Giáo án Ngữ Văn 9 năm học 2012 - 2013

TuÇn 20 Ngµy 02 th¸ng 01 n¨m 2013 TiÕt 91, 92 Bµn vÒ ®äc s¸ch (Theo Chu Quang TiÒm) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức. Giúp học sinh: - Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách - Phương pháp đọc sách cho có hiệu quả. 2. Kĩ năng. - Đọc, hiểu văn bản dịch, không sa đà vào phân tích ngôn từ. - Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống lập luận rõ ràng trong một văn bản nghị luận. - Rèn luyện thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội. * Các kĩ năng sống được giáo dục trong bài - Xác định giá trị bản thân. - Giao tiếp: Trình bày, trao đổi về việc đọc sách. *Phương pháp, kĩ thuật dạy học - Kĩ thuật động não: suy nghĩ, phân tích đánh giá về nội dung và nghệ thuật của văn bản, phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách. - Kĩ thuật đặt câu hỏi: gợi mở, dẫn dắt hs tìm hiểu khám phá kiến thức. - Thảo luận nhóm, trình bày về phương pháp đọc sách. 3. Thái độ. - Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc sách. - Giáo dục những thói quen đọc sách. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Kiểm tra bài cũ: - Giới thiệu chương trình học kì II. - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh. 2. Bài mới: Giới thiệu bài: ? Mục Mỗi ngày một quấn sách có được em theo dõi thường xuyên không? Theo lời khuyên của người giới thiệu, em đã tìm mua ( Mượn ) và đã đọc được quấn sách nào? Theo em, mục ấy được đặt ra mục đích gì? ( Từ đó dẫn vào bài ) Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung ho¹t ®éng * Ho¹t ®éng 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm ? Nêu những hiểu biết của em về tác giả? - HS:Trả lời dựa theo chú thích trong SGK ? Giải nghĩa các từ khó SGK ? Văn bản thuộc thể loại gì? - HS: Văn bản nghị luận (lập luận giải thích một vấn đề xã hội) - GV: Chốt, ghi b¶ng - Giáo viên nêu yêu cầu đọc,hướng dẫn học sinh đọc, - GV: Gọi học sinh đọc bài. - HS: Đọc văn bản ? Văn bản có bố cục mấy phần? Nêu ý mỗi phần. - HS: Suy nghĩ trả lời *Ho¹t ®éng 2 : HD Phân tích văn bản Theo dõi phần đầu văn bản và cho biết: ? Bàn về sự cần thiết của việc đọc sách, tác giả đưa ra những luận điểm nào? - HS: Thảo luận nhóm trình bày ? Nếu học vấn là những hiểu biết…học tập thì học vấn thu được từ đọc sách là gì? - HS: Suy nghĩ trả lời. GV: Chốt ? Khi cho rằng học vấn không chỉ là chuyện đọc sách…của học vấn. Tác giả muốn ta nhận thức được điều gì về đọc sách và quan hệ đọc sách với học vấn? - HS: trình bày. GV: Chốt,ghi bảng ? Để chứng minh cho luận điểm trên tác giả đó đưa ra những lí lẽ nào? ? Theo tác giả: Sách là…nhân loại=> Em hiểu ý kiến này như thế nào? - HS : Suy nghĩ trả lời ? Những cuốn sách giáo khoa em đang học có phải là di sản tinh thần không? 3. Với những lí lẽ trên của tác giả đem lại cho em hiểu biết gì về sách và lợi ích của việc đọc sách? Lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách - HS: Đọc tiếp đoạn 2: ? Trong phần văn bản tiếp theo, tác giả đã bộc lộ suy nghĩ của mình về việc lựa chọn sách như thế nào? Lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách ? Quan niệm đọc chuyên sâu được phân tích qua những lí lẽ nào? - HS: Suy nghĩ trả lời - Gv: Chốt, ghi bảng ? Em hãy nhận xét về thái độ bình luận và cách trình bày lí lẽ của tác giả? ? Em nhận thức được gì từ lời khuyên này của tác giả? ? Nhận xét của tác giả về cách đọc lạc hướng như thế nào? - HS: Suy nghĩ trả lời - GV: Chốt ghi bảng ? Vì sao lại có hiện tượng đọc lạc hướng?Cái hại của đọc lạc hướng là gì? ? Tác giả đã có cách nhìn và trình bày như thế nào về vấn đề này? - HS: Suy nghĩ trả lời ? Em nhận được lời khuyên nào từ việc này? Từ đó em liên hệ gì đến việc đọc sách của mình? ? Hãy tóm tắt quan niệm của tác giả về việc chọn tinh, đọc kĩ và đọc để trang trí - HS : Tóm tắt ? Tác giả đã tỏ thái độ như thế nào về cách đọc sách này? ? Là người đọc sách em nhận được từ ý kiến trên lời khuyên bổ ích nào?Từ đó em liên hệ gì đến việc đọc sách của bản thân? ? Theo tác giả thế nào là đọc để có kiến thức phổ thông?Vì sao tác giả lại đặt vấn đề đọc để có kiến thức phổ thông? - HS: Suy nghĩ trả lời - Gv: Chốt, sửa sai ? Em có nhận xét gì về cách trình bày lí lẽ của tác giả? Từ đó em nhận được gì từ lời khuyên này? * Hoạt động nhóm ? Theo em lời khuyên nào bổ ích nhất? * Ho¹t ®éng 3 : Hướng dẫn TK ? Nêu nhận xét của em về nghệ thuật và nội dung, ý nghÜa của văn bản? - HS: Đọc Ghi nhớ I. GIỚI THIỆU CHUNG: 1. Tác giả: - Chu Quang Tiềm ( 1897- 1986). Nhà Mĩ Học và lí luận văn học nổi tiếng Trung Quốc. 2.Tác phẩm: - Bà về việc đọc sách trích trong Danh nhân Trung Quốc.bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách. Thể loại: Văn bản nghị luận (lập luận giải thích một vấn đề xã hội) 3. Đọc – tìm hiểu từ khó: - Đọc rõ ràng rành mạch,nhưng vẫn với giọng tâm tình, nhẹ nhàng như lời trò chuyện. - Chú ý hình ảnh so sánh trong bài. 4. Bố cục: 3 phần P1: Tầm quan trọng của đọc sách. P2: Lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách P3: Còn lại: Lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách ii. ph©n tÝch : 1. Tầm quan trọng của đọc sách. * Luận điểm:"Đọc sách…….của học vấn" - Đó là những hiểu biết của con người do đọc sách mà có. - Học vấn được tích lũy từ mọi mặt trong hoạt động, học tập của con người. - Trong đó đọc sách là một mặt nhưng đó là mặt quan trọng. - Muốn có học vấn không thể không đọc sách. * Lí lẽ: - Sách là kho tàng…tinh thần nhân loại. - Nhất định….trong quá khứ làm xuất phát . - Đọc sách là hưởng thụ…con đường học vấn. => Sách là thành tựu đáng quý, muốn nâng cao học vấn cần dựa vào thành tựu này. - Tủ sách của nhân loại đồ sộ, có giá trị.Sách là những giá trị quý giá,là tinh hoa trí tuệ, tư tưởng, tâm hồn của nhân loại được mọi thế hệ lưu giữ cẩn thận. * Có: vì nó là một phần tinh hoa học vấn của nhân loại. Vì : Sách lưu giữ tất cả học vấn của nhân loại. Muốn nâng cao học vấn cần kế thừa thành tựu này. => Sách là vốn quý của nhân loại,đọc sách là cách để tạo học vấn, muốn tiến lên trên con đường học vấn, không thể không đọc sách. 2. Lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách - Trong tình hình hiện nay sách vở nhiều => Việc đọc sách không dễ. - Sách nhiều nên đọc không chuyên sâu, khó lựa chọn. => Không tham đọc nhiều, cần đọc kĩ, cần đọc thêm loại sách thưởng thức. 3. Lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách * Luận điểm: Đọc sách để nâng cao học vấn cần đọc chuyên sâu. *Lí lẽ: - Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu - Đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ. - Đọc chuyên sâu nhưng không bỏ qua đọc thưởng thức. - Xem trọng cách đọc chuyên sâu, coi thường cách đọc không chuyên sâu. - Đọc sách để tích lũy, nâng cao học vấn cần đọc chuyên sâu, tránh tham lam ,hời hợt. - Đọc lạc hướng là: tham lam mà không thực chất. - Vì sách vở ngày càng nhiều. - Đọc lạc hướng lãng phí thời gian và sức lực trên những cuốn sách vô thưởng vô phạt, bỏ lỡ cơ hội đọc sách quan trọng cơ bản. - Đọc sách không đọc lung tung mà cần đọc có mục đích cụ thể. * Quan niệm về chọn tinh, đọc kĩ: - Tác giả đề cao cách chọn tinh, đọc kĩ, phủ nhận cách đọc chỉ để trang trí bộ mặt. - Đọc sách cần đọc tinh, kĩ hơn là đọc nhiều mà đọc dối. - Đọc để có kiến thức phổ thông là đọc rộng ra theo yêu cầu của các môn học từ THCS đến năm đầu đại học. - Vì đây là yêu cầu bắt buộc đối với học sinh.Các học giả cũng không bỏ qua đọc để có kiến thức phổ thông. Vì các môn học liên quan với nhau, không có học vấn nào cô lập. - Đọc sách cần chuyên sâu nhưng cần cả đọc rộng. => Đọc sách cốt để chuyên sâu, ngoài ra còn phải đọc để có học vấn rộng phục vụ cho chuyên sâu. => Tác giả kết hợp phân tích lí lẽ với liên hệ so sánh toàn diên ,tỉ mỉ… iii. tæng kÕt ( Ghi nhớ SGK) 1. Nghệ thuật : - Bố cục chặt chẽ, hợp lí. - Dẫn dắt tự nhiên, xác đáng bằng giọng chuyện trò, tâm tình của một học giả có uy tín đã làm tăng tính thuyết phục của văn bản. - Lựa chọn ngôn ngữ giàu hình ảnh, với những các ví von cụ thể và thú vị. 2. Nội dung : - Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách, và cách lựa chọn sách, cách đọc sách sao cho có hiệu quả. 3. ý nghÜa: iv. H­íng dÉn häc ë nhµ. - Hệ thống nội dung vừa học. - Học sinh nhắc lại nội dung cơ bản vừa học. - Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi còn lại trong bài - Học sinh nhắc lại nội dung bài học. - Về nhà: Học bài Soạn bài:Tiếng nói của văn nghệ IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ngµy 03 th¸ng 01 n¨m 2013 TiÕt 93 Khëi ng÷ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức. Giúp học sinh: - Nhận biết khởi ngữ, phân biệt khởi ngữ với chủ ngữ của câu - Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó 2. Kĩ năng. - Nhận diện khởi ngữ trong câu. - Biết đặt những câu có khởi ngữ * Kĩ năng sống cơ bản được tích hợp giáo dục: - Kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng tư duy tích cực. - Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kiến thức của cá nhân trong việc sử dụng khởi ngữ. * Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về cách sử dụng khởi ngữ phù hợp với việc tạo lập văn bản và giao tiếp. - Phân tích các tình huống mẫu để nhận ra khởi ngữ trong câu, tác dụng của việc sử dụng khởi ngữ trong tạo lập văn bản và giao tiếp 3. Thái độ. - Có ý thức trong việc vận dụng khởi ngữ trong việc tạo lập văn bản. - Có ý thức sử dụng khởi ngữ trong những văn cảnh cho phù hợp. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô, TLTK. - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Kiểm tra bài cũ: ? Nêu các thành phần chính của câu? Đặt câu có đầy đủ các thành phần chính? 2. Bài mới: Giới thiệu bài: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: H×nh thµnh kiÕn thøc vÒ Khëi ng÷. I. §Æc ®iÓm vµ vai trß cña Khëi ng÷ trong c©u. - GV treo b¶ng phô - HS ®äc vÝ dô (1) SGK 7. Ph©n biÖt c¸c tõ ng÷ in ®Ëm víi chñ ng÷ trong c©u ? VÒ vÞ trÝ ? vÒ quan hÖ víi vÞ ng÷ ? + VD a : Cßn anh, anh// kh«ng gh×m næi xóc ®éng. . §øng tr­íc CN . “cßn anh” nãi vÒ sù kh«ng gh×m næi xóc ®éng cña chñ ng÷ “anh”. + VD b : Giµu, t«i// còng giµu råi. . §øng tr­íc CN . Tõ “giµu” nãi vÒ tÝnh chÊt cña chñ ng÷ “t«i”. + VD c : VÒ c¸c thÓ v¨n trong lÜnh vùc v¨n nghÖ, chóng ta// cã thÓ tin ë tiÕng ta, kh«ng sù nã thiÕu giµu vµ ®Ñp. . §øng tr­íc CN . C¸c thÓ v¨n trong lÜnh vùc v¨n nghÖ kh«ng thiÕu giµu vµ ®Ñp - §øng tr­íc côm tõ “c¸c thÓ ...” lµ tõ g× ? Cã thÓ thay = tõ nµo? + Tõ “vÒ” cã thÓ thay b»ng tõ “víi, ®èi víi”. - GV nhËn xÐt chung vµ tæng qu¸t : C¸c tõ ng÷ in ®Ëm cã vÞ trÝ ®øng tr­íc chñ ng÷, kh«ng cã quan hÖ chñ vÞ víi vÞ ng÷, nã kh«ng ph¶i lµ chñ ng÷ cña c©u mµ chØ cã t¸c dông nªu ®Ò tµi tµi ®­îc nãi ®Õn trong c©u. C¸c tõ ng÷ ®ã gäi lµ “khëi ng÷”. - Dùa vµo nh÷ng vÝ dô vµ nhËn xÐt, em h·y nªu thÕ nµo gäi lµ khëi ng÷ ?§Æc ®iÓm vµ c«ng dông ? GV ®­a ra vÝ dô - VD ph©n biÖt víi tr¹ng ng÷ ? + S¸ng nay, t«i vµ Nam ®i häc -> tr¹ng ng÷ + VÒ häc, t«i kh«ng thua Nam -> khëi ng÷ 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt a)Nªu lªn ®Ò tµi nãi ®Õn trong c©u b) Th«ng b¸o th«ng tin c) §øng tr­íc CN “Chóng ta” nªu lªn ®Ò tµi nãi ®Õn trong c©u. 3. KÕt luËn (Ghi nhí). + Lµ thµnh phÇn ®øng tr­íc CN + Nªu lªn ®Ò tµi ®­îc nãi ®Õn trong c©u + Cã thÓ thªm quan hÖ tõ “vÒ, víi, ®èi víi” vµo tr­íc khëi ng÷ (ph©n biÖt víi tr¹ng ng÷). Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn luyÖn tËp. II. LuyÖn tËp. GV h­íng dÉn lµm bµi tËp. §äc yªu cÇu bµi tËp. Cã 5 bµi mçi tæ lµm 1 bµi tËp. §¹i diÖn tr×nh bµy. Líp Bµi 1: X¸c ®Þnh c¸c Khëi ng÷. a. §iÒu nµy. b. §èi víi chóng m×nh. bæ sung (x¸c ®Þnh c¸c Khëi ng÷ chó ý Khëi ng÷ cã khi ë c©u 2 cña vÝ dô) - GV chia nhãm: 2 nhãm lµm bµi tËp 2 vµ 2 nhãm lµm bµi tËp 3. + §äc yªu cÇu tõng bµi tËp. + Th¶o luËn theo nhãm sau ®ã ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. c. Mét m×nh. d. Lµm khÝ t­îng. e. §èi víi ch¸u. Bµi 2: C¸c khëi ng÷ quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c tõ sau: a. ¤ng kh«ng thÝch nghÜ ngîi nh­ thÕ. b. X©y l¨ng phôc dÞch, g¸nh g¹ch, ®Ëp ®¸. + GV tæ chøc cho c¸c nhãm nhËn xÐt bµi lµm GV thèng nhÊt ®¸p ¸n ®óng. Bµi 3: ViÕt l¹i c¸c c©u nh­ sau: a. Lµm bµi, th× anh Êy lµm cÈn thËn l¾m. b. HiÓu, th× t«i hiÓu råi, nh­ng gi¶i th× t«i ch­a gi¶i ®­îc. iv. H­íng dÉn häc ë nhµ. - Hệ thống toàn bài, Học sinh nhắc lại Ghi nhớ. - Về nhà: Học bài, đọc trước bài Các thành phần biệt lập -So¹n bµi míi. IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngµy 04 th¸ng 01 n¨m 2013 TiÕt 94 PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến Thức: - Đặc điểm của phép lập luận phân tích và tổng hợp . - Sự khác nhau giữa hai phép lập luận phân tích và tổng hợp. - Tác dụng của hai phép lập luận phân tích và tổng hợp trong các văn bản nghị luận. 2. Kĩ năng: - Nhận diện được phép lập luận phân tích và tổng hợp . - Vận dụng hai phép lập luận này khi tạo lập và đọc – Hiểu văn bản nghị luận. * Kĩ năng sống cơ bản được tích hợp giáo dục: - Giao tiÕp, t­ duy s¸ng t¹o ,tù nhËn thøc. - Kĩ năng giao tiếp, ra quyÕt ®Þnh * Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: -Ph­¬ng ph¸p : Vấn đáp, đàm thoại kết hợp với thảo luận nhóm - Phân tích các tình huống mẫu để nhận ra phép lập luận phân tích và tổng hợp, tác dụng của việc sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp trong tạo lập văn bản. - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về cách sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp phù hợp với việc tạo lập văn bản. 3. Thái độ: - Biết vận dụng để làm văn nghị luận II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô, TLTK. - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s 2. Bài mới: Giới thiệu bài: - Trong văn bản nghị luận phép lập luận chủ yếu là phân tích và tổng hợp, để tìm hiểu thế nào là phép lập luận phân tích và tổng hợp chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ tro Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp. I. PHÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp. - Gäi HS ®äc vÝ dô bµi "Trang phôc" 1. VÝ dô: V¨n b¶n "Trang phôc" §Ó lµm râ ý nghÜa cña mét sù vËt, hiÖn t­îng nµo ®ã ng­êi ta th­êng dïng phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp lµ g× ? T¹i sao cÇn ph©n tÝch, t¹i sao cÇn tæng hîp, ta dïng nã nh­ thÕ nµo. - §äc v¨n b¶n “Trang phôc” SGK 9. §©y lµ bµi nghÞ luËn, vËy vÊn ®Ò t¸c gi¶ ®­a ra ®Ó t×m hiÓu lµ vÊn ®Ò g× ? - T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch thµnh c¸c ý lín nh­ thÕ nµo ? T×m bè côc cña v¨n b¶n ? C¸c c©u nªu lªn luËn ®iÓm ? - C¸c ý lín (luËn ®iÓm) ®­îc t¸c gi¶ ph©n tÝch thµnh c¸c ý nhá h¬n ? Cô thÓ trong tõng luËn ®iÓm ? GV ®Þnh h­íng: + Dïng c¸c h×nh ¶nh cô thÓ, phæ biÕn ®Ó nãi vÒ ¨n mÆc : trong doanh tr¹i hay n¬i c«ng céng ¨n mÆc chØnh tÒ mµ ®i ch©n ®Êt, ®i giÇy cã bÝt tÊt nh­ng phanh cóc ¸o. HiÖn t­îng nµy nªu lªn mét quy t¾c : ¨n mÆc ph¶i chØnh tÒ, ®ång bé. + Dïng c©u danh ng«n “¨n cho m×nh mÆc cho ng­êi”, dïng gi¶ thiÕt c¸ch ¨n mÆc kh«ng thÓ x¶y ra trong c¸c hoµn c¶nh x¸c ®Þnh: ¨n mÆc n¬i c«ng céng, trong hang s©u, khi t¸t n­íc, khi dù ®¸m c­íi, ®¸m tang ... Gi¶i thÝch râ kh«ng ai b¾t nh­ng lµ quy t¾c ngÇm ph¶i tu©n thñ ®ã lµ v¨n hãa x· héi. 3 hiÖn t­îng “anh thanh niªn ...”, “§i ®¸m c­íi ...”, “§i dù ®¸m tang ...” nªu nguyªn t¾c : ¨n cho m×nh, mÆc cho ng­êi, ¨n mÆc ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh riªng cña m×nh vµ hoµn c¶nh chung n¬i céng ®ång hay toµn x· héi. + Dïng c©u danh ng«n “Y phôc xøng kú ®øc”, kh¼ng ®Þnh ¨n mÆc phï hîp hoµn c¶nh riªng vµ hoµn c¶nh chung mäi ng­êi, cã tr×nh ®é cã hiÓu biÕt, nªu c©u nãi cña mét nhµ v¨n ®Ó thÓ hiÖn quan ®iÓm cña m×nh “chÝ lý thay”, sù ®ång t×nh. - Nh­ vËy mçi luËn ®iÓm l¹i cã c¸c luËn cø (dÉn chøng, gi¶ thiÕt, so s¸nh) nh»m lµm râ luËn ®iÓm : ¡n mÆcph¶i hoµn chØnh, ¨n mÆc ph¶i phï hîp hoµn c¶nh, ¨n mÆc ph¶i thÓ hiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. PhÐp lËp luËn ®ã ta gäi lµ phÐp ph©n tÝch. - ThÕ nµo gäi lµ phÐp ph©n tÝch ? - Dùa vµo phÇn t×m hiÓu ë trªn, em h·y gi¶i thÝch c©u cuèi cïng cña v¨n b¶n ? C©u nµy dïng ®Ó lµm g× ? ý nghÜa cña nã ? - C©u cuèi cña bµi v¨n t¸c gi¶ ®· dïng phÐp tæng hîp. VËy thÕ nµo lµ tæng hîp ? Mèi quan hÖ gi÷a ph©n tÝch vµ tæng hîp ? - Nh×n toµn bµi v¨n sù kÕt hîp gi÷a ph©n tÝch vµ tæng hîp diÔn ra nh­ thÕ nµo ? + Ph©n tÝch xong ë c¸c khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò råi míi kh¸i qu¸t l¹i. C¸ch suy luËn ®ã lµ c¸ch suy luËn quy n¹p. + Sau khi nªu lªn mét sè biÓu hiÖn cña nh÷ng quy t¾c ngÇm vÒ trang phôc, bµi viÕt dïng phÐp tæng hîp ®Ó chèt l¹i vÊn ®Ò. - Ph©n tÝch vµ tæng hîp cã vai trß nh­ thÕ nµo trong v¨n b¶n nghÞ luËn? 2. NhËn xÐt a) VÊn ®Ò nghÞ luËn : Con ng­êi ph¶i trang phôc (¨n mÆc) nh­ thÕ nµo b) LuËn ®iÓm : - ¡n mÆc ph¶i hoµn chØnh - ¡n mÆc ph¶i phï hîp hoµn c¶nh. - ¡n mÆc ph¶i thÓ hiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. c) LuËn cø : * LuËn cø cña L§1 : * LuËn cø cña L§2 : * LuËn cø cña L§3 : * Ph©n tÝch: - Tr×nh bµy tõng bé phËn, ph­¬ng diÖn cña mét vÊn ®Ò nh»m chØ ra néi dung cña sù vËt, hiÖn t­îng. - §Ó ph©n tÝch dïng c¸c biÖn ph¸p nªu gi¶ thiÕt, so s¸nh, ®èi chiÕu, ... c¶ phÐp gi¶i thÝch, chøng minh. * Tæng hîp: - KÕt luËn chung cña c¸c ý ®· ph©n tÝch. 3- Ghi nhí : SGK Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn luyÖn tËp. II. LuyÖn tËp Bµi 1: T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch luËn ®iÓm nh­ thÕ nµo ? (GV cho HS ®äc l¹i ®o¹n v¨n. - C¸ch ph©n tÝch cã t¸c dông g×? Hái: MÊy c¸ch ph©n tÝch thÓ hiÖn trong ®o¹n v¨n? Cã 2 c¸ch TÝnh chÊt b¾c cÇu Ph©n tÝch ®èi chiÕu Bµi 1: C¸ch ph©n tÝch luËn ®iÓm cña t¸c gi¶: Häc vÊn kh«ng chØ lµ chuyÖn ®äc s¸ch, nh­ng ®äc s¸ch rèt cuéc lµ mét con ®­êng cña häc vÊn. - Häc vÊn lµ cña nh©n lo¹i häc vÊn cña nh©n lo¹i do s¸ch truyÒn l¹i s¸ch lµ kho tµng cña häc vÊn. Ph©n tÝch b»ng tÝnh chÊt b¾c cÇu mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a 3 yÕu sè s¸ch - nh©n lo¹i - häc vÊn. - Ph©n tÝch ®èi chiÕu: nÕu kh«ng ®äc, nÕu xo¸ bá nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña ®äc s¸ch víi viÖc n©ng cao häc vÊn. Bµi 2: Ph©n tÝch lÝ do ph¶i chän s¸ch mµ ®äc. HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi. Líp nhËn xÐt. GV bæ sung. Bµi 2: LÝ do chän s¸ch ®äc: - §äc kh«ng cÇn nhiÒu mµ cÇn tinh, kÜ. - S¸ch cã nhiÒu lo¹i (s¸ch chøng minh, s¸ch th­êng thøc, kh«ng chän dÔ l¹c). - C¸c lo¹i s¸ch Êy liªn quan víi nhau. Bµi 3: T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch tÇm quan träng cña c¸ch chän ®äc s¸ch nh­ thÕ nµo? Bµi 3: Ph©n tÝch tÇm quan träng cña viÖc ®äc (s¸ch). Kh«ng ®äc kh«ng cã ®iÓm xuÊt ph¸t cao. - §äc lµ con ®­êng ng¾n nhÊt ®Ó tiÕp cËn tri thøc. - Kh«ng chän läc s¸ch th× ®êi ng­êi ng¾n ngñi kh«ng ®äc xuÓ. Bµi 4: Qua c¸c bµi tËp em thÊy ph©n tÝch cã vai trß nh­ thÕ nµo trong v¨n nghÞ luËn? Bµi 4: Vai trß cña ph©n tÝch trong lËp luËn. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch lµ rÊt cÇn thiÕt trong bµi nghÞ luËn. iv. H­íng dÉn häc ë nhµ. - Hệ thống nội dung vừa học. - Ph©n tÝch nh÷ng t¸c h¹i cña viÖc l­êi häc (bµi ng¾n) - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp. IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngµy 05 th¸ng 01 n¨m 2013 TiÕt 95 LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức. - Mục đích, đặc điểm, tác dụng của việc sử dụng phép phân tích và tổng hợp . 2. Kĩ năng. - Nhận dạng được rõ văn bản có sử dụng phép lập phân tích và tổng hợp. - Sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp thuần thục hơn khi đọc hiểu và tạo lập văn bản nghị luận. - Thực hành có hướng dẫn: nhận ra và tìm phép lập luận phân tích và tổng hợp được sử dụng trong văn bản. * Kĩ năng sống cơ bản được tích hợp giáo dục: - Giao tiÕp, t­ duy s¸ng t¹o ,tù nhËn thøc, tù tin. * Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: -Ph­¬ng ph¸p : Vấn đáp, đàm thoại . - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về cách sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp phù hợp với việc tạo lập văn bản. - Th¶o luËn nhãm. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô, TLTK. - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Kiểm tra bài cũ: GV kiÓm tra trong qu¸ tr×nh d¹y. 2. Bài mới: Giới thiệu bài: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1:GV cho HS «n tËp hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp (HS tr¶ lêi. GV bæ sung). .I. ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc luyÖn tËp. II. LuyÖn tËp - GV cho HS ®äc yªu cÇu bµi tËp 1 (qua 2 ®o¹n v¨n). Chia 2 nhãm, mçi nhãm lµm mét ®o¹n. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV bæ sung. Bµi tËp 1: a. §o¹n v¨n cña Xu©n DiÖu b×nh bµi Thu ®iÕu cña NguyÔn KhuyÕn ®­îc t¸c gi¶ dïng phÐp lËp luËn ph©n tÝch (theo lèi diÔn dÞch). Më ®Çu ®o¹n, ý kh¸i qu¸t: "Th¬ hay...hay c¶ bµi". TiÕp theo lµ sù ph©n tÝch tinh tÕ lµm s¸ng tá c¸i hay c¸i ®Ñp cña bµi Thu ®iÕu + ë c¸c ®iÖu xanh... + ë nh÷ng cö ®éng... + ë c¸c vÇn th¬... - GV cho HS trao ®æi ®o¹n v¨n nµy. GV tæng kÕt c¸c ý kiÕn, vµ nªu ®¸p ¸n chung. b. Ph©n tÝch 4 nguyªn nh©n kh¸ch quan cña sù thµnh ®¹t: gÆp thêi, hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn, tµi n¨ng. Tæng hîp vÒ nguyªn nh©n chñ quan: sù phÊn ®Êu kiªn tr× cña c¸ nh©n - thµnh ®¹t lµ lµm c¸i g× cã Ých cho mäi ng­êi, cho x· héi, ®­îc x· héi thõa nhËn - GV cho HS ®äc yªu cÇu bµi tËp 2. HS lµm viÖc theo nhãm. §¹i diÖn tr×nh bµy. Líp bæ sung. Bµi tËp 2: Ph©n tÝch t×nh tr¹ng häc ®èi phã, qua loa (gÆp ®©u häc ®ã, giao bµi míi lµm, sî thÇy c« kiÓm tra...) HËu qu¶: kh«ng n¾m ®­îckiÕn thøc... - GV cho HS ®äc yªu cÇu tµi tËp 3. HS nhí l¹i bµi "Bµn vÒ ®äc s¸ch" ®Ó tr×nh bµy tr­íc líp. Bµi tËp 3: C¸c lÝ do khiÕn mäi ng­êi ph¶i ®äc s¸ch. - §äc s¸ch lµ con ®­êng quan träng cña häc vÊn. - §äc s¸ch lµ con ®­êng tÝch luü, n©ng cao vèn tri thøc. iv. H­íng dÉn häc ë nhµ. - Hệ thống nội dung vừa học. - N¾m l¹i c¸c yªu cÇu sö dông phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp trong v¨n nghÞ luËn. - Lµm tiÕp bµi tËp 4. Soạn bài:Tiếng nói của văn nghệ IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ***************************************** duyÖt vµ gãp ý cña tæ Ngày 07 tháng 01 năm 2 ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ TuÇn 21 Ngµy 09 th¸ng 01 n¨m 2013 TiÕt 96, 97 TiÕng nãi cña v¨n nghÖ NguyÔn §×nh Thi I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến Thức: - Nội dung và sức mạnh của văn nghệ trong cuộc sống của con người. - Nghệ thuật lập luận của nhà văn Nguyễn Đình Thi trong văn bản. 2. Kĩ năng: - Biết cách đọc – Hiểu một văn bản nghị luận. - Rèn luyện thêm cách viết một bài văn nghị luận. -