I./ MỤC TIÊU BÀI HỌC : giúp HS
- Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách .
- Rèn thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài văn nghị luận sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm
II./ CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1./ ỔN ĐỊNH .
2./ BÀI CŨ : Kiểm tra vở soạn bài.
3./ BÀI MỚI
107 trang |
Chia sẻ: luyenbuitvga | Lượt xem: 1698 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án ngữ Văn 9 - Trường THCS Hàm Nghi, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Soạn :
Tuần 19 – Tiết 91,92 BÀI 18
VĂN BẢN BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
A/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
I./ MỤC TIÊU BÀI HỌC : giúp HS
- Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách .
- Rèn thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài văn nghị luận sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm
II./ CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1./ ỔN ĐỊNH .
2./ BÀI CŨ : Kiểm tra vở soạn bài.
3./ BÀI MỚI
Tiến trình hoạt động dạy và học
Ghi bảng
Tiết 91
HĐ1./ Giới thiệu bài. - HS nêu tầm quan trọng của sách đối với việc học
- GV khẳng định lại giá trị khoa học, thực tiễn của việc đọc sách
HĐ2./ Đọc văn bản, tìm hiểu chú thích. - Đọc phù hợp với nội dung v bản.
- Đọc chú thích , nhan đề văn bản cho thấy đây thuộc kiểu văn bản gì ?
( Văn bản nghị luận, trình bày ý kiến theo hệ thống luận điểm )
- Nhắc lại những hiểu biết về văn bản nghị luận , xác định đây là một văn bản nghị luận có nội dung thiết thực sâu sắc , đậm chất văn.
HĐ3./ Đọc – hiểu văn bản.
1. HS chia bố cục văn bản làm 3 phần , nêu ý chính mỗi phần.
a. Phần 1:Học vấn …thgiới mới àTầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách
b. Phần 2: Lịch sử … tiêu hao lực lượng à Nêu các khó khăn, các thiên hướng sai lệch dễ mắc phải của việc đọc sách trong tình hình hiện nay
c. Phần 3 : Còn lại à Bàn về phương pháp đọc sách (Cách đọc hiệu quả )
2. Phân tích tầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách * Đọc kĩ phần 1
a. Bàn về sự cần thiết của việc đọc sách, tác giả giả đưa ra luận điểm căn bản nào ? ( Đọc sách vẫn là con đường quan trọng của của học vấn )
b. Nếu học vấn là những hiểu biết thu nhận được qua qua trình học tập, thì học vấn thu được từ đọc sách là gì ? ( Là hiểu biết do đọc sách mà có )
c. Khi cho rằng : học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn, tác giả muốn ta nhận thức điều gì về học vấn và quan hệ đọc sách với học vấn ?
- Học vấn được tích lũy từ mọi mặt trong hoạt động của con người.
- Trong đó đọc sách chỉ là một mặt nhưng là mặt quan trọng.
- Muốn có học vấn không thể không đọc sách…
d. Luận điểm về sự cần thiết của việc đọc sách được tác giả phân tích rõ bằng trình tự các lí lẽ nào ?
- sách là kho tàng quí báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại.
- Muốn nâng cao học vấn, cần dựa vào thành tựu này: Nhất định phải lấy thành quả mà nhân loại đã đạt được trong quá khứ làm điểm xuất phát
- Đọc sách là hưởng thụ để tiến lên trên con đường học vấn.
e. Theo tác giả, sách là kho tàng quí báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại
Em hiểu ý kiến này như thế nào? Những cuốn sách em đang học có phải là di sản tinh thần đó không ? Vì sao?
- Tủ sách của nhân loại đồ sộ, có giá trị vô cùng lớn lao; là tinh hoa trí tuệ, tư tưởng, tâm hồn của nhân loại được mọi thế hệ cẩn thận lưu giữ.
Sách em đang học tập cũng nằm trong di sản tinh thần đó. Vì đó là một phần nhưng tinh hoa trong các lĩnh vực tự nhiên, xã hội.
I. Tác giả ( SGK )
II. Tìm hiểu văn bản.
1.Đọc sách vẫn là con đường quan trọng của của học vấn
- sách là kho tàng quí báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại.
- Muốn nâng cao học vấn, cần dựa vào kho tàng này làm điểm xuất phát
f. Vì sao tác giả lại quả quyết rằng : Nếu chúng ta mong tiến lên từ văn hóa học thuật thì nhất định phải lấy thành quả mà nhân loại đã đạt được trong quá khứ làm điểm xuất phát ? ( Bởi vì sách lưu giữ hết thảy các thành tựu học vấn của nhân loại, muốn nâng cao học vấn cần kế thừa thành tựu này)
g. Theo tác giả, đọc sách là hưởng thụ, là chuẩn bị trên con đường học vấn. Em hiểu ý kiến này như thế nào ? Em đã hưởng thụ được gì từ việc đọc sách Ngữ văn để chuẩn bị cho học vấn của mình?
- Sách kết tinh học vấn trên mọi lĩnh vực đời sống trí tuệ, tư tưởng , tâm hồn của nhân loại trao gởi lại. Đọc sách là thừa hưởng giá trị quí báu này. Nhưng học vấn luôn rộng mở ở phía trước . Để tiến lên con người phải dựa vào di sản học vấn này.
- Tri thức về Tiếng Việt và văn bản giúp ta có kĩ năng sử dụng đúng và hay ngôn ngữ dân tộc trong nghe ,đọc, nói , viết, kĩ năng đọc-hiểu các loại văn bản trong văn hóa đọc của bản thân …
h. Những lí lẽ trên của tác giả đem lại cho em hiểu biết gì về đọc sách và lợi ích của việc đọc sách ? ( Sách là vốn quí của nhân loại, đọc sách là cách để tạo học vấn, muốn tiến lên trên con đường học vấn không thể không đọc sách
Tiết 92
3. Phân tích lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách khi đọc * Đọc phần 2
a. Trong phần này ,tác giả bộc lộ những suy nghĩ của mình về việc đọc sách như thế nào ? Quan niệm nào được xem là luận điểm chính ? ( Đọc sách để nâng cao học vấn cần đọc chuyên sâu )
b. Quan niệm đọc chuyên sâu được phân tích qua những lí lẽ nào?
- Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu
- Đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là chọn cho tinh, đọc cho kĩ
- Đọc chuyên sâu nhưng không bỏ qua đọc thường thức
c* Tóm tắt ý kiến tác giả về cách đọc chuyên sâu và đọc không chuyên sâu.
- Đọc chuyên sâu là đọc quyển nào ra quyển ấy, miệng đọc, tâm ghi, nghiền ngẫm đến thuộc lòng, thấm vào xương tủy, biến thành một nguồn động lực tinh thần, cả đời dùng mãi không cạn.VD cách đọc của các học giả Tr Hoa
- Đọc không chuyên sâu là cách đọc liếc qua tuy rất nhiều, nhưng đọng lại thì rất ít. Ví dụ cách đọc của một số học giả trẻ hiện nay.
* Nhận xét về thái độ bình luận và cách trình bày lí lẽ của tác giả. Em nhận thức được gì từ lời khuyên này của tác giả ?
- Xem trọng cách đọc chuyên sâu, coi thường cách đọc không chuyên sâu; phân tích qua so sánh đối chiếu và dẫn chứng cụ thể .
- Đọc sách để tích lũy, nâng cao học vấn cần đọc chuyên sâu tránh tham lam
d*Nhận xét của tác giả về cách đọc lạc hướng. Vì sao có hiện tượng này ?
- Đọc lạc hướng là tham nhiều mà không vụ thực chất.
- Do sách vở ngày càng nhiều , chất đầy thư viện, nhưng những tác phẩm cơ bản , đích thực nhất thiết phải đọc chẳng qua cũng mấy nghìn quyển, trong khi người đọc lại tham nhiều mà không vụ thực chất.
* Cái hại của đọc lạc hướng được phân tích như thế nào ? Lãng phí thời gian và sức lực trên những cuốn sách vô thưởng vô phạt ;bỏ lỡ mất dịp đọc những cuốn sách quan trọng, cơ bản .
* Tác giả đã có cách nhìn và trình bày như thế nào về vấn đề này?
- Báo động về cách đọc sách tràn lan thiếu mục đích.
-Phân tích bằng lí lẽ với liên hệ thực tế: Làm học vấn giống như đánh trận …
* Em nhận được lời khuyên nào từ việc này ? Từ đó hãy liên hệ đến việc đọc sách của mình ? Đọc sách cần có mục đích cụ thể .
4. Hướng dẫn phân tích lời bàn về phương pháp đọc sách * HS đọc phần 3
a. Hãy tóm tắt quan niệm của tác giả về việc chọn tinh, đọc kĩ và đọc để trang trí. Tác giả bày tỏ thái độ thế nào về các cách đọc sách này ?
- Đọc sách không cốt lấy nhiều; nếu đọc được10 quyển sách mà chỉ lướt qua, không bằng chỉ lấy một quyển mà đọc 10 lần.
- Đọc ít mà đọc kĩ, thì sẽ tập thành nếp suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích lũy, tưởng tượng tự do đến mức làm thay đổi khí chất.
- Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, như kẻ trọc phú khoe của… cách đó thể hiện phẩm chất tầm thường, thấp kém .
- Thái độ : đề cao cách chọn tinh, đọc kĩ; phủ nhận cách đọc chỉ để trang trí
b. Em nhận được lời khuyên bổ ích nào từ ý kiến trên? Em hãy liên hệ đến việc đọc sách của bản thân ? Cần đọc tinh, kĩ hơn là nhiều mà hời hợt.
c. Theo tác giả, thế nào là đọc để có kiến thức phổ thông? Vì sao tác giả đặt vấn đề đọc để có kiến thức phổ thông?
- Đọc để có kiến thức phổ thông là đọc rộng ra theo yêu cầu của các môn học ở trung học và năm đầu đại học, mỗi môn chọn lấy từ 3 đến 5 quyển xem cho kĩ, tổng cộng cũng chẳng qua trên dưới 50 quyển … Kiến thức phổ thông không chỉ cần cho công dân thế giới hiện tại, mà ngay nhà học giả chuyên môn cũng không thể thiếu được.
- Đây là yêu cầu bắt buộc đối với HS trung học, đại học . Các học giả cũng rất cần có kiến thức phổ thông. Vì các môn học liên quan đến nhau, không có học vấn nào cô lập.
d. Quan hệ giữa phổ thông và chuyên sâu trong đọc sách liên quan đến học vấn rộng và chuyên được tác giả lí giải như thế nào? Nhận xét cách trình bày lí lẽ của tác giả ?
- Không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn. Trước hãy biết rộng rồi sau mới nắm chắc, đó là trình tự để nắm vững bất cứ học vấn nào.
- Kết hợp phân tích lĩ lẽ với liên hệ so sánh.
e. Em nhận được lời khuyên nào ? Liên hệ với việc đọc sách của em? Đọc sách cần chuyên sâu nhưng cần cả đọc rộng. Có hiểu rộng nhiều lĩnh vực mới hiểu sâu một lĩnh vực.
5. Văn bản Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo nên từ những yếu tố cơ bản nào ?
- Nội dung các lời bàn và cách trình bày thấu tình đạt lí: Các ý kiến, nhận xét đưa ra thật xác đáng, có lí, với tư cách một học giả có uy tín, từng qua quá trình ngiên cứu, tích lũy, nghiền ngẫm lâu dài. Đồng thời tác giả trình bày bằng cách phân tích cụ thể, bằng giọng chuyện trò, tâm tình thân ái để chia sẻ kinh nghiệm thành công, thất bại trong thực tế .
- Bố cục bài viết chặt chẽ, hợp lí, các ý kiến được dẫn dắt tự nhiên.
- Cách viết giàu hình ảnh, dùng cách ví von cụ thể , thú vị : liếc qua tuy rất nhiều, nhưng đọng lại thì rất ít … ; Chiếm lĩnh học vấn giống như đánh trận … ; Đọc nhiều mà không chịu nghĩ sâu , như cưỡi ngựa qua chợ … ; Giống như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát
HĐ4./ Tổng kết .
1. * Thảo luận :Những lời bàn trong văn bản cho ta lời khuyên bổ ích nào về sách và việc đọc sách ?
- Sách là tài sản tinh thần quí giá của nh loạiMuốn có học vấn phải đọc sách
- Đọc sách thành tích lũy và nâng cao học vấn chỉ có ở người biết cách đọc. Đó là coi trọng đọc chuyên sâu( chọn tinh, đọc kĩ, có mục đích) kết hợp với đọc mở rộng học vấn.
2. Tác giả là CQT, một nhà mĩ học nổi tiếng. Em hiểu gì về tác giả từ lời Bàn về đọc sách.Em học tập được gì trong cách viết văn nghị luận của ông ?
- Oâng là người rất yêu quí sách, là người có học vấn cao nhờ biết cách đọc sách , là nhà khoa học có khả năng hướng dẫn việc đọc sách cho mọi người
- Cách viết của tác giả có thái độ khen chê rõ ràng ; lí lẽ được phân tích cụ thể , liên hệ, so sánh gần gũi nên có sức thuyết phục .
3. Nếu chọn một lời bàn về đọc sacùh trong bài để ghi lên giá sách của mình, em sẽ chọn câu nào của ông ? Vì sao em chọn câu đó ?
4. Phát biểu điều mà em thấm thía nhất khi học văn bản Bàn về đọc sách.
- Đọc sách là hưởng thụ để tiến lên trên con đường học vấn.
2. Lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách khi đọc
- Đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là chọn cho tinh, đọc cho kĩ à Đọc chuyên sâu
- Đọc lạc hướng là tham nhiều mà không vụ thực chất.
- Báo động về cách đọc sách tràn lan thiếu mục đích.
3.Lời bàn về phương pháp đọc sách
- Đề cao cách chọn tinh, đọc kĩ
- Phủ nhận cách đọc chỉ để trang trí
- Cần có kiến thức phổ thông. Vì các môn học liên quan đến nhau, không có học vấn nào cô lập.
4. Nghệ thuật nghị luận
- Nội dung các lời bàn thấu tình đạt lí
- Bố cục chặt chẽ, hợp lí, dẫn dắt tự nhiên
- Cách viết giàu hình ảnh, ví von cụ thể
III. Tổng kết.
* Ghi nhớ.
4./ CỦNG CỐ : - Em rút ra được bài học gì sau khi học xong văn bản ?
5./ DẶN DÒ : - Nắm vững nội dung , nghệ thuật văn bản .
- Soạn “ Khởi ngữ ”
+ Nhận biết khởi ngữ, phân biệt với chủ ngữ
+ Công dụng , vận dụng khởi ngữ
Soạn :
Tuần 19 – Tiết 93
B/ KHỞI NGỮ
I./ MỤC TIÊU BÀI HỌC : Giúp HS
- Nhận biết khởi ngữ, phân biệt khởi ngữ với chủ ngữ của câu .
- Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó ( Câu hỏi thăm dò như sau : “ Cái gì là đối tượng được nói đến trong câu này ?” )
- Biết đặt những câu có khởi ngữ .
II./ CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1./ ỔN ĐỊNH .
2./ BÀI CŨ : - Nhắc lại một số khái niệm : bổ ngữ , chủ ngữ
3./ BÀI MỚI
Tiến trình hoạt động dạy và học
Ghi bảng
HĐ1./ Hình thành kiến thức về khởi ngữ
1. Tìm hiểu về đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu
- HS đọc mục I(1) + Xác định CN : a. Anh (2) , b. Tôi , c. Chúng ta
+ Các từ ngữ in đậm đứng ở vị trí nào so với CN?Có quan hệ ntn với vị ngữ ?
anh, giàu, các thể văn … đứng trước CN , không có quan hệ C-V với vị ngữ
2. Trước các từ ngữ in đậm,có(có thể thêm)những quan hệ từ nào ? về ,đối với
3. Thế nào là khởi ngữ ? ( HS đọc ghi nhớ )
4. Khởi ngữ có vai trò, tác dụng như thế nào trong câu ?
- Thông thường khởi ngữ là một bộ phận trong câu nhưng người viết đưa lên đầu câu làm khởi ngữ nhằm đạt hiệu quả cao trong giao tiếp. Nói cách khác, khi người viết muốn nhấn mạnh một bộ phận nào đó trong câu thì bộ phận đó được đưa lên làm khởi ngữ. Như vậy khởi ngữ là bộ phận gây sự chú ý cho người đọc ( VD : Điều này, ông khổ tâm hết sức. )
- Khởi ngữ có thể làm cho các câu trong đoạn văn liên kết với nhau một cách chặt chẽ. ( VD: Và cái yên lặng của một câu thơ lắng sâu xuống tư tưởng . Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được. NĐT )
HĐ2./ Luyện tập
BT1./ Yêu cầu tìm khởi ngữ trong các đoạn trích a. Điều này b. Đối với chúng mình c. Một mình d. Làm khí tượng e. Đối với cháu
BT2./ Viết lại các câu bằng cách chuyển phần được in đậm thành khởi ngữ
Làm bài , anh ấy cẩn thận lắm.
Hiểu thì tôi hiểu rồi, nhưng giải thì tôi chưa giải được .
* HS làm tương tự với các câu sau :
a. Mỗi cân gạo này giá ba ngàn đồng . b. Tôi luôn luôn có sẵn tiền trong nhà.
c. Chúng tôi mong được sống có ích cho xã hội.
d. Nước biển Đông cũng không đo được lòng căm thù giặc củaTrần QuốcTuấn
BT3./ Trong trường hợp sau khởi ngữ có tác dụng gì ? “Tôi đi đến đâu người ta cũng thương. Còn nó, nó đi đến đâu người ta cũng ghét tuy không ai nói ra”
BT4./ Đặt câu có phần khởi ngữ ( HS tự làm )
- Tôi thì tôi xin chịu . – Sống, chúng ta mong được sống làm người .
-
I.Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu
1. Tìm hiểu VD
a. Còn anh , …
b. Giàu , …
c. Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ , …
à Khởi ngữ
2. Ghi nhớ
II. Luyện tập .
4./ CỦNG CỐ : - Nêu hiểu biết của em về khởi ngữ ?
5./ DẶN DÒ : - Nắm vững lí thuyết.Xác định các câu có khởi ngữ trong văn bản“Bàn về đọc sách”
- Soạn “Phép phân tích và tổng hợp”
+ Đọc các ví dụ , phân tích cách vận dụng các phép lập luận phân tích, tổng hợp
Soạn :
Tuần 19 – Tiết 94
PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP
I./ MỤC TIÊU BÀI HỌC : giúp HS
Hiểu và biết vận dụng các phép lập luận phân tích, tổng hợp trong TLV nghị luận .
II./ CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1./ ỔN ĐỊNH .
2./ BÀI CŨ : HS nhắc lại những kiến thức về văn bản nghị luận đã học năm lớp 7,8.
3./ BÀI MỚI
Tiến trình hoạt động dạy và học
Ghi bảng
HĐ1./ Đọc văn bản Trang phục
* Chỉ ra phần bố cục
1. Mở bài : giới thiệu vấn đề bằng cách nêu một tình huống
2. Thân bài : 3 luận điểm ( Phân tích )
- Aên cho mình mặc cho người
- Trang phục … có những qui tắc ngầm phải tuân theo, đó là văn hóa xã hội.
- Người xưa đã dạy “Y phục xứng kì đức”
3. Kết bài : Luận điểm chung “Trang phục hợp với văn hóa, hợp với đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp .” ( Tổng hợp )
HĐ2./ Tìm hiểu phép phân tích
1. Người viết đã phân tích các luận điểm 1,2 bằng những hiện tượng nào ?
a. Aên cho mình, mặc cho người : Cô gái một mình trong hang sâu … , anh thanh niên đi tát cá …
b. Trang phục … có những qui tắc ngầm … : Đi đám cưới … , Đi đám tang …
2. Người viết đã phân tích luận điểm 3 “Y phục xứng kì đức” bằng những lí lẽ, dẫn chứng nào ?
a. Lí lẽ : - Dù mặc đẹp đến đâu, sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười, tự làm xấu mình đi .
- Cái đẹp bao giờ cũng đi với cái giản dị , phù hợp …
- Người có văn hóa, biết ứng xử là người biết tự hòa mình vào cộng đồng …
b. Dẫn chứng : Một nhà văn nói “ Nếu có cô gái khen tôi … đáng hãnh diện”
3. Tác giả đã làm sáng tỏ các luận điểm bằng phép phân tích, em hiểu như thế nào là phép phân tích ? ( ý 2 , ghi nhớ )
HĐ3./ Tìm hiểu phép tổng hợp
1. Sau khi đã nêu một số biểu hiện của “những qui tắc ngầm” về trang phục, bài viết đã chốt lại vấn đề như thế nào ? ( Dùng phép lập luận tổng hợp để chốt lại vấn đề : Trang phục hợp với văn hóa, hợp với đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp . )
2. Phép lập luận này thường đặt ở vị trí nào trong bài văn?(Kết bài)
3. Em hiểu như thế nào về phép lập luận tổng hợp ? ( ý 3, ghi nhớ )
HĐ3./ Luyện tập .
* Tìm hiểu kĩ năng phân tích trong văn bản Bàn về đọc sách
Tác giả đã phân tích như thế nào để làm sáng tỏ luận điểm :
“ Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách rốt cuộc là một con đường của học vấn”
( Chú ý thứ tự phân tích : Học vấn là của nhân loại à … do sách truyền lại à sách là kho tàng của học vấn à Nếu không đọc , … xóa bỏ .. làm kẻ lạc hậu)
- Học vấn không chỉ là công việc của ca nhân mà là việc của toàn nhân loại
- Học vấn của nhân loại do sách vở mà được lưu truyền .
- Sách là kho tàng quí báu của di sản tinh thần nhân loại
- Nếu xóa bỏ hết các thành tự nhân loại … thì chỉ đi giật lùi, làm kẻ lạc hậu
2. Tác giả đã phân tích những lí do phải chọn sách đọc như thế nào
- Tác giả chỉ ra hai nguy hại thường gặp hiện nay khi chọn sách :
+ Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu, dễ sa vào lối ăn tươi nuốt sống chứ không kịp tiêu hóa, không biết nghiền ngẫm .
+ Sách nhiều dễ khiến người đọc khó chọn lựa, lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn sách không thật có ích .
- Tác giả nêu lên ý kiến cần lựa chọn sách :
+ Không tham đọc nhiều mà chọn đọc cho kĩ những quyển sách thật sự có giá trị, có lợi cho mình .
+ Cần đọc kĩ các cuốn sách thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình.
+ Không nên xem thường việc đọc các loại sách thường thức …
3. Tác giả phân tích tầm quan trọng của cách đọc sách như thế nào
- Không đọc thì không có điểm xuất phát cao.
- Đọc là con đường ngắn nhất để tiếp cận tri thức.
- Không chọn lọc sách thì đời người ngắn ngủi không đọc xuể.
4. Qua mấy vấn đề trên, em hiểu phân tích là một phương pháp ntn trong lập luận ? ( Rất cần thiết , vì có phân tích lợi-hại, đúng-sai , thì các kết luận rút ra mới có sức thuyết phục )
I. Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp
* Văn bản : Trang phục
1. Mở bài : Giới thiệu vấn đề bằng cách nêu một tình huống
2. Thân bài ( Phân tích )
Ba luận điểm
a.Aên cho mình mặc cho người
-Cô gái một mình trong hang sâu … - Anh thanh niên đi tát cá …
b.Trang phục … có những qui tắc ngầm phải tuân theo, đó là văn hóa xã hội
- Đi đám cưới …
- Đi đám tang …
c. Người xưa đã dạy “Y phục xứng kì đức”
- Lí lẽ : + Dù mặc đẹp đến đâu, sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười, tự làm xấu mình đi .
+ Cái đẹp bao giờ cũng đi với cái giản dị , phù hợp …
+ Người có văn hóa, biết ứng xử là người biết tự hòa mình vào cộng đồng
Dẫn chứng : Một nhà văn nói
“ Nếu có cô gái khen tôi … đáng hãnh diện”
3. Kết bài ( Tổng hợp )
Luận điểm chung “Trang phục hợp với văn hóa, hợp với đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp ”
* Ghi nhớ ( SGK )
II. Luyện tập.
* Tìm hiểu kĩ năng phân tích trong văn bản Bàn về đọc sách
1. Luận diểm :
“ Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách rốt cuộc là một con đường của học vấn”
2. Lí do phải chọn sách đọc
3. Tầm quan trọng của cách đọc sách
4. Tác dụng của phương pháp phân tích
4./ CỦNG CỐ :
Phép phân tích và tổng hợp có vai trò quan trọng như thế nào đối với văn bản nghị luận ?
5./ DẶN DÒ : Xem lại lí thuyết và các bài tập
- Soạn “ Luyện tập phân tích và tổng hợp “
+ Đọc kĩ các bài tập
+ Dự kiến hướng giải các BT
Soạn :
Tuần 19 – Tiết 95
LUYỆN TẬP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢ P
I./ MỤC TIÊU BÀI HỌC : Giúp HS có kĩ năng phân tích và tổng hợp trong lập luận.
II./ CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1./ ỔN ĐỊNH .
2./ BÀI CŨ Vai trò phép phân tích và tổng hợp đối với văn bản nghị luận .
3./ BÀI MỚI
Tiến trình hoạt động dạy và học
Ghi bảng
HĐ1./ GV kiểm tra việc chuẩn bị ở nhà của HS
HĐ2./ Đọc, nhận dạng , đánh giá
1. HS đọc đoạn a , thảo luận theo nhóm để chỉ ra trình tự phân tích của đoạn văn . * Từ cái “ hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài”, tác giả chỉ ra từng cái hay hợp thành cái hay cả bài : - Cái hay của các điệu xanh
- Ở những cử động - Ở các vần thơ - Ở các chữ không non ép
2. HS đọc đoạn b , chỉ ra trình tự phân tích
- Đoạn mở đầu nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt.
- Đoạn tiếp theo phân tích từng quan niệm đúng sai thế nào và kết lại ở việc phân tích bản thân chủ quan của mọi người.
HĐ3./ Thực hành phân tích
1. Phân tích thực chất của lối học đối phó ( BT2)
* HS thảo luận, giải thích hiện tượng, rồi phân tích . HS ghi vào giấy ý kiến của mình , trình bày . GV hưỡng dẫn HS sửa chữa , bổ sung
- Học đối phó là học mà không lấy việc học làm mục đích,xem học là việcphụ
- Học đối phó là học bị động, cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử
- Do học bị động nên không thấy hứng thú, vì vậy mà chán học, hiệu quả thấp
- Học đối phó là học hình thức, không đi sâu vào kiến thức bài học .
- Học đối phó thì dù có bằng cấp nhưng đầu óc vẫn rỗng tuếch .
2. Phân tích các lí do bắt buộc moị người phải đọc sách ( BT3)
* HS thảo luận, làm dàn ý. GV hướng dẫn sửa chữa, bổ sung .
- Sách vở đúc kết tri thức nhân loại từ xưa đến nay .
- Muốn tiến bộ, phát triển thì phải đọc sách để tiếp thu tri thức , kinh nghiệm.
- Đọc sách không cần đọc nhiều nà cần đọc kĩ, hiểu sâu, đọc quyển nào nắm chắc quyển đó
File đính kèm:
- NGU VAN 9 ( IN ).doc