Giáo án Toán học lớp 6 - Hình học - Bài 9: Vẽ đoạn thẳng cho biết độ dài

Tuần : 11 Tiết : 11 NS : 15 / 10 / 2011 ND : 27 / 10 / 2011 BÀI 9- VẼ ĐOẠN THẲNG CHO BIẾT ĐỘ DÀI I/ MỤC TIÊU : 1. Kiến thức : - Nắm vững trên tia Ox có một và chỉ một điểm M sao cho OM = m ( đơn vị độ dài, m > 0 ). - Trên tia Ox nếu OM = a, ON = b và a < b thì M nằm giữa O và N. 2. Kỹ năng : Biết áp dụng kiến thức trên để giải bài. 3. Thái độ : Giáo dục tính cẩn thận khi vẽ hình và đo đạc một cách chính xác. II/ CHUẨN BỊ & PHƯƠNG PHÁP : 1/ Chuẩn bị : Gv: SGK , máy tính , thước có chia khoảng ,compa,biểu bảng ,… Hs: SGK , máy tính , thước, ê ke, compa, ôn tập các kiến thức về khi nào AM+MB = AB ? , cách vẽ tia, vẽ điểm, đọc trước bài 9 tr 122-123 SGK ,… 2/ Phương pháp : Đặt vấn đề, vấn đáp, trực quan, gợi tìm. III/ TIẾN TRÌNH DẠY & HỌC : Ổn định lớp : KTSS HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Hoạt động 1 : Kiểm tra 15’ Đề : 1/ Khi nào AM+MB = AB ? Và ngược lại khi nào M nằm giữa A và B ? 2/ Cho M là điểm nằm giữa A và B. Biết AM = 3cm, AB = 8cm. Tính MB HS làm bài kiểm tra ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM 1/ Nếu điểm M nằm giữa hai điểm A và B thì AM + MB = AB. (2đ) Ngược lại, nếu AM + MB = AB thì điểm M nằm giữa hai điểm A và B(2đ) 2/ Vẽ hình đúng ( 1đ ) Ta có : M nằm giữaA và B (1đ) Nên: AM + MB = AB (1đ) MB = AB - AM (1đ) MB = 8 – 3 = 5cm (1đ) Vậy MB = 5 (cm) (1đ) Gv: Đặt vấn đề : Khi nào thì A nằm giữa O và B ? Hs: Theo dõi . HOẠT ĐỘNG 1: 1- VẼ ĐOẠN THẲNG TRÊN TIA (7’) Gv: Ghi VD lên bảng: VD1: Trên tia Ox, hãy vẽ đoạn thẳng OM có độ dài bằng 2cm GV: Yêu cầu 1 HS lên bảng vẽ đoạn thẳng OM, các HS khác cùng vẽ. GV: Cho HS nhận xét GV: Nhận xét chung GV: Hãy cho biết cách đặt thước khi vẽ đoạn thẳng OM. GV: Vạch số 2cm của thước sẽ cho ta điểm nào ? GV: Giới thiệu cách dùng compa để vẽ đoạn thẳng OM: Mở compa sao cho độ mở là 2cm. Đặt một đầu của compa tại điểm O của tia Ox. Đầu kia của compa nằm trên tia Ox, đó chính là điểm M. GV: Yêu cầu HS vẽ thêm điểm M’ trên tia Ox sao cho OM’= 2cm. GV: Em có nhận xét gì về M’và M. GV: Vậy trên tia Ox ta có thể vẽ được bao nhiêu điểm M sao cho OM = 2cm ? GV: Qua VD trên em hãy rút ra nhận xét. GV: Chốt lại Hs: Đọc nội dung VD. 1HS lên bảng vẽ đoạn thẳng OM HS khác cùng vẽ. HS nhận xét HS: Đặt cạnh thước nằm trên tia Ox sao cho vạch số 0 của thước trùng với gốc O của tia. HS: Vạch số 2cm của thước sẽ cho ta điểm M. HS cả lớp thực hiện theo hướng dẫn của GV HS lên bảng vẽ, cả lớp cùng vẽ HS: Điểm M’ cũng chính là điểm M. HS: Trên tia Ox ta chỉ vẽ được một điểm M sao cho OM = 2cm. HS: Nêu nhận xét SGK HS cả lớp theo dõi Ví dụ 1: SGK tr 122 Cách vẽ : +Vẽ tia Ox +Vẽ mút M như sau: -Đặt cạnh của thứơc nằm trên tia Ox sao cho vạch số 0 của thước trùng với gốc O của tia . -Vạch số 2 (cm)của thước sẽ cho ta điểm M . Đoạn thẳng OM là đoạn thẳng cần vẽ . GV: Ghi VD 2 lên bảng: Cho đoạn thẳng AB. Hãy vẽ đoạn thẳng CD sao cho CD = AB Gv: Cho đọc SGK cách thực hiện khoảng 2’ Gv: Gọi hs lên bảng thực hiện + hs khác làm vở . Gv: Hãy nêu cách làm ? Gv: Cho hs nhận xét . GV: Nhận xét chung Gv: Đặt vấn đề : Trên tia Ox làm thế nào đặt được hai điểm M và N sao cho OM = a cm,ON= b cm ? Và làm thế nào để biết điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ? Hs: Đọc SGK cách thực hiện khoảng 2’ Hs:1 hs lên bảng thực hiện + hs khác làm vở . Hs: Nêu cách làm : -Vẽ tia Cy bất kì , khi đó ta đã biết mút C của đoạn thẳng CD -Vẽ mút D : Đặt com pa sao cho một mũi nhọn trùng với mút A , mũi nhọn kia trùng với mút B của đoạn thẳng AB . Giữ độ mở của compa không đổi , đặt com pa sao cho một mũi nhọn trùng với gốc C của tia Cy , mũi nhọn kia nằm trên tia sẽ cho ta mút D và CD là đoạn thẳng phải vẽ . Hs: Nhận xét . Hs: Theo dõi . Ví dụ 2 (SGK tr 122-123) Cách vẽ : -Vẽ tia Cy bất kì , khi đó ta đã biết mút C của đoạn thẳng CD -Vẽ mút D : Đặt compa sao cho một mũi nhọn trùng với mút A , mũi nhọn kia trùng với mút B của đoạn thẳng AB . Giữ độ mở của compa không đổi , đặt com pa sao cho một mũi nhọn trùng với gốc C của tia Cy , mũi nhọn kia nằm trên tia sẽ cho ta mút D và CD là đoạn thẳng phải vẽ . Nhận xét : Trên tia Ox bao giờ cũng vẽ được một và chỉ một điểm M sao cho OM = a (đơn vị dài) HOẠT ĐỘNG 2:2-VẼ HAI ĐOẠN THẲNG TRÊN TIA (8’) Gv: Cho hs xét ví dụ tr 123 SGK Gv: Yêu cầu hs đọc ví dụ . Gv: Hãy tóm tắt ví dụ Hs: Xét ví dụ tr 123 SGK Hs: Đọc ví dụ . Hs: Tóm tắt ví dụ Tia Ox vẽ điểm M và N sao cho OM= 2cm , ON = 3cm . Trong ba điểm O, M, N điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ? Ví dụ Điểm M nằm giữa hai điểm O và N (vì 2cm<3cm) Gv: Hãy nêu cách vẽ hai điểm M và N ? Hs: Nêu cách vẽ hai điểm M và N Hs: -Vẽ tia Ox -Dùng thước có chia khoảng lấy điểm M sao cho OM = 2cm , lấy N sao cho ON = 3cm Nhận xét : Trên tia Ox , OM = a , ON = b , nếu 0< a <b thì điểm M nằm giữa hai điểm O và N . Gv: Gọi 1 Hs lên bảng +hs khác làm vào vở . Hs:1Hs lên bảng +hs khác làm vào vở . Gv: Cho hs nhận xét . Hs: Nhận xét . Gv: Trong ba điểm O, M, N thì điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ? Hs: Trong ba điểm O, M, N thì điểm M nằm giữa hai điểm Ovà N. Gv: Vẽ sẳn hình 60 lên bảng phụ Gv:Trên tia Ox , OM = a, ON = b .Nếu a< b thì ta suy ra điều gì ? Hs: Quan sát Hs: Nếu a< b thì ta suy ra M nằm giữa hai điểm O và N. Gv:Hãy rút ra nhận xét . Hs:Rút ra nhận xét như SGK tr 123 Gv: Trở lại vấn đề đặt ra ở đầu bài Gv: Yêu cầu hs trả lời khi nào A nằm giữa hai điểm O và B ? Hs: A nằm giữa hai điểm O và B khi a < b. Gv: Chốt lại : Trên tia Ox, M Ox,NOx : Nếu OM < ON thì M nằm giữa hai điểm O và N. Hs: Theo dõi . Hoạt động 3: Củng cố - Hướng dẫn ở nhà (12’) Gv: Yêu cầu hs đọc nội dung bt 58 Gv: Hãy nêu cách vẽ ? Gv: Gọi 1 Hs lên bảng + hs khác làm vào vở . Gv: Cho hs nhận xét . Hs: Đọc nội dung bt 58 Hs: Nêu cách vẽ Hs: 1 Hs lên bảng + hs khác làm vào vở . Hs: Nhận xét . Bt 58 SGK tr 124 Cách vẽ : Vẽ tia Ax . Trên tia Ax xác định điểm B sao cho AB= 3,5cm Gv:Cho làm bt 53 SGK tr 124 Gv: Yêu cầu hs đọc bt 53 Gv: Hãy tóm tắt bt 53 Gv: Làm thế nào để so sánh OM và MN? Gv: Cho hs hoạt động nhóm khoảng 3’ Gv: Sau 3’ đại diện nhóm trình bày Gv: Cho hs nhận xét chéo nhóm Hs: Làm bt 53 SGK tr 124 Hs: Đọc bt 53 Hs:Tóm tắt bt 53 Trên tia Ox , vẽ OM = 3cm , ON = 6cm Tính MN ? So sánh OM và MN ? Hs: Ta tính MN rồi so sánh với OM. Hs: Hoạt động nhóm khoảng 3’ Hs: Sau 3’ đại diện nhóm trình bày Hs: Nhận xét chéo nhóm . Bt 53 SGK tr 124 Điểm M nằm giữa O và N(OM<ON) Ta có : OM +MN = ON 3+MN = 6 MN = 6 – 3 = 3 cm Vậy MN = OM . Hướng dẫn về nhà ( 3’ ) -Học phần nhận xét ở hai mục 1 và 2 . -Nắm vững cách vẽ đoạn thẳng cho biết độ dài . -Xem lại các bt đã giải , nắm vững cách trình bày lời giải của bài tập , … - Làm BT 54, 55, 56, 57 tr 124 - Hướng dẫn BT 54: Điểm A nằm giữa hai điểm O và B (vì OA<OB) Ta có :OA+AB = OB AB = ……. Điểm B nằm giữa hai điểm O và C (vì OB<OC) Ta có :OB+BC = OC BC = ……… -Chuẩn bị : §10-Trung điểm của đoạn thẳng ( đọc mục1;2 tr 124-125) DUYỆT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN