Giáo án Ngữ văn 9 - Trường THCS Vĩnh Long

Tiết 27: CHỊ EM THUÝ KIỀU (Trích Truyện Kiều- Nguyễn Du) A. Mục tiêu: Giúp học sinh: - Thấy được nghệ thuật miêu tả nhân vật cuả Nguyễn Du: Khắc hoạ những nét riêng về nhan sắc, tài năng, tính cách, số phận Thuý Vân, Thuý Kiều bằng bút pháp nghệ thuật cố điển. - Thấy được cảm hứng nhân đạo trong truyện Kiều: Trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp của con người. - Biết vận dụng bài học để miêu tả nhân vật. B. Phương pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề. C. Chuẩn bị của thầy, trò: - Thầy: Soạn GA, chuẩn bị đồ dùng dạy học và 1 số tài liệu liên quan, máy chiếu - Trò: Đọc kỹ đoạn trích, trả lời câu hỏi SGK vào vở. D. Nội dung, tiến trình lên lớp: I. Ổn định tổ chức. II. Bài cũ: + Nêu vài nét về tác giả Nguyễn Du. + Nêu vài nét về nội dung truyện Kiều. III. Bài mới:. . Hoạt động1:Hướng dẫn tìm hiểu chung ? Cho biết vị trí đoạn trích trong tác phẩm? -hs trả lời -gv chốt lại và chiếu đáp án ? Đoạn trích có đại ý như thế nào? hs trả lời gv bổ sung và chiếu đáp án lên máy chiếu hs tìm hiểu kĩ các chú thích ở cuối bài ? Hiểu như thế nào là “ mai cốt cách tuyết tinh thần” ? “ hoa cười ngọc thốt” nói lên điều gì? ? “làn thu thuỷ nét xuân sơn”? ? Nêu bố cục đoạn trích? -Hs trả lời -Gv chiếu đáp án Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích: T?: Vẻ đẹp của 2 chị em Thuý Kiều được giới thiệu bằng h/ảnh nào? T?: Dựa vào chú thích em thấy 2 cô gái có vẻ đẹp như thế nào? -hs trả lời - gv chốt lại và chiếu lên màn hình tranh minh hoạ 2 chị em Thuý Kiều -GV chiếu lên màn hình đoạn 2: Bốn câu tiếp 1HS đọc diễn cảm đoạn 2 T?: Tác giả đã sử bút pháp nghệ thuật nào khi miêu tả nhân vật? T?: Vẻ đẹp đó hiện lên như thế nào? T?: Câu thơ cuối đoạn nói về ND gì? T?: Đọc 4 câu thơ tả Thúy Vân cho biết chân dung Thuý Vân có đặc điểm gì? T?: Những hình ảnh NT nào được tác giả sử dụng khi miêu tả Thuý Vân? T?: Thử dùng văn xuôi miêu tả vẻ đẹp của Vân? T?: Qua cách miêu tả, vẻ đẹp của Vân hiện lên như thế nào? T?: Động từ: thua, nhường nói lên điều gì? T?: Vẻ đẹp này báo hiệu cuộc đời của Vân sau này như thế nào? T?: Vẻ đẹp của Kiều được tác giả miêu tả qua những câu thơ nào? T?: Dựa vào chú thích, diễn xuôi vẻ đẹp của Kiều qua 4 câu thơ đầu. T?: Tả Kiều, tác giả chủ yếu tập trung miêu tả những nét nào? T?: Để m tả nét đẹp này, tác giả dùng NT gì? Kiều có sắc đẹp như thế nào? Hs trả lời Gv chiếu đáp án và chốt, ghi bảng T?: Ngoài sắc đẹp Kiều còn là người có nhiều tài hoa, cách tả tài hoa của Kiều như thế nào? T?: Tóm lại, để miêu tả sắc đẹp của Kiều, tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào? T?: Với các động từ thua, hờn dự báo cuộc sống của Kiều sau này sẽ như thế nào? T?: Đọc 4 câu thơ cuối, nhận xét khái -->quát về nếp sinh hoạt của 2 chị em? ?Thái độ của tác giả khi tả 2 nhân vật? ? Nghệ thuật ước lệ cổ điển mang đặc điểm gì? -HS trả lời sau khi rút ra từ phân tích gv chốt lại và chiếu đáp án Hoạt động 3 Hướng dẫn luyện tâp: Gọi hs đọc bài tập Cho hs thảo luận nhóm Hs trình bày Gv nhận xét và chiếu đáp án I Tìm hiểu chung: 1 Tác giả- Tác phẩm: a. Xuất xứ: Nằm ở phần đầu của Truyện Kiều Đại ý:Giới thiệu vẻ đẹp hoàn mĩ . của hai chị em Kiều đồng thời dự báo tương lai số phận của hai nhân vật. 2 Đọc , tìm hiểu chú thích: 3 Bố cục: 3 phần: 4 câu đầu- 4câu tiếp- còn lại II . Phân tích: 1.Giới thiệu vẻ đẹp của 2 chị em : Mai cốt cách tuyết tinh thần. --> Diễn xuôi: 2 cô gái đẹp, có cốt cách tao nhã, thanh cao, duyên dáng như cây mai, tinh thần trong trắng như tuyết. --> Bút pháp ước lệ (ẩn dụ) ( -> sử dụng những quy ước trong biểu hiện nghệ thuật như dùng hình tượng thiên nhiên đẹp: Trăng, hoa, ngọc, tuyết, ... để nói vể đẹp con người) ==> Vẻ đẹp chung. Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười. ==> Vẻ đẹp riêng cũng rất hoàn hảo. --> Cách giới thiệu ngắn gọn nhưng nổi bật đặc điểm 2 chị em Thuý Kiều. 2. Vẻ đẹp Thúy Vân. - Vân xem trang trọng khác vời Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang... H: - Trang trọng: nói lên vẻ đẹp cao sang, quí phái của Vân --> Biện pháp so sánh ẩn dụ với những thứ cao đẹp nhất trên đời: trăng, mây, hoa, tuyết, ngọc,.... ==> Vẻ đẹp trung thực phúc hậu, quí phái. H: Vẻ đẹp của Vân là vẻ đẹp dịu dàng đến mức thiên nhiên cũng thua, cũng nhường. ==> Báo hiệu 1 cuộc đời êm ả, bình lặng. 3. Vẻ đẹp của Thuý Kiều: - Kiều càng sắc sảo mặn mà Làn thu thuỷ nét xuân sơn Mây ghen thua thắm liễu hờn kém xanh --> Tác giả tập trung gợi tả vẻ đẹp của đôi mắt và đôi lông mày. --> Hình ảnh ước lệ: “ làn thu thuỷ” “nét xuân sơn”. ==> Vẻ đẹp sắc nét trẻ trung tươi tắn đầy sống động. : Nghiêng nước nghiêng thành --> Vẻ đẹp số 1, tài thì may ra có người thứ 2. H: Trí tuệ trời phú; Cầm, kỳ, thi, hoạ.. đều giỏi. Các từ pha, đủ mùi, lầu, nghề riêng ăn đứt --> Liệt kê khẳng định tài năng xiất chúng của Kiều. ==> Nguyễn Du đã vận dụng mọi biện pháp nghệ thuật có thể trong thời đại mình để tô điểm cho bức chân dung tài sắc vẹn toàn của Kiều. --> Mặt nào nàng cũng sắc sảo hơn người rất xa. --> Tài sắc tự nó vượt lên trên cái bình thường ngầm dự báo cuộc đời sóng gió của nàng mai sau. 4. Cuộc sống của 2 chị em: Êm đềm trướng rủ màn che --> phong lưu quí phái, đoan chính, kín đáo, gia phong. III Tổng kết: Trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp con người Nghệ thuât miêu tả tượng trưng ước lệ rất thành công kết hợp nhuần nhuyễn gữa hiện đại và cổ điển. IV. Luyện tập: Cảm hứng nhân văn + Tả Thuý Vân: Trang trọng khác vời, đoan trang + Tả Thuý Kiều: Sắc sảo, mặn mà Trân trọng, đề cao vẻ đẹp con người . IV. Củng cố:(GV chiếu lên màn hình) GV hệ thống lại toàn bài. 1 trong những biểu hiện cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du về Truyện Kiều là đề cao giá trị con người , đó có thể là nhân phẩm, tài năng, khát vọng... gợi tả sắc đẹp của 2 chị em Thuý Kiều. Nguyễn Du đã trân trọng, đề cao vẻ đẹp của con người, 1 vẻ đẹp toàn vẹn. V . Dặn dò: Học thuộc lòng đoạn trích. Soạn bài: “ Cảnh ngày xuân”. Tieát 1 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Lôùp: Vaên baûn : PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH A. Muïc tieâu : ¥ Qua vieäc ñoïc tìm hieåu, phaân tích böôùcñaàu giuùp cho hoïc sinh thaáy ñöôïc : - Veû ñeïp phong caùch Hoà Chí Minh laø söï keát hôïp haøi hoaø giöõa vaên hoaù truyeàn thoáng vaø vaên hoaù hieän ñaïi. - Reøn kó naêng ñoïc, caûm thuï vaên baûn nhaät duïng. - Giaùo duïc loøng kính yeâu töï haøo veà Baùc, coù yù thöùc tu döôõng reøn luyeän, hoïc taäp theo göông Baùc Hoà kính yeâu. B. Phöông phaùp : Ñoïc saùng taïo, nghieân cöùu ngoân ngöõ, neâu vaán ñeà,phaân tích quy naïp. C. Chuaån bò : - Thaày : Tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm, aûnh Baùc Hoà,nhöõng taøi lieäu lieân quan ñeán noäi dung vaên baûn. - Troø : Ñoïc kó vaên baûn traû lôøi caâu hoûi SGK, D.Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng daïy hoïc 1/ I/ OÅn ñònh neà neáp: - Lôùp 9B:............................... ........................................................ 4/ II/ Kieåm tra baøi cuõ : Em coù theå keå moät caâu chuyeän veà phong caùch soáng, laøm vieäc cuûa Baùc Hoà maø em töøng bieát? Nhaéc ñeán Baùc Hoà kính yeâu em nhôù nhaát ñieàu gì ? III/ Baøi môùi : 1/ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng: Vieäc hoïc taäp reøn luyeän theo phong caùch Hoà Chí Minh laø moät vieäc laøm thieát thöïc, thöôøng xuyeân cuûa caùc theá heä ngöôøi Vieät Nam nhaát laø theá heä treû. G 7/ 8/ Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2 : Giaùo vieân giôùi thieäu veà taùc giaû taùc phaåm. Hoïc sinh traû lôøi caâu hoûi Em bieát gì veà taùc giaû, taùc phaåm ? Hoaït ñoäng 3: Giaùo vieân ñoïc maãu, goïi 2 hoïc sinh ñoïc keát hôïp uoán naén chöõa loãi phaùt aâm.Hoïc sinh tra ûlôøi caâu hoûi : Theo em chuù thích naøo em chöa roõ ? Haõy neâu noäi dung khaùi quaùt Noäi dung kieán thöùc 1. Ñoâi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm : - Leâ Anh Traø raát hieåu veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp cuûa Baùc Hoà ñaëc bieät laø phong caùch cuûa Ngöôøi. - Caùch vieát cuûa oâng chaân thöïc, loâgíc deã tieáp nhaän – ngoân ngöõ roõ raøng, trong saùng. - Baøi vieát naêm 1990. 2. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích : a.Ñoïc. b.Chuù thích: Chuù yù caùc chuù thích 2,3,5 * Vaên baûn noùi veà veû ñeïp cuûa phong caùch Hoà 10/ 5/ 4/ cuûa vaên baûn ? Giaùo vieân choát laïi noäi dung tieáp tuïc cho hoïc sinh phaân chia noäi dung ñeå phaân tích. Theo em vaên baûn coù maáy noäi dung ? Hoaït ñoäng 4: Giuùp caùc em ñaët tieâu ñeà ñeå phaân tích Giaùo vieân cho hoïc sinh nhaéc laïi khaùi nieäm vaên baûn nhaät duïng laø gì ? Hoïc sinh traû lôøi giaùo vieân choát laïi Ñeå coù ñöôïc voán kieán thöùc vaên hoaù saâu roäng Baùc Hoà ñaõ laøm gì ? Hoaït ñoäng 5: Haõy neâu caûm nhaän cuaû em khi tieáp caän vaên baûn? . Hoaït ñoäng 6: Giaùo vieân höôùng daãn caùc em luyeän taäp Chí Minh laø söï keát hôïp haøi hoaø giöõa truyeàn thoáng vaên hoaù daân toäc vaø tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi, giöõa thanh cao vaø giaûn dò. c. Boá cuïc :Goàm 2 phaàn : * Söï tieáp thu tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi ñeå taïo neân moät nhaân caùch moät loái soáng raát Vieät Nam. * Neùt ñeïp trong loái soáng giaûn dò maø thanh cao cuûa Hoà Chí Minh. 3. Phaân tích vaên baûn : *. Söï tieáp thu tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi : - Naém vöõng phöông tieän giao tieáp laø ngoân ngöõ. - Qua lao ñoäng, coâng vieäc maø hoïc hoûi, tích luyõ. - Tìm hieåu hoïc hoûi ñeán möùc saâu saéc vaø uyeân thaâm. - Tieáp thu coù choïn loïc tinh hoa vaên hoaù nöôùc ngoaøi.- Khoâng chòu aûnh höôûng. Þ Cuoäc ñôøi hoaït ñoäng caùch maïng cuûa Ngöôøi ñaày gian nan vaát vaû taát caû taïo neân nhöõng hieåu bieát saâu roäng veà vaên hoaù nhaân loaïi . 4. Toång keát : - Ñaây laø moät vaên baûn nhaät duïng giaøu yù nghóa thöïc tieãn. Giuùp cho ta nhaän thaáy phong caùch vaên baûn vaø loái soáng giaûn dò thanh cao cuûa Ngöôøi. 5. Luyeän taäp : Hoïc sinh ñoïc cho caû lôùp nghe vaên baûn. 5/ E. Cuûng coá – daën doø : - Cuûng coá : Neâu caûm nghó cuûa em khi hoïc vaên baûn: “Phong caùch Hoà Chí Minh” ? - Daën doø : + Ñoïc kó vaên baûn, ñeà ra nhöõng vieäc laøm cuï theå cho baûn thaân. + Chuaån bò noäi dung tieát 2 phaàn coøn laïi cuûa vaên baûn. Nghieân cöùu heä thoáng caâu hoûi ñònh höôùng giaù trò ngheä thuaät. *) Ruùt kinh nghieäm: :………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Tieát 2 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Vaên baûn : PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH Lôùp: 9B A. Muïc tieâu : Qua vieäc tìm hieåu, phaân tích ngoân ngöõ giuùp cho hoïc sinh thaáy ñöôïc : - Phong caùch Hoà Chí Minh laø söï keát hôïp haøi hoaø giöõa vaên hoaù truyeàn thoáng vaø vaên hoaù hieän ñaïi, daân toäc vaø nhaân loaïi, thanh cao vaø giaûn dò. - Reøn kó naêng , vieát, caûm thuï vaên baûn nhaät duïng. - Giaùo duïc loøng kính yeâu töï haøo veà Baùc, coù yù thöùc tu döôõng reøn luyeän, hoïc taäp theo phong caùch cuûa Ngöôøi. B. Phöông phaùp : Ñoïc saùng taïo, nghieân cöùu ngoân ngöõ,phaân tích quy, naïp neâu vaán ñeà. C. Chuaån bò : - Thaày : Tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm, aûnh Baùc Hoà. - Troø : Ñoïc kó vaên baûn traû lôøi caâu hoûi SGK, tìm hieåu vaên baûn nhaät duïng D. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng daïy vaø hoïc : 1/ I/ OÅn ñònh neà neáp: - Lôùp 9B:......................................................................................... 4/ II/ Kieåm tra baøi cuõ : Caûm nhaän cuûa em khi tieáp caän vaên baûn naøy? III/ Baøi môùi : 1/ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng : Moãi ngöôøi coù moät phong caùch soáng vaø laøm vieäc khaùc nhau Song phong caùch Hoà Chí Minh laø chuaån möïc giao tieáp cuûa daân toäc Vieät Nam noù nhö laø moät moät leõ soáng, moät taám göông cho muoân theá heä noi theo. TG 20/ Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2 : Giaùo vieân cho hoïc sinh ñoïc laïi vaên baûn, neâu caâu hoûi : Neùt ñeïp trong loái soáng cuûa Baùc Hoà bieåu hieän nhö theá naøo? Ñaùnh giaù cuûa em?(Phaân bieät vôùi nhöõng loái soáng khaùc) Noäi dung kieán thöùc 1. Tìm hieåu vaên baûn : *. Neùt ñeïp trong loái soáng giaûn dò cuûa Baùc Hoà - Nôi ôû, laøm vieäc raát ñôn sô - Trang phuïc giaûn dò - AÊn uoáng ñaïm baïc. -Baùc noùi vaø vieát raát ngaén goïn khuùc chieát tuyø ñoái töôïng. Þ Ñaáy khoâng phaûi laø loái soáng khaéc khoå hoaëc töï thaàn thaùnh hoaù maø laø moät caùch soáng coù vaên hoaù mang veû ñeïp giaûn dò, töï nhieân loái soáng cuûa daân toäc Vieät Nam gaén lieàn vôùi truyeàn thoáng lòch söû daân toäc. 7/ 7/ Hoaït ñoäng 3 : Giaùo vieân neâu caâu hoûi, hoïc sinh thaûo luaän nhoùm theo caâu hoûi, roài ruùt ra keát luaän.Haõy neâu nhaän xeùt cuûa em veà caùch vieát cuûa taùc giaû ?Taùc duïng cuûa vaên baûn ñoái vôùi theá heä treû hoâm nay ? Hoaït ñoâng 4 : Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh luyeän taäp. 2 Toång keát : - Ngöôøi vieát ñaõ keát hôïp giöõa keå vaø bình luaän ñan xen töï nhieân baèng loái vaên thuyeát minh saéc saûo.- Choïn loïc chi tieát tieâu bieåu, daãn chöùng noåi baät - Ngheä thuaät ñoái laäp ñaõ taïo neân ñöôïc phong caùch vó ñaïi cuûa Hoà Chí Minh 3. Luyeän taäp : Haõy neâu roõ caûm nhaän cuûa em khi ñöôïc hoïc vaên baûn naøy? Em caàn phaûi laøm gì ñeå coù moät phong caùch soáng giaûn dò maø thanh cao. 5/ E. Cuûng coá – daën doø : - Cuûng coá:+Vieát baøi thu hoaïch veà phong caùch cuûa baûn thaân em ? +Neâu caûm nghó cuûa em khi hoïc phong caùch Hoà Chí Minh ? - Daën doø : + Ñoïc kó vaên baûn, ñeà ra nhöõng vieäc laøm cuï theå cho baûn thaân. + Tìm hieåu kó caùc phöông chaâm hoäi thoaïi . *) Ruùt kinh nghieäm : ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. Tieát 3 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Lôùp : 9B CAÙC PHÖÔNG CHAÂM HOÄI THOAÏI A. Muïc tieâu : Qua vieäc phaân tích ví duï maãu giuùp cho hoïc sinh naém ñöôïc : - Noäi dung phöông chaâm veà löôïng vaø phöông chaâm veà chaát . - Bieát vaän duïng thaønh thaïo caùc phöông chaâm hoäi thoaïi trong giao tieáp . - Giaùo duïc yù thöùc vaän duïng nhöõng kyõ naêng hoäi thoaïi thaät linh hoaït. B. Phöông phaùp : Nghieân cöùu ngoân ngöõ, neâu vaán ñeà. Luyeän taäp toång hôïp. C. Chuaån bò : - Thaày : Choïn maãu.baûng phuï. - Troø : Nghieân cöùu maãu SGK Heä thoáng baøi taäp. D. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng daïy hoïc 1/ I/ OÅn ñònh neà neáp: - . 4/ II/ Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra söï chuaån bò vôû cuûa 5 hoïc sinh. III/ Baøi môùi : 1/ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng : Phöông chaâm hoäi thoaïi laø moät noäi dung quan troïng cuûa ngöõ duïng hoïc. Noù cung caáp cho hoïc sinh nhöõng hieåu bieát nhaát ñònh veà giao tieáp. Töø ñoù coù khaû naêng vaän duïng toá t trong dieãn ñaït. TG 14/ 5/ 15/ Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2 : Giaùo vieân ñoïc ví duï maãu goïi hai hoïc sinh ñoïc Caâu traû lôøi cuûa Ba coù ñaùp öùng yeâu caàu cuûa An khoâng ? Tieáp tuïc cho hoïc sinh keå laïi caâu chuyeän lôïn cöôùi aùo môùi. Vì sao chuyeän naøy laïi gaây cöôøi ? Trong giao tieáp caàn tuaân thuû yeâu caàu gì ? - Giaùo vieân choát laïi kieán thöùc hoïc sinh ñoïc ghi nhôù. Tieáp tuïc cho hoïc sinh ñoïc truyeän cöôøi : Quaû bí khoång loà - Truyeän cöôøi naøy pheâ phaùn ñieàu gì ? - Trong giao tieáp ñieàu gì caàn traùnh? Hoaït ñoäng 3: Qua hai ví duï maãu em ruùt ra nhaän ï xeùt gì ? Giaùo vieân cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù. Hoaït ñoäng 4 : Giaùo vieân toå chöùc cho hoïc sinh laøm baøi taäp theo nhoùm : Nhoùm 1 : Thöïc hieän baøi taäp 1 Nhoùm 2 : Thöïc hieän baøi taäp 2 ôû baûng. Nhoùm 3 : Thöïc hieän baøi taäp 3. Nhoùm 4 : Thöïc hieän baøi taäp 5. a.Noùi coù caên cöù laø : Noäi dung kieán thöùc 1) Hình thaønh kieán thöùc môùi : a. Ví duï 1 :- Caâu traû lôøi cuûa Ba khoâng mang noäi dung maø An caàn bieát - Ngöôøi noùi ít hôn nhöõng gì maø giao tieáp ñoøi hoûi -Vì nhaân vaät noùi nhieàu hôn nhöõng gì caàn noùi - Khoâng neân noùi nhieàu hôn nhöõng gì caàn noùi Þ Trong giao tieáp bao giôø cuûng caàn chuyeån taûi moät noäi dung caàn thieát ñuû chính xaùc( Phöông chaâm veà löôïng) b.Ví duï 2 : - Pheâ phaùn tính noùi khoaùc - Traùnh khoâng neân noùi nhöõng ñieàu maø mình khoâng tin laø ñuùng söï thaät(Phöông chaâm veà chaát ) 2)Ghi nhôù ( Saùch giaùo khoa) 3) Luyeän taäp : Baøi taäp 1 : Caâu a : Caâu naøy thöøa cuïm töø nuoâi ôû nhaø vì töø gia suùc ñaõ haøm chöùa nghóa laø thuù nuoâi ôû nhaø. Caâu b : Cuïm töø coù 2 caùnh laø cuïm töø thöøa vì loaøi chim luoân coù 2 caùnh. Baøi taäp 2: - Noùi coù saùch maùch coù chöùng b.Noùi sai söï thaät moät caùch coù yù nhaèm che daáu moät ñieàu gì ñoù laø c.Noùi moät caùch huù hoaï khoâng coù caên cöù laø: d.Noùi nhaûm nhí vu vô laø: e.Noùi khoaùc laùc laøm ra veû ta gioûi laø: Giaùo vieân tieáp tuïc cho trình baøy caùc baøi taäp coøn laïi.Keát hôïp tuyeân döông cho ñieåm. Ra cho caùc em baøi taäp theâm veà nhaø thöïc hieän. - Noùi doái. - Noùi moø. - Noùi nhaêng noùi cuoäi. - Noùi traïng. Baøi taäp 3: Ngöôøi noùi khoâng tuaân thuû phöông chaâm veà löôïng. Khi noùi ñeå ñaûm baûo tuaân thuû phöông chaâm veà chaát ngöôøi noùi phaûi duøng nhöõng töø ngöõ treân ñeå ñaûm baûo tính xaùc thöïc. - Aên ñôm noùi ñaët : Laø vu khoáng ñaët ñieàu bòa chuyeän. - Caõi chaøy caõi coái laø coá tranh caõi nhöng khoâng coù lyù leõ gì caû. - Khua moâi muùa meùp laø noùi naêng ba hoa khoaùc laùc phoâ tröông Baøi taäp theâm:Haõy vieát moät vaên baûn töï söï coù chuû ñeà:Leã pheùp.Theå hieän roõ vieäc vaän duïng phöông chaâm hoäi thoaïi vöøa hoïc. 5/ E.Cuûng coá - daën doø : -Cuûng coá :+ Em ñaõ tieáp caän vôùi maáy phöông chaâm hoäi thoaïi, neâu roõ ñònh nghóa? + Haõy keå moät tröôøng hôïp khi giao tieáp khoâng tuaân thuû phöông chaâm veà löôïng - Daën doø : Hoaøn chænh 5 baøi taäp SGK tìm hieåu nhöõng phöông chaâm hoäi thoaïi coøn laïi. *) Ruùt kinh nghieäm : ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Tieát 4 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Lôùp: 9B SÖÛ DUÏNG MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP NGHEÄ THUAÄT TRONG VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH A. Muïc tieâu : Qua vieäc tìm hieåu baøi taäp maãu, oân taäp vaên baûn thuyeát minh giuùp cho hoïc sinh : - Hieåu vieäc söû duïng moät soá bieän phaùp ngheä thuaät trong vaên baûn thuyeát minh. - Reøn kó naêng söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät trong vaên baûn thuyeát minh. - Giaùo duïc yù thöùc hoïc taäp nghieâm tuùc, yeâu thích boä moân. B. Phöông phaùp : Luyeän taäp toång hôïp,nghieân cöùu ngoân ngöõ ,neâu vaán ñeà. C. Chuaån bò : - Thaày : Choïn maãu, baøi taäp maãu, baûng phuï. - Troø : Nghieân cöùu maãu vaø heä thoáng baøi taäp. D. Tieán trình toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc : 1/ I/ OÅn ñònh neà neáp: - Lôùp 9B:.......................................................................................... II/ Kieåm tra baøi cuõ : 4/ Haõy neâu ñaëc ñieåm vaø caùc phöông phaùp thuyeát minh? III/ Baøi môùi : 1/ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng : Trong vaên baûn thuyeát minh caùc bieän phaùp ngheä thuaät raát quan troïng, söû duïng nhö theá naøo ñeå ñaït hieäu quaû laø ñieàu tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ nghieân cöùu. TG 20/ Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2 : Giaùo vieân cho hoïc sinh oân laïi kieán thöùc : Ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa vaên baûn thuyeát minh laø gì ? Giaùo vieân goïi hai hoïc sinh ñoïc baøi taäp maãu : Vaên baûn thuyeát minh vaán ñeà gì? Phöông phaùp thuyeát minh chuû yeáu? Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm, giaùo vieân choát kieán thöùc Qua tìm hieåu baøi taäp maãu haõy ruùt ra keát luaän ? Noäi dung kieán thöùc 1.Hình thaønh kieán thöùc môùi: a.OÂn laïi khaùi nieâm vaên baûn thuyeát minh: Cung caáp nhöõng tri thöùc khaùch quan phoå thoâng. b. Baøi taäp maãu : Vaán ñeà thuyeát minh : Söï kyø laï cuûa Haï Long. Lieät keâ, giaûi thích, mieâu taû, töôûngtöôïng,nhaân hoaù… - Chöa ñuû maø caàn theâm yeáu toá laäp luaän vaø nhaân hoaù laø chuû yeáu ñeå laøm noåi roõ söï kyø la Kyø laï : ’Söï saùng taïo cuûa nöôùc ’ Laøm cho ñaù soáng daäy coù taâm hoàn ’ Ñaù thì coù 4/ 10/ Hoaït ñoäng 3: Giaùo vieân choát kieán thöùc.Caùc em ñoïc ghi nhôù. Hoaït ñoäng 4 : Giaùo vieân höôùng daãn cho hoïc sinh thöïc hieän baøi taäp trong SGK Moãi nhoùm thöïc hieän moät caâu. Hoïc sinh töï nhaän xeùt, boå sung yù kieán cuûa baïn. Haõy boå sung nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät chuû yeáu? Giaùo vieân goïi caù nhaân ñoïc baøi taäp roài chæ ra yeáu toá ngheä thuaät maø mình söû duïng. *Löu yù:Caùc bieän phaùp ngheä thuaät chæ coù taùc duïng phuï trôï,laøm cho vaên baûn haáp daãn coù aán töôïng chöù khoâng thay theá ñöôïc Haõy vieát ñoaïn vaên ngaén thuyeát minh veà caây buùt thaân yeâu cuûa em trong ñoù coù söû duïng vieäc laäp luaän vaø yeáu toá nhaân hoaù . vui buoàn, bieát hoaù thaân thaønh giaø treû trang nghieâm…, tinh nghòch, nhí nhaûnh. 2. Ghi nhôù : (SGK) 3. Luyeän taäp : Baøi taäp 1 : - Ñaây laø vaên baûn thuyeát minh, phöông phaùp thuyeát minh lieät keâ, giaûi thích keát hôïp vôùi laäp luaän, nhaân hoaù taïo neân moät vaên baûn troïn veïn thuyeát phuïc ngöôøi nghe Baøi taäp 2 : Caùc yeáu toá ngheä thuaät ñöôïc söû duïng: Töï söï, mieâu taû, giaûi thích, trình baøy. Baøi taäp 3 : ( Baøi taäp theâm ) Ñoaïn vaên maãu : Töø tuoåi aáu thô caây buùt ñaõ trôû thaønh ngöôøi baïn thaân thieát cuûa em. Baøn tay nhoû beù caàm caây buùt thaät khoù khaên, nhöng giôø ñaây caây buùt nhö moät ngöôøi baïn ñoàng haønh luoân beân em. Moãi con chöõ maø buùt veõ neân nhö thì thaàm luùc to luùc nhoû. Moãi neùt leân neùt xuoáng,neùt cong neùt thaúng nhö ñoàng ñieäu vôùi ñieäu nhaïc traùi tim taâm hoàn em … 5/ IV. Cuûng coá – Daën doø : - Cuûng coá : Neâu roõ taàm quan troïng cuûa yeáu toá mieâu taû trong vaên thuyeát minh ? - Daën doø : Thöïc hieän caùc baøi taäp coøn laïi, reøn luyeän kó naêng söû duïng yeáu toá mieâu taû. Nghieân cöùu heä thoáng baøi taäp tieát luyeän taäp. * Ruùt kinh nghieäm……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………. Tieát 5 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Lôùp: 9B LUYEÄN TAÄP SÖÛ DUÏNG MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP NGHEÄ THUAÄT TRONG VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH A. Muïc tieâu : Qua vieäc thöïc haønh caùc baøi taäp giuùp cho hoïc sinh : - Vaän duïng linh hoaït phuø hôïp caùc bieän phaùp ngheä thuaät vaøo vaên baûn thuyeát minh. - Reøn kó naêng thöïc hieän aùp duïng caùc phöông phaùp thuyeát minh . - Giaùo duïc hoïc sinh coù yù thöùc söû duïng, trau chuoát bieän phaùp ngheä thuaät trong vaên baûn thuyeát minh. B. Phöông phaùp : Luyeän taäp toång hôïp, neâu vaán ñeà, nghieân cöùu ngoân ngöõ. C. Chuaån bò : - Thaày : Ñònh höôùng heä thoáng baøi taäp maãu, baûng phuï. - Troø : Chuaån bò toát daøn yù caùc baøi taäp. D. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng daïy – hoïc 1/ I/ OÅn ñònh neà neáp: - Lôùp 9B:......................................................................................... 4/ II/ Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra vieäc thöïc hieän baøi taäp ôû nhaø cuûa hoïc sinh . III/ Baøi môùi : 1/ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng: Thuyeát minh vaø caùc phöông phaùp thuyeát minh laø moät daïng vaên baûn gaàn guõi vôùi ñôøi soáng. Nhöng ñeå thuyeát phuïc ñöôïc ngöôøi ñoïc thì caàn choïn loïc söû duïng caùc yeáu toá ngheä thuaät moät caùch tinh teá ñieàu naøy caàn phaûi ñöôïc luyeän taäp tích luyõ caû moät quaù trình daøi … TG 11/ 18/ Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2 : Giaùo vieân oân luyeän kieán thöùc lieân quan ñeán vaên baûn thuyeát minh.Vaên baûn thuyeát minh laø gì ? Coù maáy phöông phaùp thuyeát minh ? Hoaït ñoäng 3 : Yeâu caàu giaùo vieân cho hoïc sinh töøng ñoâi moät ñoåi baøi taäp chuaån bò ôû nhaø – ñoïc vaø nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Haõy ñaùnh giaù möùc ñoä chuaån bò baøi taäp ôû nhaø cuûa baïn? Noäi dung kieán thöùc 1. Hình thaønh kieán thöùc môùi : - Vaên baûn thuyeát minh cung caáp nhöõng tri thöùc khoa hoïc chính xaùc khaùch quan phoå thoâng gaàn guõi vôùi ñôøi soáng. - Coù 6 phöông phaùp thuyeát minh. 2. Luyeän taäp : a. Noäi dung thöù nhaát : - YÙ thöùc, thaùi ñoä. - Keát quaû thöïc hieän phaàn môû baøi - Hoïc sinh töï ñoïc moät môû baøi cho caû lôùp nghe. b. Noäi dung thöù hai : - Daøn yù vaên baûn : “ Hoï nhaø kim” - Vaên baûn thuyeát minh veà hoï nhaø kim vaät duïng 5/ Giaùo vieân höôùng daãn cho hoïc sinh thöïc hieän noäi dung thöù hai. Ñoïc baøi ñoïc theâm vaø neâu heä thoáng caâu hoûi :Vaên baûn thuyeát minh vaán ñeà gì ?Vaán ñeà thuyeát minh coù maáy noäi dung? Chæ ra caùc yeáu toá ngheä thuaät ? Hoaït ñoäng 4: giaùo vieân choát kieán thöùc. quen thuoäc töø xa xöa cuûa ngöôøi Vieät. - Hoï nhaø kim raát beù