Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 57, Bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh - Lê Thị Phương Uyên

Tuần: 29 Soạn ngày: 26-03-2011 Tiết : 57 Giảng ngày: 18-03-2011 Bài 54: VỆ SINH HỆ THẦN KINH I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức : Sau bài học HS phải: - Hiểu rõ ý nghĩa sinh học của giấc ngủ đối với sức khỏe - Phân tích ý nghĩa của lao động và nghỉ ngơi hợp lí tránh ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh - Nêu rõ được tác hại của ma túy và các chất gây nghiện đối với sức khỏe và hệ thần kinh - Xây dựng cho bản thân một kế hoạch học tập và nghỉ ngơi hợp lí để đảm bảo sức khỏe cho học tập 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng tư duy khả năng liên hệ thực tế -Kĩ năng họat động nhóm 3. Giáo dục : - Giáo dục ý thức vệ sinh giữ gìn sức khỏe . - Có thái độ kiên quyết tránh xa ma túy II. CHUẨN BỊ : - Chuẩn bị của giáo viên : + Tranh ảnh truyền thông về tác hại của các chất gây nghiện : Rượu, thuốc lá, ma túy + Bảng phụ ghi nội dung bảng 54 SGK. - Chuẩn bị của học sinh : Ôn toàn bộ chương thần kinh III. HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC 1. ổn định lớp ( 1 phút ) 2. Kiểm tra bài cũ: ( 10 phút ) -Ý nghĩa sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện trong đời sống con người ? -Vai trò của tiếng nói và chữ viết trong đời sống ? Đáp án – Biểu điểm. *Sự thành lập và ức chế các phản xạ có điều kiện ở người có ý nghĩa: (5 điểm ) Sự thành lập phản xạ có điều kiện và ức chế có điều kiện là 2 quá trình thuận nghịch liên hệ mật thiết với nhau giúp cơ thể thích nghi với đời sống * Vai trò của tiếng nói và chữ viết : ( 5 điểm ) - Tiếng nói và chữ viết là tín hiệu gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao - Tiếng nói và chữ viết là phương tiện giúp con người giao tiếp trao đổi kinh nghiệm với nhau 3. Bài mới:( 1 phút ) Hệ thần kinh có vai trò điều khiển điều hòa và phối hợp sự hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Vậy làm thế nào để hệ thần kinh hoạt động tốt ? nội dung bài học hôm nay sẽ giúp các em biết được điều đó. 4. Các hoạt động dạy – học: Hoạt động 1: ( 7 phút ) Tìm hiểu ý nghĩa của giấc ngủ. Phương pháp Nội dung. - GV cung cấp thông tin về giấc ngủ: Chó có thể nhịn ăn 20 ngày vẫn có thể nuôi béo trở lại nhưng mất ngủ 10 -12 ngày là chết. - GV yêu cầu HS thảo luận trả lời câu hỏi : ? Vì sao nói ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể ? ? Giấc ngủ có một ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe ? - HS dựa vào những hiểu biết của bản thân thảo luận trong nhóm thống nhất ý kiến, trả lời: ĐH: + Ngủ là đòi hỏi tự nhiên của cơ thể cần hơn ăn + Ngủ để phục hồi hoạt động của cơ thể - GV thông báo bản chất của giấc ngủ - GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận: ? Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì ? ? Nêu những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến giấc ngủ ? - HS dự vào cảm nhận của bản thân thảo luận thống nhất câu trả lời: ĐH: + Ngủ đúng giờ + Tránh các yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ: Chất kích thích , phòng ngủ, áo quần , giường ngủ - GV chốt lại các biện pháp để có giấc ngủ tốt . I. Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe. - Ngủ là quá trình ức chế của bộ não đảm bảo sự phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh - Biện pháp để có giấc ngủ tốt : + Cơ thể sảng khoái + Chỗ ngủ thuận tiện + Không dùng các chất kích thích như : Chè , cà phê + Tránh các kích thích ảnh hưởng đến giấc ngủ Hoạt động 2: ( 8 phút ) Tìm hiểu biện pháp lao động và nghỉ ngơi hợp lí để bảo vệ hệ thần kinh. Phương pháp Nội dung. - GV gọi một HS đọc thông tin SGK trang 172. - HS ghi nhớ thông tin - GV nêu câu hỏi yêu cầu HS trả lời: ? Tại sao không nên làm việc quá sức? Thức quá khuya ? -HS nêu được : ĐH: + Để tránh gây căng thẳng và mệt mỏi cho hệ thần kinh - HS khác nhận xét. -GV hoàn thiện kiến thức II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí. - Lao động và nghỉ ngơi hợp lí để bảo vệ hệ thần kinh - Biện pháp : + Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày để phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh sau một ngày làm việc căng thẳng + Giữ cho tâm hồn được thanh thản tránh suy nghỉ lo âu + Xây dựng một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí. + Hạn chế tiếng ồn. + Không lạm dụng các chất kích thích, ức chế với hệ thần kinh. Hoạt động 3: ( 10 phút ) Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh. Phương pháp Nội dung. - GV yêu cầu HS quan sát tranh kết hợp hiểu biết của bản thân thảo lậun nhóm hoàn thành bảng 54 - GV kẻ bảng 54 gọi HS lên điền - GV khuyến khích HS nêu được ví dụ cụ thể và thái độ của các em . - HS vận dụng những hiểu bết thông qua sách báo trao đổi nhóm thống nhất ý kiến. - Đại diện nhóm lên hoàn thành các nhóm khác nhận xét, bổ sung. -HS tự điều chỉnh - GV hoàn thiện kiến thức. - Chất làm suy giảm chức năng thần kinh GV yêu cầu HS về nhà làm. - GV hỏi:? các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh? - HS trả lời: ĐH: + Chế độ làm việc nghỉ ngơi không hợp lí. + Ngủ không đủ. + Các chất kích thích - GV nhận xét. III. Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh. ( Bảng 54) Bảng 54. Các chất có hại đối với hệ thần kinh. Loại chất Tên chất Tác hại Chất kích thích - Rượu - Nước chè, cà phê - Hoạt động vỏ não bị rối loại trí nhó kém - Kích thích hệ thần kinh gây khó chịu Chất gây nghiện - Thuốc lá - Ma túy - Cơ thể suy yếu dễ mắc các bệnh ung thư . Khả năng làm việc trí óc giảm , trí nhớ kém -Suy yếu nòi giống cạn kiệt kinh tế lây nhiễm HIV, mất nhân cách Kết luận chung: HS đọc phần đóng khung SGK 5. Kiểm tra đánh giá : ( 5 phút ) ? Muốn đảm bảo giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì ? ? Trong vệ sinh hệ thần kinh cần quan tâm những vấn đề gì tại sao ? ?Em hãy đề ra kế hoạch cho bản thân để đảm bảo sức khỏe cho học tập ? 6. Dặn dò : ( 2 phút ) - Học bài trả lời câu hỏi SGK - Ôn tập chương thần kinh và các chương đã học trong kì II, chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.