Giáo án tiết 11 - Bài đọc thêm: Đô - Xtôi - Ép - Xki

Ngaøy soaïn:3-9-2008 Ñoïc theâm : Tieát :11 (Xteâ-phan Xvai-gô) I. MUÏCTIEÂU Giuùp hoïc sinh 1. Veà kieán thöùc - Nắm được cách viết một bài nghị luận về chân dung văn học, Thân thế, sự nghiệp văn học, vị trí đóng góp của nhà văn. Hiểu được tư tưởng tiến bộ, phong cách nghị luận bậc thầy của Xvai-gơ và những nét chính trong cuộc đời tác giả. Nắm được đôi nét về tiểu sử Đô-xtôi-ép-xki. 2. Veà kó naêng: -Coù kyõ naêng ñoïc hieåu văn bản chân dung Văn học, viết văn bản về một tác giả văn học. 3. Veà thaùi ñoä: Bồi dưỡng tâm hồn yêu mến văn chương. II. CHUAÅN BÒ 1.Chuaån bò cuûa giaùo vieân - Ñoà duøng daïy hoïc : Taøi lieäu tham khaûo: Saùch giaùo vieân, Thieát keá baøi giaûng - Phöông aùn toå chöùc lôùp hoïc : Ñoïc dieãn caûm, gôïi môû, thaûo luaän, bình giaûng 2. Chuaån bò cuûa hoïc sinh : Ñoïc saùch giaùo khoa, soaïn baøi. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC 1. OÅn ñònh tình hình lôùp : Kieåm tra neà neáp, só soá, taùc phong hoïc sinh. 2. Kieåm tra baøi cuõ : 3. Giaûng baøi môùi: - Vaøo baøi : (2 phuùt) Tõ mét con ng­êi ®au khæ, bÖnh tËt, ®ãi nghÌo nh­ng víi tinh thÇn yªu Tæ quèc thiÕt tha, Đô-xtôi-ép-xki ®· v­¬n lªn trong s¸ng t¹o nghÖ thuËt. ¤ng kh«ng trùc tiÕp kªu gäi vò lùc c¸ch m¹ng, nh­ng cuéc ®êi vµ t¸c phÈm cña «ng lµ nguån cæ vò, ®éng viªn quÇn chóng ®oµn kÕt ®øng lªn lËt ®æ c­êng quyÒn. Đô-xtôi-ép-xki ®­îc mäi ng­êi t«n vinh nh­ vÞ th¸nh trong Kinh th¸nh cña Thiªn Chóa gi¸o. Bµi nghÞ luËn vÒ ch©n dung nhµ v¨n cña Xvai-g¬ gióp cho chóng ta nhËn thøc râ sù vÜ ®¹i cña Đô-xtôi-ép-xki. - Tieán trình baøi daïy: THÔØI GIAN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOÏC SINH NOÄI DUNG KIEÁN THÖÙC 5’ 5’ 10’ Hoạt động 1: Cho häc sinh ®äc phÇn tiÓu dÉn vµ ghi chó trong s¸ch gi¸o khoa ®Ó n¾m b¾t th«ng tin c¬ b¶n vÒ cuéc ®êi, sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Xvai-g¬ vµ §«-xt«i-Ðp-xki. Hoạt động 2: Gi¸o viªn cho häc sinh chia bè côc v¨n b¶n. Hoạt động 3 Theo em, Đô-xtôi-ép-xki lµ mét con ng­êi cã nh÷ng nÐt g× ®Æc biÖt vÒ tÝnh c¸ch vµ sè phËn? Hiệu quả của lối cấu trúc những hình ảnh trái ngược khi thể hiện chân dung của Đô-xtôi-ép-xki? Em hãy nêu những hình ảnh so sánh, ẩn dụ ? Qua đó Xvai-gơ muốn nói lên những gì về sứ mạng, về tầm vóc của Đô-xtôi-ép-xki? Hình ảnh nước Nga đương thời như thế nào? Sự thay đổi số phận của nhà văn chứng tỏ điều gì về xã hội lúc ấy? Hoạt động 4 Hoạt động 1 Hoïc sinh tìm hieåu veà taùc giaû, taùc phaåm. Hoạt động 2 Häc sinh chia bè côc v¨n b¶n. Hoạt động 3 Hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân traû lôøi Hoïc sinh suy nghó traû lôøi Hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân traû lôøi Hoïc sinh suy nghó traû lôøi Hoạt động 4 I.Tìm hieåu chung: 1. Tác giả: -Xtê-phan Xvai-gơ sinh năm 1881 mất năm 1942. -Là nhà văn Aó gốc Do Thái. - Năm 1901: khởi đầu sự nghiệp văn học bằng tập thơ “Những sợi dây đàn bằng bạc” - Ông từng đi du lịch nhiều nơi, giao du rộng rãi gia nhập nhóm nhà văn tiến bộ đấu tranh chống chiến tranh. Sau đó trở về quê hương. Năm 1941 đến Mĩ cho ra mắt tập hồi kí “Thế giới ngày hôm qua”, rồi cùng vợ sang Bra-xin. Ngoài làm thơ, ông còn viết kịch, sáng tác truyện ngắn và đặc biệt nổi tiếng khi viết chân dung các nhà văn như: Đô -xtôi-ép-xki, Ban-dắc, Đích-ken, L.Tôn-tôi, Xtăng-đan * Đô-xtôi-ép-xki tên đầy đủ là Phê-®o Mi-khai-l«-vich Đô-xtôi-ép-xki. §¹i v¨n hµo Nga, cã t­ t­ëng chèng Nga hoµng nªn bÞ kÕt ¸n tö h×nh, sau gi¶m cßn ¸n chung th©n. Suèt mét thêi gian dµi sèng trong c¶nh nghÌo ®ãi, bÖnh tËt, nî nÇn. Víi nh÷ng tiÓu thuyÕt ®a thanh cña m×nh tiÕng t¨m cña «ng lõng lÈy cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn v¨n xu«i hiÖn ®¹i thÕ kØ XX. T­ t­ëng chÝnh cña «ng lµ: tù do, d©n chñ. II.Ñoïc-Hieåu vaên baûn 1.Ñoïc vaên baûn: Bè côc v¨n b¶n: Cã thÓ chia thµnh ba ®o¹n. §o¹n 1: Tõ ®Çu ®Õn”hµng thÕ kØ d»n vÆt” Nçi khæ vÒ vËt chÊt, tinh thÇn vµ nghÞ lùc v­¬n lªn cña nhµ v¨n. §o¹n 2: “ Cuèi cïng” ®Õn ”…mét vßng hµo quang chãi läi bao quanh c¸i ®Çu cña ng­êi bÞ hµnh khæ nÇy” Néi dung: Nãi vÒ vinh quang vµ cay ®¾ng trong cuéc ®êi cña Đô-xtôi-ép-xki §o¹n 3:Cßn l¹i. Néi dung: C¸i chÕt cña «ng vµ sù th­¬ng xãt, yªu mÕn, kh©m phôc mµ nh©n d©n dµnh cho «ng, t¸c dông to lín to¶ ra tõ cuéc ®êi vµ v¨n ch­¬ng cña «ng ®èi víi n­íc Nga. 2.Tìm hieåu vaên baûn: T×m hiÓu néi dung c¸c phÇn vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt Caâu 1 a.Hai thời điểm đối lập trong cuộc sống của Đô-xtôi-ép-xki +Thời điểm thứ nhất: Kiếp sống của một kẻ lưu vong với những chi tiết sống đông về cảnh ngộ bần cùng (tờ séc cuối cùng, hiệu cầm đồ, phòng làm việc, cơn động kinh, tiền nợ) à Thời điểm của sự tuyệt vọng lớn nhất. + Thời điểm thứ hai: trở về Tổ quốc “một giây hạnh phúc tuyệt đỉnh” những giờ phút “xuất thần”, niềm hứng khởi trước đám đông cuồng nhiệt. Sau đó là cái chết khi “sứ mệnh đã hoàn thành”, trong “tình cảm anh em của tất cả các giai cấp và tất cả các đẳng cấp của nước Nga”. b.Những nét mâu thuẫn trong thiên tài Đô-xtôi-ép-xki +Những tình cảm mãnh liệt trong cơ thể yếu đuối của con bệnh thần kinh, con người mang trái tim vĩ đại “chỉ đập vì nước Nga” phải tìm đến những cơ hội “thấp hèn”, bị giày vò vì hoàn cảnh “chịu đựng hang thế kỉ dằn vặt”. +Số phận vùi dập thiên tài nhưng thiên tài tự cứu vãn bằng lao động và cũng tự đốt cháy trong lao động-đó chính là sức hấp dẫn ở tính cách và số phận đầy ngang trái của cũa Đô-xtôi-ép-xki. => Vinh quang tột đỉnh cũa Đô-xtôi-ép-xki cũng vẫn gắn với đau khổ. +Người bị lưu đày biệt xứ-“đau khổ một mình” trở thành “sứ giả của xứ sở mình”, con người đầy mâu thuẫn và cô đơn mang lại cho đất nước “một sự hoà giải” Caâu 2 -Cấu trúc tương phản: + Trong câu :nước Nga tiếng gọi vĩnh cửu của niềm tuyệt vọng...lao động là sự giải thoát và là nỗi thống khổ của ông + Trong từng đoạn : sự dằn vặt của cuộc sống hàng ngày với những tác phẩm đồ sộ.. àNhững chi tiết hèn mọn đời thường-những hình ảnh cao cả khác thường của khát khao sáng tạo của thiên tài. Caâu 3 Biện pháp so sánh ẩn dụ + “Tác phẩm…là rượu ngọt”, “đếm các ngày như trước đây đếm cái cọc của trại giam”, “trở về như một kẻ hành khất”, “lời như sấm sét” -ẩn dụ: “quả đã được cứu thoát, vỏ khô rụng xuống”, “thành phố ngàn tháp chuông” => Hình ảnh ẩn dụ, so sánh thuộc lĩnh vực tôn giáo. Mục đích muốn nâng lên thành hình ảnh vị thánh, môt5 con người siêu phàm. Câu 4 Biện pháp tô đậm chân dung văn học:gắn hình tượng con người trên khung cảnh rộng lớn: => Thiên tài bị đè nén bởi số phận, nhưng cũng có thể tác động trở lại xã hội. V.luyeän taäp 4. Cuûng coá : - Ra baøi taäp veà nhaø: Laøm baøi taäp ôû saùch giaùo khoa. - Chuaån bò baøi : - Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: *Thể loại văn bản của tác phẩm Đô-xtoâi-ép-xki (Xvai-gơ) a.Tiểu sử b.Phê bình văn học c.Tiểu thuyết d.Chân dung văn học {{{{{ PHIẾU THẢO LUẬN NHÓM Bài: MẤY Ý NGHĨ VỀ THƠ Nhóm số: .......... Lớp 12 ... Nội dung thảo luận: Nêu ngắn gọn những đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ - hình ảnh thơ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .