Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 32, Bài 31: Trao đổi chất - Lê Thị Phương Uyên

Tuần: 16 Ngày soạn: 02-12-2010 Tiết : 32 Ngày giảng: 03-12-2010 CHƯƠNG IV : TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Bài 31 : TRAO ĐỔI CHẤT I. Mục tiêu : 1.Kiến thức : Thông qua bài học HS phải: - HS phân biệt được sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường với sự trao đổi chất ở tế bào - Trình bày được mối liên quan giữa trao đổi chất của cơ thể với trao đổi chất ở tế bào - Trả lời được : Tại sao nói trao đổi chất là đặc trưng cơ bản của cơ thể sống? 2.Kĩ năng : - Phát triển kĩ năng quan sát phân tích kênh hình. - Rèn kĩ năng quan sát và liên hệ thực tế. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Giáo dục : Giáo dục ý thức bảo vệ giữ gìn sức khỏe, đề ra nguyên tắc giữ gìn sức khỏe II. Chuẩn bị: - GV chuẩn bị:+ Tranh phóng to hình 31.1 ,31.2. + Bảng phụ có câu hỏi trắc nghiệm. - HS chuẩn bị: Soạn trước bài ở nhà. III. Hoạt động dạy - học: 1. Ổn định lớp ( 1 phút ) 2. Kiểm tra bài cũ: ( Không kiểm tra ) 3. Bài mới ( 1 phút ) GV hỏi: Em hiểu thế nào là trao đổi chất ? Vật không sống có trao đổi chất không ? Trao đổi chất ở người diễn ra như thế nào ? Bài học hôm nay , sẽ giúp các em trả lời những câu hỏi đó. 4. Các hoạt động dạy – học: Hoạt động 1: ( 15 phút ) Tìm hiểu sự trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài. Hoạt động của GV - HS Nội dung - GV hướng dẫn HS quan sát tranh hình 31.1 trả lời câu hỏi : ? Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường biểu hiện như thế nào ? - HS quan sát hình 31.1 cùng kiến thức đã học nêu được biểu hiện : ĐH : + Lấy chất cần thiết cho cơ thể. + Thải CO2 và chất cặn bã ra môi trường. - GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau: (bảng bên dưới) - GV treo bảng phụ có nội dung như bảng bên dưới, gọi HS lên hoàn thành -HS vận dụng hiểu biết của bản thân hòan thành bài tập . - Một số HS đaÏi diện làm bài tập HS khác theo dõi nhận xét bổ sung - GV hoàn chỉnh kiến thức - Từ kết quả trên GV cho HS rút ra kết luận: Ở cấp độ cơ thể môi trường ngoài cung cấp những chất gì?đồng thời tiếp nhận chất gì cho cơ thể? I. Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài. Kết luận: như bảng bên dưới Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể : - Môi trường ngoài cung cấp thức ăn nước muối khoáng và oxy qua hệ tiêu hóa hệ hô hấp - Hệ bài tiết: Tiếp nhận chất bã sản phẩm phân hủy và khí CO2 từ cơ thể thải ra. Bảng: Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trương ngoài. HỆ CƠ QUAN VAI TRÒ TRONG SỰ TRAO ĐỔI CHẤT -Tiêu hóa -Hô hấp -Bài tiết -Tuần hoàn - Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng thải các phần thừa qua hậu môn - Lấy oxy và thải khí cacbonic - Lọc từ máu chất thải và bài tiết qua nước tiểu - Vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng tới tế bào và vận chuyển cacbonic tới phổi chất thải tớ cơ quan bài tiết Hoạt động 2: ( 12 phút ) Tìm hiểu sự trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường trong. Hoạt động của GV – HS Nội dung - GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm trả lời câu hỏi : ? Máu và nước mô cung cấp những gì cho tế bào? ? Hoạt động sống của tế bào tạo ra những sản phẩm gì ? ? Các sản phẩm từ tế bào thải ra được đưa đến đâu? ? Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường trong biểu hiện như thế nào? - HS dựa vào hình 31.2 vận dụng kiến thức, thảo luận trong nhóm thống nhất câu trả lời: ĐH: + Máu và nước mô cung cấp cho tế bào: Chất dinh dưỡng và khí ôxi. + Hoạt động sống của tế bào tạo ra những sản phẩm: Khí cacbonic, các chất cặn bã. + Chất dinh dưỡng và oxy được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống đồng thời thải các sản phẩm phân hủy - Vài nhóm cử đại diện nêu đáp án, nhóm khác nhận xét, bổ sung. - GV nhận xét, chuẩn kiến thức II. Trao đổi chất giữa tế bào với môi trường - Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện: - Chất dinh dưỡng và oxy được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống đồng thời các sản phẩm phân hủy đưa đến các cơ quan và thải ra ngoài - Sự trao đổi chất ở tế bào thông qua môi trường trong Hoạt động 3 : ( 10 phút ) Tìm hiểu mối quan hệ giữa trao đổi chất giữa cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào. Hoạt động của GV – HS Nội dung - GV yêu cầu HS quan sát hình 31.2 trả lời câu hỏi: ? Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể thực hiện như thế nào? Mang lại hiệu quả gì? ? Trao đổi chất ở cấp độ tế bào thực hiện như thế nào? Mang lại hiệu quả gì? ? Nếu trao đổi chất ở một cấp độ ngừng lại sẽ dẫn đến hâu quả gì ? - HS thảo luận nhóm, yêu cầu nêu được:ĐH: + Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể: Là sự trao đổi giữa các hệ cơ quan với môi trường ngoài để lấy chất dinh dưỡng và oxy cho cơ thể + Trao đổi chất ở cấp độ tế bào: Là sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường bên trong. + Nếu trao đổi chất ngừng thì cơ thể sẽ chết. - GV yêu cầu HS rút ra kết luận về mối quan hệ giữa trao đổi chất ở hai cấp độ . - HS rút ra kêt luận. - GV nhận xét , chốt lại. - GV yêu cầu HS phân biệt hai quá trình trao đổi chất với các nội dung sau: + Môi trường trao đổi . + Sản phẩm trao đổi. - HS phân biệt. - GV nhận xét. III. Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào. - Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và tế bào có liên quan mật thiết với nhau đảm bảo cho cơ thể tồn tại và phát triển. - Mối quan hệ giữa hai quá trình trao đổi chất: + Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể: Cung cấp chất dinh dưỡng và khí ôxi cho tế bào và nhận từ tế bào các sản phẩm bài tiết và khí cacbonic thải ra ngoài. + Trao đổi chất ở cấp độ tế bào: Các chất dinh dưỡng và khí ôxi cung cấp cho tế bào đồng thời giả phóng năng lượng cung cấp cho cho các cơ quan trong cơ thể thực hiện các hoạt động. Kết luận chung: HS đọc phần đóng khung SGK 5. Kiểm tra đánh giá ( 5 phút ) ? Trao đổi chất Ở cấp độ cơ thể và tế bào diễn ra như thế nào ? có ý nghĩa gì? ? Nêu mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào ? *Trắc Nghiệm: Chọn câu trả lời đúng nhất: Câu 1:Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể là: a. Sự trao đổi vật chất giữa các hệ tiêu hóa, hô háp, bài tiết với môi trường ngoài b. Cơ thể lấy thức ăn, nước, muối khoáng, ôxi từ môi trường c. Cơ thể thải khí cácbôníc và chất bài tiết d. Cả a, b và c Câu 2: Trao đổi chất ở cấp độ tế bào là: a. Sự trao đổi chất giữa tế bào với môi trường trong b. Máu mang đến cho tế bào chất dinh dưỡng và ôxi c. Tế bào thải vào máu khí cácbôníc và chất bài tiết d. Cả 3 ý trên 6. Dặn dò: ( 1 phút ) - Học bài trả lời câu hỏi SGK .Trả lời câu hỏi 3 vào vở - Soạn trước bài 32 .