Giáo án Toán học 7 - Đại số - Tiết 1 đến tiết 5

Ngµy gi¶ng: Ch­¬ng I : Sè h÷u tØ - Sè thùc TiÕt 1: TËp hîp Q c¸c sè h÷u tØ A- Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè vµ so s¸nh c¸c sè Q. B­íc ®Çu nhËn biÕt ®­îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè N Ì Z Ì Q - BiÕt c¸ch biÓu diÔn sè Q trªn trôc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. B- ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - Gi¸o viªn: SGK, th­íc th¼ng, b¶ng phô. - Häc sinh: SGK, th­íc th¼ng C - C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: * æn ®Þnh tæ chøc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian Néi dung chÝnh *Ho¹t ®éng 1:¤n l¹i kiÕn thøc líp 6 - Ph©n sè b»ng nhau - TÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè - Quy ®ång mÉu c¸c ph©n sè - So s¸nh ph©n sè - So s¸nh sè nguyªn - BiÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè Häc sinh lÇn l­ît nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc trªn 7 phót * Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu sè h÷u tØ GV: C¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cïng mét sè. Sè ®ã gäi lµ sè h÷u tØ GV: Ghi c¸c sè 3; -0,5; 0; HS: ViÕt c¸c sè trªn d­íi d¹ng c¸c ph©n sè kh¸c nhau GV: Sè h÷­ tØ lµ sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng nµo? GV: §­a ra kh¸ niÖm vµ kÝ hiÖu HS c¶ líp lµm ?1 ; ?2 SGK GV: Gäi häc sinh nªu gi¶i thÝch cña m×nh víi hai c©u hái trªn GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a ba tËp hîp sè : N ; Z Q? HS: N Ì Z Ì Q GV: Treo b¶ng phô h×nh 1 SGK/ 4 7 phót 1/ Sè h÷u tØ: Cho c¸c sè 3; -0,5; 0; Ta cã : * C¸c sè trªn gäi lµ sè h÷­ tØ * Kh¸i niÖm sè h÷u tØ: SGK/ 5 TËp hîp c¸c sè h÷u tØ kÝ hiÖu lµ Q ?1 C¸c sè 0,6; -1,25; lµ c¸c sè h÷u tØ v× ?2 Sè nguyªn a lµ sè h÷u tØ v× * Ho¹t ®éng 3: C¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè. GV: Cho häc sinh c¶ líp lµm ?3 mét em lªn b¶ng lµm GV: Nªu vÝ dô 1 vµ biÓu diÔn sè trªn trôc sè - Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ thµnh 4 phÇn b»ng nhau - Sè biÓu diÔn bëi ®iÓm M chiÕm 5 phÇn b»ng nhau míi ®ã. GV: Nªu vÝ dô 2 HS: ViÕt thµnh PS cã mÉu sè d­¬ng HS: Lµm t­¬ng tù VD1 ®Ó cã ®iÓm N n»m bªn tr¸i ®iÓm 0. GV: Trªn trôc sè ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x gäi lµ ®iÓm x 10 phót 2/ BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè: ?3 BiÓu diÔn c¸c sè nguyªn -1; 1; 2 trªn trôc sè. -1 0 1 2 * VÝ dô 1: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè M -1 0 1 * VÝ dô 2: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè ViÕt -1 0 1 * Ho¹t ®éng 4: So s¸nh hai sè h÷u tØ GV: Cho häc sinh lµm ?4 sgk So s¸nh hai ph©n sè vµ GV: §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta viÕt chóng d­íi d¹ng ph©n sè råi so s¸nh HS: Lµm VD1 / SGK HS: §äc vÝ dô 2 sgk GV: Nªu kÕt luËn sgk/7 ®Ó ph©n biÖt sè h÷u tØ ©m, d­¬ng HS c¶ líp lµm ?5 sgk GV: Gäi 3 häc sinh tr¶ lêi c©u hái 5 * Ho¹t ®éng 5: LuyÖn tËp GV: Treo b¶ng phô ghi bµi 1/7 gäi häc sinh lªn b¶ng ®iÒn vµo « vu«ng GV: Gäi tiÕp mét HS lªn b¶ng lµm bµi 2(b) 3/ So s¸nh hai sè h÷u tØ: Víi hai sè h÷u tØ x,y ta lu«n cã x = y hoÆc x y * VÝ dô 1: So s¸nh -0,6 vµ Gi¶i -0,6 = ; = V× -6 0 nªn hay -0,6 < * VÝ dô 2: So s¸nh -3 vµ 0 -3<0 * KÕt luËn: SGK/ 7 ? 5 C¸c sè h÷u tØ d­¬ng ; C¸c sè h÷u tØ ©m ; ; -4 * Bµi 1/7 ; -3; -3 Q ; Q ; N Ì Z Ì Q * Bµi 2/7:(b) BiÓu diÔn sè trªn trôc sè -1 0 * H­íng dÉn häc ë nhµ: (5 Phót) - Häc c¸c kÕt luËn ë sgk - Lµm bµi tËp 3;4;5/8 SGK - Bµi 5 viÕt: . ¤n tËp quy t¾c chuyÓn vÕ, céng trõ PS Ngµy gi¶ng: Ngµy gi¶ng: TiÕt 2: Céng trõ sè h÷u tØ A- Môc tiªu: - Häc sinh n¾m v÷ng quy t¾c céng,trõ sè h÷u tØ; hiÓu quy t¾c chuyÓn vÕ trong Q. - Cã kÜ n¨ng lµm c¸c phÐp céng, trõ sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng - Cã kÜ n¨ng ¸p dông quy t¾c " chuyÓn vÕ" B- ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: Gi¸o viªn: SGK, b¶ng phô Häc sinh: SGK, m¸y tÝnh bá tói C- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: * æn ®Þnh tæ chøc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian Néi dung chÝnh *Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò HS1: Sè h÷u tØ lµ g×? Lµm bµi 2(a)/7 HS2: ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ ©m, sè h÷u tØ d­¬ng? Lµm bµi 3(a,c)/8 HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña 2 b¹n GV: Ch÷a chung bµi 5/8 sgk, sau ®ã giíi thiÖu bµi míi 7 phót * Bµi 2(a)/7: C¸c ph©n sè biÓu diÔn sè h÷u tØ lµ: * Bµi 3/8: => x < y *Ho¹t ®éng 2: Céng trõ hai sè h÷u tØ GV: Chohäc sinh nh¾c l¹i quy t¾c céng, trõ hai ph©n sè ë líp 6 GV: ®Ó céng trõ hai sè h÷u tØ ta viÕt chóng duíi d¹ng hai PS cã cïng mÉu sè d­¬ng råi ¸p dông quy t¾c céng trõ ph©n sè. HS: ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t GV: PhÐp céng sè h÷u tØ cã c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè. Mçi sè h÷u tØ cã mét sè ®èi HS: Xem vÝ dô a,b, ë sgk ?1 HS c¶ líp vËn dông lµm ë sgk GV:Treo b¶ng phô gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i 15 phót 1/ Céng, trõ hai sè h÷u tØ: Víi * Sè ®èi cña sè h÷u tØ x lµ -x NÕu th× - *VÝ dô: SGK/9 ?1 TÝnh *Ho¹t ®éng 3: Quy t¾c chuyÓn vÕ HS: Nh¾c l¹i quy t¾c chuyÓn vÕ ë líp 6 GV: Cho x; y; z Q x + y = z x + y - y = z - y x = z - y Nh­ vËy quy t¾c trªn vÉn ¸p dông ®­îc víi sè h÷u tØ. GV: Cho hs xem vÝ dô sgk ( b¶ng phô ) sau ®ã gäi 2 hs lªn b¶ng lµm ?2 t­¬ng tù VD trªn. C¶ líp lµm bµi vµo vë HS d­íi líp nhËn xÐt, bæ sung bµi cña b¹n GV: Nªu chó ý ë sgk vµ cho vÝ dô *Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp cñng cè GV: Gäi mét häc sinh lªn b¶ng lµm bµi 6(b). HS c¶ líp lµm vµo vë. GV: Qua bµi nµy cÇn chó ý g×? HS: Rót gän ph©n sè tr­íc GV: Cho HS lµm viÖc theo nhãm bµi 7 trong 5 phót xem nhãm nµo viÕt viÕt ®­îc nhiÒu nhÊt. 13 phót 7 phót 2/ Quy t¾c chuyÓn vÕ: SGK/9 Víi mäi x; y; z Q x + y = z => x = z - y *VÝ dô: sgk/9 ?2 T×m x *Chó ý: sgk/9 Tæng ®¹i sè: *Bµi 6/9: TÝnh *Bµi 7/9: *H­íng dÉn häc ë nhµ: (3 phót) - Häc thuéc quy t¾c chuyÓn vÕ - Lµm bµi tËp 1;2;3 vë bµi tËp trang 7 - Häc «n quy t¾c nh©n chia ph©n sæ ë líp 6. Ngµy gi¶ng: TiÕt 3: Nh©n, chia sè h÷u tØ A- Môc tiªu: -Häc sinh n¾m v÷ng quy t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ, hiÓu kh¸i niÖm tØ sè cña hai sè h÷u tØ. - Cã kÜ n¨ng nh©n, chia sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng. B- ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: - Gi¸o viªn: SGK, b¶ng phô -Häc sinh : S¸ch gi¸o khoa C- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian Néi dung chÝnh * Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò HS1: Ch÷a bµi 6 ý c, d sgk/ 10 HS2: Nªu quy t¾c chuyÓn vÕ. Ch÷a bµi 9 ý a, d sgk GV: Gäi häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, d¸nh gi¸, cho diÓm 8 phót * Bµi 6/ 10: * Bµi 9/10: *Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu phÐp nh©n hai sè h÷u tØ HS: Nh¾c l¹i quy t¾c nh©n 2 ph©n sè GV: PhÐp nh©n hai sè h÷u tØ lµm t­¬ng tù nh­ phÐp nh©n hai ph©n sè. C¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè còng ¸p dông ®­îc cho phÐp nh©n hai sè h÷u tØ. HS: ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t vµ lµm vÝ dô. 8 phót 1/ Nh©n hai sè h÷u tØ VÝ dô: * Ho¹t ®éng 3: Chia hai sè h÷u tØ HS: Nh¾c l¹i quy t¾c chia ph©n sè ë líp 6 GV: Quy t¾c trªn ¸p dông ®­îc víi phÐp chia hai sè h÷u tØ. HS: Lµm vÝ dô. 2 HS lªn b¶ng ¸p dông lµm ?. HS c¶ líp cïng lµm vµo vë. GV: cho HS ®äc chó ý ë SGK. GV: Nªu kÝ hiÖu tØ sè vµ cho VD. 18 phót 2/ Chia hai sè h÷u tØ: VÝ dô: TÝnh: * Chó ý: SGK/11. TØ sè cña hai sè h÷u tØ x vµ y kÝ hiÖu lµ hay x : y. VD: TØ sè cña -5, 12 vµ 10,25 lµ hay -5,12: 10,25. * Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp - cñng cè. 2HS: lªn b¶ng lµm bµi 11. HS c¶ líp lµm vµo vë. HS: lµm bµi 16 vµo phiÕu häc tËp. GV: Thu mét sè phiÕu ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶. 8 phót Bµi 11/12. a) d) Bµi 16/13 TÝnh. a) = * H­íng dÉn häc ë nhµ: ( 3 phót) - Häc «n quy t¾c nh©n, chia ph©n sè Þ Nh©n, chia sè h÷u tØ. - Lµm bµi tËp SGK/ 12, 13. - Lµm bµi tËp 17, 18/ SBT. - ¤n gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1 sè nguyªn a ë líp 6. Ngµy gi¶ng: TiÕt 4: gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n A- Môc tiªu: - HS hiÓu kh¸i niÖm gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1 sè h÷u tØ. - X¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1 sè h÷u tØ, cã kÜ n¨ng céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. - Cã ý thùc vËn dông tÝnh chÊt c¸c phÐp to¸n vÒ sè h÷u tØ ®Ó tÝnh to¸n hîp lý. B- ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: - Gi¸o viªn: SGK, b¶ng phô ®Ò bµi 17,19 SGK. -Häc sinh : S¸ch gi¸o khoa C- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian Néi dung chÝnh * Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò GV: Treo b¶ng phô ghi ®Ò bµi 14, 15/ 13 vµ gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a 2 bµi nµy. HS: D­íi líp theo dâi, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸. GV: Cho ®iÓm. GV: Cho HS «n tËp bµi cò. - Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña sè nguyªn a? - Ph©n sè thËp ph©n... - Céng, trõ, nh©n sè nguyªn. 8 phót Bµi 15: a) b) -100.-5,6:8=-50-0,7=-50,7. Bµi míi. *Ho¹t ®éng 2:Giíi thiÖu bµi míi ?1 HS: §äc §N ë SGk, GV nh¾c l¹i. HS lµm SGK. GV: Theo kÕt qu¶ cña ý b th× cã thÓ viÕt gän kÕt qu¶ h¬n nh­ thÕ nµo? HS: Lªn b¶ng lµm 2 vÝ dô, HS d­íi líp cïng lµm vµo vë GV: Nªu nhËn xÐt tæng qu¸t ?2 HS c¶ líp lµm . Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i 8 phót 1/ Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1 sè h÷u tØ. ?1 KÝ hiÖu lµ , lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm x tíi ®iÓm O trªn trôc sè . a) x =3,5 th× = 3,5. x = th× b) x > 0 th× = x. x = 0 = 0. x < 0 = - x ViÕt gän: x nÕu x 0 = -x nÕu x < 0 * VÝ dô: th× = x =-5,75th× = = -(-5,75)= 5,75 *NhËn xÐt: Víi mäi x Q ta lu«n cã : 0; =; x ?2 T×m SGK/14 *Ho¹t ®éng 3:C¸c phÐp tÝnh vÒ sè thËp ph©n GV: ViÕt c¸c sè sau thµnh ph©n sè 0,245 = 2,134 = ? GV: Muèn céng hoÆc trõ hai sè thËp ph©n nµy ta cã thÓ lµm thÕ nµo? 0,245 - 2,134 = ? GV: Nªu nhËn xÐt 1 vµ h­íng dÉn HS lµm c¸c VD GV: Trong thùc hµnh ta cã thÓ ¸p dông quy t¾c vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi vµ vÒ dÊu nh­ víi sè nguyªn GV: Nªu nhËn xÐt vÒ phÐp chia hai sè thËp ph©n x,y HS: ¸p dông lµm 2 VD ë SGK ?3 HS c¶ líp lµm . Hai HS lªn b¶ng gi¶i bµi *Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp GV:Treo b¶ng phô ®Ò bµi 17/sgk HS: LÇn l­ît tr¶ lêi c¸c kÕt qu¶ GV:Treo b¶ng phô ®Ò bµi 19 HS: Tr¶ lêi c©u a, b 2/ Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n: * §Ó céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè thËp ph©n, ta viÕt chóng d­íi d¹ng ph©n sè råi thùc hiÖn tiÕp c¸c phÐp tÝnh vÒ ph©n sè. 0,245 - 2,134 = = * Trong thùc hµnh cã thÓ tÝnh to¸n nhanh h¬n... VD: a/ (-1,13) + (-0,264) = -(1,13 + 0,264) = -1,394 b/ 0,245 - 2,134 = 0,245 + (-2,134) =- (2,134 - 0,245) = - 1,889 c/ (-5,2).3,14 = - (5,2.3,14) = -16,328 *Th­¬ng cña hai sè thËp ph©n x vµ y +: ( x,y cïng dÊu) x: y =:= -:( x,y kh¸c dÊu) a/ (-0,408) : (-0,34) = +(0,408: 0,34) =1,2 b/ (-0,408) : (0,34) = - (0,408 : 0,34) = - 1,2 ?3 TÝnh a/ -3,116 + 0,263 b/ (-3,7) . (-2,16) *Bµi 17/15: 1- a/ § b/ S c/ § 2- T×m x a/ b/ c/ *Bµi 19/15: ( §Çu bµi ë b¶ng phô) a/.... b/ C¸ch lµm cña Liªn nhanh h¬n * H­íng dÉn häc ë nhµ: ( 3 phót) - Häc thuéc ®Þnh nghÜa gi¸ trÞ tuyÖt ®èi -Lµm bµi tËp 18;19;20 SGK/15 -Lµm bµi 37;38 SBT TiÕt 5: Ngµy gi¶ng: LuyÖn tËp A- Môc tiªu: - Häc sinh biÕt t×m gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ vµ t×m mét sè biÕt gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña nã. - LuyÖn cho HS kÜ n¨ng céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè h÷u tØ. B- ChuÈn bÞ: GV: SGK, b¶ng phô HS: SGK C- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: *æn ®Þnh tæ chøc: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß TG Néi dung chÝnh * Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò HS1: Gi¶i bµi 18 SGK/15 HS2: Gi¶i bµi 20 SGK ý a,d GV: Gäi HS d­íi líp nhËn xÐt ®¸nh gi¸, cho ®iÓm GV: Gäi HS d­íi líp nhËn xÐt, bæ sung, söa sai GV: NhËn xÐt cho ®iÓm *Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp t¹i líp HS c¶ líp cïng lµm bµi 21. Mét HS lªn b¶ng lµm bµi GV: C¸c ph©n sè ®ã cã thÓ rót gän ®­îc kh«ng? GV: Sau khi rót gän c¸c PS ta cã thÓ kÕt luËn ®­îc g×? HS: §äc ®Ò bµi 23 GV: H­íng dÉn bµi 23 x<y; y<z th× x<z GV:Theo t/c nµy ta ph¶i t×m sè trung gian y ®Ó so s¸nh HS lªn b¶ng lµm bµi 24 ý a HS d­íi líp cïng lµm vµ nhËn xÐt kq cña b¹n GV: §Ó t×m x tr­íc tiªn ta ph¶i lµm g×? HS: ViÕt GV:Theo §N gi¸ trÞ tuyÖt ®èi ta xÐt mÊy tr­êng hîp GV:H­íng dÉn HS dïng m¸y tÝnh lµm bµi 25 10' 32' * Bµi 18/15: a/ -5,17 - 0,469 = -(5,17 + 0,469) = - 5,639 b/ -2,05 + 1,73 = - (2,05 - 1,73) = - 0,32 c/ (- 5,17) (- 3,1) = 5,17.3,1 = 16,027 d/ (- 9,18): 4,25 = - (9,18: 4,25) = - 2,16 *Bµi 20/15: a/ 6,3 + (- 3,7) + 2,4 + (-0,3) = ( 6,3 + 2,4) + [ (- 3,7) + (- 0,3)] = 8,7 + (- 4) = 4,7 d/ - 6,5. 2,8 + 2,8. (- 3,5) = 2,8 [(- 6,5) + (- 3,5)] = 2,8 . (- 10) = - 28 * Bµi 21/15: a/ VËy c¸c PS cïng biÓu diÔn mét sè h÷u tØ lµ: * * b/ *Bµi 23/16: So s¸nh a/ b/ - 500 < 0 < 0,001 c/ VËy *Bµi 24/16: TÝnh nhanh a/ (- 2,5.0,38 0,4) - [ 0,125.3,15.(-8)] = [(-2,5.0,4).0,38] - [0,125(-8).3,15] = -0,38 - (- 3,15) = - 0,38 + 3,15 = 2,77 *Bµi 25/16: T×m x b/ Ta cã nªn x = => *Bµi 26/16: Dïng m¸y tÝnh KQ: a/ - 5,5497 c/ - 0,42 b/ 1,3138 d/ - 1,12 *H­íng dÉn häc ë nhµ (3 phót) - Xem kü c¸c bµi ®· gi¶i - Lµm tiÕp c¸c bµi cßn l¹i - ¤n tËp phÇn luü thõa ë líp 6.