, phuốc – sét cắm trên lưng, tiến về phía em bé. Gv: Tại sao em ước phòng ăn và ngỗng quay? Gv: Điều này nói lên mong ước gì của cô bé? Gv: Trong lần quẹt diêm thứ 3 em đã thấy gì? HS:Cây thông nô – en với hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ? HS:Những ngôi sao trên trời do tất cả những ngọn nến bay lên tạo thành. Gv: Em đọc được những mong ước nào của cô bé từ cảnh tượng ấy? Gv: Có gì đặc biệt trong lần quẹt diêm thứ tư? HS:Bà nội hiện về ( em nhìn thấy rõ ràng bà em đang mỉm cười với em) Gv: Khi nhìn thấy bà em bé reo lên và nói điều gì? HS:Bà xin thượng đế chí nhân cho cháu về với bà Gv: Khi nói như vậy thì em bé mong ước điều gì? Gv: Em nghĩ gì về những mong ước của cô bé bán diêm từ 4 lần quẹt diêm ấy? HS:Là những mong ước chân thành, giản dị, chính đáng của bất cứ đứa trẻ nào trên thế giới. Thảo luận 2 phút Sau 4 lần quẹt diêm đó thực tế đã thay cho mộng tưởng như thế nào? Gv phát phiếu học tập Lần Thế giới mộng tưởng Thực tế 1 Lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng. Em vừa duỗi chân ra sưởi thì lửa vụt tắt, lò sưởi biến mất... Đêm nay về nhà thế nào cũng bị cha mắng. 2 Bàn ăn đã dọn, khăn trải bàn trắng tinh, trên bàn toàn bát đĩa bằng sứ quý giá, và có cả một con ngỗng quay. Nhưng điều kì diệu nhất là ngỗng ta nhảy ra khỏi đĩa... tiến về phía em bé. Trước mặt em chỉ còn là những bức tường dày đặc và lạnh lẽo... chẳng có bàn ăn thịnh soạn nào cả,... phố xá vắng teo, lạnh buốt, tuyết phủ trắng xóa, gió bấc vi vu,... khách qua đường, hoàn toàn lãnh đạm với em. 3 Một cây thông Nô-en lộng lẫy hàng ngàn ngọn nến sáng rực, nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ. Diêm tắt. Tất cả các ngọn nến bay lên, bay lên mãi rồi biến thành những ngôi sao trên trời. 4 Bà em đang mỉm cười với em. Em xin được đi cùng bà. Diêm tắt và ảo ảnh rực sáng trên khuôn mặt em bé cũng biến mất. 5 Chưa bao giờ em thấy bà em to lớn và đẹp lão như thế này. Bà nắm tay em rồi hai bà cháu bay vụt lên. Em bé chết. Gv: Sự sắp đặt song song cảnh mộng tưởng và cảnh thực tế đó có ý nghĩa ntn? Gv: Khi tất cả những que diêm còn lại cháy hết em đã thấy gì? Thấy mình bay lên cùng bà, chẳng còn đói rét, đau buồn nào đe dạo họ nữa. Gv: Điều đó cho thấy cuộc sống trên thế giới chỉ là buồn đau và đói rét chỉ có cái chết mới giải thoát được bất hạnh của họ. Gv: Từ những điều tìm hiểu trên cho ta thấy cô bé là người ntn? Gv: Trong truyện cổ tích khi các nhân vật gặp khó khăn thì có 1 nhân vật hiện lên giúp đỡ, theo em đó là nhân vật nào? Vậy cô bé bán diêm có được giúp đỡ hay không chúng ta cùng nhau theo dõi phần còn lại của văn bản. Hoạt động 2: HD HS tìm hiểu cái chết của em bé. (TG: 15P) *Mục tiêu:Giúp hs cảm nhận và thương cảm số phận bất hạnh của cô bé bán diêm,lên án thái độ vô trách nhiệm của xã hội. Gv: Khi tất cả những que diêm cháy hết thì số phận của cô bé ntn? HS:Trong buổi sáng lạnh lẽo ấy, ở một xó tường, người ta thấy 1 em bé gái có đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười. em đã chết vì giá rét trong đêm giao thừa. GDKNS ? Kết thúc này gợi cho em suy nghĩ gì về số phận những người nghèo khổ trong xã hội cũ? Gv: Vì sao khi miêu tả cái chết của cô bé, nhà văn lại miêu tả “ đôi má hồng, đôi môi đang mỉm cười” Giaùo vieân: Vieäc mieâu taû xuaát phaùt töø taám loøng nhaân ñaïo cuûa nhaø vaên vì ngöôøi ñôøi ñoái xöû vôùi em quaù laïnh luøng. Chính nieàm thöông caûm saâu xa khieán nhaø vaên mieâu taû thi theå em vôùi nuï cöôøi maõn nguyeän vaø hình dung caûnh huy hoaøng cuûa hai baø chaùu. Gv: Theo em, keát thuùc cuûa truyeän nhö vaäy coù ñöôïc xem laø keát thuùc coù haäu khoâng? Vì sao? HS:Khoâng theå xem laø keát thuùc coù haäu – vì keát thuùc baèng moät caùi cheát thöông taâm giöõa thaùi ñoä laïnh luøng cuûa khaùch qua ñöôøng. Vaän duïng kyõ thuaät ñoäng naõo Gv: Em có caûm nghó gì veà truyeän “Coâ beù baùn dieâm” noùi chung vaø ñoaïn keát cuûa truyeän noùi rieâng? Gv: Với câu chuyện về cuộc đời của cô bé bán diêm , nhà văn đã gửi bức thông điệp gì tới tất cả mọi người, mọi thời đại? HS:Hãy yêu thương trẻ con! Hãy dành cho trẻ con 1 cuộc sống bình yên và hạnh phúc! Hãy cho trẻ con 1 mái ấm gia đình. Hãy biến những mộng tưởng đằng sau ánh lửa diêm thành hiện thực cho trẻ thơ! Hoạt động 3:HD HS tổng kết-LT. (TG:5p) *Mục tiêu:Giúp hs nắm vững nội dung, nghệ thuật văn bản. Gv: Toàn bộ văn bản phản ánh nội dung gì? Gv: Ngheä thuaät tieâu bieåu nhaát maø taùc giaû söû duïng trong toaøn truyeän laø gì? HS: - Ñan xen hieän thöïc vôùi moäng töôûng. - Keát caáu theo loái töông phaûn. - Xen keõ mieâu taû vôùi töï söï. Hieän thöïc ñan xen vôùi moäng töôûng, nhöõng tình tieát, dieãn bieán chaët cheõ, hôïp lyù, nhieàu chi tieát gôïi caûm khieán ngöôøi ñoïc caûm thöông cho hoaøn caûnh moät em beù baát haïnh. Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù GV HD học sinh thực hiện viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ. 2. Những mộng tưởng của cô bé bán diêm. Lần 1: Thấy lò sưỏi Mong được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. Lần 2: Phòng ăn có đồ đạc quý và ngỗng quay Mong ước được ăn ngon trong ngôi nhà của mình. Lần 3: Cây thông nô-en Mong được vui đón nô-en cùng gia đình của mình Lần 4: Bà nội hiện về Mong được mãi mãi ở cùng bà, được bà che chở yêu thương. -Làm nổi rõ mong ước hạnh phúc chính đáng và thân phận bất hạnh của em. Cho thấy sự thờ ơ vô nhân đạo của xã hội đối với người nghèo. -Bị bỏ rơi, cô độc, đói khát. -Luôn khao khát được ấm no, yên vui, yêu thương. 3. Caùi cheát cuûa em beù Số phận bất hạnh Xã hội thờ ơ với nỗi bất hạnh của người nghèo khổ à Taám loøng nhaân ñaïo cuûa taùc giaû. III. Tổng kết ND: Lòng thương cảm sâu sắc đối với một em bé bất hạnh NT: -Miêu tả rõ nét cảnh ngộ và nỗi khổ cực của em bé bằng những chi tiết, hình ảnh đối lập. -Sắp xếp trình tự sự việc nhằm khắc họa tâm lí em bé trong cảnh ngộ bất hạnh. -Sáng tạo trong cách kể chuyện. Ghi nhôù(SGK / 68) IV. Luyeän taäp 4.4-Tổng kết: Câu 1:Khi thảo luận về nguyên nhân gây ra cái chết của cô bé bán diêm trong đêm giao thừa, mỗi bạn đưa ra 1 ý kiến khác nhau: Bạn thì đổ lỗi cho người cha tàn nhẫn, bạn thì thì quy cho người đời vô tâm . Còn em thì ntn? * Cái chết của cô bé bán diêm hội tụ nhiều nguyên nhân: người cha vô trách nhiệm, xã hội vô tâm lạnh lùng, một đêm giao thừa giá lạnh, cả ngày em chưa được ăn… Câu 2:Em thấy xã hội của chúng ta ngày nay ntn còn có những em bé có hoàn cảnh như cô bé bán diêm không? Xã hội đã quan tâm chưa? Các em sẽ làm gì trước những số phận đó? -HS trả lời theo suy nghĩ, gv nhận xét, điều chỉnh. 4.5. Hướng dẫn học tập: -Đối với bài học ở tiết này: +Ñoïc laïi vaên baûn, toùm taét. +Nắm nội dung bài học. +Ghi lại cảm nhận của em về một hoặc một vài chi tiết nghệ thuật trong đoạn trích. -Đối với bài học ở tiết tiếp theo:Chuaån bò baøi : Đánh nhau với cối xay gió +Tóm tắt văn bản +Tìm hiểu kĩ nhân vật Đôn –ki-hô-tê và Xan – chô Pan – xa. 5.PHỤ LỤC: a) Gi¸o viªn - §äc vµ s­u tÇm thªm nh÷ng t­ liÖu vÒ cuéc sèng cña nhµ v¨n. Kh«ng nhÊt thiÕt nãi hÕt cho häc sinh. Nh÷ng nÐt ®Æc biÖt: nhµ nghÌo, 14 tuæi lªn thñ ®«, ch¨m häc hái, ®i nhiÒu n­íc, gÆp gì nhiÒu nhµ v¨n lín. Huyg«, §uy ma, Ban z¨c… ®Õn §øc gÆp Hai N¬, ®Õn Anh gÆp §ic fan… «ng quan s¸t vµ s¸ng t¹o. ¤ng s¸ng t¸c b¾t ®Çu thµnh c«ng tõ nh÷ng ngµy ë n­íc ý. ¤ng vßng quanh ch©u ¢u, nhiÒu lÇn ®Õn TiÓu ¸ vµ ch©u Phi xa x«i, ®Õn ®©u «ng còng suy ngÉm vµ th©m nhËp vµo ®êi sèng binh th­êng… Cã lÏ v× vËy mµ t¸c phÈm cña «ng trµn ®Çy mét vÎ ®Ñp nh©n b¶n vµ tÝnh nh©n lo¹i qu¶ng b¸c. - Víi truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”, gi¸o viªn còng cÇn chó ý tíi c¸c chi tiÕt: + RÐt d÷ déi, tuyÕt r¬i. Trêi ®· tèi h¼n. §ªm nay lµ ®ªm giao thõa. Gi÷a trêi ®«ng gi¸ rÐt mét em g¸i nhá, ®Çu trÇn, ch©n ®i ®Êt ®ang dß dÉm trong ®ªm tèi. Lóc ra khái nhµ em cã ®i giÇy v¶i… GiÇy cña mÑ em ®Ó l¹i, réng qu¸… chiÕc thø nhÊt bÞ xe song m· nghiÕn mÊt. ChiÕc thø hai mét th»ng bÐ l­îm ®­îc c­êi s»ng sÆc ®em tung lªn trêi. Nã cßn nã to víi em r»ng nã sÏ gi÷ chiÕc giµy ®Ó lµm n«i cho con chã sau nµy? ThÕ lµ em ph¶i ®i ®Êt, ch©n em ®á öng lªn, råi tÝm bÇm l¹i v× rÐt. + ChiÕc t¹p dÒ cò kü cña em ®ùng ®Çy diªm vµ tay em cßn cÇm thªm mét bao. Em cè kiÕm mét n¬i cã nhiÒu ng­êi qua l¹i. Nh­ng trêi rÐt qu¸, kh¸ch qua ®­êng ®Òu r¶o b­íc rÊt nhanh ch¼ng ai ®Ó ý ®Õn lêi chµo hµng cña em. Suèt ngµy em ch¼ng b¸n ®­îc g× vµ ch¼ng ai bè thÝ cho em chót ®Ønh. Em bÐ ®¸ng th­¬ng bông ®ãi rÐt vÉn lang thang trªn ®­êng. B«ng tuyÕt b¸m ®Çy trªn m¸i tãc dµi xo· thµnh tõng bóp trªn l­ng em, em còng kh«ng ®Ó ý! - Gi¸o viªn giíi thiÖu truyÖn råi sau ®ã ®äc. ThËt ra truyÖn chØ cã h¬n hai trang nªn h­íng dÉn ®äc cÈn thËn. T¸c gi¶ t¹o ra sù t­¬ng ph¶n: s¸ng > < m¾ng nhiÕc, chöi rña, ®¸nh m¾ng…. ®èi lËp gi÷a n¬i em ngåi cø sau mçi lÇn quÑt diªm. Que 1: ¸nh s¸ng k× dÞ nh­ lß söa > < bi ®¸t, t¨m tèi… Que 2: thøc ¨n ngon… > < bi ®¸t, t¨m tèi… Que 3: c©y th«ng N«en > < diªm t¾t tèi… Que n÷a gÆp bµ quÖt tÊt c¶ vµ em ra ®i víi bµ. Mét c¸i chÕt ªm ®Òm ®ãn em bÐ b¸n diªm. - Gi¸o viªn so¹n thªm mét sè c©u hái: +Trong diÔn biÕn tõ lóc “C« bÐ b¸n diªm” ngåi bËt diªm cho ®Õn lóc bay theo bµ h×nh ¶nh nµo th­¬ng t©m nhÊt vµ khiÕn em c¶m ®éng nhÊt? + H×nh ¶nh ng­êi mÑ ®· mÊt, cßn ng­êi cha ba lÇn trong Ên t­îng cña em ®Òu nÆng nÒ: “m¾ng nhiÕc chöi rña”, “nhÊt ®Þnh lµ cha em sÏ ®¸nh em”, “®ªm nay vÒ nhµ thÕ nµo còng bÞ cha m¾ng”, em cã suy nghÜ g× vÒ th©n phËn “C« bÐ b¸n diªm”? + TruyÖn cña An®ecxen cã g× kh¸c víi cæ tÝch kh«ng? b) Häc sinh ChuÈn bÞ tr¶ lêi c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa vµ c©u hái cña gi¸o viªn, ®äc kü ë ®©y bªn c¹nh nçi khæ ®au c« ®¬n cña c« bÐ, häc sinh ®· nhËn ra vÎ ®Ñp s©u s¾c cña t×nh bµ ch¸u. Nh­ng bao trïm lªn tÊt c¶ vÉn lµ nçi th­¬ng t©m cña mét c« bÐ må c«i bÊt h¹nh - c« bÐ b¸n diªm bÞ chÕt rÐt, chÕt ®ãi trong ®ªm giao thõa. 2. TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi míi Cã rÊt nhiÒu c¸ch: “Cã bao nhiªu thÇy gi¸o giái cã bÊy nhiªu c¸ch ho¹t ®éng”.ë ®©y chóng t«i gîi ý mét vµi ph­¬ng ¸n ®Ó GV tham kh¶o. Gi¸o viªn Häc sinh KiÕn thøc Ph­¬ng ¸n 1 Vµo bµi: GÇn b¸n ®¶o Xc¨ng®inavi, phÝa b¾c n­íc §øc cã mét n­íc nhá víi c¸i tªn ®éc ®¸o - V­¬ng quèc §an M¹ch. §©y lµ quª h­¬ng cña mét nhµ v¨n næi tiÕng thÕ giíi : An®ecxen. Cã ng­êi hái nhµ v¨n : ¤ng lµm nghÒ g×? An®ecxen tr¶ lêi: T«i th­êng giÊu “kÑo” vµo trong rõng trªn c¸c chßm c©y. TrÎ con thÕ giíi vµo ®Êy, chóng t×m thÊy vµ th­ëng thøc vÞ ngät ngµo cña nã. ThÕ lµ t«i vui s­íng l¾m! H«m nay chóng ta t×m tíi mét “gãi kÑo”. §ã lµ: “C« g¸i b¸n diªm”. Ph­¬ng ¸n 2 Cã thÓ ®i tõ cuéc ®êi mét nhµ v¨n nghÌo khæ v­¬n lªn trong häc tËp vµ s¸ng t¹o, giê ®· trë thµnh mét nhµ v¨n næi tiÕng thÕ giíi. Trong sè 168 truyÖn cña «ng, “C« g¸i b¸n diªm” cã thÓ xem lµ tiªu biÓu. Chó ý nghe gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ An®ecxen, mét ng­êi c«ng d©n ham häc, bÒn bØ say mª s¸ng t¹o víi tÊm lßng nh©n ¸i (§äc SGK) C« g¸i b¸n diªm An®ecxen (1805-1875) VÒ An®ecxen: + Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ cuéc ®êi. + NghÌo, ham häc hái. Ho¹t ®éng 2: §äc hiÓu chiÕm lÜnh v¨n b¶n ®Ó n¾m bè côc (c©u 1) Gi¸o viªn Häc sinh KiÕn thøc - Võa ®äc võa kh¬i gîi ®Ó häc sinh hiÓu ®­îc diÔn biÕn cña t×nh tiÕt truyÖn. GÝao viªn cã thÓ nãi thªm: a- Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. b- C¸c lÇn quÑt diªm vµ méng t­ëng (trong ®ªm) c- C¸i chÕt ®Çy th­¬ng t©m cña c« bÐ. - PhÇn träng t©m cã thÓ chia thµnh: + Bèn lÇn quÖt diªm ®Çu, mçi lÇn mét que. + LÇn thø 5 quÖt tÊt c¶ sè diªm cßn l¹i vµ còng lµ lÇn cuèi cïng. DiÔn biÕn nh­ vËy lµ hîp lý. - Chó ý theo dâi ®äc theo GV ®Ó t×m hiÓu, kh¸m ph¸. - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái. (Trong nh÷ng lÇn bËt diªm cña c« bÐ, lÇn nµo em xóc ®éng nhÊt?) HiÓu vÒ c« bÐ b¸n diªm: + Hoµn c¶nh + Nh÷ng lÇn bËt diªm + DiÔn biÕn m¹ch l¹c hîp lý Ho¹t ®éng 3: TËp trung ®äc hiÓu phÇn ®Çu cña truyÖn “C« bÐ b¸n diªm” (c©u 2) Gi¸o viªn Häc sinh KiÕn thøc Nh¾c l¹i nh÷ng nÐt lín råi gîi ý vÒ gia c¶nh c« bÐ. a. MÑ chÕt, bµ néi còng qua ®êi, sèng víi bè “chui róc trong mét xã tèi t¨m” lu«n nghe lêi m¾ng nhiÕc chöi rña, ph¶i ®i b¸n diªm ®Ó kiÕm sèng. b. TruyÖn ®Æt vµo bèi c¶nh ®ªm giao thõa, tuyÕt m­a, giã l¹nh vµi chôc ®é d­íi kh«ng ®é, ngåi nÐp trong mét gãc t­êng gi÷a hai ng«i nhµ… mong ®ì l¹nh, nh­ng ®ì lµm sao ®­îc. c. C¸c h×nh thøc t­¬ng ph¶n: trêi rÐt tuyÕt r¬i “®Çu trÇn ch©n ®Êt” (cã thÓ ®äc thªm phÇn l­îc bá) ngoµi ®­êng l¹nh vµ tèi/ c¸c nhµ l¹i s¸ng rùc, bông em ®ãi c¶ ngµy ch­a ¨n / trong phè sùc nøc mïi ngçng quay. TÊt c¶ ®Òu næi bËt h×nh ¶nh em bÐ g¸i : rÐt, ®ãi, khæ; c¸i ®ãi, c¸i rÐt, c¸i khæ t¨ng lªn gÊp béi khi xung quanh ®ªm giao thõa l¹i d­ dËt gÊp béi ë mäi nhµ. Qu¸ khø : ng«i nhµ xinh x¾n cã d©y tr­êng xu©n bao quanh l¹i ªm ®Òm khi bµ cßn sèng vµ chØ cã bµ lµ th­¬ng em. - Ph©n tÝch gia c¶nh cña bÐ, bèi c¶nh ®ªm giao thõa vµ nh÷ng h×nh ¶nh s¾c mµu, mïi vÞ t­¬ng ph¶n. - H×nh dung t­ëng t­îng vÒ c« bÐ trong ®ªm giao thõa vµ kÓ cho líp nghe! C« bÐ b¸n diªm trong ®ªm giao thõa. a) Gia c¶nh cña c«: - MÑ mÊt - Bµ mÊt - ë víi bè, chØ cã bµ th­¬ng c« - Hµng ngµy ph¶i b¸n diªm… b) Bèi c¶nh: §ªm giao thõa, kh«ng ai mua vÒ th× bÞ chöi; rÐt d­íi kh«ng ®é, tuyÕt r¬i. C« bÐ ®Çu trÇn, ch©n ®Êt ngåi ë gãc phè. c) Cè bÐ ®ãi, rÐt vµ khæ. Khæ, ®ãi, rÐt h¬n khi mäi nhµ ®Òu no ®ñ… cßn c«… Ho¹t ®éng 4: T×m hiÓu träng t©m c©u chuyÖn: C« bÐ b¸m diªm “thùc tÕ vµ méng t­ëng” (c©u 3 SGK) Gi¸o viªn Häc sinh KiÕn thøc H­íng dÉn häc sinh ph©n tÝch nh÷ng lÇn quÑt diªm, chØ râ thùc tÕ vµ méng t­ëng. a) Thùc tÕ vµ méng t­ëng xen kÏ víi nhau khi que diªm ch¸y: lß s­ëi b»ng s¾t… bµn ¨n, kh¨n t¶i bµn, ngçng quay… c©y th«ng N«en víi hµng ngµn ngän nÕn s¸ng rùc (ThÇy cã thÓ nãi thªm vÒ c©y th«ng ngµy tÕ ë ph­¬ng T©y) bµ néi mØm c­êi, víi em, hai bµ ch¸u bay lªn trêi. b) C¸c méng t­ëng cña em bÐ diÔn ra lÇn l­ît theo thø tù hîp lý. V× trêi rÐt l¹nh - em bËt diªm - méng t­ëng lß s­ëi - méng t­ëng bµn ¨n v× em ®ang ®ãi. V× mäi nhµ ®ang ®ãn giao thõa nªn em nghÜ ®Õn “c©y th«ng N«en” vµ nghÜ ®Õn bµ thÕ lµ h×nh ¶nh bµ xuÊt hiÖn. c) C¸c méng t­ëng lß s­ëi, bµn ¨n, c©y th«ng lµ thùc, cßn ngçng… vµ bµ lµ méng… - Võa nghe thÇy diÔn gi¶ng võa ®äc ®Ó theo dâi mèi quan hÖ gi÷a méng t­ëng vµ thùc tÕ. - Tr¶ lêi c©u hái: DiÔn biÕn gi÷a thùc tÕ vµ méng t­ëng qua nh÷ng lÇn ®èt diªm ë c« bÐ trong ®ªm giao thõa cã hîp l«gic kh«ng? - C« bÐ b¸n diªm thùc tÕ vµ méng t­ëng. a) Thùc tÕ v