Giáo án Toán 6 - Hình học - Tuần 10 đến tuần 13

Ngày soạn: 6/10/2010 Ngày dạy :……… Lớp: 6A1,2 Tuần 10. Tiết 10 §8. KHI NÀO AM + MB = AB ? I. Mục tiêu - HS nắm được “ Nếu M nằm giữa hai điểm A và B thì AM + MB = AB” - Nhận biết được một điểm nằm giữa hay không nằm giữa hai điểm khác. - Bước đầu tập suy luận “ Nếu có a + b = c, và biết hai số trong ba số a, b, c thì tìm được số còn lại” - Rèn kỹ năng cẩn thận khi đo các đoạn thẳng và cộng các độ dài II. Phương tiện dạy học GV: Thước thẳng, SGK, phấn màu, Bảng phụ * Phương pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận nhóm HS: Làm bài tập cho về nhà III. Tiến trình lên lớp 1- Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh (1’) 2- Kiểm tra: (5’) * HS làm bài tập sau: Vẽ đoạn thẳng AB bất kì, lấy điểm M nằm giữa A và B. Đo AM, MB, AB. Nhận xét cách đo. Kết quả đo. 3- Tiến hành bài mới: (32’) Đặt vấn đề: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 Bảng phụ: - Hãy vẽ ba điểm thẳng hàng A, M, B sao cho M nằm giữa A và B. - Đo AM, MB, AB - So sánh AM + MB với AB - Điền vào chỗ trống: “ Nếu điểm M .... hai điểm A và B thì AM + MB = AB. Ngựơc lại, nếu ...... thì điểm M nằm giữa A và B” - Đọc ví dụ SGK Hoạt động 2: vận dụng - Làm bái tập 46 theo cá nhân - Làm bài tập 47 SGK Muốn so sánh độ dài hai đoạn thẳng EM và MF ta làm thế nào? Hãy nêu cách tính MF - Biết M là điểm nằm giữa hai điểm hai điểm A và B. Làm thế nào để đo hai lần, mà biết độ dài của cả ba đoạn thẳng AM, MB, AB. Có mấy cách làm ? Hoạt động 3: Tìm hiểu một vài dụng cụ đo k/c trên mặt đất Hãy nêu một vài dụng cụ đo k/c trên mặt đất mà em biết và cho biết mỗi dụng cụ đó được sử dụng trong trường hợp nào? - Làm theo nhóm - Các nhóm lên trình bày - Nhận xét chéo giữa các nhóm - Hoàn thiện vào vở Học sinh đọc bài - 1 học sinh lên bảng trình bày - Học sinh còn lại làm bài ra vở nháp và nhận sét bài làm của bạn - Hoàn thiện vào vở. - Tính độ dài đoạn MF - 1 học sinh nêu cách tính rồi lên bảng trình bày - Nêu cách đo: + Đo AM, MB => AB = AM + MB + Đo AB, AM => MB = AB – AM … - Nêu các dụng cụ đo … 1. Khi nào thì tổng độ dài hai đoạn thẳng AM và MB bằng độ dài đoạn thẳng AB ? 1 AM = ...... MB = ....... AB = ........ AM + MB = AB */ Nhận xét “Nếu điểm M nằm giữa hai điểm A và B thì AM + MB = AB. Ngựơc lại nếu AM + MB = AB thì điểm M nằm giữa hai điểm A và B” Ví dụ: SGK 2. Bài tập Bài tập 46. SGK Vì N nằm giữa I và K nên IN + NK = IK Thay số, ta có 3 + 6 = IK Vậy IK = 9 cm Bài tập 47. SGK Vì M nằm giữa E và F nên EM + MF = EF Thay số, ta có 4 +MF = 8 MF = 8 – 4 MF = 4 (cm) Vậy EM = MF 3. Một vài dụng cụ đo khoảng cách giữa hai điểm trên mặt đất (SGK) 4- Củng cố (5’) Làm bài tập 50. SGK ĐS: Điểm V nằm giữa hai điểm T và A. Bài tập 51. SGK Ta có TA + VA = VT ( 1 + 2 = 3 cm) Vậy A nằm giữa V và T 5- Hướng dẫn học sinh về nhà (2’) Học bài theo SGKvà vở ghi Làm các bài tập 48, 49, 52 SGK Làm các bài tập 47, 48, 49 SBT Đọc các dụng cụ đo độ dài trên mặt đất. VI. Rút kinh nghiệm – Bổ sung ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 17/9/2010 Ngày dạy :……… Lớp: 6A1,2 Tuần 11. Tiết 11 §9. VẼ ĐOẠN THẲNG CHO BIẾT ĐỘ DÀI I. Mục tiêu - HS nắm được: “ Trên tia Ox, có một và chỉ một M sao cho OM = m (đơn vị dài) (m > 0). - Biết cách vẽ đoạn thẳng có độ dài cho trước. - Rèn kỹ năng đo , vẽ hình II. Phương tiện dạy học GV: SGK, thước thẳng, compa * Phương pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận nhóm HS : Đồ dùng học tập III. Tiến trình lên lớp 1- Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh 2- Kiểm tra: ) HS1: Nếu điểm M nằm giũa hai điểm A và B thì ta có đẳng thức nào ? HS2 : Trên một đường thẳng vẽ ba điểm A , V, T sao cho AT = 10cm ; VA = 2 cm; VT = 30 cm III. Bài mới (29’) Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Vẽ đoạn thẳng trên tia - Yêu cầu HS làm việc cá nhân các công việc sau: - Vẽ một tia Ox tuỳ ý - Dùng thước có chia khoảng vẽ điểm M trên tia Ox sao cho OM = 2 cm. nói cách làm. - Dùng compa xác định vị trí của điểm M trên Ox sao cho OM = 2 cm. Nói cách làm Hoạt động 2: Vẽ đọa thẳng trên tia - Yêu cầu HS làm việc cá nhân các công việc sau: - Vẽ một tia Ox tuỳ ý - Dùng thước có chia khoảng vẽ điểm M và N trên tia Ox sao cho OM = 2 cm, ON = 3 cm. - Trong ba điểm O, M, N điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ? - Từ đó ta có nhận xét gì ? - Vẽ tia Ox - Dùng thước chia khoảng: -Đặt thước sao cho vạch số 0 của thước trùng với gốc O của tia - Vạch số 2 (cm ) của thước sẽ cho ta điểm M - HS Nêu cách làm - Vẽ tia Ox - Dùng thước chia khoảng để vẽ - Điểm M nằm giữa O và N - Phát biểu thành nhận xét 1. Vẽ đoạn thẳng trên tia Ví dụ 1: SGK *Nhận xét : Trên tia Ox bao giờ cũng vẽ được một và chỉ một điểm M sao cho OM = a (đơn vị dài) Ví dụ 2. SGK 2. Vẽ hai đoạn thẳng trên tia Ví dụ: SGK Ta có M nằm giữa hai điểm O và N ( vì 2cm < 3 cm ) * Nhận xét: Trên tia Ox, OM = a, ON = b, nếu 0 < a < b thì điểm M nằm giữa hai điểm O và N 4- Củng cố ’ - Yêu cầu làm việc cá nhân - Nhận xét và hoàn thiện vào vở. - Nhận xét quan hệ OM và ON ? Từ đó suy ra điểm nào nằm giữa trong ba điểm O, M, N ? - Một HS lên bảng trình bày. - Nhận xét và hoàn thiện vào vở. - Nhận xét quan hệ OA và OB ? Từ đó suy ra điểm nào nằm giữa trong ba điểm O, A, B ? - Một HS lên bảng trình bày. - Nhận xét và hoàn thiện vào vở. - Làm việc cá nhân vào nháp - Một HS lên bảng vẽ và trình bày cách vẽ - Hoàn thiện vào vở. - Làm việc cá nhân - Làm vào vở - Một HS trả lời câu hỏi - Một HS lên bảng trình bày - Nhận xét bài làm - Hoàn thiện vào vở - Làm việc cá nhân - Làm vào vở - Một HS trả lời câu hỏi - Một HS lên bảng trình bày - Nhận xét bài làm - Hoàn thiện vào vở Bài tập 58. SGK - Vẽ tia Ax, trên tia Ax vẽ B sao cho AB = 3,5 cm Bài tập 53. SGK Vì OM < ON nên M nằm giữa O và N, ta có: OM + MN = ON Thay OM = 3 cm, ON = 6 cm ta có: 3 + MN = 6 MN = 6 – 3 MN = 3 cm Vậy OM = MN ( = 3 cm) Bài tập 54. SGK Vì OA < OB nên A nằm giữa O và B, suy ra : OA + AB = OB Thay OA = 2 cm, OB = 5 cm, ta có : 2 + AB = 5 Suy ra : AB = 3 cm Tương tự ta tính được BC = 3 cm Vậy AB = BC ( = 3 cm) 5- Hướng dẫn học sinh về nhà ) Học bài theo SGK và vở ghi Làm bài tập 55, 56,5 7 SGK/124 Đọc trước bài học tiếp theo ở nhà. HD: Bài 56 SGK Vẽ đoạn thẳng AB và lấy điểm C Tính CB dựa vào công thức cộng đoạn thẳng VI. Rút kinh nghiệm – Bổ sung ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 17/9/2010 Ngày dạy :……… Lớp: 6A1,2 Tuần 12. Tiết 12 §10. TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG I. Mục tiêu - HS hiểu trung điểm của một đoạn thẳng là gì ? - Biết vẽ trung điểm của đoạn thẳng - Biết phân tích trung điểm của đoạn thẳng thoả mãn hai tính chất. Nếu thiếu một trong hai tính chất này thì không còn là trung điểm của đoạn thẳng. - Có ý thức đo vẽ cần thận chính xác II. Phương tiện dạy học GV: Compa, thước thẳng, sợi dây, thanh gỗ. HS: Đồ dùng học tập - Phương pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận nhóm III. Tiến trình lên lớp 1- Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh (1’) 2- Kiểm tra: (6’) HS1: Làm bài tập 56/124. ĐS: CB = 3 cm HS2: Làm bài tập 56/ 124 3- Tiến hành bài mới: (30’) Đặt vấn đề: Như SGK Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt 1. Trung điểm của đoạn thẳng - Quan sát H61 SGKvà trả lời câu hỏi: - Điểm M có đặc điểm gì đặc biệt ? - Giới thiệu trung điểm M - Xem H64 và trả lời các câu hỏi - Nhận xét và hoàn thiện câu trả lời. - Trả lời cá nhân bài tập 60 SGK - Để A là trung điểm của AB thì phải thoả mãn điều kiện nào ? - M là trung điểm AB thì M thoả mãn điều kiện nào ? - So sánh AM và MB ? - Tính độ dài của AM và MB. 2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng - Từ đó hãy nêu cách vẽ điểm M. - Thuộc đoạn thẳng AB - Chia đoạn thẳng AB thành hai phần bằng nhau - Nằm chính giữa A và B a. Điểm C là trung điểm của BD vì C nằm giữa B, D và cách đều B, D b. Điểm C không là trung điểm của AB vì C không nằm giữa A và B c. Điểm A không là trung điểm của BC vì A không thuộc BC. - Trình bày miệng bài tập 60 SGK - Nhận xét và hoàn thiện vào vở - Nêu điều kiện của M - Từ M là trung điểm của AB suy ra MA = MB - Tính độ dài AM và MB - Rút ra cách vẽ - Cách 1: Dùng thước thẳng - Gấp giấy - Trả lời ? 3 : Dùng dây đo chiều dài của thanh gỗ. Gấp đôi đoạn vừa đo. Ta có thể chia thanh gỗ thành hai phần bằng nhau. 1. Trung điểm của đoạn thẳng Trung điểm M của đoạn thẳng AB là điểm nằm giữa A, B và cách đều A và B. * Củng cố: Bài tập 65. SGK a. Điểm C là trung điểm của BD vì C nằm giữa B, D và cách đều B, D b. Điểm C không là trung điểm của AB vì C không nằm giữa A và B c. Điểm A không là trung điểm của BC vì A không thuộc BC. Bài 60. SGK a. A nằm giữa O và B b. OA = AB ( =2 cm) c. Điểm A là trung điểm của AB vì A nằm giữa A, B (theo a), và cách đều A, B ( theo b). 2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng VD: SGK Vì M là trung điểm của AB nên: AM + MB = AB MA = MB Suy ra AM = MB = = = 2,5 (cm) Cách 1: Trên tia AB vẽ M sao cho AM = 2,5 cm Cách 2. Gấp giấy (SGK) ? 3 SGK Học sinh trả lời miệng 4- củng cố (6’) Diễn tả M là trung điểm của AB: * Bài tập 61. SGK O là trung điểm của AB vì thoả mãn cả hai điều kiện O nằm giữa hai điểm A và B và OA = OB = 2 cm 5- hướng dẫn học sinh về nhà (2’) Học bài theo SGK Làm các bài tập 62, 63, 65 SGK Ôn tập kiến thức của chương theo HD ôn tập trang 126, 127 ... VI. Rút kinh nghiệm – Bổ sung …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 17/9/2010 Ngày dạy :……… Lớp: 6A1,2 Tuần 13. Tiết 13 ÔN TẬP CHƯƠNG 1 I. Mục tiêu - HS được hệ thống hoá các kiến thức về điểm, đường thẳng, tia, đoạn thẳng - Sử dụng thành thạo thước thẳng, thước có chia khoảng, compa để đo, vẽ đoạn thẳng - Bước đầu tập suy luận đơn giản II. Phương tiện dạy học HS: Giấy trong, bút dạ GV: Máy chiếu, bảng phụ - Phương pháp: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận nhóm III. Tiến trình lên lớp 1- Ổn định lớp: Nắm sĩ số học sinh (1’) 2- Kiểm tra: (15’) Bảng 1 Mỗi hình trong bảng sau đây cho bết kiến thức gì ? Bảng 2 Điền vào chỗ trống: a) Trong ba điểm thẳng hàng .......................................... điểm nằm giữa hai điểm còn lại. b) Có một và chỉ một đường thẳng đi qua ........................................................................... c) Mỗi điểm trên đường thẳng là ......................................................... của hai tia đối nhau d) Nếu .................................................................................................. thì AM + MB = AB Bảng 3. Các câu sau đúng hay sai? a) Đoạn thẳng AB là hình gồm các điểm nằm giữa hai điểm A và B. b) Nếu M là trung điểm của đoạn thẳng AB thì M cách đều hai điểm A và B. c) Trung điểm của đoạn thẳng AB là điểm cách đều hai điểm A và B. d) Hai đường thẳng phân biệt thì hoặc cắt nhau hoặc song song. 3- Tiến hành bài mới: (27’) Đặt vấn đề: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1. Làm theo yêu cầu ở các bảng phụ: - Treo các bảng phụ để HS trả lời, điền vào chỗ trống. - Yêu cầu cử đại diện trả lời nhận xét Hoạt động 2. Vẽ hình - Yêu cầu HS làm việc cá nhân vào vở - Yêu cầu một HS lên bảng vẽ hình - Nhận xét bài làm của bạn - Yêu cầu một HS lên bảng vẽ hình - Nhận xét bài làm của bạn - Yêu cầu một HS lên bảng vẽ hình - Nhận xét bài làm của bạn - Yêu cầu một HS lên bảng vẽ hình - Nhận xét bài làm của bạn Hoạt động 3. Trả lời câu hỏi 1, 5, 6 SGK - Quan sát và thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi - Nhận xét chéo giữa các nhóm. - lên bảng vẽ hình - Nhận xét hình vẽ - Lên bảng vẽ hình theo yêu cầu bài toán - Nhận xét hình vẽ - Lên bảng vẽ hình theo đề bài - Nhận xét hình vẽ - Lên bảng vẽ hình - Nhận xét hình vẽ - Học sinh đứng tại chỗ trả lời Bảng1 Bảng 2 Bảng 3 Bài 2. SGK Bài 3. SGK Trong trường hợp AN song song với đường thẳng a thì sẽ không có giao điểm với a nên không vẽ được điểm S. Bài 4. SGK Bài 7. SGK Vì M là trung điểm của AB nên: AM = MB = Vẽ trên tia AB điểm M sao cho AM = 3,5 cm. Bài 8. SGK 4- Củng cố: Kết hợp trong bài 5- Hướng dẫn học sinh về nhà Học bài ôn tập các kiến thức đã học trong chương Làm các bài tập còn lại trong SGK Chuẩn bị cho bài kiểm tra chương I VI. Rút kinh nghiệm – Bổ sung ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………