Giáo án Toán học lớp 6 - Hình học - Tiết 29: Đường tròn

Tiết 29: ĐƯỜNG TRÒN A./ Mục tiêu: Thực hiện theo chuẩn kiến thức , kĩ năng : Kiến thức: Hiểu đường tròn là gì? Hình tròn là gì? Hiểu thế nào là cung, dây cung, đường kính, bán kính. Kỹ năng: Sử dụng compa thành thạo, biết vẽ đường tròn, cung tròn, biết giữ nguyên độ mở compa.. Thái độ: Cẩn thận, chính xác khi sử dụng compa để vẽ hình. B./ Chuẩn bị của GV và HS: GV: Thước đo góc, thước thẳng, phấn màu, compa. HS: Thước đo góc, thước thẳng, compa. C./ Tiến trình: Ổn định. 2)Kiểm tra bài cũ. Bài mới: Phần ghi bảng     O M     P N       A B C Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1./ Đường tròn và hình tròn: Định nghĩa: SGK     O M     P N   O M R kí hiệu (O; R) M là điểm thuộc (nằm trên) đường tròn N là điểm nằm bên trong đường tròn P là điểm nằm bên ngoài đường tròn. Hình tròn : Là hình gồm các điểm nằm trên đường tròn và các điểm nằm bên trong đường tròn đó. O B A         O B A C D 2./ Cung và dây cung : SGK/90. Đường kính dài gấp đôi bán kính. Aùp dụng : BT 38/91 SGK. Đường tròn (C;2cm) đi qua O và A vì CO = CA= 2cm. O A C       3./ Một công dụng khác của compa : VD1: SGK/90. VD2: SGK/91. * BT áp dụng : 39/92 SGK.         A B K I C D     CA = 3cm; CB = 2cm;DA =3cm; DB = 2cm. AI + IB = AB AI = AB – IB = 4 – 2 = 2 (cm) à AI = IB. - Để vẽ đường tròn dùng dụng cụ gì? - Cho điểm O, vẽ đtròn tâm O bán kính 2cm. Các điểm A, B, C cách tâm O một khoảng là bao nhiêuu. - Vậy đường tròn tâm O bán kính 2cm là hình gồm các điểm cách O một khoảng 2cm. Vậy tổng quát: Đường tròn tâm O bán kính R là một hình tròn gồm các điểm như thế nào? - Giới thiệu đường tròn tâm O, bán kính R. Ký hiệu: (O; R), giới thiệu điểm nằm trên đường tròn : M, A, B, C Ỵ (O; R). Điểm nằm bên trong đường tròn : N. Điểm nằm bên ngoài đường tròn : P. - Em hãy so sánh ON và OM, OP và OM. Vậy các điểm nằm trên, nằm bên trong và nằm bên ngoài đường tròn cách tâm Q một khoảng thế nào so với bán kính? - Ở tiểu học em đã biết: Đường tròn là đường bao quanh hình tròn. Vậy hình tròn là hình gồm những điểm nào? (Yêu cầu HS quan sát hình 43/SGK) - Nhấn mạnh sự khác nhau giữa khái niệm đường tròn và hình tròn. - Giới thiệu các khái niệm cung tròn, dây cung đường kính của đường tròn như SGK. Vẽ hình lên bảng để HS quan sát. - Yêu cầu HS vẽ đường tròn (O;2cm). Vẽ dây cung EF = 3cm. Vẽ đường kính PQ của đường tròn. Hỏi đường kính PQ dài bao nhiêu? Vậy đường kính so với bán kính như thế nào? - Cho HS làm BT 38/91 SGK. - Đưa đề lên bảng phụ. - Ngoài công dụng chủ yếu để vẽ đường tròn compa còn có công dụng nào khác? - Ở trên ta đã dùng compa để so sánh các đoạn thẳng ON, OM, OP. Quan sát hình 46 SGK. Em hãy nói cách làm để so sánh AB và MN. - Chốt lại như SGK. - Cũng dùng compa để đặt đoạn thẳng nếu cho hai đoạn thẳng AB và CD. Làm thế nào để biết tổng độ dài hai đoạn thẳng đó mà không phải do riêng từng đoạn thẳng? - Cho HS làm BT áp dụng 39/92 SGK. - Dùng compa. - Vẽ vào vở. - Cách tâm một khoảng 2cm. - Trả lời. - Đường tròn tâm O, bk R là hình gồm các điểm cách O một khoảng bằng R. - ON OM - Các điểm nằm trên đường tròn cách tâm một khoảng bằng bán kính. Các điểm nằm bên trong đường tròn cách tâm một khoảng < bk. Các điểm nằm bên ngoài đường tròn cách tâm một khoảng > bk. - Hình tròn là hình gồm các điểm nằm trên đường tròn và các điểm nằm bên trong đường tròn đó. - Vẽ hình vào vở. - Vẽ (O;2cm). EF = 3cm Đường kính PQ. PQ = ? PQ=2PO=2OQ = 2.2 = 4cm   O Q P E F Vậy PQ gấp đôi bán kính. - Làm BT 38/91 SGK. - Còn dùng để so sánh hai đoạn thẳng. - Trả lời. - Đọc SGK/91 rồi lên bảng thực hiện. D./ Hướng dẫn tự học: 1) Bài vừa học: Học bài theo SGK, nắm vững kniệm đtròn, hình tròn, cung tròn, dây cung. Làm các BT 40/92 SGK, 35/59 SBT. 2) Bài sắp học: “Tam giác”. Tiết 27-28: THỰC HÀNH ĐO GĨC TRÊN MẶT ĐẤT I. Mơc tiªu : Thực hiện theo chuẩn kiến thức , kĩ năng : - HS biÕt c¸ch ®o gãc trªn mỈt ®Êt. - Cã kÜ n¨ng vËn dơng c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ ®o gãc nhanh vµ chÝnh x¸c. - Cã ý thøc ®o cÈn thËn. II. ChuÈn bÞ ChuÈn bÞ cho mçi nhãm HS : - Ba cäc tiªu - Mét gi¸c kÕ - Mét qu¶ däi III. Ph­¬ng ph¸p. Trùc quan, vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, phèi hỵp c¸c ph­¬ng ph¸p IV. Ho¹t ®éng trªn líp 1. ỉn ®Þnh líp(1) 2. KiĨm tra bµi cị (6) HS1. §Ĩ vÏ mét gãc ta cÇn vÏ nh÷ng yÕu tè nµo ? - VÏ gãc MON cã sè ®o b»ng 540 HS 2: NhËn xÐt c¸ch vÏ vµ ®o gãc. 3 . H­íng dÉn thùc hµnh 1. Giíi thiƯu mơc ®Ých bµi thùc hµnh (4) - Yªu cÇu HS ®o gãc trªn mỈt ®Êt. - ­íc l­ỵng b»ng m¾t th­êng mét c¸ch t­¬ng ®èi sè ®o mét gãc trªn mỈt ®Êt. 2. Giíi thiƯu dơng cơ (5) - Gi¸c kÕ : Lµ dơng cơ ®o gãc trªn mỈt ®Êt. Gßm mét ®Üa trßn, trªn mỈt cã chia tõ 00 ®Õn 3600. - Cä tiªu : ®Ĩ lÊy mèc ®o. - Qu¶ däi : ®Ĩ ng¾m ®é ®øng cđa gi¸c kÕ cho chÝnh x¸c. 3. H­íng dÉn c¸ch ®o gãc (15) - B­íc 1: §Ỉt gi¸c kÕ sao cho mỈt ®Üa trßn n»m ngang sao cho d©y däi trïng vãi ®iĨm C. - B­íc 2: §­a thanh vµo vÞ trÝ 00 vµ quay ®Üa ®Õn vÞ trÝ sao cho cäc tiªu ®ãng ë vÞ trÝ A vµ hai khe th¼ng hµng. - B­íc 3: Cè ®Þnh mỈt ®Üa vµ ®­a thanh quay tãi vÞ trÝ sao cho cäc tiªu ®ãng ë B vµ hai khe hë th¶ng hµng. - B­íc 4. §äc sè ®o cđa gãc ACB trªn mỈt gi¸c kÕ. 4. Xem b¨ng h×nh h­íng dÉn c¸ch ®o.(12) Hướng dẫn tự học:- TiÕp tơc t×m hiĨu vỊ c¸ch ®o - ¦íc l­ỵng b»ng m¾t th­êng mét sè gãc trªn mỈt ®Êt. Bài sắp học: Xem trước nội dung bài đường trịn, chuẩn bị compa để vẽ hình. Tiết 30: TAM GIÁC I. Mơc tiªu : Thực hiện theo chuẩn kiến thức , kĩ năng : - HS ®Þnh nghÜa ®­ỵc tam gi¸c. HiĨu ®Ønh, c¹nh, gãc cđa tam gi¸c lµ g×? BiÕt vÏ tam gi¸c. - BiÕt gäi tªn vµ kÝ hiƯu tam gi¸c. - NhËn biÕt ®iĨm n»m trong vµ n»m ngoµi tam gi¸c. II. ChuÈn bÞ Th­íc th¼ng, SGK, compa. III. Ph­¬ng ph¸p. Trùc quan, vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, phèi hỵp c¸c ph­¬ng ph¸p IV. Ho¹t ®éng trªn líp 1. ỉn ®Þnh líp: 2. KiĨm tra bµi cị: HS1: §Þnh nghÜa ®­êng trßn, h×nh trßn. Ch÷a bµi tËp 39. SGK HS2: Nªu kh¸i niƯm cung trßn, d©y cung, ®­êng kÝnh. 3. Bµi míi Néi dung ghi b¶ng Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng cđa trß 1. Tam gi¸c ABC lµ g× ? * §Þnh nghÜa SGK - KÝ hiƯu lµ ABC - C¸c c¹nh lµ AB, AC, BC. - C¸c gãc lµ ABC, BAC. ACB, - C¸c ®Ønh lµ A, B, C Bµi tËp 43 a) ba c¹nh MN, NP, MP b) t¹o bái ba c¹nh TU, UV, TV Bµi tËp 44 Tªn Tam gi¸c Tªn ba ®Ønh Tªn ba gãc Tªn ba c¹nh ABI A,.. AIC ABC 2. VÏ tam gi¸c VÝ dơ: Quan s¸t h×nh 53 vµ cho biÕt tam gi¸c ABC lµ g× ? - Dïng th­íc th¼ng vÏ tam gi¸c ABC - Cã mÊy c¸h gäi tªn tam gi¸c ABC ? - §äc tªn ba ®Ønh , ba c¹nh cđa Tam gi¸c ABC - §äc tªm ba gãc cđa tam gi¸c ABC - LÊy M n»m bªn trong ABC. LÊy N n»m ngoµi ABC - Yªu cÇu HS lµm miƯng bµi tËp 43 - Bµi tËp 44 ®iỊn trªn b¶ng phơ - §äc vµ cho biÕt ®Ĩ vÏ tam gi¸c ABC khi biÕt ®é dµi ba c¹nh ta lµm thÕ nµo ? - Yªu cÇu Mét sè HS tr×nh bµy c¸ch vÏ. Quan s¸t h×nh 53 vµ cho biÕt tam gi¸c ABC lµ g× ? - Dïng th­íc th¼ng vÏ tam gi¸c ABC Tam gi¸c ABC, BCA,.... - §Ønh lµ A, B, C .... c¹nh lµ ABm AC, BC - C¸c gãc ABC, BCA, BAC. - NhËn xÐt vỊ vÞ trÝ cđa M vµ N víi ba gãc cđa ABC - Mét sè HS tr¶ lêi c©u hái - Lµm mÞªng vµ tr×nh bµy trªn b¶ng phơ. - Dïng th­íc th¼ng cã chia v¹ch vÏ ®é dµi c¹nh BC = 4 cm - Dïng com pa vÏ cung trßn t©m B b¸n kÝnh 3 cm - VÏ cung trßn t©m C b¸n kÝnh 2 cm LÊy mét giao ®iĨm cđa hai cung trªn, gäi ®ã lµ A. - Nèi A víi C, A víi B ta ®­ỵc ABC cÇn vÏ 5. H­íng dÉn häc ë nhµ(4) - Häc bµi theo SGK - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK. - ¤n tËp ch­¬ng theo h­íng dÉn SGK .  Tiết 31: ƠN TẬP CHƯƠNG II A/ Mục tiêu : Kiến thức : Hệ thống hĩa kiến thức về gĩc Kỹ năng : Sử dụng com pa thành thạo , các dụng cụ để đo, vẽ gĩc , đường trịn , tam giác. Thái độ : HS bước đầu tập suy luận đơn giản B/ Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: GV : Thước đo gĩc, thước thẳng, phấn màu , compa. HS : Thước đo gĩc , thước thẳng, compa C/ Tiến trình : 1/ Ổn định 2/ Kiểm tra bài cũ : HS : Tam giác ABC là gì? Đọc tên các đỉnh , các cạnh trong tam giác ABC . Vẽ hình 3/ Bài mới : PHẦN GHI BẢNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Dạng 1 : Tập đọc hình vẽ Dạng 2 : Điền vào chỗ trống các phát biểu sau để được câu đúng : a. Bất kỳ đường thẳng nào nằm trên mặt phẳng cũng là … của … b/ Mỗi gĩc cĩ một …Số đo của gĩc bẹt bằng … c/ Nếu tia OZ nằm giữa hai tia Ox và Oy thì….. d/ Nếu thì … e/ Tam giác ABC là hình gồm ….khi…. g/ Gĩc vuơng cĩ số đo bằng …Gĩc cĩ số đo…gọi là gĩc nhọn, gĩc cĩ số đo…gọi là gĩc tù h/ Hai gĩc cĩ tổng số đo … gọi là hai gĩc phụ nhau, hai gĩc cĩ… gọi là hai gĩc bù nhau. Dạng 3 : Các phát biểu sau Đúng hay Sai ? a. Gĩc là hình tạo bởi hai tia cắt nhau. b/ Gĩc tù là một gĩc lớn hơn gĩc vuơng. c/ Gĩc lớn hơn gĩc vuơng gọi là gĩc tù d/ Nếu OZ là tia phân giác của thì e/ Nếu thì Oz là tia phân giác của g/ Hai gĩc kề nhau là hai gĩc cĩ một cạnh chung. h/ Tam giác DÈ là hình gồm ba đoạn thẳng DE, EF,FD. i/ Nếu tia AB nằm giữa hai tia AC và AD thì GV cho HS quan sát các hình vẽ và làm việc theo nhĩm. Từ hình vẽ GV đưa ra một số câu hỏi Chẳng hạn : + Thế nào là gĩc vuơng , gĩc nhọn , gĩc tù ? + Thế nào là hai gĩc bù nhau ? Phụ nhau? Bù nhau ? Kề bù ? + Tia phân giác của một gĩc là gì ? + Tia phân giác của một gĩc là gì ? + Nêu định nghĩa đường trịn ( O;R ) GV yêu cầu HS học thuộc các định nghĩa , tính chất về các hình để vận dụng vào bài tập GV yêu cầu HS xem các phát biểu sau Đ hay Sai ? GV gọi 1 HS lên bảng vẽ hình GV gọi 1 HS lên bảng trình bày Dạng 4 : Tự luận Trên nửa mặt phẳng bờ chứa tia Ox , vẽ hai tia Oy và Oz sao cho =300, xƠz= 1100. a/ Trong ba tia Ox,Oy,Oz tia nào nằm giữa hai tia cịn lại ? Vì sao? b/ Tính . c/ Gọi Ot là tia phân giác của . Tính HS quan sát hình vẽ và cho biết ý nghĩa của các hình ? a/ ....bờ chung....của hai nửa mặt phẳng đối nhau. b/ ...số đo....1800 c/ .... d/ ....Ot là tia phân giác của e/ ....ba đoạn thẳng AB,BC,CA ...ba điểm A,B,C khơng thẳng hàng. g/ ...900 ..., 00<a<900...; 900 < a <1800 h/ bằng 900. ... 1800 a/ S b/ Đ c/ S d/ Đ e/ S g/ S h/ S i/ S HS làm BT bên Trên cùng một nửa mặt phẳng bờ chứa tia Ox, ( 300 < 1100) nên tia Oy nằm giữa hai tia Ox,Oz Vì Ot là tia phân giác của nên : Vì Ot nằm giữa hai tia Ox và Oz nên D/ Hướng dẫn tự học : 1/ Bài vừa học : - Học thuộc các kiến thức đã ơn tập. Xem lại các bài tập đã giải. Ơn lại cách vẽ một tam giác 2/ Bài sắp học : “ Kiểm tra một tiết