Giáo án thao giảng - Tiết 24: Chuyển động của một vật bị ném

Ngày soạn 05/11/08 Giáo án thao giảng Tiết 24: CHUYỂN ĐỘNG CỦA MỘT VẬT BỊ NÉM I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Biết cách dùng phương pháp toạ độ để thiết lập các phương trình động học của vật bị ném xiên, ném ngang. 2. Kỹ năng - Biết vận dụng các công thức để giải các bài tập về vật bị ném. 3. Trọng tâm. (mục 1) II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Tranh ảnh về hình ảnh các vị trí liên tiếp của một vật bị ném xiên và ném ngang. -Máy chiếu- bài powerpoint,- giáo án word 2. Học sinh: - Ôn lại kiến thức về toạ độ, vận tốc của chuyển động đều, chuyển động biến đổi đều. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( Kiểm tra thông qua việc xây dựng bài mới ) Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu về các đặc điểm của chuyển động của vật bị ném xiên. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung - Yc HS quan sát các hình ảnh trên máy chiếu => dự đoán Quỹ đạo của vật bị ném xiên có hình dạng như thế nào??? - dự đoán tính chất chuyển động của các hình chiếu Mx,My Hướng dẫn tìm ax , ay, v0x, v0y - Tổ chức hoạt động nhóm * Hướng dẫn: Viết PTCĐ của vật theo 2 phương ox và oy (ox ^ oy), xác định: tọa độ ban đầu, vận tốc ban đầu và gia tốc theo mỗi phương. - Yc HS đứng tai chỗ đọc kết quả nhóm **Đối chiếu kết quả máy chiếu - Nêu câu hỏi C1, C2 sgk. - Nhận xét câu trả lời. Quan sát thí nghiệm ảo để kiểm chứng lý thuyết xây dựng ???Nếu chọn hệ quy chiếu mà x0, y0, t0 khác không thì các phương trình trên cần hiệu chỉnh như thế nào???? -Nêu câu hỏi C3 sgk. Quan sát máy chiếu để hình dung về tầm xa và tầm cao... - Giới thiệu khái niệm tầm bay cao và yêu cầu HS xác định IK. - Hướng dẫn: khi lên đến độ cao cực đại, vận tốc theo 2 phương lần lượt là bao nhiêu? (IK = ymax) - Giới thiệu khái niệm tầm bay xa và yêu cầu HS xác định ON. - Hướng dẫn: khi trở về mặt đất thì vật có đại lượng nào xác định?? =>Các điểm trên mặt đất đều có cùng toạ độ y xác định . - Quan sát. - TL: là đường parabol. tL.............. - Hoạt động nhóm tìm phương trình chuyển động theo 2 phương - đại diện Trình bày kết quả hoạt động nhóm. @ Quan sát kết quả máy chiếu để đối chiếu - Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi C1,C2. Thảo luận nhóm -Đâu có x,y,t thay lần lượt bằng x-x0, y-y0,t-t0 - trả lời câu hỏi C3. => là đường parabol - Ghi nhận khái niệm về tầm bay cao. - Khi lên đến độ cao cực đại: vx = vo.cos; vy = 0. - Tính IK = ymax: Cho PT (3) = 0, suy ra t, thay và (4), sẽ được ymax. - Ghi nhận khái niệm về tầm bay xa. -Khi trở về mặt đất, y = 0. - Tính ON = xmax: Cho PT (4) = 0, suy ra t, thay và (2), sẽ được xmax. 1. Quỹ đạo của một vật bị ném xiên: hợp với ox một góc . O y x I N K * Chọn gốc tọa độ (xo = 0 và yo = 0) và gốc thời gian (to = 0) lúc vật bắt đầu được ném lên với vận tốc . Hệ trục tọa độ: ox ^ oy. * Các lực tdụng lên vật: ĐL II Newton: * Xét trên phương ox nằm ngang: vox = vo.cos; xo = 0, ax = 0. - PTVT: vx =vox = vo.cos (1) - PTTĐ: x = xo + voxt + axt2 = (vo.cos) t. (2) * Xét trên phương oy thẳng đứng: voy = vo.sin; yo = 0, ay = -g. - PTVT: vy = voy + ayt. = vo.sin – gt (3) - PTTĐ: y = yo + voyt + ayt2 = (vo.sin) t - gt2. (4) ***** PT quỹ đạo của vật: Rút t từ (1) và thay vào (2): (5) (5) gọi là PT quỹ đạo của vật. =>quỹ đạo là một phần của parabol 2) Tầm bay cao: hmax Khi lên đến đỉnh của quỹ đạo: vy = 0. Hay: vy = vo.sin – gt = 0. Suy ra: t = Thay t vào (4):hmax= ymax= 3) Tầm bay xa: L Khi trở về mặt đất, y = 0. Hay: y=(vo.sin) t - gt2= 0 Suy ra: t = Thay t vào(2):L=xmax= Hoạt động 3 ( phút): Vận dụng ném xiên để giải bài toán về chuyển động của vật bị ném ngang. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung - Yc HS vận dụng các kết quả trong phần trên để giải bài toán về vật ném ngang - Một vật chuyển động ném ngang khác ném xiên ở điểm nào? - Yc HS lên bảng áp dụng phần CĐ của vật bị ném xiên để giải bài toán. -?? Từ cùng một độ cao, thời gian CĐ của một vật bị ném ngang như thế nào với thời gian CĐ của một vật rơi tự do? - Nhấn mạnh lại nhận xét HS vừa nêu.=> chuyển động độc lập theo từng phương - Chốt lại các đặc điểm của một vật bị ném ngang. - Vật chuyển động ném ngang khác một vật chuyển động ném xiên ở góc . CĐ ném ngang:y0=h, = 0. - Lên bảng trình bày lời giải. - Quan sát và nhận xét bài làm của bạn. - TL: Từ cùng một độ cao, thời gian CĐ của một vật bị ném ngang bằng thời gian CĐ của một vật rơi tự do. -Ghi nhớ tính độc lập chuyển động theo từng phương - chú ý khắc sâu * Tóm tắt vẽ hình * Bài làm: CĐ ném ngang là CĐ ném xiên với góc = 0. - Chọn gốc tọa độ (xo = 0 và yo = h) và gốc thời gian (to = 0) lúc vật bắt đầu được ném lên với vận tốc . Hệ trục tọa độ: ox ^ oy. - PTVT:vx = vo vy = -gt Ta có: - PTTĐ: x = vot. y-h = -gt2 - PT quỹ đạo: * Chú ý: Khi chạm đất: y = 0; t = ; L = vo = Thay số.. Hoạt động 4 ( phút): chiếu hình ảnh minh hoạ một số ví dụ thực tế thường gặp Hoạt động của GV Hoạt động của HS Chiếu và yêu cầu trả lời?? ****Máy bay thả vật thì vật có rơi tự do không ?? *** tại sao vật lại rơi quay lại vị trí được ném lên trên ôtô ???? Quan sát nhận xét **** Tl -giải thích- vì vật ban đầu cũng chuyển động theo phượng ngang cùng máy bay ***Quan sát trả lời..vì tính độc lập chuyển động trên từng phương Hoạt động 5 ( phút): Vận dụng, củng cố. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1, 2 sgk. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Yêu cầu HS thảo luận và làm bài tập 1, 2 sgk. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Yêu cầu HS nêu tóm tắt các kiến thức trọng tâm của bài. - Trả lời câu hỏi 1, 2sgk. - Thảo luận để đưa ra đáp án đúng cho bài tập 1, 2 sgk. -Ghi tóm tắt các kiến thức cơ bản: Phương trình quỹ đạo, tầm cao, tầm xa, hình dạng của quỹ đạo. Hoạt động 6 ( 1 phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của GV Hoạt động của HS -Nêu câu hỏi, bài tập về nhà. Toàn bộ sgk -Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. 2.23đến 2.26 Tiết sau là tiết bài tập -Ghi câu hỏi, bài tập về nhà. -Những sự chuẩn bị cho bài sau.