Giáo án Toán 6 - Số học - Tuần 7 đến tuần 9

Tuần : 7 TCT :21 Ngày soạn: Ngày dạy : Bài 11 : DẤU HIỆU CHIA HẾT CHO 2, CHO 5 Mục tiêu : _ Hs nắm dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 và hiểu được cơ sở lý luận của dấu hiệu chia hết đó . _ Hs biết vận dụng các dấu hiệu chia hết cho2, cho 5 để nhanh chóng nhận ra một số , một tổng, một hiệu có hay không chia hết cho 2, cho 5 . _ Rèn luyện hs tính chính xác khi phát biểu và vận dụng các dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 . Chuẩn bị : _ Hs : xem lại dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 đã học ở tiểu học. Tiến trình dạy và học : Ổn định : 1’ Kiểm tra bài cũ: 5’ _ Xét biểu thức : 186 + 42 , mỗi số hạng có chia hết cho 6 không ? _ Không làm phép cộng, hãy cho biết tổng đó có chia hết cho 6 không ? _ Phát biểu tính chất tương ứng ? _ Xét biểu thức : 186 + 42 + 56 . Không làn phép cộng, hãy cho biết tổng có chia hết cho 6 không ? Phát biểu tính chất tương ứng . Bài mới : Hoạt động của gv Hoạt động của hs Ghi bảng HĐ1 : I. Nhận xét mở đầu: 11’ Đặt vấn đề từ việc kiểm tra bài cũ với 186 cần thực hiện phép chia mới kết luận được .Vậy có cách nào khác không ? Gv : Tìm ví dụ một vài số đồng thời chia hết cho cả 2, và 5 . Gv : Liên hệ rút ra nhận xét. Gv : Dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 được giải thích như thế nào ? Gv : Số có một chữ số chia hết cho 2 là những số nào ? HĐ2 : II. Dấu hiệu chia hết cho 2 : 11’ Giải thích dấu hiệu chia hết cho 2 từ ví dụ . _ Chú ý : 43* = ? + * Gv : Thế nào là số chẵn? Gv : Hướng dẫn tương tự với kết luận 2 . Gv : Từ hai kết luận trên ta rút ra kết luận chung như thế nào ? HĐ3 : III. Dấu hiệu chia hết cho 5 : 11’ Gv tổ chức hoạt tương tự như trên đi đến kết luận dấu hiệu chia hết cho 5 _ Chú ý giải thích trường hợp b) ( thay * để n không chia hết cho 5) -chú ý Hs : Tìm ví dụ các số chia hết cho 2; 5 và tìm điểm giống nhau của các số đó, suy ra nhận xét mở đầu. Hs : Các số : 0; 2; 4; 6; 8 Hs : Làm ví dụ tương tự sgk, tìm * và rút ra nhận xét như kết luận 1 (sgk) Hs : Trả lời câu hỏi. Hs : Hoạt động tượng tự suy ra kết luận 2 Hs : Phát biểu dấu hiệu chia hết cho 2 . _ Làm ?1 Hs : Hoạt động tương tự phần II. _ Làm ?2 I. Nhận xét mở đầu: 120; 90; 1 240 là các số chia hết cho 2, cho 5 . _ Nhận xét :Các số có chữ số tận cùng là 0 đều chia hết cho 2 và 5. II. Dấu hiệu chia hết cho 2 : Vd : Tương tự sgk Kết luận : Các số có chữ số tận cùng là chữ số chẵn thì chia hết cho 2 và chỉ những số đó mới chia hết cho 2. III. Dấu hiệu chia hết cho 5 : Vd : Tương tự sgk. Kết luận : Các số có chữ số tận cùng là 0 hoặc 5 thì chia hết cho 5 và chỉ những số đó mới chia hết cho 5. Củng cố: 4’ _ Phát biểu chính xác hai ấu hiệu vừa nêu . _ Gv tóm tắt n có chữ ố tận cùng là : 0, 2, 4, 6, 8 thì n chia hết cho 2 n ……………………………………….: 0 hoặc 5 thì n chia hết cho 5. _ Vậy kết luận số nào vừa chia hết cho 2, và 5 ? _ Bài tập 92; 93a,b. Hướng dẫn học ở nhà : 2’ _ Sử dụng các dấu hiệu, tính chất đã học giải tương tự các bài tập còn lại. _ Chuẩn bị tiết luyện tập . Rút kinh nghiệm : Tuần :8 TCT : 22 Ngày soạn:10/09/2010 Ngày dạy : Bài 12 : DẤU HIỆU CHIA HẾT CHO 3, CHO 9 Mục tiêu : _ Hs nắm vững dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9. _ Hs vận dụng các dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9 để nhanh chóng nhận ra một số có hay không chia hết cho 3, cho 9. _Rèn luyện cho hs tính chính xác khi phát biểu và vận dụng các dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9. Chuẩn bị : GV: SGK,thước Hs : Xem lại dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9 đã học ở tiểu học. Tiến trình dạy và học : Ổn định : 1’ Kiểm tra bài cũ: Lồng vào bài mới Bài mới : Hoạt động của gv Hoạt động của hs Ghi bảng HĐ1 : Nhận xét mở đầu :13’ Đặt vấn đề với hai số a = 2 124, b = 5 124 . Thực hiện phép chia để kiểm tra xem số nào xem số nào chia hết cho 9, số nào không chia hết cho 9 ? Gv : Ta thấy hai số tận cùng đều là 124 nhưng a chia hết cho 9 còn b không chia hết cho 9 . Dường như dấu hiệu chia hết cho 9 không liên quan đến các chữ số tận cùng, vậy nó liên quan đến yếu tố nào ? - Gv nêu nhận xét như sgk . Phân tích cụ thể với số 378, 253. HĐ3 : Dấu hiệu chi hết cho 9 :12’ Áp dụng nhận xét mở đầu, xét xem số 378 có chia hết cho 9 không ? _ Từ đó rút ra kết luận gì ? _ Gv hoạt động tương tự đi đến kết luận 2 . Gv : Kết luận chung : n có tổng các chữ số chia hết cho 9 thì n chia hết cho 9. Gv: Hướng dẫn giải thích ?1 HĐ4 : Dấu hiệu chia hết cho 3 :12’ Gv tiến hành hoạt động tương tự như trên . _ Lưu ý hs sử dụng tính chất : nếu một số chia hết cho 9 thì chia hết cho 3. Gv : Củng cố qua ?2 , gv chú ý hướng dẫn cách trình bày . Hs : Thực hiện phép chia, suy ra a chia hết cho 9 còn b không chia hết cho 9 . Hs : Mỗi hs nghĩ số bất kỳ , rồi trừ đi tổng các chữ số của nó, xét xem hiệu có chia hết cho 9 không . Hs : Giải thích như sgk và rút ra kết luận 1. Hs : hoạt động tương tự như trên. Hs : Phát biểu dấu hiệu chia hết cho 9. Hs : Làm ?1. _ Giải thích kết luận dựa theo dấu hiệu . Hs : Áp dụng nhận xét ban đầu phân tích tương tự đi đến kết luận 1, 2 Hs : Dựa vào dấu hiệu chia hết cho 3 , ta có : 157* 3 1+ 5 + 7 + * 3 13 + * 3 * I. Nhận xét mở đầu : Vd1 : 378 = 3.(99 + 1) + 7.(9 + 1) + 8 = (3 + 7 + 8) + (3.11.9 + 7.9) Vd2 : 253 = (2 + 5 + 3) + (2.11.9 + 5.9) Nhận xét : sgk II. Dấu hiệu chi hết cho 9 : Vd1 : 378 = 18 + ( số chi hết cho 9 ) _ Số 378 chia hết cho 9 vì cả hai số hạng của tổng trên chia hết cho 9. Vd2 : 253 = 8+ ( số chia hết cho 9) Số 253 không chia hết cho 9, vì 8 9 Ghi nhớ : sgk . III. Dấu hiệu chia hết cho 3 : Vd1 : 2 031 = (2 + 0 + 3 + 1) + (số chia hết cho 9) = 6 + (số chia hết cho 9). Vậy 2031 3 ( vì hai số hạng của tổng trên chia hết cho 3) Vd2 : 3 415 = 13 + (số chia hết cho 3) Số 3 415 3 (vì 13 3) Ghi nhớ : sgk Củng cố: 5’ _Dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9 khác dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 như thế nào ? _ Chú ý cách viết : 157* 157*. _ Aùp dụng vào bài tập 102 (sgk : tr 41). Hướng dẫn học ở nhà : 2’ _ Vận các dấu hiệu chia hết, các tính chất chia hết của tổng để giải các bài tập luyện tập (sgk : tr 42; 43). Rút kinh nghiệm : Tuần : 8 TCT : 24 Ngày dạy : LUYỆN TẬP Mục tiêu : _ Hs được củng cố, khắc sâu các kiến thức về dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9. _ Có kỹ năng vận dụng thành thạo các dấu hiệu chia hết . _ Rèn luyện thái độ cẩn thận cho hs khi tính toán , đặc biệt cách kiểm tra kết quả khi nhân . Chuẩn bị : _ Bài tập luyện tập (sgk: tr 42, 43) Hoạt động dạy và học : Ổn định tổ chức : Kiểm tra bài cũ: _ Phát biểu dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9 . Aùp dụng làm bài tập 103, 104 (sgk : tr 41, 42) Dạy bài mới : Hoạt động của gv Hoạt động của hs Ghi bảng HĐ 2 : Củng cố cách ghi số tự nhiên . _ Gv có thể đưa ra các ví dụ số có năm chữ số nhưng không thỏa, suy ra số như thế nào là bé nhất thỏa yêu cầu . HĐ2 : Hướng dẫn hs giải thích các dấu hiệu chia hết như số chia hết cho 9 thì chia hết cho 3…, dựa theo công thức : a = b.q mà qc (c N). _ Gv: Củng cố cách tìm số bị chia trong trường hợp phép chia hết . HĐ3 : Gv hướng dẫn hs tiếp nhận cách tìm số dư dựa vào phép chia của tổng các chữ số của số đó cho 1 số khác , suy ra tính nhanh dựa theo dấu hiệu tìm số dư . HĐ4 : Gv hướng dẫn tương tự hoạt động 3 . Hs : Ghi số nhỏ nhất có 5 chữ số , cần chú ý giá trị của số ở hàng nào được ưu tiên trước và dựa theo dấu hiệu chia hết suy ra kết quả . Hs : Trả lời đúng, sai các câu hỏi sgk và tìm vd giải thích dựa vào dấu hiệu chia hết cho 3, cho 9 . Hs : Phát biểu cách tìm . Hs : Đọc phần hướng dẫn sgk . _ Aùp dụng tương tự tìm số dư dựa theo dấu hiệu chia hết mà không cần thực hiện phép chia . Hs : Aùp dụng tương tự bài tập 108, tìm số dư dựa vào tổng các chữ số của số đó và dấu hiệu chia hết cho 9. BT 106 (sgk : tr 42) a. 10 002 b. 10 008. BT 107 (sgk : tr 42) Các câu : a, c, d đúng . Câu b sai . BT 108 (sgk : tr 42). _Số dư trong phép chia 1 546 ; 1 527 ; 2 468 ; 1011 cho 9 lần lượt là : 7; 6; 2; 1 _ Số dư khi chia mỗi số đó cho 3 là : 1; 0; 2; 1 . BT 109 (sgk : tr 42). a 16 213 827 468 m 7 6 8 0 Củng cố: _ Xác định cụ thể ý nghĩa của m, n, r, d : suy ra r = d. _ Rút ra kết luận “ số dư của tích = tích các số dư của nhân tử “ . (nếu tích đó nhỏ hơn sốâ chia) và thực hiện chia tiếp nếu tích đó lớn hơn số chia . Hướng dẫn học ở nhà : _ Hoàn thành tương tự phần bài tập còn lại sgk . _ Xem mục “ có thể em chưa biết “ để nhận biết cách thử bài toán chia . _ Chuẩn bị bài 13 “ Ước và bội “ . Rút kinh nghiệm : Tuần : 9 TCT : 25 Ngày dạy : Bài 13 : ƯỚC VÀ BỘI Mục tiêu : _ Hs nắm được định nhgĩa ước và bội của một số, ký hiệu tập hợp các ước, các bội của một số . _ Hs biết kiểm tra một số có hay không là ước hoặc là bội của một số cho trước, biết tìm ước và bội của một số cho trước trong các trường hợp đơn giản . _ Hs biết xác định ước và bội trong các bài toán thực tế đơn giản. Chuẩn bị : _ Hs xem lại kiến thức : khi nào a chia hết cho b . Hoạt động dạy và học : Ổn định tổ chức : Kiểm tra bài cũ: _ Khi nào số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b ? Dạy bài mới : Hoạt động của gv Hoạt động của hs Ghi bảng HĐ1 : Gv củng cố khi nào thì a chia hết cho b (a,b N) . _ Giới thiệu khái niệm ước và bội dựa vào phép chia hết . _ Gv củng cố qua ?1 HĐ2 : Giới thiệu cách tìm bội . _ Gv giới thiệu các ký hiệu Ư(a), B(a). _ Yêu cầu hs tìm một vài bội của 3 ? Gv : Để tìm bội của 3, ta có thể làm thế nào ? Gv : Nêu nhận xét về cách tìm bội của một số ( số đó phải khác 0). _ Củng cố qua ?1 HĐ3: Tương tự hoạt động 2 Gv : Chú ý rút ra nhận xét về cách tìm ước của một số Hs : Tìm ví dụ minh họa. -Xác định ước và bội ở ví dụ trên Hs : Làm ? và giải thích tại sao. Hs : tìm ví dụ . Hs : Trả lời tương tự phần ghi nhớ sgk. Hs : Làm ?1 Hs : Làm ?2 bằng cách chia 12 lần lượt cho các số từ 1 đến 12 (chú ý viết hai ước khi có phép chia hết ). _ Phát biểu cách tìm ước của một số khác 0. I. Ước và bội : _ Nếu số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b thì ta nói a là bội của b và b là ước của a . Vd : 18 3, ta nói 18 là bội của 3 và 3 là ước của 18 . II. Cách tìm bội và ước : 1. Cách tìm bội của một số : _ Tập hợp các bội của a ký hiệu là : B(a) _ Ta có thể tìm bội của một số bằng cách nhân số đó lần lượt với 0, 1, 2, 3… Vd : B(3) = 2. Cách tìm ước của một số : _ Tập hợp các ước của a ký hiệu là : Ư(a). _ Ta có thể tìm ước của a bằng cách lần lượt chia a cho các số tự nhiên từ 1 đến a để xét xem a chia hết cho những số nào, khi đó các số ấy là ước của a. Vd : Ư(12) = . Củng cố: _ Làm ?3 tương tự ví dụ 2. _ Làm ?4 chú ý ước và bội của 1 : Số 1 chỉ có một ước là 1. Số 1 là ước của bất ký số tự nhiên nào . Gv : Số 0 là bội của mọi số tự nhiên khác 0 . Số 0 không là ước của bất kỳ số tự nhiên nào . _ Bổ sung một trong các cụm từ “ ước của …”, “bội của …” vào chỗ trống của các câu sau cho đúng : Vd : Lớp 6A xếp hàng 3, không có ai lẻ hàng . Số hs của lớp là …. Tổ 3 có 8 hs đều chia đều vào các nhóm . Số nhóm là ….. Hướng dẫn học ở nhà : _ Giải tương tự các bài tập còn lại ( BT 111, 112, 113 : sgk: tr44). _ Chú ý các câu hỏi có giới hạn việc tìm bội của một số cho trước . Rút kinh nghiệm :