Giáo án Toán học 7 - Tuần 1, 2, 3

CHƯƠNG I : ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG TUẦN 1 TIẾT 1 HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH Ngày soạn: A. Mục tiêu : - Học sinh hiểu thế nào là hai góc đối đỉnh ; Nắm được tính chất : Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.- Vẽ được góc đối đỉnh với một góc cho trước. Nhận biết các góc đối đỉnh trong một hình.- Bước đầu tập suy luận. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Giáo viên : Thước thẳng, thước đo góc, bảng phụ. Học sinh : Thước thẳng, thước đo góc. C. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II Kiểm tra bài cũ - Giáo viên kiểm tra đồ dùng học tập của học sinh. - Nêu yêu cầu của mình đối với học sinh về môn học. - Thống nhất cách chia nhóm và làm việc theo nhóm trong lớp. III Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức - GV giới thiệu qua về chương trình Hình học 7 và nội dung chương I. - GV treo bảng phụ vẽ hình hai góc đối đỉnh, hai góc không đối đỉnh. ? Hãy nhận xét quan hệ về đỉnh, về cạnh của các góc vẽ trên hình. - GV thông báo về cặp góc đối đỉnh trên hình đã vẽ. ? Thế nào là hai góc đối đỉnh. - HS đọc định nghĩa SGK. - Dựa vào định nghĩa, HS trả lời . ? Hai đường thẳng cắt nhau tạo thành mấy cặp góc đối đỉnh. ? Cho , vẽ góc đối đỉnh của nó. ? Dự đoán và so sánh số đo của và ; Kết luận: Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau. IV. Củng cố : - Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau. Ngược lại, hai góc bằng nhau thì có đối đỉnh không? Lấy ví dụ? - GV treo bảng phụ vẽ sẵn đề bài tập 1,2 (SGK-Trang 82) cho HS hoạt động nhóm để điền vào chỗ trống. 1. Thế nào là hai góc đối đỉnh ? Định nghĩa:(SGK-Trang 81). O1 và O3 là hai góc đối đỉnh. O2 và O4 là hai góc đối đỉnh. - Trả lời miệng ?2 2. Tính chất của hai góc đối đỉnh. Ta có: O1 + O2 = 1800 (Hai góc kề bù) (1) O2 + O3 = 1800 (Hai góc kề bù) (2) Từ (1),(2) suy ra: O1 + O2 = O2 + O3 O1 = O3 V. Hướng dẫn học ở nhà : - Học thuộc định nghĩa, tính chất hai góc đối đỉnh và cách vẽ hai góc đối đỉnh. - Làm các bài tập 2,3,4,5 (SGK-Trang 82); bài tập 1,2,3(SBT-Trang73,74). - Bài sau : Luyện tập. - Hướng dẫn bài tập 5 : Ôn tập lại các khái niệm đã học ở lớp 6 : + Hai góc kề nhau + Hai góc bù nhau + Hai góc kề bù. TUẦN 1 TIẾT 2 LUYỆN TẬP Ngày soạn: A. Mục tiêu: Học sinh nắm chắc được khái niệm thế nào là hai góc đối đỉnh, tính chất của hai góc đối đỉnh bằng nhau, qua đó đó biết vận dụng tìm các cặp góc đối đỉnh. Học sinh nhận biết được mối quan hệ giữa hai góc đối đỉnh trong một hình. Rèn kỹ năng tìm các cặp góc đối đỉnh, bước đầu tập suy luận và biết cách trình bày một bài tập. Hình thành đức tính cẩn thận trong công việc, say mê học tập. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : - Giáo viên: Thước thẳng, thước đo góc, bảng phụ - Học sinh: Ôn tập hình học lớp 6, định nghĩa và tính chất hai góc đối đỉnh. D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ : 1. Thế nào là hai góc đối đỉnh? tính chất của hai góc đối đỉnh? 2. Vẽ hình hai góc đối đỉnh, bằng suy luận hãy giải thích vì sao hai góc đối đỉnh lại bằng nhau ? 3. Em hãy lên bảng làm bài tập 5 SGK HS: Trả lời GV: Chữa lại - Dùng thước đo góc vẽ góc ABC = 560 - Vẽ tia đối BC’ của tia BC, suy ra góc ABC’ = 1800 – góc CBA (2 góc kề bù) góc BAC’=1800-560 = 1240 - Vẽ tia BA’ là tia đối của tia BA góc C’BA’=1800-góc ABC’ (2 góc kề bù) góc C’BA’=1800-1240 = 560 III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức Bài tập 6 (SGK) GV: Cho HS đọc nội dung bài 6 SGK trang83 GV: Để vẽ hai đường thẳng cắt nhau và tạo thành góc 470 ta vẽ như thế nào ? GV: Gợi ý Vẽ góc xOy = 470 Vẽ tia đối Ox’ của tia Ox Vẽ tia đối Oy’ của tia Oy ta được đường thẳng xx’ cắt yy’ tại O. có 1 góc bằng 470. GV: Gọi HS lên bảng làm bài. - Góc O1 và O2 có quan hệ như thế nào? - Góc O1 và O3 có quan hệ như thế nào? Bài tập 7 SGKGV: Em hãy lên bảng vẽ ba đường thẳng xx’, yy’, zz’ cùng đi qua điểm O. GV: Từ hình vẽ trên em hãy viết tên các cặp góc bằng nhau ? HS: Lên bảng làm bài GV: Gọi HS nhận xét sau đó chuẩn hoá và cho điểm Chữa bài 8 SGKGV: Vẽ góc có chung đỉnh và có cùng số đo là 700 nhưng không đối đỉnh. GV: Gọi HS lên bảng vẽ hình GV: Gợi ý Trước hết vẽ Góc xOy = 700 Vẽ góc yOz = 700 (Oz khác Ox) GV: Gọi HS nhận xét sau đó chuẩn hoá và cho điểm. 4: Củng cố :GV: Em hãy cho biết Thế nào là hai góc đối đỉnh ? Tính chất của hai góc đối đỉnh ? GV: Gọi HS nhận xét sau đó chuẩn hoá. Bài tập 6 (SGK) HS: Đứng tại chỗ trả lời câu hỏi. = 470 ; và kề bù + =1800 suy ra =1800-470=1330 ==470(đd) = =1330(đđ) Bài tập 7 SGKHS: = ; = ; = =; = =Þ == Chữa bài 8 SGK : V. Hướng dẫn về nhà: - Ôn tập về góc đối đỉnh và tính chất của nó. - Làm bài tập 4, 5, 6 SBT trang 74 - Đọc và xem trước bài “ Hai đường thẳng vuông góc ” - Chuẩn bị đồ dùng thước thẳng, eke, compa, thước đo độ. .................................................................................. .............................................................. TUẦN 2 TIẾT 3 HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC Ngày soạn: A. Mục tiêu : HS - Giải thích được thế nào là hai đường thẳng vuông góc với nhau. - Công nhận tính chất: Có duy nhất một đường thẳng b đi qua điểm A và . - Biết vẽ một đường thẳng đi qua một điểm cho trước và vuông góc với một đường thẳng cho trước. Biết vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng. - Rèn kỹ năng vẽ hình chính xác, tư duy suy luận. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Giáo viên : Thước thẳng, êke, giấy bìa và giấy trong .Học sinh : Thước thẳng D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ - Thế nào là hai góc đối đỉnh ? Nêu tính chất cua hai góc đối đỉnh ? - Vẽ = 900 và góc đối đỉnh với góc đó? GV đặt vấn đề vào bài mới. III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức - HS cả lớp làm . - GV vẽ đường thẳng xx’ và yy’ vuông góc với nhau tại O. - HS cả lớp làm . Nêu cách tính ? - GV thông báo hai đường thẳng xx’ và yy’ là hai đường thẳng vuông góc . ? Thế nào là hai đường thẳng vuông góc. - HS làm để vẽ đường thẳng đi qua một điểm cho trước và vuông góc với một đường thẳng cho trước. - GV hướng dẫn HS kĩ năng vẽ đường vuông góc bằng thước êke . ? Nhận xét có thể vẽ được bao nhiêu đường thẳng qua một điểm và vuông góc với một đường thẳng cho trước ? - GV yêu cầu HS làm công việc sau: + Vẽ đoạn thẳng AB, Xác định trung điểm I của đoạn AB. + Qua I vẽ đường thẳng d AB. - GV thông báo đường thẳng d vừa vẽ được gọi là trung trực của đoạn thẳng AB ? Thế nào là trung trực của một đoạn thẳng ? - GV giới thiệu hai điểm đối xứng qua một đường thẳng. IV. Củng cố : - Phát biểu định nghĩa hai đường thẳng vuông góc ? - Lấy ví dụ thực tế về hai đường thẳng vuông góc ? - HS làm bài tập 12 (sgk - tr.86) 1. Thế nào là hai đường thẳng vuông góc. . = 900 (điều kiện cho trước) =1800 = 900 (Hai góc kề bù) = = 900 ; = = 900 Định nghĩa: (SGK). Kí hiệu: xx’yy’. 2. Vẽ hai đường thẳng vuông góc. Tính chất: Có một và chỉ một đường thẳng d đi qua một điểm O cho trước và vuông góc với một đường thẳng a cho trước. a) Trường hợp điểm O cho trước nằm trên đường thẳng a : SGK b) Trường hợp điểm O cho trước nằm ngoài đường thẳng a : SGK Tính chất : SGK 3. Đường trung trực của một đoạn thẳng. Định nghĩa: (SGK). Đường thẳng d là trung trực của AB Avà B đối xứng với nhau qua d. Bài tập 12 (sgk - tr.86) Câu a : Sai Câu b : Sai V . Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm chắc định nghĩa hai đường thẳng vuông góc , đường trung trực của một đoạn thẳng. - Làm các bài tập 11, 15, 16, 17 (SGK-Trang 86, 87). Bài tập 16 : Dùng êke thao tác theo H9 - sgk tr.78. - Chuẩn bị chu đáo để bài sau luyện tập. - TUẦN 2 TIẾT 4 LUYỆN TẬP Ngày soạn: A. Mục tiêu : HS - Biết vẽ đường thẳng đi qua một điểm cho trước và vuông góc với một đường thẳng cho trước, vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng. Có kĩ năng sử dụng các dụng cụ để vẽ hình. Bước đầu làm quen với suy luận logic. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Giáo viên : Thước thẳng, êke, bảng phụ. Học sinh : Thước thẳng, êke. D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ - Thế nào là hai đường thẳng vuông góc ? Cho điểm O thuộc đường thẳng xx’, hãy vẽ đường thẳng yy’ đi qua O và vuông góc với xx’. - Thế nào là đường trung trực của một đoạn thẳng ? Cho đoạn thẳng AB = 4cm, hãy vẽ đường trung trực của AB. II . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức - HS thực hiện yêu cầu vẽ hình theo sự mô tả bằng lời. - 1 HS lên bảng vẽ hình. Cách đặt Êke : cạnh trùng điểm A , ĐỈNH Ê ke trùng vào đường d 1 . - GV quan sát, sửa sai, uốn nắn cách vẽ hình cho các HS dưới lớp. - HS quan sát hình vẽ, thảo luận để đưa ra các trình tự vẽ hình. - Một vài HS đưa ra phương án của mình, GV chốt lại phương án dễ thực hiện nhất. - HS tiến hành vẽ hình vào vở, 1 HS lên bảng trình bày. ? Cách vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng. - HS tiến hành vẽ đoạn thẳng AB, BC theo đúng độ dài trong hai trường hợp: + Ba điểm A, B, C không thẳng hàng. + Ba điểm A, B, C thẳng hàng. - HS vẽ các đường trung trực d1, d2 của các đoạn thẳng AB, BC trong từng trường hợp trên. IV. Củng cố : - Khái niệm hai góc đối đỉnh, tính chất của hai góc đối đỉnh. - Khái niệm đường trung trực của một đoạn thẳng, cách vẽ trung trực của một đoạn thẳng Bài 18 (SGK-Trang 87). Bài 19: (SGK-Trang 87). Vẽ 2 đường thẳng d 1 và d 2 tạo với nhau gópc 60 0 Vẽ điểm A trong góc 60 0 . Từ A vè đường vuông góc với d 1 tại B . Từ B vẽ đường vuông góc với d 2 tại C . Bài 20: (SGK-Trang 87). V. Hướng dẫn học ở nhà: - Xem lại các bài tập đã chữa. - Làm các bài tập 10, 11, 12, 13, 14, 15 (SBT-Trang 75). - Xem trước bài “Các góc tạo bởi một đường thẳng cắt hai đường thẳng”. - Chuẩn bị các loại thước, thước đo góc. TUẦN 3 TIẾT 5 CÁC GÓC TẠO BỞI MỘT ĐƯỜNG THẲNG CẮT HAI ĐƯỜNG THẲNG Ngày soạn: A. Mục tiêu : HS - Giải thích được thế nào là hai đường thẳng vuông góc với nhau. - Biết được tính chất : Cho hai đường thẳng và một cát tuyến, nếu có mọt cặp góc so le trong bằng nhau thì cặp góc so le trng còn lại cũng bằng nhau ; hai góc đồng vị bằng nhau ; hai góc trong cùng phía bằng nhau. Có kĩ năng nhận biết cặp góc so le trong, cặp góc đồng vị; cặp góc trong cùng phía. - Rèn kỹ năng vẽ hình chính xác, tư duy suy luận. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Giáo viên : Thước thẳng, thước đo góc, bảng phụ. Học sinh : Thước thẳng. D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ - Thế nào là hai góc đối đỉnh ? Nêu tính chất cua hai góc đối đỉnh ? - Thế nào là hai đường thẳng vuông góc ? Thế nào là đường trung trực của một đoạn thẳng ? III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức - GV vẽ hình ? Cho biết có bao nhiêu góc đỉnh A, đỉnh B tạo thành trong hình vẽ trên. - GV giới thiệu đặc điểm về vị trí của các góc so với các đường thẳng để từ đó giới thiệu các cặp góc so le trong, góc đồng vị.(Có thể giới thiệu thêm về các cặp góc trong cùng phía, ngoài cùng phía, so le ngoài). - HS làm sau đó GV treo bảng phụ bài 21(SGK) để củng cố. - GV yêu cầu HS vẽ hình theo dữ kiện của. ? Bài toán đã cho biết số liệu nào. ? Yêu cầu của bài toán - HS thảo luận nhóm để trả lời . ? Tính góc A4 theo góc nào ? . ? Tính góc B3, có nhận xét gì về số đo của các góc so le trong? . . ? So sánh số đo của các góc đồng vị? . - GV cho học sinh thừa nhận tính chất phát biểu trong SGK. IV . Củng cố : - GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình của bài tập 22 và yêu cầu HS làm các việc sau” + Điền nốt số đo của các góc còn lại. 1. Góc so le trong, góc đồng vị. - Các cặp góc so le trong: A1 và B3; A4 và B2. - Các cặp góc đồng vị: A1 và B1; A2 và B2, A3 và B3, A4 và B4. 2. Tính chất. ?2 Ta có + = 1800 (Hai góc kề bù) = 1800 – = 1800 – 450 = 1350 Tương tự ta có = 1350. = Ta có = =450(đ đ) = = 450. Tính chất: (SGK) Bài tập 22 SGK trg 89 = 1400 => = 1400 (đ đ) =1400 ( kề bù ) = =1400 (đ đ) Cặp góc trong cùng phía : và và : + = 1400 + 400 = 180 0 + = 400 + 1400 = 180 0 V. Hướng dẫn học ở nhà: - Nắm chắc định nghĩa góc đồng vị, so le trong, trong cùng phía. - Làm các bài tập 16, 17, 18, 19, 20 (SBT-Trang 75, 76, 77). - Nghiên cứu trước "Hai đường thẳng song song" - Ôn khái niệm "Hai đường thẳng song song, hai đt phân biệt" đã học ở lớp 6 TUẦN 3 TIẾT 6 HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG Ngày soạn: A. Mục tiêu : HS - HS ôn lại định nghĩa hai đường thẳng song song, nắm chắc dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. Biết vẽ một đường thẳng đi qua một điểm và song song với một đường thẳng cho trước. - Sử dụng thành thạo dụng cụ để vẽ hai đường thẳng song song. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Thước thẳng, thước đo góc, Êke . D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ - Bài tập 17 (SBT- Trang 76) - Bài tập 19 (SBT-Trang76)(GV vẽ sẵn hình trên bảng phụ) III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức ? Thế nào là hai đường thẳng song song ? Vị trí giữa hai đường thẳng phân biệt - GV hướng dẫn HS xem hình 17(SGK) để cho HS làm . ? Dự đoán các đường thẳng nào trên hình song song với nhau. ( HS : Ha : a // b ; Hc : m // n ) ? So sánh số đo của các góc so le tron, đồng vị trong các hình trên. ? Dự đoán xem khi nào hai đường thẳng song song. - GV có thể giới thiệu thêm tính chất nếu hai góc trong cùng phía bù nhau thì hai đường thẳng đó cũng song song. - HS làm :Vẽ đường thẳng đi qua một điểm và song song với một đường thẳng cho trước. - GV hướng dẫn cách vẽ : a) Dùng Êke : cạnh góc vuông Êke trùng với một điểm và một đường thẳng cho trước.Dùng thước gạch theo cạnh Êke còn lại ta có đường thẳng phải vẽ . b) Dùng thước đo độ : ( áp dụng góc đồng vị ) Đặt một cạnh góc vuông của êke trùng với đường thẳng cho trước chọn đỉnh B , nối A với B di chuyển êke sao cho cạnh huyền trùng với đường thẳng AB và đỉnh B phải trùng với A . Kẻ đường thẳng theo cạnh góc vuông của êke qua A ta có đường thẳng phải vẽ . IV . Củng cố - Dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song - Bài tập 24 SGK: - GV gới thiệu khái niệm hai đoạn thẳng song song: hai đoạn thẳng nằm trên hai đường thẳng song song. 1. Nhắc lại kiến thức lớp 6. Hai đường thẳng không có điểm chung gọi là hai đường thẳng song song. 2. Dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. . Ha : a song song với b Hc : m song song với n Tính chất: Nếu đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và trong các góc tạo thành có một cặp góc so le trong bằng nhau (hoặc một cặp góc đồng vị bằng nhau) thì a và b song song với nhau. Kí hiệu đường thẳng a song song với đường thẳng b: a // b 3. Vẽ hai đường thẳng song song. :Vẽ đường thẳng đi qua một điểm và song song với một đường thẳng cho trước. a) Dùng Êke : b) Dùng thước đo độ : ( áp dụng góc đồng vị ) Bài tập 24 SGK: Câu a) a // b Câu b) a // b V. Hướng dẫn học ở nhà - Nắm chắc dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. - Bài tập 25, 26 (SGK-Trang91) - Bài tập 21, 22, 23, 24, 25, 26 (SBT-Trang 77,78). - Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập để giờ sau luyện tập. TUẦN 4 TIẾT 7 : LUYỆN TẬP Ngày soạn: A. Mục tiêu : HS - Được củng cố, nắm chắc dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song. - Vẽ thành thạo một đường thẳng đi qua một điểm nằm ngoài một đường thẳng cho trước và song song với đường thẳng đó. - Luyện kĩ năng sử dụng đồ dùng để vẽ hình. B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : Giáo viên : Thước thẳng, thước đo góc, êke, bảng phụ. Học sinh : Thước thẳng, êke. D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ - Nêu dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song? - Vẽ cặp góc so le trong xAB và yBA có số đo đều bằng 600. Hai đường thẳng Ax và By có song song với nhau không ? Vì sao? III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức - HS đọc đề, tìm hiểu yêu cầu của đề bài. ? Ta cần vẽ các yếu tố nào trước. ? Vẽ như thế nào. - HS lên bảng vẽ hình. ? Điểm D được xác định như thế nào. ? Có thể xác định được mấy điểm D thoả mãn điều kiện. - HS đọc đề, tìm hiểu yêu cầu của đề bài. ? Xác định các vị trí có thể có của điểm M để vẽ hình. - GV yêu cầu HS vẽ hình vào vở và lên bảng thực hiện. - HS đọc đề, tìm hiểu yêu cầu của đề bài. - HS thực hiện vẽ hai góc có cạnh tương ứng vuông góc xOy và x’Oy’. Sau đó dùng thước để đo và rút ra được nhận xét là số đo của hai góc có cạnh tương ứng vuông góc (cùng nhọn) thì bằng nhau. - Đối với HS khá, giỏi thì GV có thể hướng dẫn cách chứng minh. IV. Củng cố - Khái niệm hai đường thẳng vuông góc, hai đường thẳng song song. Cách vẽ vuông góc, song song. - Bài tập 30 SGK (Trang 92). GV có thể giới thiệu về hiện tượng ảo giác. Bài tập 27 (SGK-Trang 91). - Vẽ đường thẳng a đi qua A và song song với BC. - Trên đường thẳng a lấy điểm D sao cho AD = BC. - Trên đường thẳng a lấy điểm D’ nằm khác phía điểm D so với A sao cho AD’ = AD. Bài tập 26 (SBT-Trang 78). Bài tập 29 (SBT-Trang 92). V. Hướng dẫn học ở nhà - Xem lại các bài tập đã chữa. - Hoàn thiện các bài tập đã giao về nhà. - Đọc trước bài “ Tiên đề Ơclit về đường thẳng song song”. TUẦN TIẾT Ngày soạn: B. Phương pháp : Phân tích C. Chuẩn bị : D. Tiến trình dạy học : I. Ôn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ III . Bài mới Hoạt động GV- HS Nội dung kiến thức