Giáo án Toán 6 - Tuần 8, 9

TuÇn 8 Ngµy 23 / 10 /2007 KÝ duyÖt Ngµy d¹y : / / 200 Ngµy so¹n : / / 200 TiÕt 22 § 12 DÊu hiÖu chia hÕt cho 3; cho 9 I. môc tiªu. HS n¾m v÷ng dÊu hiÖu chia hÕt cho 3; cho 9- so s¸nh víi dÊu hiÖu chia hÕt cho2; cho 5. HS biÕt vËn dông dÊu hiÖu chia hÕt cho 3; cho 9 ®Î nhanh chãng nhËn ra 1 sè cã hay kh«ng chia hÕt cho 3; cho 9. RÌn luyÖn cho HS tÝnh chÝnh x¸c khi ph¸t biÓu lÝ thuyÕt ( so víi líp 5 ), vËn dông linh ho¹t s¸ng t¹o c¸c d¹ng bµi tËp. II. chuÈn bÞ. GV : B¶ng phô, phÊn mµu. HS : III. tiÕn tr×nh d¹y häc. Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra bµi cò Gäi HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp128 SBT : T×m sè tù nhiªn cã 2 ch÷ sè gièng nhau, biÕt r»ng sè ®ã chia hÕt cho 2 vµ chia cho 5 th× d­ 4 GV : XÐt 2 sè : a = 378; b = 5124 + Thùc hiÖn phÐp chia ®Ó kiÓm tra xem sè nµo chia hÕt cho 9, sè nµo kh«ng chia hÕt cho 9? + T×m tæng c¸c ch÷ sè cña a, b + XÐt xem hiÖu cña a vµ tæng c¸c ch÷ sè cña a cã chia hÕt cho 9 hay kh«ng? T­¬ng tù xÐt hiÖu cña b vµ tæng c¸c ch÷ sè cña nã? Em dùa trªn c¬ së nµo ®Ó gi¶i thÝch? => dÉn d¾t vµo phÇn nhËn xÐt më ®Çu HS 1 ch÷a bµi 128 SBT : Gäi sè tù nhiªn cã 2 ch÷ sè gièng nhau lµ . v× chia cho 5 d­ 4 nªn a mµ 2 VËy a = 4 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. Sè ph¶i t×m lµ 44 a 9 b 9 HS tr¶ lêi miÖng a – (3 + 7 + 8) = a – 18 9 b – ( 5 +1 + 2 + 4) = b – 12 9 Dùa trªn c¬ së tÝnh chÊt chia hÕt cña 1 hiÖu Ho¹t ®éng 2: nhËn xÐt më ®Çu - Mäi sè ®Òu viÕt ®­îc d­íi d¹ng tæng c¸c ch÷ sè cña nã céng víi 1 sè chia hÕt cho 9 VÝ dô : 378 = 3. 100 + 7. 10 + 8 = (3. 99 + 7. 9) +(3+ 7 + 8) = ( tæng c¸c ch÷ sè) + ( sè 9) NNyh­ vËy sè 378 viÕt ®­îc d­íi d¹ng tæng c¸c ch÷ sè cña nã ( lµ 3+ 7 + 8) céng víi 1 sè chia hÕt cho 9 lµ (3. 99 + 7. 9) GV yªu cÇu HS lµm t­¬ng tù víi sè 253 HS ®äc nhËn xÐt SGK / 39 HS : 253 = (2. 99 + 5. 9) + (2 + 5 + 3) = (sè chia hÕt cho 9) + (tæng c¸c ch÷ sè) Ho¹t ®éng 3 : dÊu hiÖu chia hÕt cho 9 VÝ dô : Dùa vµo nhËn xÐt më ®Çu ta cã : 378 = (3 + 7+ 8 ) + ( sè chia hÕt cho 9). VËy kh«ng cÇn thùc hiÖn phÐp chia t¹i sao 378 9 => KL 1 Còng hái nh­ trªn víi sè 253 ®Ó ®i ®Õn KL2 GV nªu KL chung (b¶ng phô) n 9 n cã tæng c¸c ch÷ sè chia hÕt cho 9 Cñng cè : GV dùa vµo kÕt qu¶ 6354 9. H·y t×m thªm 1 vµi sè còng chia hÕt cho 9 Tõ 6+3+5+4 =18 = 4+7+7 = 2+2+5+9= …. ®Ó t×m sè chia hÕt cho 9 V× c¶ 2 sè h¹ng cña tæng ®Òu chia hÕt cho 9 HS ph¸t biÓu KL1 * 253 = (2 + 5 + 3) + ( sè chia hÕt cho 9) = 10 + ( sè chia hÕt cho 9) =>253 9 ( v× cã 1 sè h¹ng chia hÕt cho 9 vµ 1 sè h¹ng kh«ng chia hÕt cho 9) *HS ph¸t biÓu KL 2 HS lµm 612 9 v× 6+2+1 = 9 9 1205 9 v× 1+ 2+0 +5 = 8 9 1327 9 v× 1+3+2+7 =13 9 6354 9 v× 6+3+5+4 =18 9 HS : => 477, 774 747, 2259, 2529 lµ nh÷ng sè chia hÕt cho 9 Ho¹t ®éng 4: dÊu hiÖu chia hÕt cho 3 GV tæ chøc c¸c ho¹t ®éng t­¬ng tù nh­ trªn ®Ó ®i ®Õn KL1 vµ KL 2 råi ®i ®Õn KL chung - GV cho 2 HS xÐt 2 vÝ dô ¸p dông nhËn xÐt më ®Çu Cñng cè §iÒn ch÷ sè vµo * ®Ó ®­îc sè 3 VD1: 2031 = (2+0+3+1)+(sè chia hÕt cho9) = 6+ (sè chia hÕt cho 9) = 6+ sè chia hÕt cho 320313 V× c¶ 2 sè h¹ng ®Òu chia hÕt cho 3 KL 1 VD 2 : 3415 = … = 13 + sè chia hÕt cho 3 3415 3 V× 13 3 KL 2 KL chung HS nªu 1 vµi gi¸ trÞ råi ®i ®Õn lêi gi¶i hoµn chØnh 3 (1+5+7+*) 3 (12+1+*) 3 V× 12 3 nªn (12+1+*) 3 (1+*) 3 * (v× * lµ ch÷ sè ) Ho¹t ®éng 5 : cñng cè DÊu hiÖu chia hÕt cho 3, cho 9 cã g× kh¸c so víi dÊu hiÖu chia hÕt cho 2, cho 5 HS :dÊu hiÖu chia hÕt cho 2, cho 5 phô thuéc ch÷ sè tËn cïng cßn dÊu hiÖu chia hÕt cho 3, cho 9 phô thuéc tæng c¸c ch÷ sè BT 101 SGK HS :Sè chia hÕt cho 3 lµ : 1347, 6534, 93258 Sè chia hÕt cho 9 lµ : 6534, 93258 * GV ®­a BT (b¶ng phô) : §iÒn vµo … ®Ó ®­îc c©u ®óng: C¸c sè cã … chia hÕt cho 9 th× … vµ chØ nh÷ng sè ®ã míi chia hÕt cho 9 C¸c sè chia hÕt cho 9 th× … cho 3 .C¸c sè chia hÕt cho 3 th× … cho 9. C¸c sè cã ….chia hÕt cho 3 th× … vµ … chia hÕt cho 3 BT 102, 104 SGK Ho¹t ®éng 6 :h­íng dÉn vÒ nhµ BT : 103 , 105 SGK ; 137, 138 SBT Ngµy d¹y : / / 200 Ngµy so¹n : / / 200 TiÕt 23 luyÖn tËp I môc tiªu HS ®­îc cñng cè kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc vÒ dÊu hiÖu chia hÕt cho 3; cho 9. Cã kÜ n¨ng vËn dông thµnh th¹o c¸c dÊu hiÖu chia hÕt . RÌn tÝnh cÈn thËn cho HS khi tÝnh to¸n. §Æc biÖt HS biÕt kiÓm tra kÕt qu¶ cña phÐp nh©n. II. chuÈn bÞ. GV : B¶ng phô. HS : b¶ng nhãm, phiÕu häc tËp III. tiÕn tr×nh d¹y häc. Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1: kiÓm tra bµi cò Ch÷a BTVN bµi 103 SGK Ph¸t biÓu dÊu hiÖu chia hÕt cho 9? HS2 :bµi tËp 105 SGK Ph¸t biÓu dÊu hiÖu chia hÕt cho 3 ? GV yªu cÇu HS nhËn xÐt lêi gi¶i, c¸ch tr×nh bµy. §¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm HS 1 ch÷a BT 103 a)(1251 + 5316) 3 v× 1251 3 vµ 5316 3 (1251 + 5316) 9 v× 5316 9 vµ12519 ( 5436 - 1324 ) 3 v× 5436 3 vµ 13243 (5436 - 1324) 9 v× 5436 9 vµ13249 1.2.3.4.5.6 +27 ) 3 vµ 9 v× mçi sè h¹ng cña tæng ®Òu chia hÕt cho3, cho 9 HS 2 ch÷a bµi 105 450, 405, 540, 504 453, 435, 543, 534, 345, 354 Ho¹t ®éng 2 : luyÖn tËp Bµi 106: Gäi HS ®äc ®Ò bµi GV :Sè tù nhiªn nhá nhÊt cã 5 ch÷ sè lµ sè nµo? Dùa vµo dÊu hiÖu nhËn biÕt t×m sè tù nhiªn nhá nhÊt cã 5 ch÷ sè sao cho sè ®ã Chia hÕt cho 3 Chia hÕt cho 9 Bµi 107 GVph¸t phiÕu HT cho HS ( Yªu cÇu gi¶i thÝch víi c©u sai ) 10 000 10 002 10 008 C¢U §óng Sai a) Mét sè chia hÕt cho 9 th× chia hÕt cho 3 b) Mét sè chia hÕt cho 3 th× chia hÕt cho 9 c) Mét sè chia hÕt cho 15 th× chia hÕt cho 3 d)Mét sè chia hÕt cho 45 th× chia hÕt cho 9 Ho¹t ®éng 3 : Ph¸t hiÖn t×m tßi kiÕn thøc míi GV chia nhãm ho¹t ®éng víi yªu cÇu: Nªu c¸ch t×m sè d­ khi chia mçi sè cho 3, cho 9? ¸p dông t×m sè d­ m khi chia a cho 9, t×m sè d­ n khi chia a cho 3? Lµ sè d­ khi chia tæng c¸cc ch÷ sè 3, cho 9 a 827 468 1546 1527 2468 10 KÕt qu¶ m m 8 0 7 6 2 1 n n 2 0 1 0 2 1 GV cã thÓ cho c¸c nhãm ®iÒn vµo c¸c phiÕu häc tËp GV chèt l¹i c¸ch t×m sè d­ khi chia mét sè cho 3, cho 9 nhanh nhÊt Bµi tËp 110 : GV giíi thiÖu c¸c sè m, n, r, mn, d nh­ trong SGK Treo b¶ng phô ( H. 20 / 43 SGK) Thi ®ua 2 d·y HS tÝnh nhanh, ®óng ®iÒn vµo « trèng ( mçi d·y 1 cét) Sau khi HS ®iÒn vµo « trèng h·y so s¸nh r víi d ? NÕu r d th× phÐp nh©n lµm sai NÕu r = d th× phÐp nh©n lµm ®óng Trong thùc hµnh ta th­êng viÕt c¸c sè m, n, r, d nh­ sau ( GV chØ vµo b¶ng phô vÏ h×nh 20 / 43 SGK ) a 78 64 72 b 47 59 21 c 3666 3776 1512 m 6 1 0 n 2 5 3 r 3 5 0 d 5 5 0 HS thùc hµnh kiÓm tra phÐp nh©n a = 125 , b = 24, c = 3 000 Ho¹t ®éng 4 : bµi tËp n©ng cao Bµi 139 /19 SBT : T×m c¸c ch÷ sè a vµ b sao cho a – b = 4 vµ 9 Lêi gi¶i Ta cã 9 (8 + 7 + a + b) 9 (15 + a + b) 9 (6 + a + b ) 9 (1) Mµ a, b lµ ch÷ sè nªn 0 do ®ã 0 (2) Tõ (1) vµ (2) a + b . L¹i cã a – b = 4 (gt), thµnh thö a + b = 12 a + b = 12 vµ a – b = 4 a = 8; b = 4.VËy sè ph¶i t×m lµ 8784 Ho¹t ®éng 5 : h­íng dÉn vÒ nhµ ¤n c¸c dÊu hiÖu chia hÕt cho 3; cho 9 ;Bµi tËp trong SBT 133, 134, 135, 136 Bµi tËp : thay x bëi ch÷ sè nµo ®Ó :a, (12 + ) 3b, 3 Nghiªn cøu § 13 Ngµy d¹y : / / 200 Ngµy so¹n : / / 200 TiÕt 24 § 13 ­íc vµ béi I. môc tiªu HS n¾m ®­îc ®Þnh nghÜa béi vµ ­íc cña 1 sè, kÝ hiÖu tËp hîp c¸c ­íc , c¸c béi cña 1 sè HS biÕt kiÓm tra 1 sè cã hay kh«ng lµ ­íc hoÆc lµ béi cu¶ 1 sè cho tr­íc, biÕt c¸ch t×m ­íc vµ béi cña 1 sè cho tr­íc trong c¸c tr­êng hîp ®¬n gi¶n. HS biÕt x¸c ®Þnh ­íc vµ béi trong c¸c bµi to¸n thùc tÕ II. chuÈn bÞ GV : phÊn mµu b¶ng phô HS : phiÕu häc tËp III. tiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1: kiÓm tra bµi cò Ch÷a bµi tËp 134 SBT §iÒn ch÷ sè vµo dÊu * ®Ó : a) 3 b) 9 c) chia hÕt cho c¶ 2, 3, 5, 9 GV gi÷ l¹i bµi 134 ®Ó vµo bµi míi ë c©u a) ta cã 315 3 ta nãi 315 lµ béi cña 3 cßn 3 lµ ­íc cña 315 Bµi míi HS ch÷a bµi * ( 315; 345; 375) * ; ( 702; 792) 2 vµ 5 b = 0 3 vµ 9 (a +9) 9 a = 9 HS nhËn xÐt lêi gi¶i, cho ®iÓm Ho¹t ®éng 2: ­íc vµ béi - H·y nh¾c l¹i khi nµo th× sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b ( b 0) - GV giíi thiÖu ­íc vµ béi a lµ béi cña b a b b lµ ­íc cña a Cñng cè SGK - Muèn t×m c¸c béi hay c¸c ­íc cña 1 sè ta lµm nh­ thÕ nµo ? chuyÓn ho¹t ®éng 3 Sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b0 nÕu cã sè tù nhiªn k sao cho a = b.k Ho¹t ®éng 3 : c¸ch t×m ­íc vµ béi - GV giíi thiÖu tËp hîp c¸c ­íc cña a lµ ¦(a), tËp hîp c¸c béi cña a lµ B(a) - GV tæ chøc ho¹t ®éng nhãm cho HS t×m ra c¸ch t×m ­íc vµ béi cña mét sè * HS c¶ líp nghiªn cøu s¸ch VD1 : * §Ó t×m c¸c béi cña 7 em lµm thÕ nµo ? * T×m c¸c béi cña 7 nhá h¬n 30 * GV nhËn xÐt c¸c nhãm ho¹t ®éng rót ra c¸ch t×m béi cña 1 sè kh¸c 0. §­a b¶ng phô ghi KL SGK - Cñng cè SGK T×m c¸c sè tù nhiªn x mµ x B(8) vµ x < 40 VD2:T×m tËp hîp ¦(8) - §Ó t×m c¸c ­íc cña 8 em lµm nh­ thÕ nµo? * Cñng cè C¸c nhãm häc tËp nghiªn cøu, ph¸t hiÖn ra c¸ch t×m B(7) = C¸c béi cña 7 nhá h¬n 30 lµ : 0; 7; 14; 21. x - §Ó t×m c¸c ­íc cña 8 ta lÇn l­ît chia 8 cho 1, 2, 3, ….,8. Ta thÊy 8 chØ chia hÕt cho 1, 2, 4, 8. Do ®ã ¦(8) = ¦(12) = ¦(1) = ; B(1) = Ho¹t ®éng 4 : cñng cè vËn dông kiÕn thøc vµo bµi tËp GV ®Æt c©u hái - Sè 1 cã bao nhiªu ­íc ? - Sè 1 lµ ­íc cña nh÷ng sè tù nhiªn nµo? - Sè 0 cã lµ ­íc cña sè tù nhiªn nµo kh«ng? - Sè 0 cã lµ béi cña sè tù nhiªn nµo kh«ng? * Bµi 111SGK : Yªu cÇu HS c¶ líp cïng lµm - GV vµ HS cïng ch÷a Bµi 112 SGK - Sè 1 chØ cã 1 ­íc lµ 1. - Sè 1 lµ ­íc cña mäi sè tù nhiªn - Sè 0 kh«ng lµ ­íc cña bÊt kú sè tù nhiªn nµo - Sè 0 lµ béi cña mäi sè tù nhiªn kh¸c 0 Bµi 111 a)8; 20 c)4k ( N) b) Hai HS lµm : ¦(4) = ¦(6) = ; ¦(9) = ¦(13) = ; ¦(1) = Bµi 113 SGK T×m x N HS 1 lµm c©u a, d . HS 2 lµm c©u b, c x B(12) vµ 20 a) 24; 36; 48 b)15; 30 c)10; 20 d) 1; 2; 4; 8; 16 * Bµi tËp (GV ghi ë b¶ng phô ) a) Cho biÕt x. y = 20 (x, y N* ) ; m = 5n (m, n N* ). §iÒn vµo chç trèng cho ®óng +) x lµ ……cña ……. +) y lµ ……cña ……. +) m lµ ……cña ……. +) n lµ ……cña ……. b) Bæ sung mét trong c¸c côm tõ “ ­íc cña …”, “ béi cña …” vµo chç trèng cña c¸c c©u sau cho ®óng: +) Líp 6A xÕp hµng 3 kh«ng cã ai lÎ hµng. Sè HS cña líp lµ …… +) Sè HS cña 1 khèi xÕp hµng 5, hµng 7, hµng 9 ®Òu võa ®ñ. Sè HS cña khèi lµ …… +) Tæ 1 cã 10 HS chia ®Òu vµo c¸c nhãm. Sè nhãm lµ …….. +) 32 nam vµ 40 n÷ ®­îc chia ®Òu vµo c¸c tè. Sè tèp lµ…… +) NÕu m n th× m lµ … cßn n lµ …. Ho¹t ®éng 5 h­íng dÉn vÒ nhµ Häc lÝ thuyÕt Lµm bµi tËp114, xem vµ lµm trß ch¬i ®ua ngùa vÒ ®Ých SBT: 142; 144; 145 Nghiªn cøu § 14 TuÇn 9 Ngµy so¹n / /2007 Ngµy 30 th¸ng 10 n¨m 2007 Ngµy d¹y / / 2007 KÝ duyÖt TiÕt 25 §14. sè nguyªn tè. hîp sè. B¶ng sè nguyªn tè I. Môc tiªu HS n¾m ®­îc ®Þnh nghÜa sè nguyªn tè, hîp sè. HS biÕt nhËn ra mét sè lµ sè nguyªn tè hay hîp sè trong c¸c tr­êng hîp ®¬n gi¶n, thuéc 10 sè nguyªn tè ®Çu tiªn, hiÓu c¸ch lËp b¶ng sè nguyªn tè. HS biÕt vËn dông hîp lÝ c¸c kiÕn thøc vÒ chia hÕt ®· häc ®Ó nhËn biÕt 1 hîp sè. II. chuÈn bÞ GV: B¶ng c¸c sè tù nhiªn tõ 2 ®Õn 100 HS: chuÈn bÞ s½n 1 b¶ng nh­ trªn vµo nh¸p III. tiÕn tr×nh d¹y häc. Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1 : kiÓm tra bµi cò 1, Ch÷a bµi 114 SGK ThÕ nµo lµ ­íc, lµ béi cña 1 sè? 2, T×m c¸c ­íc cña a trong b¶ng sau Sè a 2 3 4 5 6 C¸c ­íc cña a GV hái thªm :Nªu c¸ch t×m c¸c béi cña 1 sè ? GV cho HS nhËn xÐt bµi lµm cña 2 b¹n vµ cho ®iÓm HS1 : Ch÷a bµi 114 vµ tr¶ lêi c©u hái HS 2 thùc hiÖn. c¶ líp cïng lµm Sè a 2 3 4 5 6 C¸c ­íc cña a 1;2 1;3 1;2;4 1;5 1;2;3;6 HS 2 sau khi ®iÒn b¶ng tr¶ lêi c©u hái cña GV Ho¹t ®éng 2: sè nguyªn tè hîp sè - GV dùa vµo kÕt qu¶ cña HS 2 ®Æt c©u hái : + Mçi sè 2,3,5 cã bao nhiªu ­íc ? + Mçi sè 4,6 cã bao nhiªu ­íc ? * GV giíi thiÖu sè 2,3,5 gäi lµ sè nguyªn tè ; sè 4,6 gäi lµ hîp sè . VËy thÕ nµo lµ sè nguyªn tè hîp sè? - Cho vµi HS ph¸t biÓu, GV nh¾c l¹i GV ghi b¶ng Sè NT lín h¬n 1 chØ cã 2 ­íc lµ 1 & chÝnh nã HS lín h¬n 1 cã nhiÒu h¬n 2 ­íc Cho HS lµm + Mçi sè cã 2 ­íc lµ 1 vµ chÝnh nã + Mçi sè cã nhiÒu h¬n 2 ­íc * HS ®äc ®Þnh nghÜa trong phÇn ®ãng khung 7 lµ sè nguyªn tè v× 7 > 1 ; 7 chØ cã 2 ­íc lµ 1 & 7 8 lµ hîp sè v× 8 > 1 ; 8 cã nhiÒu h¬n 2 ­íc ( 1;2;4;8) 9 lµ hîp sè v× 9 > 1 vµ 9 cã nhiÒu h¬n 2 ­íc (1;3;9) - GV hái : Sè 0 vµ sè 1 cã lµ sè nguyªn tè kh«ng ? - GV giíi thiÖu sè 0 vµ sè 1 lµ 2 sè ®Æc biÖt - Em h·y liÖt kª c¸c sè nguyªn tè nhá h¬n 10? Sè NT * GV tæng hîp l¹i : 2 3 4 5 6 7 8 9 HS Bµi tËp cñng cè : 115 SGK( Y/ c gi¶i thÝch) - Sè 0 vµ sè 1kh«ng lµ sè nguyªn tè còng kh«ng lµ hîp sè v× kh«ng tho¶ m·n ®iÒu kiÖn thø 1 cña ®Þnh nghÜa (v× 0 < 1 vµ 1 = 1) - HS : 2; 3; 5; 7 Bµi 115 SGK : Sè NT : 67 Hîp sè : 312; 213; 435; 417; 3311 Ho¹t ®éng 3 : lËp b¶ng sè nguyªn tè kh«ng v­ît qu¸ 100 - GV : Em h·y xÐt xem sè nguyªn tè nµo nhá h¬n 100? - GV : T¹i sao trong b¶ng kh«ng cã sè 0 & sè 1? - GV B¶ng nµy gåm c¸c sè nguyªn tè vµ hîp sè. Ta sÏ ®i lo¹i c¸c hîp sè vµ gi÷ l¹i c¸c sè nguyªn tè. Em h·y cho biÕt trong dßng ®Çu cã c¸c sè nguyªn tè nµo? - GV h­íng dÉn HS lµm + Gi÷ l¹i sè 2, lo¹i bá c¸c béi cña 2 mµ lín h¬n 2 + Gi÷ l¹i sè 3, lo¹i bá c¸c béi cña 3 mµ lín h¬n 3 + Gi÷ l¹i sè 5, lo¹i bá c¸c béi cña 5 mµ lín h¬n 5 + Gi÷ l¹i sè 7, lo¹i bá c¸c béi cña 7 mµ lín h¬n 7 C¸c sè cßn l¹i trong b¶ng kh«ng chia hÕt cho mäi sè nguyªn tè nhá h¬n 10 §ã lµ c¸c sè nguyªn tè nhá h¬n 100 - GV kiÓm tra vµi HS - GV : Cã sè nguyªn tè nµo lµ sè ch½n? §ã lµ sè nguyªn tè ch½n duy nhÊt - GV trong b¶ng nµy c¸c sè nguyªn tè lín h¬n 5 cã ch÷ sè tËn cïng bëi c¸c ch÷ sè nµo? - T×m 2 sè nguyªn tè h¬n kÐm nhau: 2 ®¬n vÞ ? 1 ®¬n vÞ? GV giíi thiÖu b¶ng sè nguyªn tè nhá h¬n h¬n 1000 ë cuèi s¸ch. - HS më b¶ng ®· chuÈn bÞ ë nhµ - V× chóng kh«ng lµ sè nguyªn tè - 2;3;5;7 Mét HS lo¹i bá c¸c hîp sè trªn b¶ng lín C¸c HS kh¸c lo¹i bá c¸c hîp sè trªn b¶ng c¸ nh©n ®· chuÈn bÞ - Sè 2 - 1; 3; 7; 9 - 3 & 5; 5 & 7; 11 & 13;…. - 2 & 3. Ho¹t ®éng 4 : cñng cè Bµi 116/ 47 SGK Bµi 117 SGK GV h­íng dÉn gi¶i mÉu 1 c©u cho HS a) 3.4.5 + 6.7 83 P ; 91 P ;15N; P N Ta cã : 3.4.5 3 3.4.5 + 6.7 3 mµ 3.4.5 + 6.7 > 1 nªn 3.4.5 + 6.7 lµ hîp sè 6.7 3 ? Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ sè nguyªn tè hîp sè ? Ho¹t ®éng 5 : h­íng dÉn vÒ nhµ - Häc lÝ thuyÕt - BT : 119; 120 SGK - SBT : 148; 149; 153 Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n / /200 Ngµy so¹n / /200 TiÕt 26 luyÖn tËp I. môc tiªu. HS ®­îc cñng cè kh¾c s©u ®Þnh nghÜa vÒ sè nguyªn tè, hîp sè. HS biÕt nhËn ra mét sè lµ sè nguyªn tè hay hîp sè dùa vao c¸c kiÕn thøc vÒ phÐp chia hÕt ®· häc. HS vËn dông hîp lý c¸c kiÕn thøc vÒ sè nguyªn tè, hîp sè ®Ó gi¶i c¸c bµi top¸n thùc tÕ. II. chuÈn bÞ. GV : B¶ng sè nguyªn tè kh«ng v­ît qu¸ 100 ; b¶ng phô HS : B¶ng sè nguyªn tè III. tiÕn tr×nh d¹y häc. Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1: kiÓm tra bµi cò 1, -§Þnh nghÜa sè nguyªn tè hîp sè BT 119 SGK : Thay ch÷ sè vµo dÊu * ®Ó ®­îc hîp sè : ; 2, Ch÷a bµi tËp 120: Thay ch÷ sè vµo dÊu * ®Ó ®­îc sè nguyªn tè : ; ? So s¸nh xem sè nguyªn tè vµ hîp sè cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau HS 1: Tr¶ lêi c©u hái Ch÷a bµi tËp 119: - Víi sè cã thÓ chän * lµ :0; 2; 4; 6; 8 ®Ó 2 Cã thÓ chän * lµ 0; 5 ®Ó 5 hoÆc c¸ch kh¸c… - Víi sè cã thÓ chän * lµ :0; 2; 4; 6; 8 ®Ó 2 Cã thÓ chän * lµ 0; 3; 6; 9 ®Ó 3 hoÆc chän lµ 0; 5 ®Ó 5 hoÆc c¸ch kh¸c … HS 2 : Dùa vµo b¶ng sè nguyªn tè ®Ó t×m * : * - Sè nguyªn tè vµ hîp sè gièng nhau ®Òu lµ sè tù nhiªn lín h¬n . Kh¸c nhau lµ : sè nguyªn tè chØ cã 2 ­íc lµ 1 vµ chÝnh nã, cßn hîp sè th× cã nhiÒu h¬n 2 ­íc Ho¹t ®éng 2: tæ chøc luyÖn tËp Bµi tËp 149 SBT HS c¶ líp lµm bµi. Sau ®ã GV gäi 2 em lªn b¶ng ch÷a Bµi 122 SGK §iÒn dÊu “x” vµo « thÝch hîp ( GV ph¸t phiÕu häc tËp cho HS) a) 5.6.7 + 8.9 = 2.(5.3.7 + 4.9) 2 => Tæng trªn lµ hîp sè (v× lín h¬n 1 vµ cã ­íc thø 3 lµ 2) b) LËp luËn t­¬ng tù nh­ trªn th× tæng b cßn cã ­íc thø 3 lµ 7 c) tæng c cã ­íc thø 3 lµ 2 ( Hai sè h¹g lÎ => tæng ch½n ) d) Tæng c cã ­íc thø 3 lµ 5 ( v× tæng cã tËn cïng lµ 5) C¢U § S a) Cã 2 sè tù nhiªn liªn tiÕp ®Òu lµ sè nguyªn tè x b) Cã 3 sè lÎ liªn tÕp ®Òu lµ sè nguyªn tè x c) Mäi sè nguyªn tè ®Òu lµ sè lÎ s d) Mäi sè nguyªn tè ®Òu cã ch÷ sè ®Òu cã ch÷ sè tËn cïng lµ 1 trong c¸c ch÷ sè : 1,3,7,9 s e) TÝch n.(n + 1 ) lµ hîp sè s GV yªu cÇu HS söa c©u sai thµnh c©u ®óng. Mçi c©u cho 1 vÝ dô minh ho¹. Bµi tËp 121 SGK a) Muèn t×m sè tù nhiªn k®Ó 3k lµ sè nguyªn tè ta lµm thÕ nµo? b) T­¬ng tù c©u a) : k = 1 Bµi 123 SGK C©u a) ®óng, vÝ dô : 2 vµ 3 C©u b) ®óng, vÝ dô: 3,5,7 C©u c) sai, vÝ dô: 2 lµ sè nguyªn tè ch½n C©u d) sai, vÝ dô: 5 C©u e) sai, vÝ dô: n = 0 th× n.( n + 1 ) = 0 Söa : c) Mäi sè nguyen tè lín h¬n 2 ®Òu lµ sè lÎ d) Mäi sè nguyªn tè lín h¬n 5 ®Òu cã ch÷ sè ®Òu cã ch÷ sè tËn cïng lµ 1 trong c¸c ch÷ sè : 1,3,7,9 e) n(n +1) lµ hîp sè vµ n >1 a)LÇn l­ît thay k = 0 hoÆc 1 hoÆc 2 ®Ó kiÓm tra 3k Víi k = 0 th× 3k = 0 kh«ng lµ sè nguyªn tè còng kh«ng lµ hîp sè Víi k = 1 th× 3k = 3 lµ sè nguyªn tè Víi k 2 th× 3k lµ hîp sè ( v× 3k cã 1 ­íc thø 3 lµ 3). VËy víi k = 1 th× 3k lµ sè nguyªn tè. a 29 67 49 127 173 253 p 2;3;5 2;3;5;7 2;3;5;7 2;5;7;11 2;3;5;7;11;13 2;3;5;7;11;13 GV giíi thiÖu c¸ch kiÓm tra mét sè lµ sè nguyªn tè (SGK / 48) * Bµi tËp : Thi ph¸t hiÖn nhanh sè nguyªn tè hîp sè (trß ch¬i) Yªu cÇu: Mçi ®éi gåm 10 em Sau khi em thø 1 lµm xong sÏ truyÒn phÊn cho em thø 2 ®Ó lµm, cø nh­ vËy cho ®Õn em cuèi cïng. L­u ý em sau cã thÓ söa sai cho em tr­íc nh­ng mçi em chØ lµm ®­îc 1 c©u. §éi th¾ng cuéc lµ ®éi nhanh nhÊt vµ lµm ®óng Néi dung : §iÒn dÊu “x” vµo « thÝch hîp Sè nguyªn tè Hîp sè 0 2 97 110 125 + 3255 1010 +124 5.7 – 2.3 1 23.( 15.3 – 6.5) Ho¹t ®éng 3: Cã thÓ em ch­a biÕt Bµi tËp 124 SGK : M¸y bay cã ®éng c¬ ra ®êi n¨m nµo ? M¸y bay cã ®éng c¬ ra ®êi n¨m a lµ sè cã ®óng 1 ­íc a = 1 b lµ hîp sè lÎ nhá nhÊt b = 9 c kh«ng ph¶i sè nguyªn tè kh«ng ph¶i lµ hîp sè vµ c 1 c = 0 d lµ sè nguyªn tè lÎ nhá nhÊt d = 3. VËy =1903 Ho¹t ®éng 5 : H­íng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp 156, 157, 158 SBT - Nghiªn cøu §15 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 27 § 15 ph©n tÝch mét sè ra thõa sè nguyªn tè I. Môc tiªu HS hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ ph©n tÝch mét sè ra thõa s« nguyªn tè. HS biÕt ph©n tÝch mét sè ra thõa sè nguyyen tè trong c¸c tr­êng hîp ®¬n gi¶n,biÕt dïng luü thõa ®Ó viÕt gän d¹ng ph©n tÝch. HS biÕt v©n dông c¸c dÊu hiÖu chia hÕt ®· häc ®Ó ph©n tÝch ra thõa sè nguyªn tè, biÕt vËn dông linh ho¹t khi ph©n tÝch mét sè ra thõa sè nguyªn tè. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh GV: m¸y chiÕu, b¶ng phô, th­íc th¼ng. HS: GiÊy trong, bót d¹, th­íc th¼ng. III.TiÕn tr×nh d¹y häc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng 1: ph©n tÝch mét sè nguyªn tè ra thõa sè nguyªntè (15 ph) GV®Æt vÊn ®Ò : lµm thÕ nµo ®Ó viÕt mét sè d­íi d¹ng tÝch c¸c thõa sè nguyªn tè? Ta xÐt bµi häc nµy. GV: sè 300 cã thÓ viÕt ®­îc d­íi d¹ng mét tÝch cña hai thõa sè lín h¬n 1 hay kh«ng ? C¨n cø vµo c©u tr¶ lêi cña HS, GV viÕt d­íi d¹ng s¬ ®å c©y VÝ dô 300 hoÆc 300 6 50 3 100 GV: Víi mçi thõa sè trªn , cã viÕt ®­îc d­íi d¹ng mét tÝch hai thõa sè lín h¬n 1 hay kh«ng? Cø lµm nh­ vËy cho tíi khi mçi thõa sè kh«ng thÓ viÕt ®­îc d­íi d¹ng 1 tÝch 2 thõa sè lín h¬n 1th× dõng l¹i. PhÇn nµy GV ®Ó HS lµm tiÕp. GV cã thÓ tæ chøc ho¹t ®éng nhãm cho HS tù ph©n tÝch 300 thµnh tÝch nhiÒu thõa sè lín h¬n 1 sao cho kÕt qu¶ cuèi cïng lµ tÝch cña c¸c thõa sè nguyªn tè GV : theo ph©n tÝch ë h×nh 1 em cã 300 b»ng c¸c tÝch nµo ? + ë h×nh 2 + ë h×nh 3 C¸c sè 2, 3, 5 lµ c¸c sè nguyªn tè. Ta nãi r»ng 300 ®· ®­îc ph©n ra tÝch ra thõa sè nguyªn tè. VËy ph©n tÝch ra thõa sè nguyªn tè lµ g×? GV nh¾c l¹i. GV trá l¹i 3 h×nh vÏ: + T¹i sao l¹i kh«ng ph©n tÝch tiÕp 2, 3, 5 + T¹i sao 6, 50, 100, 150, 75 , 25, 10 l¹i ph©n tÝch ®­îc tiÕp? GV nªu hai chó ý trong bµi trªn m¸y chiÕu GV: trong thùc tÕ c¸c em th­êng ph©n tÝch sè 300 ra thõa sè nguyªn tè theo c¸c cét däc sang ho¹t ®éng 2. 300 = 6. 50 HoÆc 300 = 3. 100 HoÆc 300 = 2.150 ... 300 300 300 6 50 3 100 2 150 2 3 2 25 10 10 2 75 5 5 2 5 2 5 3 25 5 5 H×nh 1 H×nh 2 H×nh 3 HS ho¹t ®éng nhãm §­a kÕt qu¶ lªn m¸y chiÕu. 300 = 6. 50 = 2.3. 2. 25 = 2.3. 2.5. 5 300 = 3. 100 = 3. 10. 10 = 3. 2. 5. 2. 5 300=2.150 =2.2.75=2.3.3.25= 2.2.3.5.5 HS ®äc phÇn ®ãng khung trong SGK Sè nguyªn tè ph©n tÝch ra lµ chÝnh sè ®ã. V× ®ã lµ c¸c hîp sè. HS ®äc l¹i 2 chó ý trang 49 SGK Ho¹t ®éng 2: C¸ch ph©n tÝch mét sè Ra thõa sè nguyªn tè (15 ph) GV h­íng dÉn HS ph©n tÝch L­u ý: + Nªn lÇn l­ît xÐt tÝnh chia hÕt cho c¸c sè nguyªn tè tõ nhá ®Õn lín: 2, 3, 5, 7, 11 + Trong qu¸ tr×nh xÐt tÝnh chia hÕt lªn vËn dông c¸c dÊu hiÖu chia heta cho 2, cho 3, cho 5 ®· häc. + C¸c sè nguyªn tè ®­îc viÕt bªn ph¶i cét, C¸c th­¬ng ®­îc viÕt bªn tr¸i cét. + GVh­íng dÉn HS viÕt gän b»ng luü thõa vµ viÕt c¸c ­íc nguyªn tè cña 300 theo thø tù nhá ®Õn lín. GV trë l¹i víi viÖc ph©n tÝch 300 ra thõa sè nguyªn tè b»ng s¬ ®å c©y vµ cho HS nhËn xÐt c¸c kÕt qu¶? - Cñng cè lµm ? trong SGK. Ph©n tÝch sè 450 ra thõa sè nguyªn tè GV kiÓm tra 1 5 em HS HS chuÈn bÞ th­íc ph©n tÝch theo sù h­íng dÉn cña GV. 300 150 75 25 5 1 2 2 3 5 5 300 = 22. 3. 52 C¸c kÕt qu¶ ®Òu gi«ng nhau §äc nhËn xÐt (SGK trang 50) HS lµm bµi trªn giÊy trong 420 210 105 35 7 1 2 2 3 5 5 VËy 420 = 22 . 3. 5. 7 Ho¹t ®éng 3: Cñng cè (14 ph) Bµi 125 SGK GVcho c¶ líp lµm bµi sau ®ã cho 3 HS lªn b¶ng ph©n tÝch theo cét däc. Mçi em lµm 2 c©u Bµi 126 SGK GV ph¸t bµi cho c¸c nhãm HS ph©n tÝch theo cét däc. KÕt qu¶ viÕt gän: a) 60 = 22 . 3. 5 e) 400 = 24 . 52 b) 84 = 22. 3. 7 g) 1000000 = 26 . 56 c) 285 = 3. 5. 19 d) 1035 = 32 . 5. 23 HS ho¹t ®éng theo nhãm Ph©n tÝch ra TSNT § S Söa l¹i cho ®óng 120 = 2.3.4.5 306 = 2.3. 51 567 = 92 .7 132 = 22 . 3. 11 1050 = 7.2.33.5 Sau khi HS ®· söa l¹i c©u ®óng. GV yªu cÇu HS. a) Cho biÕt sè ®ã chia hÕt cho mçi sè nguyªn tè nµo? b) T×m tËp hîp ­íc cña mçi sè ®ã. GV cho HS kÎ tiÊp 2 cét trong 4 cét trªn. C¸c sè nguyªn tè C¸c ­íc Ho¹t ®éng 4: h­íng dÉn vÒ nhµ (1 ph) Häc bµi. SGK bµi 127, 128, 129. SBT: 166.