Giáo án Sinh học Lớp 6 - Chương trình học kì 1 (Bản hay)

Tuần: 1 Ngày soạn: Tiết: 1 Ngày dạy:.. MỞ ĐẦU SINH HỌC § 1 ĐẶC ĐIỂM CỦA CƠ THỂ SỐNG ---------------&!-------------- I/MỤC TIÊU: 1/Kiến thức: -Nêu được ví dụ về vật sống và vật không sống. -Nêu được đặc điểm của cơ thể sống. -Biết cách thiết lập bảng so sánh đặc điểm của các đối tượng để xếp loại chúng & rút ra nhận xét. 2/Kỹ năng: -Rèn luyện kỹ năng quan sát phân tích tranh ảnh, hợp tác nhóm. 3/Thái độ: - Giáo dục HS có ý thức bảo vệ thiên nhiên. II/CHUẨN BỊ: 1/Phương pháp: - Trực quan -Hỏi đáp . - Gợi mở - Nêu vấn đề . - Giảng giải -Thảo luận nhóm . 2/Đồ dùng dạy học: * Giáo viên chuẩn bị: -Tranh vẽ : phóng to H 46.1 . SGK . -Bảng phụ T/6 SGK -Chuẩn bị: Cây ngô có cả hoa đực và hoa cái. * Học sinh chuẩn bị: -Đọc trước bài “Đặc điểm của cơ thể sống”. III/HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/Oån định: (1 phút) 2/Kiểm tra bái củ: 3/Mở bài:(1ph) -Hằng ngày chúng ta tiếp xúc với các loại đồ vật, cây cối, con vật..đó là thế giới vật chất quanh chúng ta gồm vật sống và vật không sống. Vậy thế nào là vật sống va vật không sống? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề trên. HOẠT ĐỘNG 1: NHẬN DẠNG VẬT SỐNG VÀ VẬT KHÔNG SỐNG (15ph) Mục tiêu: Biết nhận dạng vật sống và vật không sống qua biểu hiên bên ngoài. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Gv yêu cầu Hs liên hệ thực tế. H: kể tên một số cây con đồ vật ở xung quanh mà em biết? H: con gà cây đậu cần có điều kiện gì để sống? H: cái bàn cần có những điều kiện giống như con gà cây đậu đề tồn tại không? Tại sao? H: sau một thời gian chăm sóc đối tượng nào tăng kích thước. * Gv nhấn mạnh: con gà cây đậu là vật sống. Cái bàn là vật không sống. H: thế nào là vật sống? thế nào là vật không sống? * Gv gọi 1-2 Hs phát biểu, gọi Hs khác nhận xét, giáo viên nhận xét. Hs liên hệ thực tế nêu được : Ỉ Cây nhản, cây cải, con gà, cái bàn. Ỉ Cần được ăn uống và có sự chăm sóc của người. Ỉ Cái bàn không cần những điều kiện trên. Ỉ Cây đậu, con gà tăng kích thước. Ỉ Vật sống ăn uống để lớn lên và sinh sản và ngược lại. * 1-2 Hs phát biểu, Hs khàc nhận xét => kết luận. Kết luận : - Vật sống lấy thức ăn nước uống, lớn lên và sinh sản. Ví dụ: cây nhản, con gà. - Vật không sống không lấy thức ăn, không lớn lên được. Ví dụ: cái bàn, hòn đá HOẠT ĐỘNG 2: ĐẶC ĐIỂM CỦA CƠ THỂ SỐNG -20ph Mục tiêu: Thấy được đặc điểm của cơ thể sống là trao đổi chất để lớn lên. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Gv treo H/46.1 yêu cầu Hs quan sát . Gv treo bảng phụ T/6 yêu cầu Hs hoàn thành nội dung bảng. H: Từ kết quả bảng trên em rút ra kết luận gì về đặc điểm chung của cơ thể sống? * Gv gọi 1-2 hs phát biểu, gọi hs khác nhận xét. Gv nhận xét. * Hs quan sát H/46.1. nội dung bảng phụ T/6 Hs hoàn thành nội dung bảng. Stt Ví dụ Lớn lên Sinh sản Di chuyển Lấy các chất Loại bỏ chất thải XL VS VKS 1 2 3 4 Hòn đá Con gà Cây đậu Cái bàn - + + - - + + - - + - - - + + - - + + - - + + - + + Ỉ Cơ thể sống có sự trao đổi chất với môi trường để tồn tại lớn lên và sinh sản. * Hs đại diện 1-2 hs phát biểu, Hs khác nhận xét. Kết luận: -Cơ thể sống có những đặc điểm quan trọng sau: + Có sự trao đổi chất với môi trường ( lấy các chất cần thiết và loại bỏ chất thải ra ngoài). + Lớn lên và sinh sản. 4/ Kiểm tra – đánh giá : (5 ph) -Gv treo bảng phụ và nêu câu hỏi lần lượt hs lên bảng làm.gọi hs nhân xét : 1/ Hãy nêu 4 ví dụ về vật sống và vật không sống. 2/ Cơ thể sống có những đặc điểm cơ bản nào? 5/ Dặn dò : (5 ph) -Học bài theo nội dung câu hỏi 2 SGK. -Đọc bài mới “ Nhiệm vụ của sinh học”. -Trong các dấu hiệu sau đây theo em dấu hiệu nào là chung cho mọi cơ thể sống : R Lớn lên R Sinh sản R Di chuyển R Lấy các chất cần thiết. R Loại bỏ các chất thải. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Tuần: 1 Ngày soạn: Tiết: 2 Ngày dạy: . §2 NHIỆM VỤ CỦA SINH HỌC -------------&------------- I/MỤC TIÊU: 1/Kiến thức: - Nêu đuợc một số ví dụ để thấy được sự đa dạng của sinh vật. Cùng với những mặt có lợi, hại của chúng. - Biết được những nhóm sinh vật chính : động vật, thực vật, vi khuẩn, nấm. - Hiểu được nhiệm vụ của sinh học và thực vật học. 2/kỹ năng: -Rèn luyện kỹ năng quan sát , so sánh, thảo luận nhóm. 3/Thái độ: -Giáo dục ý thức trồng và bảo vệ cây. II/CHẨN BỊ: 1/Phương pháp: -Trực quan , hợp tác , diễn giảng , hoạt động nhóm. 2/Đồ dùng dạy học: * Giáo viên chuẩn bị: -Phiếu học tập cho các nhóm. -Phóng to H/2.1 , bảng phụ T/7. * Học sinh chuẩn bị: -Học bài theo nội dung câu hỏi 2 SGK. -Đọc bài mới “ Nhiệm vụ của sinh học”. III/HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/Oån định: 1 phút. 2/Kiểm tra bài cũ: (5 phút.) -Cho ví dụ về vật sống, dựa vào đâu để khẳng định chúng là vật sống? 3/Mở bài: (1 phút.) -Sinh học là môn khoa học nghiên cứu về thế giới sinh vật trong tự nhiên, có nhiều loại sinh vật khác nhau , đó là những loại nào ? dựa vào đâu nhười ta có thể phân loại chúng? Bài học hôm nay giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề trên. HOẠT ĐỘNG 1 : SINH VẬT TRONG TỰ NHIÊN .(21ph) Mục tiêu: Giới sinh vật rất đa dạng sống ờ nhiều nơi khác nhau. nắm được trong tự nhiên có 4 nhóm sinh vật. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh A/ Sự đa dạng của thế giới sinh vật: * GV treo bảng phụ T/7 lên bảng yêu cầu Hs lên bảng hoàn thành nội dung theo yêu cầu của lệnh q . H: Qua kết quả của bảng trên em có nhận xét gì về thế giới sinh vật? ( gợi ý nơi sống, kích thước). H: Sự phong phú về môi trường sống, kích thước của sinh vật nói lên điều gì? * Gv gọi 1-2 hs phát biểu ý kiến, gọi hs khác nhận xét bổ sung. B/ các nhóm sinh vật: H: Hãy quan sát lại nội dung bảng T/7 có thể chia sinh vật thành mấy nhóm? * Gv treo H/2.1 H: sinh vật trong tự nhiên có thể chia thành mấy nhóm? H: dựa vào đặc điểm nào mà người ta có thể phân chia như thế? GV giảng: khi phân chia SV thành 4 nhóm người ta dựa vào những đặc điểmsau: + Động vật có khả năng di chuyển + Thực vật có màu xanh ở lá + Nấm không có màu xanh + Vi khuẩn kích thước quá nhỏ bé. * Hs lên bảng hoàn thành nội dung theo yêu cầu của lệnh q . è Sinh vật trong tự nhiên có nơi sống và kích thước khác nhau. è Sinh vật đa dạng. Hs đại diện 1-2 Hs trình bày ý kiến , Hs khác nhận xét. è Có 2 nhóm động vật và thực vật. * Hs quan sát H/2.1 nêu được: è Có 4 nhóm: VK, nấm, thực vật, động vật. è + Động vật có khả năng di chuyển + Thực vật có màu xanh ở lá + Nấm không có màu xanh + Vi khuẩn kích thước quá nhỏ bé. Hs đại diện 1-2 Hs trình bày ý kiến , Hs khác nhận xét. Kết luận: Sinh vật tự nhiên rất đa dạng và phong phú, chúng sống ở nhiều nơi khác nhau và có kích thước khác nhau. Đa số chúng có ít cho con người. Sinh vật trong tự nhiên chia thành những nhóm lớn có nhiều đặc điểm về hình dạng, cấu tạo, hoạt động sống khác nhau đó là các nhóm : Đv, Tv, Vk và Nấm. HOẠT ĐỘNG 2: NHIỆM VỤ CỦA SINH HỌC (10 Ph) Mục tiêu: Hs hiểu sinh học nghiên cứu cấu tạo, hình thái, đời sống của sinh vật. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Gv gọi 1 Hs đọc to thông tin r SGKT/8. H: Nhiệm vụ của sinh học là gì? * Gv gọi lần lượt Hs trả lời, gọi Hs khác nhận xét. * 1 Hs đọc to thông tin r SGK T/8. Nêu được: è Nghiên cứu cấu tạo, hình thái, đời sống sự đa dạng của sinh vật nói chung và của thực vật nói riêng để sử dụng hợp lí, phát triển và bảo vệ chúng phục vụ đời sống cun người. * 1-2 Hs phát biểu, Hs khác nhận xét. Kết luận: - Nhiệm vụ của sinh học là nghiên cứu cấu tạo, hình thái, đời sống sự đa dạng của sinh vật nói chung và của thực vật nói riêng để sử dụng hợp lí, phát triển và bảo vệ chúng phục vụ đời sống cun người. 4/kiểm tra –đánh giá:(4 ph) Giáo viên nêu câu hỏi gọi lần lượt từng hs trả lời. 1/ Thế giới sinh vật rất đa dạng được thể hiện như thế nào? 2/ Người ta đã phân chia sinh vật trong tự nhiên thành mấy nhóm? 5/Dặn dò: (3ph) * Học bài theo nội dung câu hỏi 1,2 SGK * Đọc mục “Em có biết”. * Đọc bài mới “ Đặc điểm chung của thực vật”. * Oân lại kiến thức về quang hợp ở sách thiên nhiên & xã hội của tiểu học. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Tuần: 2 Ngày soạn: Tiết: 3 Ngày dạy:.. ĐẠI CƯƠNG VỀ GIỚI THỰC VẬT § 3 ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA THỰC VẬT ---------------&!-------------- I/MỤC TIÊU: 1/Kiến thức: -Học sinh nắm được đặc điểm chung của thực vật. -Tìm hiểu sự đa dạng phong phú của thực vật. 2/Kỹ năng: -Rèn luyện kỹ năng quan sát phân tích tranh ảnh, hợp tác nhóm. 3/Thái độ: - Giáo dục HS có ý thức bảo vệ thiên nhiên. II/CHUẨN BỊ: 1/Phương pháp: - Trực quan -Hỏi đáp . - Gợi mở - Nêu vấn đề . - Giảng giải -Thảo luận nhóm . 2/Đồ dùng dạy học: * Giáo viên chuẩn bị: -Tranh vẽ : phóng to H 3.1-H/3.4 SGK . -Bảng phụ T/11 SGK * Học sinh chuẩn bị: -Đọc trước bài “Đặc điểm chung của thực vật ”. -Oân lại kiến thức về quang hợp ở sách thiên nhiên & xã hội của tiểu học. III/HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/Oån định: (1 phút) 2/Kiểm tra bái củ:(5ph) Sinh vật trong tự nhiên chia thành mấy nhóm? Vì sao người ta có thể phân chia như vậy? 3/Mở bài:(1ph) -Thực vật trong tự nhiên rất phong phú và đa dạng. Tuy nhiên chúng có những đặc điểm giống nhau nên người ta có thể xếp chúng thành một nhóm. Vậy thực vật có những đặc điểm chung gì? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề trên. HOẠT ĐỘNG 1: SỰ ĐA DẠNG VÀ PHONG PHÚ CỦA THỰC VẬT (15ph) Mục tiêu: Thấy được sự đa dạng và phong phú của thực vật. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Gv treo H/3.1-H/3.4 yêu cầu Hs quan sát thảo luận nhóm. H: Xác định những nơi trên trái đất có thực vật sống? H: Kể tên 1 vài cây sống ở rừng, nú,i ao hồ, sa mạc. H: Theo em những cây sống ở mặt nước có gì khác với cây sống ở cạn? H: Em có nhận xét gì về thực vật? * Gv gọi 1-2 nhóm phát biểu, gọi nhóm khác nhận xét, giáo viên nhận xét. Hs quan sát H/3.1-H/3.4 thảo luận nhóm nêu được : Ỉ Thực vật ở rừng, núi, ao hồ, sa mạc, đồng bằng. Ỉ Sa mạc: xương rồng; Rừng núi: chò, lim; Ao hồ: sen, súng; Đồng bằng: lúa, ngô. Ỉ Cây sống ở mặt nước có thân mềm, xốp. Cây sống ở cạn rắn chắc. Ỉ Thực vật ở mọi nơi trên trái đất chúng có hình thái khác nhau tùy theo môi trường sống. * 1-2 Hs phát biểu, Hs khàc nhận xét => kết luận. Kết luận : - Thực vật ở mọi nơi trên trái đất rừng, núi, ao hồ, sa mạc, đồng bằng. Chúng có nhiều dạng khác nhau để thích nghi với môi trường sống. - Thực vật trên trái đất có khoảng 250.000 loài đến 300.000 loài. Ơû việt nam có khoảng 12000 loài. HOẠT ĐỘNG 2: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA THỰC VẬT -20ph Mục tiêu: Hs biết được thực vật có khả năng tự tổng hợp được chất hữu cơ nhưng không có khả năng di chuyển. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Gv treo bảng phụ T/11 yêu cầu Hs hoàn thành nội dung bảng. Stt Tên cây Có K/n tạo DD Lớn lên Sinh sản Di chuyển 1 Lúa + + + - 2 Ngô + + + - 3 Mít + + + - 4 Sen + + + - 5 Xương rồng + + + - * Gv nêu một số hiện tượng yêu cầu Hs nhận xét. + Lấy roi đánh chó con vật vừa chạy vừa sủa, quật vào cây cây vẫn đứng yên. + Khi trồng cây vào chậu rồi đặt lên bệ cửa sổ sau 1 thời gian cây sẽ mọc cong về nguồn sáng. H: Từ kết quả củabảng và hai hiện tượng trên hãy cho biết đặc điểm chung của thực vật là gì? * Gv gọi 1-2 hs phát biểu, gọi hs khác nhận xét. Gv nhận xét. * Hs quan sát nội dung bảng phụ T/11 Hs hoàn thành nội dung bảng. Ỉ Thực vật không có khả năng di chuyển như động vật nhưng thực vật có tính hướng sáng. Ỉ Thực vật không có khả năng di chuyển nhưng tạo ra được chất dinh dưỡng. Phản ứng chậm với các kích thích từ bên ngoài. * Hs đại diện 1-2 hs phát biểu, Hs khác nhận xét. Kết luận: -Tự tổng hợp được chất hữu cơ. - Phần lớn không có khả năng di chuyển. -Phản ứng chậm với các kích thích từ bên ngoài. 4/ Kiểm tra – đánh giá : (5 ph) -Gv treo bảng phụ và nêu câu hỏi lần lượt hs lên bảng làm.gọi hs nhân xét : 1/ Đặc điểm khác cơ bản giữa thực vật với các sinh vật khác là: a.thực vật phong phú và đa dạng. b.thực vật sống khắp nơi trên trái đất. c.thực vật có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ, phần lớn không di chuyển, phản ứng chậm với các kích thích của môi trường. 2/ thực vật ở nước ta rất phong phú nhưng vì sao chúng ta phải trồng thêm cây xanh? Đáp án: 1-c 2/-Dân số tăng nhu cầu mọi mặt tăng V/v sử dụng các sản phẩm thực vật. -Tình trạng khai thác rừng bừa bãi dẫn đến giảm diện tích rừng. 5/ Dặn dò : (5 ph) -Học bài theo nội dung câu hỏi 1,2 SGK. -Đọc mục “ Em có biết”. -Đọc bài mới “ Có phải tất cả thực vật đều có hoa”. -Chuẩn bị mẫu vật theo nhóm cho tiết học sau: Cây rau bợ, cây đậu xanh có cả hoa, quả. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------