Giáo án thi giáo viên giỏi cấp tỉnh: Luyện tập thao tác lập luận bình luận

Ngày soạn: 21.3.2013 Thời gian giảng: Tiết 4 - 22.3.2013 Lớp: 11A - Trung tâm GDTX Tỉnh I Tiết 130 LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN A. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: Giúp cho hs: - Củng cố những kiến thức về thao tác lập luận bình luận viết được một vài đoạn văn bình luận về một chủ đề gần gũi với cuộc sống và suy nghĩ của học sinh. 2. Kĩ năng: Biết vận dụng thao tác lập luận bình luận vào viết văn và ứng xử trong cuộc sống. 3. Thái độ: - Ý thức nhận xét, đánh giá, bàn bạc trước bất cứ một hiện tượng trong cuộc sống nhằm góp phần thúc đẩy sự phát triển của bản thân và xã hội.. B. Phương pháp: - GV hướng dẫn, định hướng kết quả chung. - Hs trao đổi, thảo luận. C. Chuẩn bị của GV, HS: - GV: SGK, sách chuẩn kiến thức Ngữ Văn 10, giáo án, máy chiếu. - HS: Chủ động tìm hiểu, soạn bài học qua các câu hỏi sgk D. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định - kiểm tra sĩ số:.................. 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Vào bài: Ngày nay, nhiều vấn đề nóng hổi của xã hội luôn xuất hiện. Việc bình luận về những vấn đề đó đòi hỏi phải nắm vững kĩ năng mới thuyết phục được người đọc, người nghe. Luyện tập thao tác lập luận bình luận là để củng cố thêm sự hiểu biết về kĩ năng bình luận. Hoạt động của Gv và Hs Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Gv cho HS nhắc lại kiến thức cũ về Thao tác lập luận bình luận: ? Thế nào là thao tác lập luận bình luận? - K/n thao tác lập luận bình luận: Là thao tác lập luận của văn nghị luận đưa ra ý kiến, đánh giá của mình về một tình hình, một vấn đề nào đó. ? Nêu các bước bình luận? - Các bước bình luận: + Bước 1: Nêu vấn đề cần bình luận (nêu rõ được thái độ, đánh giá của người viết. Trình bày rõ ràng, trung thực) + Bước 2: Đánh giá vấn đề cần bình luận ( theo 3 hướng: đứng hẳn về một phía mình tin đúng; hoặc kết hợp phần đúng và phần sai của mỗi phía để đi tới một sự đánh giá hợp lý; hoặc đưa ra đánh giá riêng). + Bước 3: Bàn về vấn đề cần bình luận (theo 3 khía cạnh: bàn về thái độ, cách giải quyết; hoặc bàn về những điều rút ra khi liên hệ với bản thân, xã hội, thời đại...; hoặc bàn về ý nghĩa sâu xa của vấn đề). Hoạt động 2: Gv hướng dẫn hs làm bài tập 1 ( sgk - 81) Giáo viên tổ chức cho học sinh phân tích đề ? Vì sao bài văn này nên là một bài văn nghị luận? ? Chọn vấn đề cụ thể nào cho bài bình luận của mình? - Toàn bộ các vấn đề của đề tài hoặc - Một khía cạnh của đề tài (chống nói tục; “lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”; biết nói lời “cảm ơn” và xin lỗi) Hoạt động 2: Gv hướng dẫn hs cách xác định luận điểm chính để lập dàn ý. - Giới thiệu vấn đề bình luận nhu thế nào? - Chỉ ra những tốt, xấu, phải, trái, đúng sai hay dở của vấn đề. Quan điểm, đánh giá, nhận xét của bản thân. - Ý nghĩa sâu rộng mà vấn đề gợi ra. => xác định luận điểm cho bài bình luận về khía cạnh biết nói lời “cảm ơn” và “xin lỗi ” của học sinh văn minh, thanh lịch. GV đưa ra một dàn ý để học sinh tham khảo, luyện viết đoạn văn bình luận. * MB: nêu vấn đề cần bình luận * TB: - Biểu hiện trong lời ăn, tiếng nói của học sinh văn minh, thanh lịch: + Nói năng, lịch sự, lễ phé, có đầu có đuôi. + Biết nói lời cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ. + Biết nói lời xin lỗi khi làm việc sai trái + Không nói tục, chửi thề... -> Đó là những biểu hiện thể hiện nếp sống có văn hóa, lịch sự trong giao tiếp; tạo niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống. - Những thói hư, tật xấu trong lời ăn, tiếng nói của học sinh hiện nay: + Nói tục, chửi thề + Nói không đầu, không đuôi, không lễ phép. + Không biết nói lời xin lỗi, cảm ơn +Nói nhưng không tôn trọng người nghe... -> Phê phán, lên án những lời nói thiếu văn hóa, thiếu văn minh, lịch sự. - Bàn về hướng rèn luyện thói nói từ “cảm ơn” và “xin lỗi” trong giao tiếp. + Ăn nói lịch sự, có văn hóa, biết tôn trọng người nghe, biết lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau -> văn minh, thanh lịch * KB: kết thúc vấn đề, liên hệ bản thân, ý thức trách nhiệm. GV: sau khi đã lập dàn ý cho bài viết, chúng ta tiến hành lập luận cho từng luận điểm theo 3 bước của cách lập luận. GV chia lớp thành 02 nhóm, mỗi nhóm viết đoạn văn bình luận về 1 luận điểm. GV chữa GV dặn HS về làm bài tập số 2 - ý b trong sgk - 83. * Bài tập 1: Anh chị viết 1 bài văn bình luận để tham gia diễn đàn do Đoàn Thanh niên tổ chức với đề tài: “Lời ăn tiếng nói của 1 học sinh văn minh, thanh lịch”. Phân tích đề: Kiểu bài: Bình luận (tham gia diễn đàn - phát biểu ý kiến của riêng mình vào trong diễn đàn) b. Lựa chọn nội dung bình luận: Vd: Biết nói lời “Cảm ơn” và “xin lỗi” của học sinh văn minh, thanh lịch.. Lập dàn ý: * Bước 1: xác định luận điểm chính - Giới thiệu vấn đề bình luận nhu thế nào. - Chỉ ra những tốt, xấu, phải, trái, đúng sai hay dở của vấn đề. Quan điểm, đánh giá, nhận xét của bản thân. - Ý nghĩa sâu rộng mà vấn đề gợi ra. => Luận điểm chính: - Biểu hiện trong lời ăn, tiếng nói của học sinh văn minh, thanh lịch. - Những thói hư, tật xấu trong lời ăn, tiếng nói của học sinh hiện nay. - Bàn về hướng rèn luyện thói nói từ “cảm ơn” và “xin lỗi” trong giao tiếp. * Lập dàn ý: 2. Viết đoạn văn bình luận. * Nhóm 1: Luận điểm 1 * Nhóm 2: Luận điểm 2 Bài tập 2: Bàn về hiện tượng vệ sinh an toàn thực phẩm. 4. Củng cô: hệ thống hóa bài học bằng cách nhắc lại những kiến thức cơ bản về thao tác lập luận bình luận. 5. Dặn dò: Làm bài tập