Giáo án Toán 7 - Đại số - Chương III

Chương III. THỐNG KÊ Mục tiêu của chương: 1. Về kiến thức: - Bước đầu hiểu được một số khái niệm cơ bản như bảng số liệu thống kê ban đầu, dấu hiệu, giá trị của dấu hiệu, tần số, bảng “tần số” ; công thức tính số trung bình cộng và ý nghĩa đại diện của nó, ý nghĩa của mốt. 2. Về kĩ năng : - Biết tiến hành thu thập số liệu từ những cuộc điều tra nhỏ, đơn giản, gần gũi trong học tập, trong cuộc sống (biết lập bảng từ dạng thu thập số liệu ban đầu đến dạng bảng “tần số”). - Biết cách tìm các giá trị khác nhau trong bảng số liệu thống kê và tần số tương ứng, lập được bảng “tần số”. Biết biểu diễn bằng biểu đồ cột đứng mối quan hệ nói trên. Biết sơ bộ nhận xét sự phân phối của giá trị của sấu hiệu qua bảng “tần số” và biểu đồ. - Biết cách tính số trung bình cộng của dấu hiệu theo công thức và biết tìm mốt của dấu hiệu. 3. Về thái độ : Thấy được vai trò của thống kê trong thực tiễn. Ngày soạn: 31/12/2011 Ngày giảng: 06/01/2012 Tuần 20 Tiết 41 THU THẬP SỐ LIỆU THỐNG KÊ. TẦN SỐ I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Làm quen với các bảng (đơn giản) về thu thập số liệu thống kê khi điều tra (về cấu tạo, về nội dung). Hiểu được ý nghĩa của các cụm từ “số các giá trị của dấu hiệu” và “số các giá trị khác nhau của dấu hiệu”. Làm quen với khái niệm tần số của một giá trị. 2. Về kỹ năng: Biết xác định và diễn tả được dấu hiệu điều tra; Biết các kí hiệu đối với một dấu hiệu, giá trị của nó và tần số của một giá trị; Biết lập các bảng đơn giản để ghi lại các số liệu thu thập được qua điều tra. 3. Về thái độ: Rèn luyện tư duy suy diễn; Dạy học sinh biết yêu cuộc sống. II.CHUẨN BỊ GV: Bảng phụ, phấn màu. HS: Thước thẳng III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY. Tổ chức 7C HĐ1: Giới thiệu chương và bài học. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Cho hs đọc phần giới thiệu chương trong sgk. ĐVĐ. Khi thống kê, công việc đầu tiên phải tiến hành là gì ? và phải tiến hành như thế nào ? Một hs đọc bài. HĐ2: 1. Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu Yêu cầu hs đọc ví dụ ở sgk, GV: Việc làm trên của người ta là thu thập số liệu cần quan tâm và bảng 1 gọi là bảng số liệu thống kê ban đầu. Hãy thống kê số bạn nghỉ học hằng ngày trong một tuần của lớp mình => Cho hs nêu cách tiến hành và cho biết cấu tạo của bảng Tùy yêu cầu điều tra, bảng số liệu thống kê ban đầu có các dạng khác nhau. Các em có thể xem bảng thống kê dân số (bảng 2 trong sgk). Quan sát ví dụ và đọc nội dung ở mục 1 sgk Cấu tạo bảng : Thứ Số người nghỉ 2 3 4 5 6 HĐ3: 2. Dấu hiệu a) Dấu hiệu, đơn vị điều tra Nội dung điều tra trong bảng 1 là gì ? Vấn đề hay hiện tượng mà người điều tra quan tâm tìm hiểu gọi là dấu hiệu, dấu hiệu thường được kí hiệu bằng chữ cái in hoa X, Y,... Dấu hiệu X ở bảng 1 là số cây trồng của mỗi lớp Mỗi lớp là một đơn vị điều tra. Trong bảng 1 có bao nhiêu đơn vị điều tra ? b) Giá trị của dấu hiệu, dãy giá trị của dấu hiệu Mỗi lớp (đơn vị) trồng được một số cây. Lớp 7A trồng được bao nhiêu cây ? Lớp 8B trồng được bao nhiêu cây ? Mỗi cuộc điều tra người ta quan tâm đến một vấn đề, thường là các con số, vấn đề đó gọi là dấu hiệu của cuộc điều tra. Số các giá trị của dấu hiệu đúng bằng số các đơn vị điều tra (kí hiệu N) Cột 3 của bảng 1 là dãy các giá trị của dấu hiệu X. Yêu cầu làm ?4 HS trả lời ?2. Nội dung điều tra trong bảng 1 là số cây trồng được của mỗi lớp trong trường. HS trả lời ?3. Có 20 đơn vị điều tra HS trả lời 7A trồng 15 cây 8B Trồng 50 cây Lắng nghe thông báo của gv và ghi vào vở. Cả lớp làm ?4 – Dấu hiệu X của bảng 1 có tất cả 20 giá trị. Một hs đọc dãy giá trị của X. HĐ4: 3. Tần số của mỗi giá trị Cho học sinh quan sát bảng 1. Có bao nhiêu số khác nhau trong cột (số cây trồng được” ? Nêu cụ thể các số đó. Có bao nhiêu lớp trồng được 30 cây ? Có bao nhiêu lớp trồng được 28 cây ? Có bao nhiêu lớp trồng được 50 cây ? Số lần xuất hiện của một giá trị trong dãy giá trị của dấu hiệu được gọi là tần số của giá trị đó. Giá trị của dấu hiệu thường được kí hiệu là x và tần số của giá trị kí hiệu là n. Vừa rồi các em đã đếm số lần xuất hiện của các giá trị 30, 28, 50. Hãy viết lại kết quả vào bảng sau: (kẻ mẫu lên bảng). Cho hs đọc phần ghi nhớ và chú ý trong sgk. – Lưu ý thêm: Cần phân biệt thuật ngữ “các giá trị của dấu hiệu” gồm toàn bộ dãy các giá trị, kể cả các giá trị bằng nhau với khái niệm “các giá trị khác nhau của dấu hiệu”. HS trả lời ?5. Có 4 số khác nhau là 28, 30, 35, 50 Có 8 lớp trồng được 30 cây Có 2 lớp trồng được 28 cây Có 3 lớp trồng được 50 cây Hs ghi bài. Hs trao đổi bài. Một hs lên bảng. Giá trị(x) 28 30 35 50 Tần số (n) 2 8 7 3 N =20 Hs đọc bài. HĐ5: Củng cố Thế nào là tần số của một giá trị ? Các em hãy làm một cuộc điều tra về một vấn đề mà các em quan tâm. Ví dụ: điểm bài kiểm tra học kỳ môn Toán trong một tổ, số người nghỉ hàng tuần trong học kì I, ... Trước hết hãy thiết kế bảng số liệu thống kê ban đầu Bt1. HĐ6: Hướng dẫn về nhà. - Nắm vững lý thuyết; Làm các bài tập 3, 4(tr8, 9sgk); 1, 2, 3(tr3,4sbt). - Mỗi hs tự điều tra, thu thập số liệu thống kê theo một chủ đề tự chọn. Sau đó đặt ra các câu hỏi như trong tiết học và trình bày lời giải. - Đánh giá nhận xét tiết học: …………………………………………………………………………... Ngày soạn: 05/01/2012 Ngày giảng: 09/1/2012 Tuần 21 Tiết 42 LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Tiếp tục củng cố lại các kiến thức đả học về thu tập tài liệu, bảng số hiệu thống kê ban đầu, dấu hiệu và tần số của giá trị thông qua các bài tập và các ví dụ. 2. Về kỹ năng: Bước đầu giúp học sinh có kỹ năng lập được các bảng thống kê đơn giản và tìm dấu hiệu, giá trị, tần số của giá trị 3. Về thái độ: Giáo dục động cơ học tập. II. CHUẨN BỊ GV: Giáo án, thước thẳng. HS: Ôn lại lí thuyết. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY. Tổ chức 7C HĐ1: Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Theo sự chuẩn bị của hs ở nhà: Các hs trình bày các bảng thống kê ban đầu của mình trong bài tập 1 (điểm 1 bài kiểm tra của mỗi bạn trong lớp, số bạn nghỉ học trong 1 ngày của mỗi lớp trong trường, số con trong tứng gia đình sống gần nhà em, ...) HĐ2: Luyện tập Bài 3(sgk). a) Dấu hiệu chung cần tìm của cả hai bảng là gì ? b) Số các giá trị của dấu hiệu và số các giá trị khác nhau của dấu hiệu đối với từng bảng như thế nào ? c) Các giá trị khác nhau và tần số của chúng ở 2 bảng như thế nào ? Bài 4(sgk) Yêu cầu hs quan sát Dấu hiệu cần tìm hiểu ? Số các giá trị của dấu hiệu đó ? Tìm số các giá trị khác nhau của dấu hiệu đó ? – Tìm tần số của chúng ? Bài 2 sbt Gọi HS đọc đề bài. Gọi HS lần lượt trả lời các câu hỏi. GV nhận xét, chấm điểm. Bài 3 SGK Một hs đọc yêu cầu của đề bài Là thời gian chạy 50 mét của mỗi học sinh (nam và nữ) b) Bảng 5 : – Số các giá trị là 20 – Số các giá trị khác nhau là 5 (8,3; 8,4; 8,5; 8,7; 8,8) Bảng 6 : – Số các giá trị là 20 – Số các giá trị khác nhau là 4 (8,7; 9,0; 9,2; 9,3) c) Hai hs lên bảng điền tần số dưới các giá trị tương ứng đối với từng bảng Bài 4(sgk). Đọc to đề bài a) – Dấu hiệu cần tìm hiểu là khối lượng chè trong từng hộp – Số các giá trị của dấu hiệu là 30 b) – Dấu hiệu có 5 giá trị khác nhau, đó là 98; 99; 100; 101; 102. c) Tần số của các giá trị khác nhau trên lần lượt là: 3 ; 4 ; 16 ; 4 ; 3 Bài 2 sbt HS đọc đề bài HS suy nghĩ trả lời bài toán a) Có thể phát phiếu điều tra. b) Có 30 bạn trả lời c) Dấu hiệu: màu sắc ưa thích nhất của mỗi bạn. d) có 9 màu được nêu ra : đỏ, vàng, hồng, tím sẫm, trắng, tím nhạt, xanh da trời, xanh lá cây, xanh nước biển. e) Số bạn thích đối với từng màu Màu sắc Số người thích Đỏ 6 Vàng 5 Hồng 4 Tìm sẫm 3 Trắng 4 Tím nhạt 3 Xanh da trời 3 Xanh lá cây 1 Xanh nước biển 1 HĐ3: Củng cố – Làm thế nào để biết số các giá trị của dấu hiệu? – Số các giá trị khác nhau của dấu hiệu là gì? – Tần số của giá trị? + Xem trong bảng giá trị có tất cả bao nhiêu đơn vị điều tra + Xem trong dấu hiệu đó có bao nhiêu giá trị khác nhau. + Là số lần xuất hiện của giá trị đó. HĐ4: Hướng dẫn về nhà. - Ôn bài theo sgk và vở ghi. - Xem lại các bài tập đã chữa. - Xem trước bài mới Bảng "tần số" các giá trị của dấu hiệu. - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................ Ngày soạn: 06/01/2011 Ngày giảng: 13/1/2011 Tuần 21 Tiết 43 BẢNG “TẦN SỐ” CÁC GIÁ TRỊ CỦA DẤU HIỆU I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hiểu được bảng tần số là một hình thức thu gọn có mục đích của bảng số liệu thống kê ban đầu, nó giúp cho việc sơ bộ nhận xét về giá trị của dấu hiệu được dễ dàng hơn. 2. Về kỹ năng: Biết cách lập bảng "tần số" từ bảng số liệu thống kê ban đầu và biết nhận xét. 3. Về thái độ: Có ý thức liên hệ các bài toán với thực tế. II. CHUẨN BỊ GV: Giáo án, thước thẳng. HS: Thước thẳng III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Tổ chức 7C HĐ1: Kiểm tra bài cũ Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Tần số của một giá trị là gì ? 2. Điểm bài kiểm tra 15 phút của một tổ được được ghi lại như sau : 7 10 6 10 10 8 7 7 8 6 10 9 9. Giá trị 10 có tần số là bao nhiêu ? HĐ2: Lập bảng "tần số" Cho hs làm ?1 Chiếu kết quả đối chiếu và Thông báo: Bảng như thế gọi là bảng phân phối thực nghiệm của dấu hiệu. Tuy nhiên để cho gọn từ này về sau ta gọi bảng đó là bảng "tần số". Cho hs lập bảng "tần số" cho bảng 1 Bảng này ta điều tra bao nhiêu đơn vị ? Giá trị nhỏ nhất ? Giá trị lớn nhất ? Giá trị nào có tần số lớn nhất ? Khoảng giá trị có tần số lớn nhất ? Đọc đề và làm Lắng nghe thông báo của gv. Cả lớp làm bài - Điều tra trên 20 giá trị - Giá trị nhỏ nhất là 28 ; Giá trị lớn nhất là 50 - Giá trị có tần số lớn nhất là 30 ( n = 8) - Khoảng giá trị có tần số lớn nhất là 30, 35. HĐ3: Chú ý a) Ta có thể chuyển bảng "tần số" dạng "ngang" như bảng 8 thành bảng "dọc" như sau : – Bảng "dọc" có thuận lợi hơn cho việc tính toán các tham số của dấu hiệu (nghiên cứu sau). Giải thích chú ý b ở (sgk) Cho hs nhận xét thông qua các câu trả lời sau: - Số giá trị của dấu hiệu X là bao nhiêu ? - Có bao nhiêu giá trị khác nhau ? đó là các giá trị nào ? - Có bao nhiêu lớp trồng được 28 cây ; 30 cây ; 35 cây ; 50 cây ? - Số cây trồng được chủ yếu là bao nhiêu ? Yêu cầu hs đọc to kiến thức ở khung Cả lớp cùng vẽ bảng 9 vào vở – Dấu hiệu X có 20 giá trị – Có 4 giá trị khác nhau là : 28 ;30 ;35 ;50 + Có hai lớp trồng được 28 cây + Có tám lớp trồng được 30 cây + Có bảy lớp trồng được 35 cây – Chủ yếu là 30 hoặc 35 cây Một hs đọc phần đóng khung ở sgk. HĐ4: Trò chơi toán học Tổ chức cho hs làm bt5. – Kẻ bảng mẫu lên bảng. Một hs xướng, ai sinh tháng nào thì giơ tay. Một hs đếm và ghi bảng. Gv ghi kết quả lưu trữ. Cả lớp hoạt động. HĐ5: Hướng dẫn về nhà. - Về nhà học lý thuyết ở vở kết hợp với sách giáo khoa làm bài tập 7; 8; 9 (sgk) - Làm các bt13, 14, 15(tr44, 45sgk). - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................. Ngày soạn 12/01/2012 Ngày giảng: 16/1/2012 Tuần 22 Tiết 44 BIỂU ĐỒ I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hiểu được ý nghĩa minh hoạ của biểu đồ về giá trị của dấu hiệu và tần số tương ứng. 2. Về kỹ năng: Biết cách dựng biểu đồ đoạn thẳng từ bảng "Tần số”; Biết đọc các biểu đồ đơn giản. 3. Về thái độ: Giáo dục ý thức làm việc. II. CHUẨN BỊ GV: Thước thẳng, bảng phụ. HS: Thước thẳng. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Tổ chức 7C HĐ1: Kiểm tra bài cũ Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nêu các bước lập bảng "Tần số" và tác dụng của nó? Lập bảng "Tần số" từ bảng 1. Một hs lên bảng. HĐ2: 1. Biểu đồ đoạn thẳng Hướng dẫn thực hiện từng bước: – Dựng hệ trục tọa độ – Xác định các điểm có tọa độ là các cặp số gồm giá trị và tần số tương ứng. – Nối mỗi điểm đó với điểm trên trục hoành có cùng hoành độ. Nghe và thực hiện theo hướng dẫn. Cét 1 : Gi¸ trÞ (x). Cét 2 : TÇn sè x 28 30 35 50 n 2 8 7 3 * B­íc 1: Dùng hÖ trôc to¹ ®é Ox x Oy n * B­íc 2: X¸c ®Þnh to¹ ®é c¸c ®iÓm : (28; 2) , (30; 8), (35;7), (50;3). * B­íc 3: Dùng c¸c ®­êng th¼ng song song víi c¸c trôc tõ c¸c ®iÓm trªn. HĐ3: 2. Chú ý Ta có thể thay thế các đoạn thẳng bằng các hình chữ nhật và biểu đồ dạng này gọi là biểu đồ hình chữ nhật. Lưu ý cho hs: Đáy dưới của hình chữ nhật nhận điểm biểu diễn giá trị làm trung điểm Cho hs quan sát biểu đồ hình 2 Giới thiệu cho hs đặc điểm của biểu đồ 2 là: Biểu diễn sự thay đổi của giá trị theo thời gian. Cho hs nhận xét tình hình tăng giảm diện tích cháy rừng ở nước ta ? GV giíi thiÖu tÇn suÊt.* VÝ dô: x 28 30 35 50 n 2 8 7 3 f(%) 10 40 35 15 N = 20 Quan sát hình 2 Diện tích cháy rừng năm 1995 là tăng nhiều nhất: 20 nghìn ha; . . . * TÇn suÊt: f= Trong ®ã: n: TÇn sè N: Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ. f: TÇn suÊt cña gi¸ trÞ ®ã HĐ4: Hướng dẫn về nhà. -. Nắm vững các bước dựng một biểu đồ đoạn thẳng, tham khảo về biểu đồ hình chữ nhật. - VÒ nhµ lµm bµi tËp 11; 12; 13 SGK; VÒ nhµ lµm bµi 8; 9, 10 SBT, - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................... Ngày soạn : 12/01/2012 Ngày giảng: 20/01/2013 Tuần 22 Tiết 45 LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Củng cố về ý nghĩa minh hoạ của biểu đồ về giá trị của dấu hiệu và tần số tương ứng thông qua các bài tập 2. Về kỹ năng: Dựng biểu đồ đoạn thẳng từ bảng "tần số" được lập từ bảng số liệu thống kê ban đầu. Biết đọc các biểu đồ đơn giản và từ đó rút ra nhận xét. 3. Về thái độ: Giáo dục ý thức vận dụng toán vào đời sống. II. CHUẨN BỊ GV: chuẩn bị một số biểu đồ hình chữ nhật, hình cột. HS: Ôn bài cũ. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY. Tổ chức 7C HĐ1: Kiểm tra bài cũ Hoạt động của GV Hoạt động của HS + Nêu cách lập biểu đồ đoạn thẳng? + Giải bài tập 11 sgk. HS1: Đứng tại chỗ nêu cách lập biểu đồ đoạn thẳng. HS2: Giải bài tập 11 SGK. HĐ2: Luyện tập Hoạt động của GV Hoạt động của HS Bài 12(sgk). Gọi 1 hs đọc to đề bài. Gọi HS lên bảng thực hiện phần a) Cho hs nêu vài nhận xét từ bảng "Tần số" : + Số giá trị của dấu hiệu ? + Số giá trị khác nhau ? + Giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ? + Giá trị có tần số lớn nhất ? Gọi HS lên bảng thực hiện phần b) GV nhận xét bài giải của các HS Bài 10(sbt): GV treo bảng phụ viết đề bài toán. Gọi HS đọc to đề bài. GV y/c HS hoạt động nhóm giải bài toán. GV thông báo kết quả bài toán. a) Trong suốt giải mỗi đội phải đá 18 trận. O 1 2 3 4 5 x y 6 5 4 3 2 1 b) c) Có 2 trận đội bóng đó không ghi được bàn thắng. Không thể nói đội bóng này đã thắng 16 trận. GV nhận xét kết quả các nhóm. Bài 13(sgk) Gọi HS đọc đề bài. Y/c HS quan sát biểu đồ hình 3(sgk). Cho hs trả lời các câu hỏi trong bài tập. Bài 12 SGK HS đọc to đề bài. HS lên bảng làm phần a) a) Lập bảng "Tần số". x 17 18 20 25 28 30 31 32 n 1 3 1 1 2 1 2 1 HS lên bảng thực hiện phần b) b) Lập biểu đồ đoạn thẳng + N = 12 + Có 8 giá trị khác nhau + Giá trị lớn nhất 32 ; Giá trị nhỏ nhất 17 + Giá trị có tần số lớn nhất là 180 C HS vẽ biểu đồ đoạn thẳng. Bài 10-sbt HS đọc to đề bài. HS hoạt động nhóm giải bài toán. HS báo cáo kết quả của nhóm mình. HS ghi nhận kết quả Bài 13. HS đọc đề bài. HS quan sát biểu đồ và trả lời câu hỏi SGK: Năm 1921 số dân nước ta là 16 triệu người Kể từ năm 1921, tăng thêm 60 triệu người Từ 1980 ® 1999, tăng thêm 22 triệu người HĐ3: Củng cố Có mấy loại biểu đồ mà ta đã học Cho hs nhắc lại quy trình dựng một biểu đồ đoạn thẳng, biểu đồ hình chữ nhật. Có 2 loại HS thực hiện y/c của GV HĐ4: Hướng dẫn về nhà. - Xem lại các bài tập đã chữa; nghiên cứu trước bài: “Số trung bình cộng” - Đọc bài đọc thêm ở sgk - Tiết sau mang theo đầy đủ máy tính bỏ túi và ôn lại cách tính số trung bình cộng đã học ở lớp dưới. - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................... Ngày soạn: 18/01/2012 Ngày giảng: 3/ 2 / 2012 SỐ TRUNG BÌNH CỘNG I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hiểu được “số trung bình cộng” chính là khái niệm quen thuộc đã học ở tiểu học. “Mốt” là số lớn nhất trong các tần số của giá trị. 2. Về kỹ năng:  Biết cách tính số trung bình cộng theo công thức từ bảng “tần số” đã lập, biết sử dụng số trung bình cộng để làm “đại diện” cho một dấu hiệu trong một số trường hợp và để so sánh khi tìm hiểu những dấu hiệu cùng loại. – Biết tìm mốt của dấu hiệu. 3. Về thái độ: Bước đầu thấy được ý nghĩa thực tế của mốt, số trung bình cộng. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Máy tính cầm tay 2. Học sinh : Máy tính cầm tay III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY. Tổ chức 7C HĐ1 : Đặt vấn đề. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Để tính số trung bình cộng của 5; 3; 10; 6 ta làm như thế nào ? Khi phải tính trung bình cộng của nhiều số, ta có phải có cách làm thế nào cho khoa học. Trong tiết học này chúng ta sẽ nghiên cứu về số trung bình cộng các giá trị của dấu hiệu. Số đó được tính như thế nào ? nó có ý nghĩa gì ? HĐ2 : Số trung bình cộng của dấu hiệu. a) Bài toán: Yêu cầu 1 hs đọc đề bài, đọc cả các số trong bảng. Có bao nhiêu bạn làm bài kiểm tra ? Muốn tính điểm trung bình của lớp, ta làm thế nào ? Các em sẽ phải thực hiện 39 phép cộng, một công việc không thú vị. Hãy nghiên cứu cách tính trong bảng 20. Các số ở cột thứ ba được tính thế nào ? Giá trị được tính thế nào ? b) Công thức: Ta có thể viết lại cách tính đó dưới dạng công thức như sau : Trong đó: x1, x2, ..., xk là k giá trị khác nhau của dấu hiệu. n1, n2, ..., nk là k tần số tương ứng. N là số các giá trị. Ở ví dụ trên, k = ?, x1 = ?, n1 = ?, ... ?3. Hãy so sánh kết quả làm bài kiểm tra Toán nói trên của hai lớp 7C và 7A. Ta đã dùng số trung bình cộng để làm đại diện so sánh điểm của hai lớp, đó chính là ý nghĩa của số trung bình cộng. Một hs đọc bài. ?1. Có 5 × 8 = 40 bạn làm bài kiểm tra. ?2. Nói cách tính như đã biết ở tiểu học. HS trả lời câu hỏi. Tích hai số tương ứng ở cột 1 và 2. Lấy tổng các tích chia cho tổng tần số. k = 9, x1 = 2, n1 = 3, ... Cả lớp làm bài. Một hs lên bảng (có thể dùng máy tính bỏ túi). Điểm số (x) Tần số (n) Các tích (x.n) 3 2 6 … … … 10 1 10 N = 40 Tổng: 267 ?4. Lớp 7A có kết quả tốt hơn lớp 7C. HĐ3 : Ý nghĩa của số trung bình cộng Số trung bình cộng thường được dùng làm “đại diện” cho dấu hiệu, đặc biệt là khi muốn so sánh các dấu hiệu cùng loại. Tuy nhiên khi các giá trị của dấu hiệu có sự chênh lệch quá lớn thì việc dùng số trung bình cộng làm đại diện sẽ không thích hợp. Cho hs đọc ví dụ trong sgk. Chú ý: Số trung bình cộng có thể không thuộc dãy giá trị của dấu hiệu. Trong khoa học thống kê, người ta còn dùng khái niệm mốt, nó là gì ? Ghi bài vào vở. Đọc ví dụ. Ghi bài. HĐ4 : Mốt của dấu hiệu Cho hs đọc trong sgk. Cho hs lật lại các bảng tần số đã học để tìm mốt. Một hs đọc. Cả lớp trao đổi. HĐ5 : Củng cố Cho hs làm bt14, bt15(a, c). HĐ6: Hướng dẫn về nhà. - Làm các bài tập 15(b), 16, 17, 18(tr20; 21sgk); bt 11,12-sbt-tr6 - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................... Ngày soạn: 3/2/2012 Ngày giảng : 6/2/2012 Tuần 24 Tiết 47 LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hiểu rõ các khái niệm mốt, số trung bình cộng và ý nghĩa của chúng. 2. Về kỹ năng: Thành thạo trong việc tính số trung bình cộng, tìm mốt và nhận xét đơn giản về kết quả thống kê. 3. Về thái độ: Hứng thú trong hoạt động học tập. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Máy tính BT 2. Học sinh : MTBT III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Tổ chức 7C HĐ1 : Kiểm tra bài cũ Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Nêu các bước tính số trung bình cộng của một dấu hiệu từ bảng tần số đã lập. Làm bt15(b). 2. Viết công thức tính số trung bình cộng. Giải thích các kí hiệu. Làm bt17(a) Hai hs lên bảng trả lời câu hỏi và làm bài HĐ2: Luyện tập Bt15(sgk). Gọi một hs trả lời hai câu còn lại. Bt17. Gọi một hs trả lời câu hỏi b. Bt16(tr20sgk) - Nêu ý nghĩa của số trung bình cộng của dấu hiệu ? - Trong bt này, số trung bình cộng là bao nhiêu ? - Số trung bình cộng đó có làm đại diện cho dấu hiệu trong trường hợp này được hay không ? Bt13(tr6sbt). Gọi 2 hs cùng lên bảng, mỗi em tính điểm trung bình của một xạ thủ. Bt15. Một hs lên bảng. a) Dấu hiệu là tuổi thọ mỗi bóng đèn. Số các giá trị là 50. c) M0 = 18. Bt17. Một hs khác trả lời. b) M0 = 9. Bt16. - Số trung bình cộng dùng làm đại diện cho dấu hiệu, đặc biệt là khi muốn so sánh các dấu hiệu cùng loại. - Không nên, vì các giá trị có khoảng chênh lệch quá lớn Bt13(sbt). Xạ thủ A có = 9, 2 Xạ thủ B có = 9, 2 - Tuy điểm trung bình bằng nhau nhưng xạ thủ A bắn tốt hơn xạ thủ B. HĐ3 : Kiểm tra 15 phút Đề ra (bảng phụ) Đáp án và biểu điểm Lập bảng tần số, tính số trung bình cộng và mốt của dãy giá trị sau: 18 26 20 18 24 21 18 21 17 20 19 18 17 30 22 18 21 17 19 26 28 19 26 31 24 22 18 31 18 24 – Lập bảng tần số: 4 điểm – Tính =21,7: 4 điểm – Tìm được mốt M0 = 18: 2 điểm HĐ4: Hướng dẫn về nhà . - Xem lại các kiến thức đã học ở chương III. Trả lời 4 câu hỏi ôn tập ở sgk - Làm bài tập 18 và 20(sgk); - Chuẩn bị tiết sau ôn tập chương - Đánh giá nhận xét tiết học: ................................................................................................................... Ngày soạn: 4/02/2012 Ngày giảng : 10/2/2012 Tuần 24 Tiết 48 ÔN TẬP CHƯƠNG III I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hệ thống lại hệ thống kiến thức các khái niệm và công thức trong chương. 2. Về kỹ năng: Ôn tập các kĩ năng cơ bản của chương như: kĩ năng nhận biết dấu hiệu, đếm tần số, lập bảng tần số, cách tính số trung bình cộng, nhận biết mốt, vẽ biểu đồ. 3. Về thái độ: Rèn luyện óc nhận xét. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: MTBT 2. Học sinh : MTBT III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Tổ chức 7C HĐ1 : Ôn tập lí thuyết Hoạt động của GV Hoạt động của HS Muốn điều tra về một dấu hiệu nào đó, em phải làm những việc gì ? Trình bày kết quả thu được theo những mẫu bảng nào ? Và làm thế nào để so sánh, đánh giá dấu hiệu đó? Để có một hình ảnh cụ thể về dấu hiệu, em cần làm gì? Đưa Sơ đồ Hệ thống các kiến thức và kĩ năng trong chương. Muốn điều tra về một dấu hiệu nào đó, đầu tiền phải thu thập số liệu thống kê, lập bảng số liệu ban đầu. Từ đó, lập bảng “tần số”, tìm số trung bình cộng, mốt của dấu hiệu. Để có một hình ảnh về dấu hiệu, ta vẽ biểu đồ các số liệu từ bảng tần số. Biểu đồ Số trung bình cộng, mốt của dấu hiệu Điều tra về một dấu hiệu Thu thập số liệu thống kê Bảng tần số Lập bảng số kiệu ban đầu Tìm các giá trị khác nhau Tìm tần số của mỗi giá trị Ý nghĩa của thống kê trong đời sống Tần số của một giá trị là gì? Nêu mẫu bảng tính số trung bình cộng từ bảng tần số. Viết công thức tính số trung bình cộng. Nêu ý nghĩa của bảng “tần số”. Nêu ý nghĩa của biểu đồ. Nêu ý nghĩa của số trung bình cộng. Thống kê có ý nghĩa gì trong đời sống. Tần số của một giá trị là số lần xuất hiện của giá trị đó trong dãy giá trị của dấu hiệu. Giá trị (x) Tần số (n) Các tích (x.n) Hs trả lời. Thống kê giúp chúng ta biết được tình hình các hoạt động, diễn biến của hiện tượng. Từ đó dự đoán các khả năng xảy ra, góp phần phục vụ con người ngày càng tốt hơn. HĐ2: Rèn luyện kĩ năng Hoạt động của GV Hoạt động của HS Bài 20 (tr23sgk). Cho cả lớp lập bảng “tần số”. Gọi 2 hs lên bảng, một em vẽ biểu đồ đoạn thẳng, một em tính số trung bình cộng. Gọi 1 hs đọc đề. Một hs đọc đề bài. Bài 14(tr7sbt). (Chuẩn bị đề bài ) Cả lớp cùng làm. Hướng dẫn cách đếm trên sơ đồ vòng tròn (minh họa trên bảng). Các câu c, d, e yêu cầu hs hoạt động nhóm để hoàn thành. a) Một hs lên bảng. Giá trị (x) Tần số (n) Các tích (x.n) Số trung bình cộng () 20 1 20 ,2 25 3 75 30 7 210 35 9 315 40 6 240 45 4 480 50 1 50 31 1090 b) Một hs lên bảng. c) Một hs lên bảng kẻ tiếp vào bảng “tần số” đã làm ở câu a để tính số trung bình cộng. Bài 14. Một hs đọc đề bài. Có 90 trận. Đọc và so sánh kết quả các câu c, d, e. c) Có 10 trận không có bàn thắng (90 – 80). d) (bàn) e) M0 = 3 HĐ3: Hướng dẫn về nhà. - Ôn kĩ lí thuyết và xem lại các dạng bài tập. - Làm thêm các bài tập trong SBT ................................................................................................................... Ngày soạn: 9/02/2012 Ngày giảng : 13/2/2012 Tuần 25 Tiết 49 ÔN TẬP CHƯƠNG III I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: Hệ thống lại hệ thống kiến thức các khái niệm và công thức trong chương. 2. Về kỹ năng: Ôn tập các kĩ năng cơ bản của chương như: kĩ năng nhận biết dấu h