Giáo án Ngữ văn 9 học kỳ II năm 2014

TuÇn 20 Tiết 91 BÀN VỀ ĐỌC SÁCH Chu Quang Tiềm Ngày soạn: 01-01-2012 Ngày dạy: 09- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- Kiến thức - ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách và phương pháp đọc sách. - Phương pháp đọc sách cho có hiệu quả. 2- Kỹ năng : - Biết cách đọc - hiểu một văn bản dịch ( Không sa đà vào phân tích ngôn ngữ. - Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống luận điểm rõ ràng trong một văn bản nghị luận. - Rèn luyện thêm cách viết một bài văn nghị luận. 3- Thái độ : Có ý thức chọn sách và đọc sách đạt hiệu quả cao. II- CHUẨN BỊ : - GV: Bình giảng văn 9 SGK - SGV- Để học tốt ngữ văn 9. - HS: soạn bài trả lời các câu hỏi SGK III-: Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức : 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: - GV kiÓm tra SGK tËp 2, vë so¹n vµ nhËn xÐt chung. * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : : Coù ngöôøi noùi: “Trí thöùc cuûa moät ngöôøi laø coù haïn, Trí thöùc cuûa loaøi ngöôøi laø voâ haïn”.HiÓu c©u nãi Êy cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ®èi víi häc vÊn cña mçi con ng­êi …. Chóng ta ®I vµo t×m hiÓu VB “ bµn vÒ ®äc ss¸ch cña Chu Quang TiÒm. - Néi dung cô thÓ: - Đọc chú thích. Giới thiệu về nhà lý luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc Chu Quang Tiềm ? GV hướng dẫn cách đọc - GV đọc 1 đoạn - HS đọc - Văn bản thuộc thể loại nào? - Đọc chú thích một số từ khó? - Bài nghị luận bàn về vấn đề gì ? - Văn bản thuộc thể loại nào? Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña VB? GV + Bài viết có đề tài nghị luận rất gần gũi với công việc học tập hàng ngày. Bàn về ý nghĩa của việc đọc sách và phương pháp đọc sách. - Đây là một bài nghị luận. Nêu bố cục của bài ? + Khẳng định tầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách. + Nêu các khó khăn, nguy hại dễ gặp trong thực tế khi đọc sách. + Bàn về phương pháp đọc sách, lựa chọn sách và quy cách đọc sách. - Nhận xét về bố cục của bài theo yêu cầu của một bài văn nghị luận ? - Dựa vào bố cục hãy tóm tắt các luận điểm . Hoạt động nhóm . Đại diện nhóm trả lời - nhóm khác nhận xét Phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách - HS đọc phần đầu. Trong đoạn này câu nào là luận điểm mang tính khái quát nhất? + 2 câu đầu : “Đọc sách là một con đường quan trọng của học vấn” và “Học vấn không chỉ là việc cá nhân mà là việc của toàn nhân loại”. + ý nghĩa cả đoạn : ý nghĩa của sách trên con đường phát triển của nhân loại. - Từ luận điểm đưa ra tác giả đã nêu những lý lẽ nào để phân tích và khẳng định luận điểm ? (giải thích “học thuật” : hệ thống kiến thức khoa học). - Ngoài luận điểm này đoạn văn còn có luận điểm khái quát nào nữa ? (đọc câu : Đọc sách là muốn trả nợ ......... đã khổ công tìm kiếm mới thu nhận được”) Giải thích nghĩa của câu văn đó ? - Qua phần 1 tác giả muốn nói với chúng ta điều gì? - GV nâng cao : Đọc sách là con đường tích luỹ nâng cao vốn tri thức, với mỗi người đọc sách chính là sự chuẩn bị để làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường tích luỹ, không thể có thành tựu mới trên con đường văn hóa học thuật nếu không biết kế thừa thành tựu thời đã qua. I. Tìm hiểu chung vÒ v¨n b¶n : 1- Tác giả : Chu Quang Tiềm (1897-1986) Trung Quốc. 2.§äc – t×m hiÓu chó thÝch : a. Đọc, tóm tắt văn bản b. Chó thÝch : 3. Tác phẩm: - Bài viết này là kết quả của quá trình tích lũy kinh nghiệm dày công suy nghĩ của người đi trước với thế hệ sau. - Thể loại: Nghị luận - Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t : NghÞ luËn. - Bố cục :- 3 phần - Bố cục hợp lý, chặt chẽ : Đi từ nhận thức ý nghĩa qua liên hệ thực tế và đề ra giải pháp. II. Ph©n tÝch : 1- Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách - Luận điểm : ý nghĩa của sách trên con đường phát triển của nhân loại. - Lý lẽ : + Ghi chép, lưu truyền tri thức. + Kho tàng di sản tinh thần. + Là cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật. => Sách là kho tàng tri thức của nhân loại vì đọc sách là vấn đề vô cùng quan trọng để tiếp nhận kiến thức nhân loại * Ho¹t ®éng 4- Củng cố : - Tính thuyết phục, sức hấp dẫn của văn bản “Bàn về đọc sách” ? - ý nghĩa của việc đọc sách? * Ho¹t ®éng 5- Hướng dẫn về nhà : - So¹n phÇn cßn l¹i, trả lời theo câu hỏi SGK. Tiết 92 BÀN VỀ ĐỌC SÁCH (TiÕp) Chu Quang Tiềm Ngày soạn: 01-01-2012 Ngày dạy:11- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- Kiến thức - ThÊy ®­îc nh÷ng thiªn h­íng sai l¹c trong t×nh h×nh ®äc s¸ch hiÖn nay. -phương pháp chän sách. - Phương pháp đọc sách cho có hiệu quả. 2- Kỹ năng : - Kĩ năng tự nhận thức. Kĩ năng giao tiếp. Kĩ năng sáng tạo. - Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống luận điểm rõ ràng trong một văn bản nghị luận. - Rèn luyện thêm cách viết một bài văn nghị luận. 3- Thái độ : Có ý thức chọn sách và đọc sách đạt hiệu quả cao. II- CHUẨN BỊ : - GV: Bình giảng văn 9 SGK - SGV- Để học tốt ngữ văn 9. - HS: soạn bài trả lời các câu hỏi SGK III- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức : 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: ?§äcc s¸ch ®Ó lµm g×. ? V× sao ph¶i ®äc s¸ch. * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : Gv giíi thiÖu tiÕp néi dung bµi häc... - Néi dung cô thÓ : Hướng dẫn tìm hiểu tiÕp văn bản - Đọc đoạn 2 SGK 4. Tìm luận điểm chính của đoạn văn ? - Tác giả đã nêu ra các nguy hại nào trong việc đọc sách hiện nay? Các luận cứ nêu ra gắn với những hình ảnh nào ? Nêu tác dụng ? - Nhận xét cách lập luận của phần 2 : + Nêu luận điểm -> dùng lỹ lẽ phân tích luận điểm (diễn dịch) - GV khái quát : Từ việc nêu ý nghĩa, khẳng định tầm quan trọng của việc đọc sách, tác giả đã nêu ra những nguy hại trong việc đọc sách hiện nay. Những nguy hại đó đều có dẫn chứng bằng các hình ảnh so sánh cụ thể khiến chúng ta thấy rõ đọc sách có hiệu quả là một vấn đề cần quan tâm. - GV đưa ra một số dẫn chứng về loại sách không có lợi - HS đọc đoạn 3 SGK 5. Đoạn 3 tìm hiểu về cách chọn sách và phương pháp đọc sách. Cụ thể bàn như thế nào ? - Khi đọc sách chú ý mấy loại? - Em hiểu thế nào về sách phổ thông và sách chuyên sâu? +Hoạt động nhóm .Đại diện nhóm trả lời . GV nhận xét bổ xung. - Để cho người đọc dễ hiểu cách chọn và đọc sách cũng như ích lợi và tác dụng của nó, tác giả dùng cách nói như thế nào ? + Tiếp tục dùng cách lập luận diễn dịch : nêu luận điểm rồi phân tích theo lý lẽ. Cụ thể hóa lời văn bằng hình ảnh : cưỡi ngựa qua chợ, trọc phú khoe của, chuột chui vào sừng trâu ... và dùng số liệu để hạn định cách chọn sách ... - Em hãy giải nghĩa các hình ảnh và thành ngữ ? - Lời bàn của Chu Quang Tiềm về phương pháp đọc sách khiến người đọc phải suy nghĩ là gì ? Hướng dẫn tổng kết bài học - HS nhắc lại bố cục của văn bản ? Nhận xét bố cục ? + Cách lập luận phân tích diễn dịch được dùng nhất quán trong văn bản, cách nêu lý lẽ gắn với so sánh, với hình ảnh, với thành ngữ quen thuộc. - Theo Chu Quang Tiềm đọc sách để làm gì ? Đọc sách như thế nào ? Chọn những nào để đọc phát huy hiệu quả ? - HS đọc ghi nhớ SGK (Trang7) ? VÏ s¬ ®å t­ duy thÓ hiÖn néi dung c¬ b¶n cña vb. S¸ch lµ tµi s¶n quý gi¸. Kh«ng ph¶i cø ®äc s¸ch lµ cã häc vÊn. Muèn cã häc vÊn ph¶i biÕt c¸ch ®äc: 1.Ph¶i chän s¸ch cã gi¸ trÞ víi b¶n th©n. 2. Ph¶i ®äc kÜ, nghiÒn ngÉm. 3. ph¶i ®äc s¸ch phæ th«ng tr­íc råi míi ®äc s¸ch chuyªn s©u. 4. ngoµi ra: - §äc ph¶i cã ghi chÐp. - §äc theo chuyªn ®Ò. * Ho¹t ®éng 4. Củng cố : - Tính thuyết phục, sức hấp dẫn của văn bản “Bàn về đọc sách” ? - ý nghĩa của việc đọc sách? * Ho¹t ®éng 5. Hướng dẫn về nhà : ( 2 phút) - Häc néi dung bµi häc. - Chuẩn bị bài “Khởi ngữ” ? Đọc các ví dụ và trả lời theo câu hỏi. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: 2- Những khó khăn khi đọc sách và những nguy hại nếu không biết cách đọc sách - Luận điểm : Đọc sách không dễ khi sách ngày càng nhiều. - Luận cứ : + Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu. . So sánh với người xưa . Giống như ăn uống nhiều không tiêu hao-> gây hại -> Lối đọc vô bổ, lãng phí thời gian nông cạn -> học để khoe khoang. + Sách nhiều, dễ bị lạc hướng gây lãng phí thời gian. . So sánh với đánh trận . Đọc sách có ý nghĩa . Không đọc nhạt nhẽo, vô bổ. 3- Cách chọn sách và phương pháp đọc sách - Không đọc nhiều mà chọn cho tinh, đọc cho kỹ. - Đọc sách phổ thông thuộc các lĩnh vực khác nhau để có kiến thức phổ thông và đọc sách chuyên sâu. - Cách viết giàu hình ảnh, ví von cụ thể tạo sức hấp dẫn, lời khuyên rất thiết thực. - Đọc sách không chỉ là việc học tập tri thức mà đó là chuyện rèn luyện tính cách, học làm người. III- Tổng kết : 1. NghÖ thuËt: - Lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục. 2. Néi dung: - Lời khuyên chọn sách và phương pháp đọc sách. * Ghi nhí: SGK/7 * LuyÖn tËp: TiÕt 93 khëi ng÷ Ngày soạn: 03-01-2012 Ngày dạy: 13- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- KiÕn thøc Gióp häc sinh hiÓu vµ nhËn biÕt ®­îc khëi ng÷ trong c©u, ph©n biÖt ®­îc khëi ng÷ víi chñ ng÷ cña c©u. B­íc ®Çu ph©n tÝch ®­îc t¸c dông cña khëi ng÷ ®­îc dïng trong tõng v¨n c¶nh. 2- Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng nhËn biÕt, ph©n tÝch c«ng dông vµ ®Æt c©u cã khëi ng÷. 3- Th¸i ®é : Cã ý thøc sö dông khëi ng÷ trong giao tiÕp ®¹t hiÖu qu¶ cao. II- ChuÈn bÞ : - GV:B¶ng phô - SGK - Gi¸o ¸n - tµi liÖu tham kh¶o - HS: Vë ghi- §äc vÝ dô vµ tr¶ lêi c©u hái. III-Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: ? ThÕ nµo lµ tr¹ng ng÷ . Vai trß cña tr¹ng ng÷ trong c©u. * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : Gv giíi thiÖu tiÕp néi dung bµi häc... - Néi dung cô thÓ : -Tìm hiểu công dụng và đặc điểm của khởi ngữ - GV treo bảng phụ - HS đọc ví dụ (1) SGK 7. Phân biệt các từ ngữ in đậm với chủ ngữ trong câu ? Về vị trí ? về quan hệ với vị ngữ ? + VD a : Còn anh, anh// không ghìm nổi xúc động. . Đứng trước CN . “còn anh” nói về sự không ghìm nổi xúc động của chủ ngữ “anh”. + VD b : Giàu, tôi// cũng giàu rồi. . Đứng trước CN . Từ “giàu” nói về tính chất của chủ ngữ “tôi”. + VD c : Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta// có thể tin ở tiếng ta, không sự nó thiếu giàu và đẹp. . Đứng trước CN . Các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ không thiếu giàu và đẹp - Đứng trước cụm từ “các thể ...” là từ gì ? Có thể thay = từ nào? + Từ “về” có thể thay bằng từ “với, đối với”. - GV nhận xét chung và tổng quát : Các từ ngữ in đậm có vị trí đứng trước chủ ngữ, không có quan hệ chủ vị với vị ngữ, nó không phải là chủ ngữ của câu mà chỉ có tác dụng nêu đề tài tài được nói đến trong câu. Các từ ngữ đó gọi là “khởi ngữ”. - Dựa vào những ví dụ và nhận xét, em hãy nêu thế nào gọi là khởi ngữ ?Đặc điểm và công dụng ? GV đưa ra ví dụ - VD phân biệt với trạng ngữ ? + Sáng nay, tôi và Nam đi học -> trạng ngữ + Về học, tôi không thua Nam -> khởi ngữ Hướng dẫn luyện tập - Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích ? + Điều này, ông khổ tâm hết sức + Đối với chúng mình thì thế là sung sướng. + Một mình thì anh bạn .... một mình hơn cháu. + Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lý tưởng chứ. + Đối với cháu, thật là đột ngột - Từ bài tập 1 em có thể rút những lưu ý gì khi tìm khởi ngữ ? + Bộ phận đứng đầu câu, là đề tài được nói đến ở phần câu tiếp. - Chuyển thành câu có khởi ngữ ? + Làm bài, anh ấy cẩn thận lắm. + Hiểu thì tôi hiểu rồi nhưng giải thì tôi chưa giải được. - Từ ví dụ đã chuyển đổi. Hãy nhận xét tác dụng của cách diễn đạt mới. Nhận xét về việc sử dụng khởi ngữ ? * Ho¹t ®éng 4- Cñng cè : - Khëi ng÷ lµ g×? - Ph©n biÖt khëi ng÷ víi thµnh phÇn kh¸c? * Ho¹t ®éng 5: HDVN: - §äc kü c¸c ®o¹n v¨n tr×nh bµy phÐp ph©n tÝch, phÐp tæng hîp I- Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu : 1- Ví dụ : a)Nêu lên đề tài nói đến trong câu b) Thông báo thông tin c) Đứng trước CN “Chúng ta” nêu lên đề tài nói đến trong câu. 2-Bµi häc: Ghi nhớ :- SGK8 + Là thành phần đứng trước CN + Nêu lên đề tài được nói đến trong câu + Có thể thêm quan hệ từ “về, với, đối với” vào trước khởi ngữ (phân biệt với trạng ngữ). - Ngăn cách với thành phần chủ ngữ bằng dấu phẩy II- Luyện tập : 1- Bài 1 (8) a) Điều này b) Đối với chúng mình c) Một mình d) Làm khí tượng e) Đối với cháu. 2- Bài 2 (8) : a) b) - Dùng có ý thức tăng hiệu quả giao tiếp. ------------------------------------------ TiÕt 94 phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp Ngày soạn: 07-01-2012 Ngày dạy:14- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- KiÕn thøc Gióp häc sinh n¾m ®­îc phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp, sù kÕt hîp hai thao t¸c, nhËn biÕt hai thao t¸c trong v¨n b¶n, hiÓu ®­îc t¸c dông cña viÖc dïng phÐp ph©n tÝch vµ phÐp tæng hîp trong ®o¹n v¨n hoÆc bµi v¨n. 2- Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp, ph©n biÖt vµ b­íc ®Çu biÕt sö dông cã hiÖu qu¶. 3- Th¸i ®é : ý thøc kÕt hîp hai thao t¸c trong giao tiÕp vµ viÕt bµi. II ChuÈn bÞ : - GV: SGK – SGV- Gi¸o ¸n- §Ó häc tèt ng÷ v¨n 9 - HS: SGK- Vë ghi- vë bµi tËp. III- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: ?ThÕ nµo lµ khëi ng÷. Ph©n biÖt khiëi ng÷ víi tr¹ng ng÷ b»ng vÝ dô cô thÓ. * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : Để làm rõ ý nghĩa của một sự vật, hiện tượng nào đó người ta thường dùng phép phân tích và tổng hợp. Phép phân tích và tổng hợp là gì ? Tại sao cần phân tích, tại sao cần tổng hợp, ta dùng nó như thế nào. - Néi dung cô thÓ: - Đọc văn bản “Trang phục” SGK 9. Đây là bài nghị luận, vậy vấn đề tác giả đưa ra để tìm hiểu là vấn đề gì ? - Tác giả đã phân tích thành các ý lớn như thế nào ? Tìm bố cục của văn bản ? Các câu nêu lên luận điểm ? - Các ý lớn (luận điểm) được tác giả phân tích thành các ý nhỏ hơn ? Cụ thể trong từng luận điểm ? GV định hướng: + Dùng các hình ảnh cụ thể, phổ biến để nói về ăn mặc : trong doanh trại hay nơi công cộng ăn mặc chỉnh tề mà đi chân đất, đi giầy có bít tất nhưng phanh cúc áo. Hiện tượng này nêu lên một quy tắc : ăn mặc phải chỉnh tề, đồng bộ. + Dùng câu danh ngôn “ăn cho mình mặc cho người”, dùng giả thiết cách ăn mặc không thể xảy ra trong các hoàn cảnh xác định: ăn mặc nơi công cộng, trong hang sâu, khi tát nước, khi dự đám cưới, đám tang ... Giải thích rõ không ai bắt nhưng là quy tắc ngầm phải tuân thủ đó là văn hóa xã hội. 3 hiện tượng “anh thanh niên ...”, “Đi đám cưới ...”, “Đi dự đám tang ...” nêu nguyên tắc : ăn cho mình, mặc cho người, ăn mặc phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và hoàn cảnh chung nơi cộng đồng hay toàn xã hội. + Dùng câu danh ngôn “Y phục xứng kỳ đức”, khẳng định ăn mặc phù hợp hoàn cảnh riêng và hoàn cảnh chung mọi người, có trình độ có hiểu biết, nêu câu nói của một nhà văn để thể hiện quan điểm của mình “chí lý thay”, sự đồng tình. - Như vậy mỗi luận điểm lại có các luận cứ (dẫn chứng, giả thiết, so sánh) nhằm làm rõ luận điểm : Ăn mặcphải hoàn chỉnh, ăn mặc phải phù hợp hoàn cảnh, ăn mặc phải thể hiện nhân cách của mình. Phép lập luận đó ta gọi là phép phân tích. - Thế nào gọi là phép phân tích ? - Dựa vào phần tìm hiểu ở trên, em hãy giải thích câu cuối cùng của văn bản ? Câu này dùng để làm gì ? ý nghĩa của nó ? - Câu cuối của bài văn tác giả đã dùng phép tổng hợp. Vậy thế nào là tổng hợp ? Mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp ? - Nhìn toàn bài văn sự kết hợp giữa phân tích và tổng hợp diễn ra như thế nào ? + Phân tích xong ở các khía cạnh của vấn đề rồi mới khái quát lại. Cách suy luận đó là cách suy luận quy nạp. + Sau khi nêu lên một số biểu hiện của những quy tắc ngầm về trang phục, bài viết dùng phép tổng hợp để chốt lại vấn đề. - Phân tích và tổng hợp có vai trò như thế nào trong văn bản nghị luận? Hướng dẫn luyện tập * Hoạt động nhóm: + Nhóm 1 làm ý 1 bài1 + Nhóm 2 làm ý 2 bài1 + Nhóm 3 làm ý 3 bài1 + Nhóm 4 làm ý 3 bài1 - Đại diện nhóm trả lời - GV nhận xét,bổ xung. * Ho¹t ®éng 4- Cñng cè - H­íng dÉn lµm bµi tËp 3 ë nhµ - T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch tÇm quan träng cña c¸ch ®äc s¸ch Vai trß cña ph©n tÝch trong lËp luËn ? * Ho¹t ®éng 5- HDVN: - Hoµn thiÖn bµi tËp vµo vë - ChuÈn bÞ bµi luyÖn tËp tr¶ lêi c©u hái SGK I- Tìm hiểu phép phân tích: 1- Ví dụ : a) Vấn đề nghị luận : Con người phải trang phục (ăn mặc) như thế nào b) Luận điểm : - Ăn mặc phải hoàn chỉnh - Ăn mặc phải phù hợp hoàn cảnh. - Ăn mặc phải thể hiện nhân cách của mình. c) Luận cứ : * Luận cứ của LĐ1 : * Luận cứ của LĐ2 : * Luận cứ của LĐ3 : * Phân tích: - Trình bày từng bộ phận, phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng. - Để phân tích dùng các biện pháp nêu giả thiết, so sánh, đối chiếu, ... cả phép giải thích, chứng minh. * Tổng hợp: - Kết luận chung của các ý đã phân tích. 2-Bµi häc: Ghi nhớ : II- Luyện tập : 1- Bài 1 (10) 1.Phân tích luậnđiểm: + Học vấn là việc của toàn nhân loại + Học vấn của nhân loại do sách lưu truyền. + Sách là kho tàng quý báu + Nếu chúng ta không lấy những thành quả của nhân loại làm điểm xuất phát thì trở thành kẻ lạc hậu 2. Phân tích lí do chọn sách đọc: + Sách nhiều, chất lượng khác nhau + Sức người có hạn 3. Phân tích cách đọc sách: + Tham nhiều mà chỉ liếc qua… + Đọc ít mà kĩ + 2 loại sách cần đọc TiÕt 95 luyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp Ngày soạn: 10-01-2012 Ngày dạy:14- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- KiÕn thøc Gióp häc sinh luyÖn tËp cñng cè phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp, sù kÕt hîp hai thao t¸c, nhËn biÕt hai thao t¸c trong v¨n b¶n, hiÓu ®­îc t¸c dông cña viÖc dïng phÐp ph©n tÝch vµ phÐp tæng hîp trong ®o¹n v¨n hoÆc bµi v¨n. 2- Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp, ph©n biÖt vµ b­íc ®Çu biÕt sö dông cã hiÖu qu¶. 3- Th¸i ®é : ý thøc kÕt hîp hai thao t¸c trong giao tiÕp vµ viÕt bµi. II- ChuÈn bÞ : -GV: SGK- Gi¸o ¸n- S¬ ®å “MÊu chèt cña sù thµnh ®¹t”. - HS: SGK- vë ghi III- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: C©u hái: ThÕ nµo lµ ph©n tÝch tæng hîp? * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : GV giíi thiÖu tiÕp néi dung cña bµi häc... - Néi dung cô thÓ : H­íng dÉn HS nhËn diÖn vµ ®¸nh gi¸ - §äc bµi viÕt SGK 11. T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch vÊn ®Ò g× ? C©u v¨n mang ý ®ã ? + “Th¬ hay lµ hay c¶ hån lÉn x¸c kh«ng thÓ tãm t¾t th¬ ®­îc, mµ ph¶i ®äc l¹i” - T¸c gi¶ ph©n tÝch b»ng c¸ch nµo ? C¸ch ph©n tÝch bµi th¬ c¨n cø vµo c¸c b×nh diÖn nµo cña th¬ ? - C¸ch b¾t ®Çu ph©n tÝch tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ hay tõ cô thÓ ®Õn kh¸i qu¸t ? - §äc ®o¹n v¨n b SGK 11. VÊn ®Ò ®­a ra bµn b¹c ë ®©y lµ g× ? ChØ ra tr×nh tù ph©n tÝch? + VÊn ®Ò ®Æt ra d­íi d¹ng c©u hái : “MÊu chèt cña thµnh ®¹t lµ ë ®©u ? + §o¹n 1 : Nªu c¸c mÊu chèt cña sù thµnh ®¹t. + §o¹n 2 : Ph©n tÝch tõng quan niÖm ®óng sai vµ chèt l¹i viÖc ph©n tÝch b¶n th©n chñ quan mçi ng­êi. MÊu chèt cña sù thµnh ®¹t Chñ quan con ng­êi Kh¸ch quan Tµi n¨ng §iÒu kiÖn häc tËp Hoµn c¶nh GÆp thêi Kh¼ng ®Þnh mÊu chèt cña sù thµnh ®¹t Ph©n tÝch ®óng sai -> nguyªn nh©n kh¸ch quan H­íng dÉn thùc hµnh ph©n tÝch - Ho¹t ®éng nhãm + Nhãm 1,2 lµm bµi tËp 2 ( 12) + Nhãm 2,4 lµm bµi tËp 3 ( 12) . §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi . GV nhËn xÐt, bæ xung. - Nh÷ng lý do khiÕn mäi ng­êi ph¶i ®äc s¸ch? + S¸ch vë ®óc kÕt tri thøc nh©n lo¹i. + Muèn tiÕn bé, ph¸t triÓn ph¶i ®äc s¸ch ®Ó tiÕp thu tri thøc, kinh nghiÖm. * Ho¹t ®éng 4- Cñng cè - §äc l¹i ghi nhí vÒ phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp SGK 10 * Ho¹t ®éng 5- H­íng dÉn vÒ nhµ: - T×m hiÓu c¸c ®o¹n v¨n sö dông ph©n tÝch vµ tæng hîp. - So¹n “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”, chó ý môc chó thÝch vµ c©u hái h­íng dÉn häc bµi. I- §äc, nhËn diÖn vµ ®¸nh gi¸ : 1- §o¹n a : - Th¬ hay c¶ hån lÉn x¸c. - DÉn chøng : + Bµi Thu ®iÕu - C¸c b×nh diÖn : + C¸c ®iÖu xanh, nh÷ng cö ®éng, c¸c vÇn th¬, c¸c tõ, ch÷ - Ph©n tÝch theo c¸ch diÔn dÞch. 2- §o¹n b : - VÊn ®Ò ®Æt ra d­íi d¹ng c©u hái. - Lµ ®o¹n nghÞ luËn ph©n tÝch -> tæng hîp (quy n¹p). II- Thùc hµnh: Bµi 2: - Häc qua loa: Häc kh«ng cã ®Çu, cuèi, häc ®Ó khoe… - Ph©n tÝch thùc chÊt cña lèi häc ®èi phã: häc ®Ó lÊy ®iÓm, ®Ó thi cö, kiÕn thøc n«ng c¹n, kh«ng lÊy viÖc häc lµm môc ®Ých. - B¶n chÊt: häc kh«ng ®i s©u vµo kiÕn thøc. -T¸c h¹i:- víi XH lµ g¸nh nÆng - Víi b¶n th©n kh«ng høng thó häc Bµi 3- Ph©n tÝch lý do mäi ng­êi ph¶i ®äc s¸ch : + S¸ch vë ®óc kÕt tri thøc nh©n lo¹i. + Muèn tiÕn bé, ph¸t triÓn ph¶i ®äc s¸ch ®Ó tiÕp thu tri thøc, kinh nghiÖm. -> §äc kü, hiÓu s©u -> §äc s©u, ®äc réng -------------------------------------------- TuÇn 21 TiÕt 96 tiÕng nãi cña v¨n nghÖ NguyÔn §×nh Thi Ngày soạn: 09-01-2012 Ngày dạy:16- 01- 2012 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1- KiÕn thøc Gióp häc sinh hiÓu ®­îc néi dung c¬ b¶n vÒ t¸ gi¶ N§T vµ nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c phÈm .HiÓu ®­îc néi dung cña v¨n nghÖ lµ ph¶n ¸nh vµ thÓ hiÖn cuéc sèng. 2- Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng x¸c ®Þnh, ph©n tÝch t×m hiÓu luËn ®iÓm, luËn cø vµ c¸ch lËp luËn cña bµi viÕt. 3- Th¸i ®é : Cã ý thøc tr×nh bµy vÊn ®Ò cã luËn ®iÓm, luËn cø râ rµng II- ChuÈn bÞ : -GV: SGV - SGK .- Gi¸o ¸n - N©ng cao ng÷ v¨n - HS: SGK- vë so¹n bµi – vë ghi. IIITæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung CẦN ĐẠT * Ho¹t ®éng 1- Ổn định tổ chức 9A : 9B : * Ho¹t ®éng 2- Kiểm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: KiÓm tra : ( 5 phót) §Ò bµi : - Nªu ng¾n gän néi dung c¬ b¶n cña bµi viÕt “Bµn vÒ ®äc s¸ch” cña Chu Quang TiÒm ? §¸p ¸n : - Kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng, ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch. - Nh÷ng khã kh¨n vµ nh÷ng thiÕu sãt dÔ m¾c ph¶i cña viÖc ®äc s¸ch hiÖn nay. - Bµn vÒ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch, lùa chän s¸ch vµ ®äc thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶ * Ho¹t ®éng 3- Tæ chøc d¹y häc bài mới : - Giíi thiÖu bµi : Ch­¬ng tr×nh líp 9 tiÕp tôc giíi thiÖu víi c¸c emVB TiÕng nãi cña v¨n nghÖ, ®Ó thÊy ®­îc søc m¹nh k× diÖu cña nã ®èi víi cuéc sèng cña mçi con ng­êi nh­ thÕ nµo ?   - Néi dung cô thÓ : H­íng dÉn t×m hiÓu chung. -HS chó thÝch (*) SGK - Nªu vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶? - GV h­íng dÉn häc sinh c¸ch ®äc - GV ®äc 1 ®o¹n. GV h­íng dÉn mét sè chó thÝch SGK. - Hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm? - X¸c ®Þnh thÓ lo¹i vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña VB ? - T×m bè côc ®o¹n trÝch. Chó ý c¸c ý chÝnh (luËn ®iÓm) n»m ë ®Çu c¸c ®o¹n ? + Néi dung cña v¨n nghÖ : Cïng thùc t¹i kh¸ch quan néi dung cña v¨n nghÖ cßn lµ nhËn thøc míi mÎ, lµ t­ t­ëng, t×nh c¶m cña c¸ nh©n, nghÖ sÜ. Mçi t¸c phÈm v¨n nghÖ lín lµ mét c¸ch sèng cña t©m hån lµm thay ®æi “m¾t ta nh×n ãc ta nghÜ”. + TiÕng nãi cña v¨n nghÖ rÊt cÇn thiÕt víi con ng­êi víi chiÕn ®Êu, víi s¶n xuÊt v« cïng gian khæ cña d©n téc. + V¨n nghÖ cã kh¶ n¨ng c¶m hãa, søc m¹nh l«i cuèn kú diÖu bëi nã lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m, t¸c ®éng tíi mçi con ng­êi qua nh÷ng rung c¶m s©u xa tõ tr¸i tim. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña bµi viÕt. C¨n cø vµo ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ? Ph©n tÝch néi dung ph¶n ¶nh, thÓ hiÖn cña v¨n nghÖ. - §äc ®o¹n 1. T×m c¸c luËn ®iÓm chÝnh ? C¸c ý ®­îc triÓn khai nh­ thÕ nµo ? - T¸c gi¶ dïng c¸ch lËp luËn diÔn dÞch hay quy n¹p ? + DiÔn dÞch kÕt hîp lý lÏ víi chøng minh v¨n häc : TruyÖn KiÒu, An na Ca rª ni na. - LuËn ®iÓm 2 cña ®o¹n lµ g× ? TËp trung ý chÝnh ë c©u nµo ? C¸ch lËp luËn ? - Theo em c©u ®Çu ®o¹n nµy ph¶i kÕt hîp víi c©u nµo ë ®o¹n míi khÐp l¹i ®­îc luËn ®iÓm nªu trªn ? + “Nh÷ng nghÖ sÜ lín ®em tíi ®­îc cho c¶ thêi ®¹i hä mét c¸ch sèng cña t©m hån”. - V¨n nghÖ lµ sù rung c¶m vµ nhËn thøc cña ng­êi tiÕp nhËn v× sao ? + Lµ rung c¶m, nhËn thøc cña tõng ng­êi tiÕp nhËn. Mçi ng­êi tiÕp nhËn lµ mét c¸ thÓ tinh thÇn, mang ®Õn cho t¸c phÈm nh÷ng ý nghÜa kh¸c nhau. Cho nªn néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ sÏ ®­îc më réng, ph¸t huy v« tËn qua tõng thÕ hÖ ng­êi ®äc, ng­êi xem. - GV n©ng cao vµ kÕt luËn : Néi dung v¨n nghÖ kh¸c c¸c bé m«n khoa häc kh¸c. V¨n nghÖ tËp trung kh¸m ph¸, thÓ hiÖn chiÒu s©u tÝnh c¸ch, sè phËn, t×nh c¶m bªn trong cña con ng­êi. (Minh ho¹ NhËt ký trong tï – Hå ChÝ Minh). - Ho¹t ®éng nhãm : - Em h·y lÊy mét t¸c phÈm v¨n häc ®Ó chøng minh cho néi dung cña v¨n nghÖ mang tÝnh cô thÓ lµ ®êi sèng t×nh c¶m cña con ng­êi ...? I- §äc – T×m hiÓu chung : 1- T¸c gi¶ - t¸c phÈm: - NguyÔn §×nh Thi (1924-2003) 2. §äc – t×m hiÓu chó thÝch : a. §äc : b. Chó thÝch : 3- t¸c phÈm: - TiÓu luËn “TiÕng nãi v¨n nghÖ” 1948. - ThÓ lo¹i : LÝ luËn phª b×nh. - PTB§ : nghÞ luËn( NL mét vÊn ®Ò v¨n nghÖ). - Bè côc : - Néi dung cña v¨n