Giáo án Toán 7 - Hình học - Tuần 5 - Tiết 10: Từ vuông góc đến song song

Tuần 5 Tiết 10 Đ6. Từ vuông góc đến song song Ns 12.09.09 Nd 18.09.09 A.Mục tiêu: -Kiến thức cơ bản: +Biết quan hệ giữa hai đường thẳng cùng vuông góc hoặc cùng song song với một đường thẳng thứ ba. -Kỹ năng cơ bản: +Biết phát biểu chính xác một mệnh đề toán học. -Tư duy, thái độ: Bước đầu tập suy luận, cẩn thận khi vẽ hình. B.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: -GV: Thước thẳng, êke, thước đo góc, bảng phụ. -HS: Thước thẳng, êke, thước đo góc, bảng phụ nhóm, bút viết bảng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: kiểm tra (10 ph). Hoạt động của giáo viên -Câu 1: +Hãy nêu dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. +Cho điểm M nằm ngoài đường thẳng d. Vẽ đường thẳng c đi qua M sao cho c vuông góc với d. -Câu 2: +Phát biểu tiên đề Ơclít và tính chất của hai đường thẳng song song +Trên hình bạn vừa vẽ, dùng êke vẽ đường thẳng d’ đi qua M và d’ c -Cho HS cả lớp nhận xét đánh giá kết quả của các bạn trên bảng. -ĐVĐ: Qua hình các bạn vẽ trên bảng. Em có nhận xét gì về quan hệ giữa đường thẳng d và d’ ? Vì sao? -Sau khi HS nhận xét GV nói: Đó chính là quan hệ giữa tính vuông góc và tính song song của ba đường thẳng. -Cho ghi đầu bài. Hoạt động của học sinh -HS 1: +Phát biểu dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. c +Vẽ hình: Vẽ c d d’ M d -HS 2: +Phát biểu tiên đề Ơclít và t/c hai đường thẳng song song. +Vẽ tiếp đường thẳng d’ c. -NX: Đường thẳng d // d’ vì có 1 cặp góc so le trong bằng nhau. -Ghi đầu bài. II.Hoạt động 2: Hai đường thẳng cùng vuông góc với một đường thẳng (16 ph). -Cho HS quan sát hình 27/96 trả lời ?1. -Yêu cầu vẽ lại hình và ghi chép. -HS đứng tại chỗ trả lời ?1. -Vẽ lại hình 27 vào vở và ghi câu trả lời. 1.Quan hệ giữa tính vuông góc và tính song song: *?1: a c và b c a)a có song song với b. b)Vì c cắt a và b tạo thành cặp góc so le trong bằng nhau nên a // b. -Em hãy nêu nhận xét về quan hệ giữa hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với đường thẳng thứ ba? -Cho ghi tóm tắt dưới dạng kí hiệu theo hình vẽ. -Đưa bài toán trên bảng phụ: Nếu có a // b và c a thì quan hệ giữa đường thẳng c và b thế nào? Vì sao? -Gợi ý: +Liệu c có không cắt b được không? Vì sao? +Nếu c cắt b thì góc tạo thành bằng bao nhiêu? Vì sao? -Qua bài toán rút ra nhận xét gì? -Đó là nội dung tính chất 2. -Yêu cầu một số HS nhắc lại hai tính chất trang 96. -Yêu cầu HS viết t/c dưới dạng kí hiệu. -Yêu cầu so sánh nội dung tính chất 1 và tính chất 2. -Cho củng cố t/c bằng BT 40/97 SGK: -Điền từ vào chỗ trống. -HS phát biểu nhận xét như SGK trang 96. -Vài HS phát biểu lại tính chất. -Ghi theo GV. -HS đọc bài toán trên bảng và suy nghĩ. -Suy luận theo gợi ý của GV: +Nếu c không cắt b thì c // b. Gọi c a tại A. Như vậy tại A có hai đường thẳng a và c cùng // với b, trái với tiên đề Ơclít vậy c cắt b. +Cho c cắt b tại B , vì a // b nên phải có hai góc so le trong bằng nhau và bằng 90o hay c b. -HS phát biểu tính chất 2 SGK trang 96. -Ghi tóm tắt theo kí hiệu. -Hai tính chất ngược nhau. -Làm miệng nhanh BT 40/ 97 SGK. -1 HS đứng tại chỗtrả lời. *Tính chất 1:c a b Nếu a c và b c thì a // b *Tính chất 2: Nếu a // b và c a thì c b *BT 40/97 SGK: Điền từ a)thì a //b b)thì c b III.Hoạt động 3: hai đường thẳng cùng song song với một đường thẳng (10 ph). -Yêu cầu đọc mục 2 trong 2 phút. -Yêu cầu hoạt động nhóm làm ?2 trong 5 phút -Yêu cầu HS phát biểu tính chất trang 97 SGK. -Tự đọc mục 2 SGK -Hoạt động nhóm làm ?2 vào bảng nhóm có hình vẽ. -Đại diện 1 nhóm bằng suy luận giải thích câu b -Vài HS phát biểu tính chất trang 97 SGK. 2.Ba đường thẳng song song: *?2: Biết d’ // d ; d” //d a)Dự đoán d’ // d” b)Vẽ a d +a d’ vì a d và d // d’ +a d” vì a d và d // d” +d’ // d” vì cùng vuông góc với a. *Tính chất: Nếu d’ // d ; d” //d thì d’ // d” Viết d // d’ // d” -Củng cố bằng BT 41/ 97 -Yêu cầu làm miệng -Làm miệng BT 41/97 SGK -1 HS đứng tại chỗ trả lời. *BT 41/97 SGK: Điền từ: thì a // b IV.Hoạt động 4: Luyện tập củng cố (7 ph). -Yêu cầu làm BT 42/98 SGK (bài 26/102 vở BT). -Yêu cầu 1 HS lên bảng làm -Yêu cầu làm BT 43/98 SGK (bài 27/102 vở BT) -Yêu cầu 1 HS lên bảng làm -Tự làm bài 26 trong vở BT: Vẽ hình theo yêu cầu của đầu bài và trả lời câu hỏi. -1 HS lên bảng làm. -Tự làm bài 27 trong vở BT: Vẽ hình theo yêu cầu của đầu bài và trả lời câu hỏi. -1 HS lên bảng làm. *Bài 26 (42/98 SGK): +Vẽ c a +Vẽ b c thì a // b vì a và b cùng vuông góc với c. +Phát biểu t/c: SGK trang 96. *Bài 27 (43/98 SGK): +Vẽ c a +Vẽ b // a thì c b vì b // a và c a. +Phát biểu t/c: SGK trang 96. V.Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph). +BTVN: 44, 45, 46/ 98 SGK ; 33, 34/80 SBT. +Yêu cầu học thuộc ba tính chất của bài. +Tập diễn đạt các tính chất bằng hình vẽ và kí hiệu toán học