-Kiến thức :hs «n và nắm vững 1 sồ bất đẳng thức ,tính chất của bất đẳng thức
-Kĩ năng: hs biết vận dụng các bất đẳng thưc và tính chất của ĐT vào giải bài tập
-Thái độ :hs có ý thức học tập nghiệm tóc ,tính cẩn thận ,chính xác
21 trang |
Chia sẻ: quoctuanphan | Lượt xem: 897 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án tự chọn toán 9 Chủ đề 1, 2 - Kiều Thị Ngà, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHỦ ĐỀ 1: «N TẬP VỀ BẤT ĐẲNG THỨC ĐẠI SỐ
(Tuần 1+2+3:Tiết 1=> Tiết 6)
Ngày soạn:19/8/2013
Ngày giảng:
A,Mục tiệu :Học xong chủ đề hs cã thể đạt được:
-Kiến thức :hs «n và nắm vững 1 sồ bất đẳng thức ,tÝnh chất của bất đẳng thức
-Kĩ năng: hs biết vận dụng c¸c bất đẳng thưc và tÝnh chất của ĐT vào giải bài tập
-Th¸i độ :hs cã ý thức học tập nghiệm tóc ,tÝnh cẩn thận ,chÝnh x¸c
B, Tài liệu hỗ trợ:
Sgk to¸n 7 tậpl ,to¸n nậng cao và chuyện đề đại số 8,luyện tập to¸n 9,sbt to¸n 9 tập 1
C,Nội dung
TIẾT 1+2-TUẦN 1
ỔN ĐỊNH LỚP
9a
9b
A. kiÕn thøc cÇn nhí:
I,TÝnh chất cơ bản của BĐT:
a) a < b, b < c a < c
b) a < b a +c < b+ c.
c) a 0)
a b.c (với c < 0)
d) a < b và c < da+c < b + d.
e) 0 < a < b và 0 < c < d a.c < b.d
f)
0 < a<b
g)
II. Một số bất đẳng thức cần nhớ
1. BĐT Cauchy: (C«-si)
Đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi a = b.
Dấu = xẩy ra khi và chỉ khi a=b=c
Bất đẳng thức C«-si mở rộng:
Cho n số kh«ng ấm: a1; a2; …; an.. Ta cã:
Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi
2. Bất đẳng thức chứa dấu gi¸ trị tuyệt đối
a) |x| 0, |x| x, |x| -x
b) |x| a -a x a ( với a > 0)
|x| a x -a hoặc x a
c) |a|-|b| |a+b| |a| + |b|.
3. BĐT Bunhinacôpxki
Cho a, b, x, y là c¸c số thực, ta cã:
(ax + by)2
Đẳng thức xảy ra khi:
Tổng qu¸t: Cho 2n số thực:
Ta cã:
Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi:
4. BĐT Becnuli
Cho a > -1, n N* :
(1+ + a)n 1 + na.
Đẳng thức xảy ra khi a = 0 hoặc n = 1
B,Bài tËp ¸p dụng
Bµi 1 : Cho ab 1 . Chøng minh r»ng :
Chøng minh:
Ta cã : (1)
BÊt ®¼ng thøc ( 2 ) lu«n ®óng víi mäi ab 1 .Do ®ã bÊt ®¼ng thøc ( 1 ) ®ưîc chøng minh
Bài 2
Bài3C,Tãm tắt kiến thức cần nhớ
-TÝnh chất cơ bản của BĐT
-Một số bất đẳng thức cần nhớ
- D¹ng1: Dïng phÐp biÕn ®æi tư¬ng ®ư¬ng , dïng ®Þnh nghÜa
* Phương ph¸p : A B A - B 0
Ta biÕn ®æi bÊt ®¼ng thøc cÇn chøng minh tư¬ng ®ư¬ng víi bÊt ®¼ng thøc ®óng hoÆc bÊt ®¼ng thøc ®· ®ưîc chøng minh ®óng .
D,Hướng dẫn về nhà
- «n lại kiến thức
-Làm bài tập 5,6 s,7,8 s¸ch LT to¸n 9
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
Ngày soạn:26/8/2013
Ngày giảng:
TIẾT 3+4-TUẦN 2
ỔN ĐỊNH LỚP
9a
9b
I,Chữa BT về nhà
Bài 5
Bµi 7:
Chứng minh 2(a4 + b4) > ab3 + a3b + 2a2b2 với mọi a, b.
Ta cã 2(a4 + b4) > ab3 + a3b + 2a2b2
4(a4 + b4) > 2ab3 + 2a3b + 4a2b2
( b4 – 2ab3 + a2b2) + (a4 – 2a3b + a2b2) + (3a4 + 3b4 – 6a2b2) 0
(b2 - ab)2 + (a2 -ab)2 + 3(a2 - b2)2 0 (đóng)
Vậy bất đẳng thức đã cho đóng
II,D¹ng 2 : Dïng phư¬ng ph¸p ph¶n chøng
* Phư¬ng ph¸p :
Gi¶ sö cÇn ph¶i chøng minh bÊt ®¼ng thøc nµo ®ã ®óng . Ta h·y gi¶ sö bÊt ®¼ng thøc ®ã sai vµ kÕt hîp víi gi¶ thiÕt ®Ó suy ra ®iÒu v« lÝ .
§iÒu v« lÝ cã thÓ lµ ®iÒu tr¸i víi gi¶ thiÕt , cã thÓ lµ ®iÒu tr¸i víi mét ®iÒu ®óng ,còng cã thÓ lµ sai hay v« lÝ v× hai ®iÒu tr¸i ngưîc nhau . Tõ ®ã suy ra bÊt ®¼ng thøc cÇn chøng minh lµ ®óng .
* Bµi tËp vËn dông :
Bµi 1 : Cho a2 + b2 2 . Chøng minh r»ng : a + b 2
Chøng minh:
Gi¶ sö a + b > 2, b×nh phư¬ng hai vÕ (hai vÕ ®Òu đư¬ng ) ta ®ưîc :
a2 + 2ab + b2 > 4 (1)
MÆt kh¸c ta cã : 2ab a2 + b2 a2 + b2 + 2ab 2( a2 + b2 )
Mµ 2( a2 + b2) 4 ( gi¶ thiÕt) , do ®ã a2 + 2ab + b2 4 m©u thuÉn víi (1)
VËy ®iÒu gi¶ sö lµ sai. VËy a + b 2
Bµi 2 : Chøng minh r»ng nÕu a1a2 2( b1 + b2 ) th× Ýt nhÊt mét trong hai
phư¬ng tr×nh
x2 + a1x + b1 = 0
x2 + a2x + b2 = 0 cã nghiÖm .
Chøng minh:
Gi¶ sö c¶ hai phư¬ng tr×nh ®· cho v« nghiÖm
Khi ®ã : 1 = a12 - 4b1 < 0
2 = a22 - 4b2 < 0
=> a12 + a22 - 4b1 - 4b2 < 0
a12 + a22 < 4( b1 - b2 )
Theo gi¶ thiÕt ta cã 2( b1 - b2 ) a1a2 => 4( b1 - b2 ) 2a1a2
Do ®ã : a12 + a22 2a1a2
=> a12 + a22 - 2a1a2 0
=> ( a1 - a2)2 0 ( v« lÝ )
VËy Ýt nhÊt mét trong hai phư¬ng tr×nh ®· cho cã nghiÖm .
Bµi 3 : Chøng minh r»ng trong ba bÊt ®¼ng thøc sau Ýt nhÊt cã mét bÊt ®¼ng thøc ®óng :
a2 + b2
b2 + c2
c2 + a2
Chøng minh:
Gi¶ sö c¶ ba bÊt ®¼ng thøc trªn ®Òu sai . Ta cã :
a2 + b2 < (1)
b2 + c2 < (2)
c2 + a2 < (3)
Céng vÕ víi vÕ (1) , (2) ,(3) ta ®ưîc :
a2+ b2 + b2 + c2 + a2 + c2 <
4( a2+ b2 + c2 ) < 2( a2+ b2 + c2 ) + 2ab + 2bc + 2ca
2a2+ 2b2 + 2c2 - 2ab - 2bc - 2ca < 0
( a2 -2ab + b2 ) + (b2 -2bc + c2 ) + ( a2 -2ac + c2 ) < 0
( a - b )2 + ( b - c )2 + ( a - c ) 2 < 0 ( v« lÝ )
VËy trong ba bÊt ®¼ng thøc trªn cã Ýt nhÊt mét bÊt ®¼ng thøc ®óng .
Bµi 5 :
Cho 4 sè a , b , c ,d tháa m·n ®iÒu kiÖn
ac 2.(b+d) .Chøng minh r»ng cã Ýt nhÊt mét trong c¸c bÊt ®¼ng thøc sau lµ sai:
,
Chøng minh:
Gi¶ sö 2 bÊt ®¼ng thøc : , ®Òu ®óng khi ®ã céng c¸c vÕ ta ®îc
(1)
Theo gi¶ thiÕt ta cã 4(b+d) 2ac (2)
Tõ (1) vµ (2) hay (v« lý)
VËy trong 2 bÊt ®¼ng thøc vµ cã Ýt nhÊt mét c¸c bÊt ®¼ng thøc sai
C,Tãm tắt kiến thức cần nhớ
phư¬ng ph¸p ph¶n chøng :
Gi¶ sö cÇn ph¶i chøng minh bÊt ®¼ng thøc nµo ®ã ®óng . Ta h·y gi¶ sö bÊt ®¼ng thøc ®ã sai vµ kÕt hîp víi gi¶ thiÕt ®Ó suy ra ®iÒu v« lÝ .
§iÒu v« lÝ cã thÓ lµ ®iÒu tr¸i víi gi¶ thiÕt , cã thÓ lµ ®iÒu tr¸i víi mét ®iÒu ®óng ,còng cã thÓ lµ sai hay v« lÝ v× hai ®iÒu tr¸i ngưîc nhau . Tõ ®ã suy ra bÊt ®¼ng thøc cÇn chøng minh lµ ®óng .
D,Hướng dẫn v ề nhà
- «n lại kiến thức
-Làm bài tập 5,7 ,6,9 s¸ch LT to¸n 9
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
Ngày soạn:5/9/2013
Ngày giảng
TIẾT 5,6-TUẦN 3
ỔN ĐỊNH LỚP
9a
9b
I,Chữa BT về nhà
Bµi 5 :
Cho ba sè a,b,c tháa m·n a +b+c > 0 , ab+bc+ac > 0 , abc > 0
Chøng minh r»ng a > 0 , b > 0 , c > 0
Chøng minh:
Gi¶ sö a 0 th× tõ abc > 0 a 0 do ®ã a < 0
Mµ abc > 0 vµ a < 0 cb < 0
Tõ ab+bc+ca > 0 a(b+c) > -bc > 0
V× a 0 b + c < 0
a 0
VËy a > 0 t¬ng tù ta cã b > 0 , c > 0
Bµi 6 :
Cho 4 sè a , b , c ,d tháa m·n ®iÒu kiÖn
ac 2.(b+d) .Chøng minh r»ng cã Ýt nhÊt mét trong c¸c bÊt ®¼ng thøc sau lµ sai:
,
Chøng minh:
Gi¶ sö 2 bÊt ®¼ng thøc : , ®Òu ®óng khi ®ã céng c¸c vÕ ta ®ưîc
(1)
Theo gi¶ thiÕt ta cã 4(b+d) 2ac (2)
Tõ (1) vµ (2) hay (v« lý)
VËy trong 2 bÊt ®¼ng thøc vµ cã Ýt nhÊt mét c¸c bÊt ®¼ng thøc sai
Bµi 7 :
Cho x,y,z > 0 vµ xyz = 1. Chøng minh r»ng
NÕu x+y+z > th× cã mét trong ba sè nµy lín h¬n 1
Chøng minh:
Ta cã (x-1).(y-1).(z-1) =xyz - xy- yz + x + y+ z -1
=x + y + z - () v× xyz = 1
theo gi¶ thiÕt x+y +z >
nªn (x-1).(y-1).(z-1) > 0
Trong ba sè x-1 , y-1 , z-1 chØ cã mét sè dư¬ng
ThËt vËy nÕu c¶ ba sè dư¬ng th× x,y,z > 1 xyz > 1 (tr¸i gi¶ thiÕt)
Cßn nÕu 2 trong 3 sè ®ã dư¬ng th× (x-1).(y-1).(z-1) < 0 (v« lý)
VËy cã mét vµ chØ mét trong ba sè x , y,z lín h¬n 1
D¹ng 3: Dïng bÊt ®¼ng thøc quen thuéc
* Phư¬ng ph¸p:
Mét sè bÊt ®¼ng thøc hay dïng
1) C¸c bÊt ®¼ng thøc phô:
a)
b) dÊu( = ) khi x = y = 0
c)
d)
2) BÊt ®¼ng thøc C« sy:
Víi
3) BÊt ®¼ng thøc Bunhiacopski
Bµi tËp ¸p dông:
.Bµi 1 : Cho a, b, c > 0 vµ a + b + c = 1. Chøng minh r»ng :
( 1 + )( 1 + )( 1 + ) 64
Chøng minh:
Theo bÊt ®¼ng thøc Cauchy :
( 1 + ) = =
( 1 + ) 4
Chøng minh tư¬ng tù : ( 1 + ) 4
( 1 + ) 4
Nh©n vÕ theo vÕ ba bÊt ®¼ng thøc trªn ta ®ưîc :
( 1 + )( 1 + )( 1 + ) 43
( 1 + )( 1 + )( 1 + ) 64
DÊu " = " x¶y ra khi vµ chØ khi a = b = c = ( ®pcm)
Bµi 2 : Chøng minh r»ng a, b, c lµ ba sè dư¬ng th×:
Chøng minh:
Do a>0 ; b >0 ; c >0 nªn .
¸p dông bÊt ®¼ng thøc c« si ta cã:
Bµi 3 : Cho x, y tho¶ m·n:
CMR:
Chøng minh:
§Æt a =x; b = ; c= y ; d = .
¸p dông bÊt ®¼ng thøc Bunhiak«pski ta cã:
:
DÊu “=” x¶y ra khi vµ chØ khi: x2 + y2 - 1= 0 x2 + y2 = 1 (®fcm)
Bµi 4: Chứng minh rằng nếu2 x, y, z là ba số dương th× :
Khi nào xảy ra đẳng thức ?
Chứng minh:
Ta cã: x>0; y>0; z>0.
¸p dông B§T c«si
______________
Dấu = xẩy ra khi và chỉ khi x = y = z
Bµi 5 : Chứng minh rằng:
Chøng minh :
Ta cã : a2; b2; c2 lµ c¸c sè kh«ng ©m
¸p dông B§T c«si ta ®ưîc :
D,H ướng dẫn v ề nhà
- «n lại kiến thức
-Làm bài tập 10,11 ,12,15 s¸ch LT to¸n 9+ «n về căn bậc 2
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
ChỦ ĐỀ 2: CĂN BẬC HAI,CĂN BẬC 3
TUẦN 4-TiÕt 7+8: C¨n thøc bËc hai vµ h»ng ®¼ng thøc
Ngµy so¹n : 8/9/2013
Ngµy d¹y :
A. Môc tiªu:
Kiến thức- Cñng cè l¹i cho häc sinh c¸c kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai , ®Þnh nghÜa , kÝ hiÖu vµ c¸ch khai ph¬ng c¨n bËc hai mét sè .
Kĩ năng- ¸p dông h»ng ®¼ng thøc vµo bµi to¸n khai ph¬ng vµ rót gän biÓu thøc cã chøa c¨n bËc hai ®¬n gi¶n. C¸ch t×m ®iÒu kiÖn ®Ó c¨n thøc cã nghÜa.
-Th¸i độ :Hs cã ý thức học tập nghiệm tóc ,tÝnh cẩn thận ,chÝnh x¸c
B. Tài liệu tham khảo
SGK,SBT ®¹i sè 9 ,luyện tập đại số 9
C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: Tæ chøc líp:
9a
9b:
D,Nội dung
I, KiÕn thøc cÇn nhí
1. §Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc:
2. §iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa:
cã nghÜa A ³ 0 .
H»ng ®¼ng thøc :
Víi A lµ biÓu thøc ta lu«n cã:
II,Bµi tËp
1. Bµi 5: (SBT - 4) So s¸nh
Ta cã : 1 < 2 .
c) Ta cã :
2. Bµi tËp 9: (SBT - 4) (5ph)
Ta cã a < b , vµ a , b ³ 0 ta suy ra :
L¹i cã a < b a - b < 0
Tõ (1) vµ (2) ta suy ra :
VËy chøng tá : a < b (®pcm)
3. Bµi tËp 12: (SBT - 5) T×m x dÓ c¨n thøc sau cã nghÜa:
a) §Ó cã nghÜa - 2x + 3 ³ 0 - 2x ³ -3 x £
VËy víi x £ th× c¨n thøc trªn cã nghÜa .
b,§Ó c¨n thøc cã nghÜa x + 3 > 0 x > -3 .
VËy víi x > - 3 th× c¨n thøc trªn cã nghÜa.
Bµi 14: (SBT - 5) Rót gän biÓu thøc.
(v× )
(v× )
5. Bµi 15:(SBT-5) Chøng minh ®¼ng thøc:
Gi¶i: a)
Ta cã : VT = =
.
VËy (®pcm)
d)
Ta cã : VT = ==
=
VËy VT = VP (®cpcm)
III, Tãm tắt kiến thức cần nhớ
1. §Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc:
2. §iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa:
3,H»ng ®¼ng thøc
4,Bµi tËp so s¸nh , t×m x dÓ c¨n thøc sau cã nghÜa, rót gän biÓu thøc,
chøng minh ®¼ng thøc
IV,Híng dÉnvề nhà:
- Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· gi¶i , häc thuéc ®Þnh nghÜa , h»ng ®¼ng thøc vµ c¸ch ¸p dông .
- Gi¶i tiÕp c¸c phÇn cßn l¹i cña c¸c bµi tËp ®· lµm .
- ¸p dông t¬ng tù gi¶i bµi tËp 19 , 20 , 21 ( SBT 6 )
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
TUẦN 5-Tiết 9+10:
liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n - phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng
Ngµy so¹n : 15/9/2013
Ngµy d¹y :
A. Môc tiªu:
Kiến thức - N¾m v÷ng c¸c ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n, phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng.
Kĩ năng - VËn dông c¸c c«ng thøc thµnh th¹o, ¸p dông vµo gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan nh tÝnh to¸n, chøng minh, rót gän. . . rÌn luyÖn kÜ n¨ng tr×nh bµy.
Thai độ- VËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o c¸c c«ng thøc ®· häc vÒ CBH
B. Tài liệu tham khảo
SGK,SBT ®¹i sè 9 ,luyện tập đại số 9
C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: Tæ chøc líp:
9a
9b:
D,Nội dung
I, KiÕn thøc cÇn nhí
1. §Þnh lÝ 1: (Víi A, B)
2. §Þnh lÝ 2: (Víi A; B >0)
II,Bµi tËp
1. Bµi 1: Rót gän biÓu thøc.
a, = = = (a>0)
b, = =
c,
d, = ==
2. Bµi 2: So s¸nh:
a)
Tacã : =
VËy 16 >
8 vµ
Ta cã: 82 = 64 = 32+2.
= 32 +
Mµ == 2 < 2.
VËy 8 >
3. Bµi 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh
a) x2 - 5 = 0
hoÆc
hoÆc
VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm ;
b)
hoÆc hoÆc
hoÆc
hoÆc
VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm vµ
III, Tãm tắt kiến thức cần nhớ
1 (Víi A, B)
2. (Víi A; B >0)
3, Bµi tËp dạng so s¸nh; Rót gän biÓu thøc; Gi¶i ph¬ng tr×nh
IV,Híng dÉnvề nhà:
- Häc thuéc c¸c quy t¾c , n¾m ch¾c c¸c c¸ch khai ph¬ng vµ nh©n c¸c c¨n bËc hai .
- Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a , lµm nèt c¸c phÇn cßn l¹i cña c¸c bµi tËp ë trªn ( lµm t¬ng tù nh c¸c phÇn ®· lµm )
- Lµm bµi tËp 25, 29, 38, 44 ( SBT – 7, 8 )
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
TUẦN 6-Tiết11+12:
BiÕn ®æi ®¬n gi¶n biÓu thøc chøa c¨n thøc bËc hai
Ngµy so¹n : 22/9/2013
Ngµy d¹y :
A. Môc tiªu:
Kiến thức - N¾m v÷ng c¸c ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n, phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng.
Kĩ năng - VËn dông c¸c c«ng thøc thµnh th¹o, ¸p dông vµo gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan nh tÝnh to¸n, chøng minh, rót gän. . . rÌn luyÖn kÜ n¨ng tr×nh bµy.
Thai độ- VËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o c¸c c«ng thøc ®· häc vÒ CBH.
B. Tài liệu tham khảo
SGK,SBT ®¹i sè 9 ,luyện tập đại số 9
C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: Tæ chøc líp:
9a
9b:
D,Nội dung
I, KiÕn thøc cÇn nhí
1. §a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n:
a) ( víi ; )
b) ( víi ; )
2. §a thõa sè vµo trong dÊu c¨n:
a) ( víi ; )
b) ( víi ; )
II, Bµi tËp:
1. Bµi 1: Rót gän biÓu thøc.
a, = = =
b, =
= = =
c, = =
=
Bµi 12) So s¸nh:
a) vµ
C¸ch 1: Ta cã:
Mµ Hay >
C¸ch 2: Ta cã
Mµ Hay >
b) vµ
§Æt A =; B ==+
A2=2007+2008+2.; B2=2008+2008+2.
=4015+2.; =4016+2.
Vi 4015<4016 và < A2< B2 A< B
3.. Bµi tËp 3: Chøng minh ®¼ng thøc.
(víi ;)
Gi¶i:Ta cã: VT = = = = 1- a = VP; VËy (®pcm)
4, Bµi TN: Ghi l¹i ch÷ c¸i ®øng tríc ®¸p ¸n ®óng
1) Gi¸ trÞ cña biÓu thøc: víi x 0 lµ:
A. 25 B. 25 C. - 5 D. 5 (ý C)
2) NghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ: A. x = 25 B. x =4 C. x = 10 D. x =9 (ý C)
III, Tãm tắt kiến thức cần nhớ
1 a) ( víi ; )
b) ( víi ; )
2 a) ( víi ; )
b) ( víi ; )
3, , Bµi tËp dạng rót gän biÓu thøc, so s¸nh, chøng minh ®¼ng thøc
IV,Híng dÉn về nhà: - Häc thuéc c¸c phÐp biÕn ®æi ®¬n gi¶n biÓu thøc chøa c¨n thøc bËc hai vµ c¸ch vËn dông.
- Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a ,
Tự rót KN sau 2 tiết dạy
File đính kèm:
- giao an(3).doc