Giáo án Ngữ văn lớp 8 Tiết 114 Lựa chọn trật tự từ trong câu

Tiết 114. Lựa chọn trật tự từ trong câu. A. Mục tiêu: - Hs biết các khả năng thay đổi trật tự từ. Hiệu quả diễn đạt của các trật tự từ khac nhay khác nhau. Hs biết cách lựa chon trật tự từ trong nói viết cho phù hợp với yêu cầu phản ánh thực tế diễn tả tư tưởng tình cảm của bản thân. B. Đồ dùng phương tiện : GV : Bảng phụ , SGV HS : SGK, chuẩn bị ở nhà C. Tiến trình tổ chức các hoạt động : 1. ổn định tổ chức : 2. Kiểm tra bài cũ : - Thế nào là hôi thoại - Vai xã hội ? lượt lời thoại 3. Bài mới : Hoạt động 1 : + Có thể thay đổi trật tự từ trong câu được không ? làm cách nào khi thay đổi mà không làm thay đổi ý nghĩa cơ bản của câu ? - Hs trình bày - Gv nhận xét Vậy vì sao tác giả chọn trật tự từ như trong đoạn văn ? - Hs trình bày - Gv giải thích - Gv chốt kiểm tra Hoạt động 2 Dùng bảng phụ + Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì ? - Hs trình bày - Gv nhận xét So sánh tác dụng của những xắp xếp trật tự từ trong các bộ phận sau ? - hs trình bày - Gv nhận xét. Từ những điều đã phân tích em hãy rút ra tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu ? - Hs trình bày - Gv chốt kiểm tra cơ bản I. Nhận xét chung : - Cai Lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều sái cũ. - Cai Lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều sái cũ, gõ đầu roi xuống đất - Cai Lệ bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất, thét - Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét. + Lặp từ roi ở đầu câu -> Lkết + Đặt từ thét cuối câu -> liên kết với câu sau + Mở rộng cụm từ gõ đầu roi -> nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ. * Ghi nhớ 1: SGK II. Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ. - Cai Lệ giật phắt cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dởu. - Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn - Cai Lệ và người nhà Lý trưởng… roi song tay thước và dây thừng. => Thể hiện trước sau của HĐ Cai Lệ => người nhà lý trưởng thể hiện thứ bậc cao thấp của các nhân vật và thứ tự xuất hiện của các nhân vật ( Cai Lệ đi trước người nhà Lý trưởng theo sau ), roi song, tay thước và dây thừng tương ứng với cụm từ đứng trước => tạo liên kết - Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. => Cách viết của nhà văn thép mới có hiệu quả diễn đạt cao hơn vì nó có nhịp điệu hơn, đảm bảo sự bảo hoà về ngữ âm. Thể hiện được sự tăng tiến của cặp từ: làng -> nước và nhà tranh-> đất nước. * Ghi nhớ 2: SGK HĐ 3. III. Luyện tập: Gv cùng học sinh giải quyết bài tập ( sgk ) Giải thích lý do sắp xếp trật tự từ trong câu ? - Thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,… => Kể tên các vị anh hùng theo thứ tự của quá trình diễn ra của lịch sử ở các triều đại. - Đẹp vô cùng tổ quốc ta ơi => Đặt cum từ đẹp vô cùng trước hô ngữ Tổ Quốc ta ơi => nhấn mạnh cái đẹp của nom sông đất nước. Câu hò ô tiếng hát -> tạo cảm giác kéo dài, mênh mang bông nước, làm cho câu thơ bắt vần với câu trước => đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm. * Củng cố: - Hs cần nắm được tác dụng của trật tự từ trong câu. Thấy rõ giá trị diễn đạt ở mỗi trật tự từ. - Làm bài tập c ( sgk ). Chuẩn bị cho luyện tập.